Yurtimizda sifatli tarzda yetishtirilayotgan paxtaning Xitoy navlarida qanday ijobiy xususiyatlarni ko‘rish mumkin?
▫️Xitoy paxta navlari o‘zining
yuqori hosildorligi, sifatli tolasi va kasalliklarga chidamliligi bilan ajralib turadi. Xitoyda
paxta yetishtirish agrar sanoatning muhim tarmoqlaridan biri bo‘lib, bu yerda ishlab chiqarilgan paxta tolasining ko‘pchiligi yuqori sifat ko‘rsatkichlariga ega.
Xitoy paxta navlarining sifat ko‘rsatkichlari
🇨🇳Xitoyda
bir nechta yuqori sifatli paxta navlari yetishtiriladi. Ushbu navlar ko‘proq
“Gossypium hirsutum” (umumiy paxta) turiga tegishli bo‘lib, ba’zilari yuqori sifatli tolali hisoblanadi. Quyidagi sifat ko‘rsatkichlari eng muhimlaridandir:
➖Xitoy paxtasining tolasi, odatda,
o‘rtacha va uzun shaklga ega bo‘lib, bu paxta mahsulotlarining
sifati va mustahkamligini oshiradi.
➖Ushbu paxta tolasi
mustahkam va elastik bo‘lib, ip-gazlamalar ishlab chiqarishda yuqori sifatli mahsulotlar olish uchun muhimdir.
➖Bunday paxta navlarida
toza tolalilik darajasi yuqori, bu esa mahsulotlarni
qayta ishlash jarayonini osonlashtiradi.
➖Mazkur navlar
ko‘plab zararkunandalar va kasalliklarga qarshi chidamli hisoblanadi, bu esa o‘simliklarning barqaror o‘sishini ta’minlaydi.
➖Xitoy paxtasi hosildorlik bo‘yicha jahon miqyosida yuqori o‘rinlarda turadi. Ba’zi navlar gektariga
4-5 t gacha hosil bera oladi.
Xitoyda keng tarqalgan paxta navlari
🔝Zhongmian-41: Bu paxta navi
yuqori hosildorligi va yaxshi tolasi bilan mashhur. U ko‘plab hududlarda, xususan,
Xitoyning janubiy va markaziy qismlarida keng yetishtiriladi.
✅Xinji-1: Tolasi
uzun va mustahkam bo‘lgan paxta navi bo‘lib, undan yuqori sifatli
to‘qimachilik mahsulotlari ishlab chiqariladi. Ushbu navi ko‘pincha
Shimoliy Xitoyda yetishtiriladi.
🔗Zhongzhi-2: Uzoq muddatli
vegetatsiya davriga ega bo‘lgan paxta navi bo‘lib, yaxshi
iqlim sharoitlarida yuqori hosil beradi. U issiq va quruq mintaqalarda yaxshi o‘sadi.
Paxta yetishtirish imkoniyatlari bo‘lgan hududlar
🌲Xitoy paxta navlarini yetishtirish uchun ma’lum
tuproq va iqlim sharoitlariga ehtiyoj bor. Ushbu sharoitlar quyida keltirilgan:
➖Paxta
iliq va issiq iqlimni talab qiladi. O‘rtacha harorat
20-30°C atrofida bo‘lishi kerak. Xitoyning paxta navlarini o‘stirish uchun
uzun va issiq vegetatsiya davri muhim. Shuningdek,
quruq sharoitlar paxta yetishtirishda afzal hisoblanadi.
➖Paxta o‘simligi unumdor,
yaxshi drenajlangan qumloq yoki loy tuproqlarda yaxshi o‘sadi. Tuproqning
pH darajasi 6-7 bo‘lishi tavsiya etiladi.
Xitoy paxta navlarini yetishtirish uchun mos hududlar
🚪Ushbu paxta navlari,
o‘zining yuqori hosildorligi va sifat ko‘rsatkichlari tufayli, boshqa davlatlar, jumladan,
O‘rta Osiyo va Markaziy Osiyo mintaqalarida ham muvaffaqiyatli yetishtirilishi mumkin.
🇺🇿O‘zbekistonning
janubiy va markaziy hududlari Xitoy paxta navlarini yetishtirish uchun juda mos. Ushbu hududlarda
iliq iqlim va yaxshi irrigatsiya tizimlari mavjud bo‘lib, paxta uchun optimal sharoit yaratadi. Hozirda yurtimizning ko‘plab dala maydonlarida paxtaning Xitoy navlari muvaffaqiyatli tarzda yetishtirilmoqda.
🌡Issiq iqlimi va quruq hududlari tufayli Xitoy paxta navlari Tojikiston, Turkmaniston, Qozog‘istonning janubiy qismlarida ham yaxshi o‘sadi. Aytish mumkin, ushbu navlar yuqori hosil va sifat ko‘rsatkichlari bilan ajralib turadi, bu esa qishloq xo‘jaligi uchun iqtisodiy jihatdan samaralidir.
🌐Website 💬Telegram 💬Facebook 📺YouTube 📷Instagram