group-telegram.com/andishedinimoaser/2751
Last Update:
نسبت ما با قرآن (5)
◽️ایران و قرآن
✍علی مهجور
🔹اخیراً کم و بیش در فضای مجازی می‌بینیم که اسلام را به عنوان یک دین عربی و قرآن را کتاب این دین معرفی می‌کنند و گاه می‌گویند که ما به عنوان یک ایرانی چه رابطه‌ای با قرآن می‌توانیم داشته باشیم؟! متن عربی قرآن و تأکید روحانیان بر قرائت متن عربی قرآن نیز به این معرکه دامن می‌زند و برخی از نارضایتی‌های سیاسی نیز چاشنی این بی‌مهری می‌شود تا هرچه در مدیریت اجتماعی سیاسی، نادرست و ناموفق بوده به پای قرآن نوشته شود. جدای از مسائل اجتماعی و سیاسی، آیا اسلام یک دین غیرایرانی و قرآن کتابی بی ارتباط به ما ایرانیان است؟
🔹واقعیت این است که ترویج و پرورش محتوای قرآن، کاملاً بر عهده‌ی ایرانیان بوده است. اساساً اسلام کنونی چه در شاخه‌ی سنی و چه در شاخه‌ی شیعی به طور کامل حاصل تلاش‌های علمی ایرانیان است. اسلامِ صد در صد غیرایرانی، امروز به لحاظ علمی در قالب وهابیت عرضه شده و به لحاظ اجتماعی و سیاسی در قالب‌های طالبان و داعش.
🔹از آنجا که در این نوشتار کوتاه نمی‌خواهم درباب اسلام بنویسم؛ بهتر است بر قرآن متمرکز شویم. تمامی مفسران بزرگ قرآن ایرانی بوده‌اند. علی ابن ابراهیم قمی، محمد بن جریر طبری، محمد بن مسعود عیاشی سمرقندی، ابوالفتوح رازی، فضل بن حسن طبرسی، جارالله زمخشری گرگانی، فخرالدین رازی و ده‌ها تن از مفسران قرآن که امروز ما فهم قرآن را مدیون نگارش و تتبعات آنها هستیم، همه ایرانی بوده‌اند. همچنین شکل‌گیری جامعه‌ی دینی ایران پس از اسلام، محصول نحوه‌ای از تعامل ایرانیان با قرآن بوده است. مردم ایران در طول دوران خلافت اموی و عباسی با استناد به آیات قرآن و تأکید بر محتوای اخلاقی قرآن در نواحی مختلف این سرزمین، در برابر خلفا مقاومت می‌کردند و اجازه‌ی از بین رفتن فرهنگ ایرانی را نمی‌دادند.
🔹قرآن از قرن هفتم به بعد نیز که خلافت عباسی توسط مغولان از بین رفت، به عنوان مرجع فرهیختگان ایرانی برای پی‌ریزی مبانی پادشاهی عادلانه قرار گرفت. سیاست‌نامه‌ها و اندرزنامه‌هایی که اهل اندیشه برای پادشاهان نوشته‌اند به خوبی نشان می‌دهد که قرآن در کنار حکمت‌های ایران باستان چگونه آمیزه‌ای از اندیشه‌ی سیاسی عادلانه را به حاکمان انتقال می‌دهد. همچنین فرهنگ ایرانی به عنوان چهل‌تکه‌ای مرکب از خرده‌فرهنگ‌های متعدد، زندگی روادارانه را با تمسک به قرآن شکل داده است.
🔹اقوام ایرانی با تنوع دینی و فرهنگی و زبانی در گستره جغرافیایی ایران قرن‌هاست که در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند. این کنار هم بودن، بدون درگیری و جنگ و ستیزه‌جویی نبوده است. در هر دوره‌ای به هرحال، جدال‌هایی وجود داشته است؛ اما برآیند کلی آن، همزیستی بوده که تاکنون به طول انجامیده است. این همزیستی در زیر سایه‌ی اخلاق که بخش مهمی از آن مرهون تعالیم قرآن است، امکان‌پذیر شده است. گزاره‌های اخلاقی قرآن که همواره با فهمی دقیق، پیروان خود را به صلح و پرهیز از خونریزی و تعصب و پایبندی به تفکر دعوت کرده است، موجب چنین همزیستی‌ای شده است.
🔹پیام قرآن پیامی فراملی و فرازبانی است؛ چرا که پیام حقیقت است. حقیقت رنگ ملیت و قومیت و زبان خاصی را نمی‌گیرد. به هر حال، هر کتابی که سخن از حقیقت بگوید به زبانی از زبان‌های روی کره‌ی خاک نوشته شده و توسط یک فرد که متولد جای خاصی از زمین است، ترویج شده است. قرآن نیز به زبان عربی، نازل و توسط رسول اکرم(ص) ترویج شده است. اما محتوای قرآن برای مخاطب عاقل و حقیقت‌جو، پیام حق یعنی ترویج اخلاق، نوع‌دوستی، عدالت‌طلبی، خردمندی و مهرورزی است.
https://www.group-telegram.com/us/andishedinimoaser.com
BY اندیشه دینی معاصر
Share with your friend now:
group-telegram.com/andishedinimoaser/2751