Mahmud Usmon

O’lgan odamning yomon ishlarini aytib bo’lmaydimi? Bu hukm har bir o’lgan odam haqidami yoki istisnolar bormi?

Javob:

Sahih Buxoriyda va Sahih Muslimda Anas ibn Molikdan rivoyat qilingan hadisda sahobalarning oldilaridan bir o’likni olib o’tisharkan, sahobalar uning yomonliklarini aytib, yomon vasflar bilan vasflashdi. Shunda Allohning rosuli sollallohu alayhi vasallam “vojib bo’ldi”, ya’ni unga uqubat vojib bo’ldi, dedilar.
Ushbu hadisning sharhida hanafiy mazhabining eng buyuk fuqaholari va muhaddislaridan bo’lgan imom Badriddin Ayniy rohimahulloh aytadilar:

‎فإن قيل : كيف يجوز ذكر شر الموتى مع ورود الحديث الصحيح عن زيد بن أرقم في النهي عن سب الموتى وذكرهم إلا بخير ؟ أجيب : بأن النهي عن سب الأموات غير المنافق والكافر والمجاهر بالفسق أو بالبدعة ، فإن هؤلاء لا يحرُم ذكرُهم بالشر للحذر من طريقهم ومن الاقتداء بهم .

Umumiy tarjimasi:

“Agar aytilsa, qanday qilib o’lgan insonning yomonliklarini zikr qilishdi, axir o’lganlarni so’kmaslik haqida, faqat yaxshilik bilan zikr qilish kerakligi to’g’risida sahih hadis bor-ku?!
Javob beriladiki, o’liklarni so’kmaslik haqidagi buyruqdan quyidagilar mustasno:

* Munofiqlar
* Kofirlar
* Fisq- gunoh ishlarni oshkora - (odamlar oldida) qiluvchilar.
* Bid’atlarni oshkora qiluvchilar.
Albatta, bu toifalarni qilgan yomonliklari bilan zikr qilish harom bo’lmaydi, ularning tutgan yo’llaridan va ularga ergashishdan odamlarni ogohlantirish uchun.”
Imom Ayniyning so’zlari shu yerda tugadi.

Azizlar, hadislarni zikr qilarkan, fuqaholar, ulamolar, ayniqsa mazhabimiz imomlari o’sha hadisni qanday tushungan degan savolni o’zimizdan so’raylik.

Alloh taolo hayotda ibrat olmaganlarning o’limlarini ibrat qilsin!

Quyida imom Ayniyning ushbu kitoblari suratini qoldiryapman.

@Mahmud_Usmon

www.group-telegram.com/ar/Mahmud_Usmon.com/1229

18.6K viewsedited  Dec 7 at 16:16

O’lgan odamning yomon ishlarini aytib bo’lmaydimi? Bu hukm har bir o’lgan odam haqidami yoki istisnolar bormi?

Javob:

Sahih Buxoriyda va Sahih Muslimda Anas ibn Molikdan rivoyat qilingan hadisda sahobalarning oldilaridan bir o’likni olib o’tisharkan, sahobalar uning yomonliklarini aytib, yomon vasflar bilan vasflashdi. Shunda Allohning rosuli sollallohu alayhi vasallam “vojib bo’ldi”, ya’ni unga uqubat vojib bo’ldi, dedilar.
Ushbu hadisning sharhida hanafiy mazhabining eng buyuk fuqaholari va muhaddislaridan bo’lgan imom Badriddin Ayniy rohimahulloh aytadilar:

‎فإن قيل : كيف يجوز ذكر شر الموتى مع ورود الحديث الصحيح عن زيد بن أرقم في النهي عن سب الموتى وذكرهم إلا بخير ؟ أجيب : بأن النهي عن سب الأموات غير المنافق والكافر والمجاهر بالفسق أو بالبدعة ، فإن هؤلاء لا يحرُم ذكرُهم بالشر للحذر من طريقهم ومن الاقتداء بهم .

Umumiy tarjimasi:

“Agar aytilsa, qanday qilib o’lgan insonning yomonliklarini zikr qilishdi, axir o’lganlarni so’kmaslik haqida, faqat yaxshilik bilan zikr qilish kerakligi to’g’risida sahih hadis bor-ku?!
Javob beriladiki, o’liklarni so’kmaslik haqidagi buyruqdan quyidagilar mustasno:

* Munofiqlar
* Kofirlar
* Fisq- gunoh ishlarni oshkora - (odamlar oldida) qiluvchilar.
* Bid’atlarni oshkora qiluvchilar.
Albatta, bu toifalarni qilgan yomonliklari bilan zikr qilish harom bo’lmaydi, ularning tutgan yo’llaridan va ularga ergashishdan odamlarni ogohlantirish uchun.”
Imom Ayniyning so’zlari shu yerda tugadi.

Azizlar, hadislarni zikr qilarkan, fuqaholar, ulamolar, ayniqsa mazhabimiz imomlari o’sha hadisni qanday tushungan degan savolni o’zimizdan so’raylik.

Alloh taolo hayotda ibrat olmaganlarning o’limlarini ibrat qilsin!

Quyida imom Ayniyning ushbu kitoblari suratini qoldiryapman.

@Mahmud_Usmon

BY Mahmud Usmon