group-telegram.com/den_ir/93139
Last Update:
سه تهدید خطرناک سرزمینی
✅ جواد حیدریان در گفت‌وگو با محمد وصال، استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، به مساله ناترازی محیط زیست پرداخته و دلایل به وجود آمدن آن را شرح داده است.
چکیده مقاله:
🔹مسعود نیلی در دسته‌بندی مسائل خطیر کشور به سه مسئله اصلی اشاره کرده است: «ناترازی‌های مالی و زیست‌محیطی»، «وضعیت خطیر روابط خارجی» و «شکاف‌های عمیق اجتماعی و فرهنگی بین‌نسلی و درون‌نسلی».
🔹در این میان بحران منابع آب، فرسایش خاک و آلودگی هوا که زیست‌بوم کشور را دچار تهدید و تخریب کرده، یکی از خطیرترین مسائل کشور است.
🔹فعالان محیط زیست با درک خطرات ناترازی در محیط زیست، به بحران آب و بهره‌برداری غیرمسئولانه از منابع حیاتی اشاره می‌کنند؛ اینکه ایران ظرفیت چنین بهره‌برداری از منابع به‌خصوص آب و منابع طبیعی را ندارد.
🔹افزون بر ناترازی در آب، انرژی نیز یکی از بحران‌های سیاست‌گذار در ایران است که به دلیل مصرف زیاد علاوه بر ایجاد ناترازی سبب آلودگی گسترده در محیط زیست و منابع طبیعی کشور شده است.
🔹ناترازی محصول فعالیت‌های غیرمسئولانه و ناپایدار ماست. وقتی احساس کنیم که این منابع نامحدود است و هرچقدر بخواهیم می‌توانیم از آن استفاده کنیم، یا آن هماهنگی جمعی شکل نمی‌گیرد که ما از آن منابع به شکل پایدار استفاده کنیم، ناترازی ایجاد می‌شود.
🔹مثلا خودکفایی خودکفایی در زمینه تولید محصولات کشاورزی در نگاه اول امنیت غذایی می‌آورد و امر مطلوبی است. وقتی یکسری سیاست‌ها برای حمایت از کشاورزی برای رسیدن به هدف نهایی خودکفایی اتخاذ می‌شود که نتیجه آن دامن زدن به ناترازی است.
🔹وقتی در ایجاد راه‌های ارتباطی زیاده‌روی شود، اتفاقی که می‌افتد این است که دسترسی به مناطق بکر و دور‌افتاده در طبیعت نیز راحت‌تر می‌شود. بنابراین زمین‌خواری و مسائل دیگر از جمله چرای بی‌رویه و مواردی از این دست صورت می‌گیرد.
🔹یک سیاست صنعتی دیگر نیز این مسئله را تشدید می‌کند و آن هم حمایت از صنایع خودرو داخلی و سایر صنایع است که ممکن است در این زمینه نقش داشته باشند. آن سیاست حمایتی با این شعار که می‌خواهد اشتغال ایجاد کند یا اشتغال را حفظ کند، به آلودگی هوا در کلانشهرها دامن می‌زند.
🔹تولید خودروهای بی‌کیفیت با مصرف بالا در کنار سیاست قیمت پایین بنزین، شرایط را برای آلودگی غیرقابل تحمل در شهرهای بزرگ فراهم می‌کند.
🔹این سیاست‌ها ظاهرا با هدف توسعه‌یابی اتخاذ می‌شوند، اما در بهترین حالت، توسعه غیرپایدار را رقم می‌زنند که قابل کنترل نیست.
🔹ناترازی در نهایت سبب می‌شود که ساختار سیاست‌گذاری ایران به سمتی حرکت کند که تنش‌هایی در جامعه اتفاق بیفتد. این تنش‌ها ممکن است، سیاست‌گذاری را به سمت یکسری راه‌حل‌های طبیعی ببرد که در کوتاه مدت نتیجه بدهد، اما هزینه آن بسیار زیاد است.
🔹بنابراین باید با دخالت دادن مردم در مشارکت و حفاظت به سمت بهبود ناترازی در محیط زیست رفت و مردم را از سود و زیان دخالت در طبیعت آگاه کرد.
منبع: تجارت فردا، شماره ۵۶۰
@den_ir
