group-telegram.com/khosrovanooshiravan/20010
Last Update:
⚜ ششم آبان 1289 خورشیدی حسینقلی خان نواب وزیر امور خارجه ایران، که مردی قابل بود به سفارت‌خانه‌های روس و انگلیس اطلاع داد که دولت ایران بر بعضی نامه‌های خیانت‌آمیز شاه مخلوع (محمدعلی شاه قاجار) به عده‌ای از روسای طوایف ترکمن که از آنان خواسته شده بود در تهران دست به اقدامات خرابکارانه بزنند، دست یافته است. بنابراین دولت ایران خواهان آن است که اقساط آینده مستمری شاه مخلوع تا انجام تحقیقات لازم معوق بماند.
https://www.group-telegram.com/ca/khosrovanooshiravan.com
آن دو سفارت درجواب این نامه از توجه به این اتهام در مورد شاه مخلوع امتناع کردند و اصرار نمودند که مستمری شاه در موعد مقرر پرداخت گردد. ازطرفی با اجیر کردن عده‌ای، آنان را به درب خانه حسینقلی خان و تعقیب او درهمه جا فرستادند و مامور نمودند تا وصول وجه مزبور نسبت به وزیر شعارهای اهانت آمیز روا بدارند.
حسینقلی خان و دولت ایران مجبور به عقب‌نشینی شدند و مقرری محمدعلی شاه مخلوع را در موعد مقرر پرداخت کردند. هنوز چند روز از پرداخت مقرری نگذشته بود که معلوم شد محمدعلی شاه مسافرتی را به قصد دسیسه و توطئه علیه ایران در سراسر اروپا آغاز کرده آنهم با مستمری که از ایران میگرفت!
با اینحال دولت ایران نمیتوانست بر اثر فشارهای روس و انگلیس مستمری شاه را قطع نماید. اندک پافشاری حسینقلی خان در این زمینه نیز سبب شد تا سفارت روس از حسینقلی خان نفرت و کینه به دل بگیرد و سرانجام بر اثر فشارهای سفارت، حسینقلی خان تنها پس از شش ماه عهده‌داری وزارت خارجه، وادار به استعفا در پنجم اسفند 1289 شد.
یکی از دلایل استعفای حسینقلی خان تهدید به قتل از طرف سفارت روسیه بود. دو هفته قبل از استعفای حسینقلی خان، یک نفر گرجی اجیر شده سفارت روس، مرتضی قلی‌خان صنیع‌الدوله وزیر مالیه ایران را به ضرب گلوله ترور نمود و در سفارت روس پناهنده شد و سفارت ادعا کرد که قاتل تبعه آن کشور است و باید در روسیه محاکمه شود درنتیجه او را از ایران خارج نمود.
اما علت ترور وامی بود که صنیع‌الدوله قصد داشت از دولت آلمان جهت صنایع ایران بگیرد و برای آن برنامه بودجه‌ای تنظیم نموده بود. دولت روس که بیم آن داشت ایران با دریافت این وام به سمت آلمان‌ها متمایل شود ابتدا صنیع‌الدوله را از اینکار برحذر نمود و سپس با تهدید و فشار قصد داشت وی را از دریافت وام منصرف سازد اما پافشاری‌های صنیع‌الدوله، روس‌ها را وادار به ترور او نمود.
صنیع‌الدوله در روزی که اولین برنامه بودجه کشور که برپایه وام از دولت آلمان تنظیم شده بود را به مجلس میبرد در بین راه هدف گلوله یک نفر گرجی قرار گرفت و به قتل رسید. پس از این اتفاق نگرانی همراه با ترس دربین رجال ایران بوجود آمد و علاوه برآنکه از گرفتن وام از دولت آلمان منصرف شدند، همکاری خود را با سفارت روس بیش از قبل نمودند.
حسینقلی خان وزیر امورخارجه نیز پس از این اتفاق به صورت غیرمستقیم از طرف سفارت روس تهدید شد و از ترس جان استعفا داد.
@khosrovanooshiravan
منبع:
نامه‌هایی از تبریز، ادوارد براون
BY خسرو انوشیروان
Share with your friend now:
group-telegram.com/khosrovanooshiravan/20010