group-telegram.com/tarikhandishi/1822
Last Update:
«کلبۀ عمو تام»
گفتار سوم از مجموعه گفتارهای «آمریکا چگونه آمریکا شد»
▪️مقدمه
در بخش سوم از مجموعه گفتارها دربارۀ آمریکا به بحث برده‌داری در آمریکا رسیدیم. در دو گفتار پیشین پیدایش آمریکا و سپس انقلاب و جنگ استقلال آمریکا را مرور کردیم. در این گفتار به دو موضوع می‌پردازم: نخست این‌که آمریکا پس از استقلال در طول نیم‌قرن بعدی چه مسیری را پشت سر گذاشت و دوم این‌که برده‌داری در آمریکا از چه زمانی آغاز شد، چه روندی را سپری کرد و چه چالشهایی پدید آورده بود. این بحث همزمان مقدمه‌ای می‌شود برای گفتار چهارم که به «جنگ داخلی آمریکا» خواهم پرداخت. فایل تصویری گفتار سوم را در پیوست می‌توانید ببینید و اگر فایل صوتی را ترجیح می‌دهید در پست بعدی تقدیم می‌شود.
▪️«برده‌داری در آمریکا»
در تاریخ گاه کتاب‌ها و رساله‌هایی نگاشته شده است که زلزله‌ای در جوامع ایجاد کرده است. یکی از این کتاب‌ها داستانی بود که هریِت بیچر اِستو، بانوی نویسندۀ آمریکایی، نوشت: «کلبۀ عمو تام». موضوع کتاب زندگی تام بود؛ برده‌ای سیاهپوست که مسیحی پاکدلی بود و به اخلاق و نوعدوستی مسیحی باور راسخی داشت. خوش‌قلب بود و به برابری انسان‌ها باور داشت، چون همۀ انسان‌ها آفریدگان یک خدا بودند. او دو ارباب مهربان را هم تجربه کرد، اما دست روزگار او را به کشتزار مِستر لِگری انداخت؛ سفیدپوست برده‌دار بدطینتی که همۀ پلیدی‌ها را در وجودش جمع کرده بود. مستر لِگری تام را مسئول نظارت بر دیگر بردگان کرد. تام از تنبیه بدنی بردگان خودداری می‌کرد، طبق همان آیین نوعدوستی مسیحی، و همین ارباب بی‌اخلاقش را سخت برآشفته می‌کرد. مستر لگری خود دست‌به‌کار شد و تام را آن‌قدر شکنجه کرد تا از ایمانش دست کشد. تام درد و رنج جسمانی را تحمل کرد و سرانجام زیر شکنجه جان باخت، اما تا آخرین دم از نوعدوستی و اخلاق مسیحی دست نکشید و حتی در آستانۀ مرگ شکنجه‌گرش را بخشید.
داستان «کلبۀ عمو تام» ــ که البته آنچه گفتم صرفاً بخشی از کل داستان است ــ حملۀ تبلیغاتی تمام‌عیار و بسیار موفقی علیه آیین برده‌داری بود. خانم استو این داستان را ابتدا در نشریه‌ای که ضدبرده‌داری بود در چند قسمت منتشر کرد و یک سال بعد، یعنی ۱۸۵۲، داستان به صورت کتاب منتشر شد. نتیجه بهت‌آور بود! سه هزار نسخۀ کتاب در عرض ۴۸ ساعت فروخته شد! در سال اول سیصدهزار نسخه از کتاب فروش رفت. کتاب در خارج از آمریکا هم بسیار موفق بود: در انگلستان یک میلیون نسخه فروخته شد! بی‌درنگ به زبان‌های دیگر ترجمه شد و کتابخانه‌ها را در اروپا در میانۀ قرن نوزدهم فتح کرد. (سال ۱۸۵۲، سالی بود که در ایران امیرکبیر از قدرت عزل شد و به قتل رسید و روزنامه تازه وارد ایران شده بود.)
برده‌داری در آمریکا از روز اولی که نخستین مستعمرات در این سرزمین پا گرفت وجود داشت. نه فقط آن بریتانیایی‌ها که به آمریکا رفتند و مستعمره ساختند، بلکه همۀ اروپایی‌ها، هلندی‌ها و اسپانیایی‌ها، پرتغالی‌ها و فرانسوی‌ها برده‌داری می‌کردند، به ویژه وقتی مجبور بودند مستعمره‌ای بسازند و به نیروی انسانی مفت نیاز داشتند. حتی اول این هلندی‌ها بودند که در نیوآمستردام (ده‌کوره‌ای که بعدها به نیویورک تبدیل شد)، نخستین بار برده‌داری را رواج دادند. بنابراین وقتی خانم استو کتاب «کلبۀ عمو تام» را نوشت، سنت برده‌داری در آمریکا دویست‌واندی سال قدمت داشت. هشت سال پس از انتشار این کتاب آبراهام لینکلن پانزدهمین رئیس‌جمهور آمریکا شد. او اولین رئیس‌جمهور آمریکا بود که مخالف برده‌داری بود. تا پیش از آن همۀ رؤسای جمهور آمریکا یا خود برده‌دار بودند یا موافق آن بودند. با آمدن لینکلن جنگ داخلی خانمانسوزی به پا شد که موضوع یا بهانۀ اصلی آن برده‌داری بود. حکایت می‌کنند روزی آبراهام لینکلن خانم استو را دید و به او گفت: «پس شما آن خانم کوچکی هستید که این جنگ بزرگ را به راه انداخت!»
در فایل پیوست، مسئلۀ برده‌داری، شکاف و کشاکش میان برده‌داران و مخالفان برده‌داری و مبانی فکری و اجتماعی آن‌ها را مفصل شرح داده‌ام و همزمان روند سیاسی آمریکا را پس از استقلال مرور کرده‌ام. فایل صوتی این گفتار نیز در پست بعد می‌آید.
برای دیدن و شنیدن گفتارهای پیشین به این لینک‌ها مراجعه بفرمایید:
▪️گفتار اول: «آمریکا از پیدایش تا انقلاب»
https://www.group-telegram.com/ca/tarikhandishi.com/1787
▪️گفتار دوم: «انقلاب آمریکا»
https://www.group-telegram.com/ca/tarikhandishi.com/1804
برای پیگیری گفتارهای بعدی به صفحۀ اینستاگرام بنده مراجعه بفرمایید:
https://instagram.com/mehditadayoni
مهدی تدینی
#گفتارهای_لایو، #آمریکا
@tarikhandishi | تاریخ‌اندیشی
BY تاریخ‌اندیشی ــ مهدی تدینی
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Share with your friend now:
group-telegram.com/tarikhandishi/1822