24 чэрвеня - свята Нараджэння св. Яна Хрысціцела, Прадвесніка Гасподняга. Вершапесьні Вячэрні:
(Тон 2). Псалмамі, і гімнамі, і песьнямі духоўнымі ўшануем прарока прарокаў, плод няплоднай, найбольшага сярод народжаных ад жанчыны, грамадзяніна пустыні, Яна слаўнага, і скажам: Хрысьціцелю і Прадвесьніку Збавіцеля, тваім нараджэньнем ты паказаў, што маеш вялікую ласку і давер у Хрыста. Дык маліся няспынна, каб Ён даў супакой сьвету і душам нашым багацьце зьмілаваньня свайго.
(Тон 2). Псалмамі, і гімнамі, і песьнямі духоўнымі ўшануем прарока прарокаў, плод няплоднай, найбольшага сярод народжаных ад жанчыны, грамадзяніна пустыні, Яна слаўнага, і скажам: Хрысьціцелю і Прадвесьніку Збавіцеля, тваім нараджэньнем ты паказаў, што маеш вялікую ласку і давер у Хрыста. Дык маліся няспынна, каб Ён даў супакой сьвету і душам нашым багацьце зьмілаваньня свайго.
Дэкларацыя аб уніі з Рымскай Царквой (24 чэрвеня 1590 г.)
24 чэрвеня 1590 г. стала знамянальнай датай у гісторыі царкоўных адносін на землях Вялікага Княства Літоўскага. У гэты дзень чатыры праваслаўныя біскупы – Кірыла Цярлецкі (луцкі і астрожскі), Лявонцій Пяльчыцкі (пінскі і тураўскі), Гедэон Балабан (львоўскі, галіцкі і камянец-падольскі) і Дыянісій Збіруйскі (холмскі і белзскі) – выдалі сумесную дэкларацыю, у якой выказалі сваё жаданне заключыць унію з Рымскай Каталіцкай Царквой.
Гэтая дэкларацыя была першым афіцыйным крокам да Берасцейскай уніі 1596 г. і стала вынікам працяглых дыскусій і перамоваў паміж праваслаўным духавенствам і каталіцкімі прадстаўнікамі. Біскупы імкнуліся захаваць усходні абрад, але пры гэтым прызнаць вяршэнства Папы Рымскага.
Хто былі гэтыя біскупы?
Кірыла Цярлецкі – адзін з ключавых ініцыятараў уніі, актыўны прыхільнік збліжэння з Рымам. Ён адыграў значную ролю ў перамовах і быў адным з тых, хто падпісаў Берасцейскую унію.
Лявонцій Пяльчыцкі – таксама падтрымаў ідэю уніі, але яго ўплыў быў меншы, чым у Цярлецкага.
Гедэон Балабан – першапачаткова падпісаў дэкларацыю, але пазней адмовіўся ад ідэі уніі і стаў адным з яе асноўных праціўнікаў на Берасцейскім саборы.
Дыянісій Збіруйскі – як і Пяльчыцкі, падтрымаў дэкларацыю і стаў уніятам.
Ідэя уніі была абумоўлена шэрагам фактараў:
Узмацненне каталіцкага ўплыву: На землях Рэчы Паспалітай узмацняўся каталіцкі ўплыў, і Праваслаўная Царква сутыкалася з ціскам і абмежаваннямі.
Жаданне ўмацаваць становішча Праваслаўнай Царквы: Біскупы спадзяваліся, што унія з Рымам дазволіць умацаваць становішча праваслаўнай іерархіі, атрымаць падтрымку караля і Рэчы Паспалітай, а таксама павысіць статус духавенства.
Барацьба з унутранымі праблемамі: Праваслаўная Царква мела свае ўнутраныя праблемы, такія як нізкі маральны ўзровень часткі духавенства, канфлікты з брацтвамі і ўмяшальніцтва свецкіх улад.
Імкненне да адзінства: Некаторыя бачылі ў уніі шлях да аднаўлення адзінства хрысціянскай Царквы.
Дэкларацыя 24 чэрвеня 1590 г. стала важным этапам на шляху да Берасцейскай уніі. Яна паказала, што значная частка праваслаўнай іерархіі была гатовая да радыкальных змен у царкоўным жыцці. Гэты дакумент паклаў пачатак адкрытым перамовам з Рымам, якія ў выніку прывялі да ўзнікнення Грэка-Каталіцкай (Уніяцкай) Царквы.
24 чэрвеня 1590 г. стала знамянальнай датай у гісторыі царкоўных адносін на землях Вялікага Княства Літоўскага. У гэты дзень чатыры праваслаўныя біскупы – Кірыла Цярлецкі (луцкі і астрожскі), Лявонцій Пяльчыцкі (пінскі і тураўскі), Гедэон Балабан (львоўскі, галіцкі і камянец-падольскі) і Дыянісій Збіруйскі (холмскі і белзскі) – выдалі сумесную дэкларацыю, у якой выказалі сваё жаданне заключыць унію з Рымскай Каталіцкай Царквой.
Гэтая дэкларацыя была першым афіцыйным крокам да Берасцейскай уніі 1596 г. і стала вынікам працяглых дыскусій і перамоваў паміж праваслаўным духавенствам і каталіцкімі прадстаўнікамі. Біскупы імкнуліся захаваць усходні абрад, але пры гэтым прызнаць вяршэнства Папы Рымскага.
Хто былі гэтыя біскупы?
Кірыла Цярлецкі – адзін з ключавых ініцыятараў уніі, актыўны прыхільнік збліжэння з Рымам. Ён адыграў значную ролю ў перамовах і быў адным з тых, хто падпісаў Берасцейскую унію.
Лявонцій Пяльчыцкі – таксама падтрымаў ідэю уніі, але яго ўплыў быў меншы, чым у Цярлецкага.
Гедэон Балабан – першапачаткова падпісаў дэкларацыю, але пазней адмовіўся ад ідэі уніі і стаў адным з яе асноўных праціўнікаў на Берасцейскім саборы.
Дыянісій Збіруйскі – як і Пяльчыцкі, падтрымаў дэкларацыю і стаў уніятам.
Ідэя уніі была абумоўлена шэрагам фактараў:
Узмацненне каталіцкага ўплыву: На землях Рэчы Паспалітай узмацняўся каталіцкі ўплыў, і Праваслаўная Царква сутыкалася з ціскам і абмежаваннямі.
Жаданне ўмацаваць становішча Праваслаўнай Царквы: Біскупы спадзяваліся, што унія з Рымам дазволіць умацаваць становішча праваслаўнай іерархіі, атрымаць падтрымку караля і Рэчы Паспалітай, а таксама павысіць статус духавенства.
Барацьба з унутранымі праблемамі: Праваслаўная Царква мела свае ўнутраныя праблемы, такія як нізкі маральны ўзровень часткі духавенства, канфлікты з брацтвамі і ўмяшальніцтва свецкіх улад.
Імкненне да адзінства: Некаторыя бачылі ў уніі шлях да аднаўлення адзінства хрысціянскай Царквы.
Дэкларацыя 24 чэрвеня 1590 г. стала важным этапам на шляху да Берасцейскай уніі. Яна паказала, што значная частка праваслаўнай іерархіі была гатовая да радыкальных змен у царкоўным жыцці. Гэты дакумент паклаў пачатак адкрытым перамовам з Рымам, якія ў выніку прывялі да ўзнікнення Грэка-Каталіцкай (Уніяцкай) Царквы.