Geopolitika.uz

Demak, kecha Rossiyada nima yuz berganiga to’xtalsak. Hozircha, bo’lib o’tgan voqealarni aniq tushuntirib beradigan javob hech kimda yo’q, sababi kerakli ma’lumotlar yetarli emas, hammasi doimgidek elita o’rtasidagi yopiq muzokaralar orqali kechdi. Vaqt o’tib, nega Prigojin Moskva tomon qo’shin surgani sabablarini yanada kengroq bilib olamiz. Hozircha, esa qo’lda mavjud axborot bilan ayrim taxminlarni ilgari sursak.

Avvalo, bir narsani aytishni istar edim – mavjud ma’lumotlar, voqealar rivoji zanjiri bu ko’pchilik o’ylagan va ishongandek Putinning o’zi uyushtirgan tomosha emasligiga ishora qilmoqda. Bunday taxminga kelishning bir qancha sabablari bor:

• Ukraina qarshi hujumning kulminatsion nuqtasiga tayyorlanib turgan, oldingi siljiy olmayotgan Rossiya armiyasida jangovar ruh bilan bog’liq parokandalik keng yoyilgan, aholining kayfiyatidagi urush ritorikasi keskin pasaygan, urushdan naf olish imkoniyatlari cheklangan elitada zimdan norozilik oshib borayotgan bir paytda Putinda jiddiy ichki beqarorlikni yuzaga keltirishdan iborat bunday sahna tomoshasi qo’yish uchun biror sabab ko’rinmadi.
• Bundan tashqari Prigojin o’z asosiy armiyasini Rossiya hududiga olib kirishini e’lon qilgandan boshlab to “isyon” yakunlangancha Kremlning ommaga ko’rinib turgan reaksiyasidan ham bu spektakl emas, degan xulosaga kelish mumkin. Vagner Rostovga kirayotgani haqida xabar qilinar ekan, Prigojinga yaqin ikki rus generali videomurojaat bilan chiqib, undan yurishni to’xtatishni tom ma’noda iltimos qilib chiqdi. Bundan tashqari Putinning millatga murojaatida ham uning bo’layotgan voqealardan u qadar xabardor emasligi ko’rinib turdi.
• Hammasi Putin tomonidan uyushtirilgan, degan qarashni ilgari surganlarning aksari Rossiya prezidenti qarshi hujumni kuchaytirish arafasida turgan Ukraina va uning G’arbdagi ittifoqdoshlarini chalg’itish, vaziyatdan foydalanishga intilgan Kiyev qurolli kuchlarini qopqonga tushirish maqsadida soxta isyon tashkil etdi, deya takrorladilar. Biroq yuqorida aytilgandek, Rossiya qiyin bir sharoitda turganda, Ukraina va uning ittifoqchilarini mavh etishdek strategik maqsadga sun’iy isyon uyushtirish kabi taktik qadam bilan erishishdan biror ma’no yo’q edi. Bundan tashqari Prigojin Moskva tomon yaqinlashar ekan, Rossiya armiyasi front bo’ylab harbiy harakatlarni bir zum ham to’xtatmadi, ukrain shaharlarini o’qqa tutish sezilarli kuchaydi. Go’yo bunday harakatlar bilan Rossiya ichki boshboshdoqlikka qaramay, frontni unutmaganini ko’rsatib qo’yishga uringandek tasavvur paydo bo’ldi.
• Belarus prezidenti vositachiligidagi kelishuvlardan so’ng Prigojin o’z armiyasini ortga qaytarishini e’lon qilar ekan, Kreml atigi bir necha soat avval unga nisbatan ochilgan jinoyat ishi bekor qilingani, isyonchi vagnerchilar hech qanday jazoga tortilmasligini rasman e’lon qildi. Vaholanki, 24-iyun tongida Putin vagnerchilarni shaxsan xiyonatda ayblab chiqqan, Rossiya armiyasiga qarshi qurol ko’targan har kimsa qattiq jazoga tortilishidan ogohlantirgan edi. Siyosiy raqiblari bilan mutlaqo murosa qilmaslikda tanilgan Rossiya prezidenti fikrining atigi bir kun ichida bunday keskin o’zgarishi ham u yuz bergan voqeadan avval boshdan bexabar bo’lganiga, vaziyat nazorati uning ixtiyorida emasligini anglab yetgach, kelishishga majbur bo’lganini ko’rsatadi.

Ta’kidlangandek, hozircha bular faqat taxminlar. Endi Prigojin nega Kremlga qarshi qurol ko’targani sabablarini ko’rib chiqsak – ayni vaqtda voqealar rivojini diqqat bilan kuzatish Prigojinning yagona maqsadi zimdan davom etayotgan elita ziddiyatidan omon chiqish bo’lgan, degan xulosaga olib kelmoqda.

www.group-telegram.com/cn/geopolitikauz.com/245

635 viewsJun 25, 2023 at 08:13

Demak, kecha Rossiyada nima yuz berganiga to’xtalsak. Hozircha, bo’lib o’tgan voqealarni aniq tushuntirib beradigan javob hech kimda yo’q, sababi kerakli ma’lumotlar yetarli emas, hammasi doimgidek elita o’rtasidagi yopiq muzokaralar orqali kechdi. Vaqt o’tib, nega Prigojin Moskva tomon qo’shin surgani sabablarini yanada kengroq bilib olamiz. Hozircha, esa qo’lda mavjud axborot bilan ayrim taxminlarni ilgari sursak.

Avvalo, bir narsani aytishni istar edim – mavjud ma’lumotlar, voqealar rivoji zanjiri bu ko’pchilik o’ylagan va ishongandek Putinning o’zi uyushtirgan tomosha emasligiga ishora qilmoqda. Bunday taxminga kelishning bir qancha sabablari bor:

• Ukraina qarshi hujumning kulminatsion nuqtasiga tayyorlanib turgan, oldingi siljiy olmayotgan Rossiya armiyasida jangovar ruh bilan bog’liq parokandalik keng yoyilgan, aholining kayfiyatidagi urush ritorikasi keskin pasaygan, urushdan naf olish imkoniyatlari cheklangan elitada zimdan norozilik oshib borayotgan bir paytda Putinda jiddiy ichki beqarorlikni yuzaga keltirishdan iborat bunday sahna tomoshasi qo’yish uchun biror sabab ko’rinmadi.
• Bundan tashqari Prigojin o’z asosiy armiyasini Rossiya hududiga olib kirishini e’lon qilgandan boshlab to “isyon” yakunlangancha Kremlning ommaga ko’rinib turgan reaksiyasidan ham bu spektakl emas, degan xulosaga kelish mumkin. Vagner Rostovga kirayotgani haqida xabar qilinar ekan, Prigojinga yaqin ikki rus generali videomurojaat bilan chiqib, undan yurishni to’xtatishni tom ma’noda iltimos qilib chiqdi. Bundan tashqari Putinning millatga murojaatida ham uning bo’layotgan voqealardan u qadar xabardor emasligi ko’rinib turdi.
• Hammasi Putin tomonidan uyushtirilgan, degan qarashni ilgari surganlarning aksari Rossiya prezidenti qarshi hujumni kuchaytirish arafasida turgan Ukraina va uning G’arbdagi ittifoqdoshlarini chalg’itish, vaziyatdan foydalanishga intilgan Kiyev qurolli kuchlarini qopqonga tushirish maqsadida soxta isyon tashkil etdi, deya takrorladilar. Biroq yuqorida aytilgandek, Rossiya qiyin bir sharoitda turganda, Ukraina va uning ittifoqchilarini mavh etishdek strategik maqsadga sun’iy isyon uyushtirish kabi taktik qadam bilan erishishdan biror ma’no yo’q edi. Bundan tashqari Prigojin Moskva tomon yaqinlashar ekan, Rossiya armiyasi front bo’ylab harbiy harakatlarni bir zum ham to’xtatmadi, ukrain shaharlarini o’qqa tutish sezilarli kuchaydi. Go’yo bunday harakatlar bilan Rossiya ichki boshboshdoqlikka qaramay, frontni unutmaganini ko’rsatib qo’yishga uringandek tasavvur paydo bo’ldi.
• Belarus prezidenti vositachiligidagi kelishuvlardan so’ng Prigojin o’z armiyasini ortga qaytarishini e’lon qilar ekan, Kreml atigi bir necha soat avval unga nisbatan ochilgan jinoyat ishi bekor qilingani, isyonchi vagnerchilar hech qanday jazoga tortilmasligini rasman e’lon qildi. Vaholanki, 24-iyun tongida Putin vagnerchilarni shaxsan xiyonatda ayblab chiqqan, Rossiya armiyasiga qarshi qurol ko’targan har kimsa qattiq jazoga tortilishidan ogohlantirgan edi. Siyosiy raqiblari bilan mutlaqo murosa qilmaslikda tanilgan Rossiya prezidenti fikrining atigi bir kun ichida bunday keskin o’zgarishi ham u yuz bergan voqeadan avval boshdan bexabar bo’lganiga, vaziyat nazorati uning ixtiyorida emasligini anglab yetgach, kelishishga majbur bo’lganini ko’rsatadi.

Ta’kidlangandek, hozircha bular faqat taxminlar. Endi Prigojin nega Kremlga qarshi qurol ko’targani sabablarini ko’rib chiqsak – ayni vaqtda voqealar rivojini diqqat bilan kuzatish Prigojinning yagona maqsadi zimdan davom etayotgan elita ziddiyatidan omon chiqish bo’lgan, degan xulosaga olib kelmoqda.

BY Geopolitika.uz