🟣 دکتر محسن رنانی: حکومت سکاندار توسعه است

🔹حکومت چه بخواهد چه نخواهد سکاندار توسعه است. حکومت اگر سیاستی نورزد این هم نوعی سیاست است و بر اقتصاد اثر می گذارد.

🔹چون قواعد بازی را بخش حکومت می‌نویسید و حکومت باید بر درست اجرا شدن قوانین نظارت کند و اگر قاعده گذار بازی توسعه را نخواهد توسعه رخ نمی‌دهد.


♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔴 جايگاه دهك‌هاي محروم در لايحه بودجه ۱۴۰۴

🔴دکتر وحید شقاقی شهری
نقاط ضعف و قوت بودجه ۱۴۰۴ به نسبت ساير بودجه‌هاي سنواتي كشور شامل چه مواردي است و با چنين بودجه‌اي اقتصاد ايران در سال آينده چه سمت و سويي پيدا مي‌كند؟ آيا مي‌توان انتظار داشت كه با اين بودجه مشكلات ريشه‌اي اقتصاد ايران مانند كسري بودجه و ناترازي‌هاي مختلف اقتصادي حل و فصل شوند؟ اين موارد پرسش‌هاي مهمي هستند كه اين روزها بحث‌هاي زيادي را ميان افراد و گروه‌هاي مختلف ايجاد كرده‌اند. به‌طور كلي، لايحه بودجه ۱۴۰۴ از حيث ساختارهاي كلان تغيير قابل توجهي نسبت به بودجه‌هاي سنوات گذشته ندارد. نمي‌توان بودجه ۱۴۰۴ را بودجه متفاوتي نسبت به بودجه‌هاي قبلي دانست و توقع تحولات شگرف را از اين بودجه داشت. البته در برخي حوزه‌ها همچون اضافه شدن اقلام فرابودجه‌اي و واقع‌نگري در درآمدهاي نفتي اصلاحات مثبت بوده و دورنماي مناسبي ارايه شده است. از سوي ديگر در برخي حوزه‌ها همچون حجم انتشار اوراق بدهي براي پوشش هزينه‌هاي جاري و درآمدهاي گمركي بيش از حد برآورد واقعي و امكان تحقق دور از انتظار است. اين موارد را از جمله نقاط ضعف و قوت بودجه ۱۴۰۴ مي‌توان در نظر گرفت. موضوع اما به همين موارد ختم نمي‌شود. در نمونه‌اي ديگر مي‌توان گفت كه استقراض ۵۴۰ هزار ميليارد توماني از صندوق توسعه ملي در بدو كار بدعت جديدي است كه ممكن است تبعات مخربي به دنبال داشته باشد. در ضمن بودجه عمراني كشور طي سال‌هاي اخير رقم ناچيزي بوده و همين رقم ناچيز هم تخصيص پيدا نكرده و براي سال ۱۴۰۴ همين رقم اندك با تعديل تورم و دلار كمتر نيز شده است و به هيچ‌وجه پشتيبان رشد ۸ درصد نيست.

از سوي ديگر لايحه بودجه ۱۴۰۴ تناسبي با فقرزدايي و حمايت از دهك‌هاي كم درآمد ندارد و حتي به دليل كمبود منابع مالي طرح كالابرگ نيز حذف شده است. طبيعي است چنين رويكردي با ايده‌هاي دولت در خصوص عدالت‌محوري و مقابله با تبعيض چندان سازگار نباشد. بديهي است براي مقابله با شكاف طبقاتي عميق و توسعه كيك اقتصاد ملي اين لايحه جوابگو نيست. به دليل تحريم‌هاي اقتصادي تامين منابع مالي بسيار سخت شده و جز انتشار بدهي ابزار نويني وجود ندارد تا بتوان جلوي ناترازي‌هاي اقتصاد كلان و فرسودگي زيرساخت‌ها را گرفت. اين لايحه در مهار ناترازي‌هاي اقتصاد كلان سكوت كرده است. خبر ناگوار ديگر اينكه بيش از ۵۰۰ همت براي جبران كسري صندوق‌هاي بازنشستگي ديده شده كه هر ساله با شيب‌نمايي در حال افزايش است. دولت چاره‌اي جز اصلاحات ساختاري و تصميمات سخت ندارد ولي لايحه به‌رغم نكات مثبت شفافيت و تا حدودي واقع‌بيني، خالي از تحولات بنيادين است.

بررسي رديف‌هاي مختلف بودجه از جمله تراز عملياتي بودجه ۱۴۰۴، موارد فرابودجه‌اي و هدفمندسازي يارانه‌ها نشان مي‌دهد كه بايد منتظر كسري بودجه‌اي حول و حوش ۱۸۰۰هزار ميليارد توماني براي سال آينده باشيم. نرخ تسعير كالاهاي اساسي براساس افزايش تدريجي نسبت به نرخ سال ۱۴۰۳ به ميزان نرخ تورم ديده شده است. به عبارت روشن براي سال آينده قيمت ارز ثابت نبوده و متناسب با تغييرات نرخ تورم، تعديل خواهد شد كه با واقعيت‌هاي اقتصادي همخواني دارد. اقتصاد ايران نيازمند ثبات و رشد اقتصادي مستمر است تا زماني كه اقتصاد ايران با رشد اقتصادي مستمر مواجه نشود و بخش‌هاي مختلف اقتصادي در مسير رشد قرار نگيرند، نمي‌توان توقع بهبود شاخص‌ها را داشت. براي اين منظور لازم است نظامات مالياتي، يارانه‌اي و بانكي در مسير عادلانه شدن قرار گرفته و بازتوزيع ثروت از دهك‌هاي برخوردار به سمت دهك‌هاي محروم به درستي صورت گيرد. اما واقع آن است كه در لايحه بودجه ۱۴۰۴ دورنماي روشني براي كاهش فقر، افزايش قدرت خريد و...تدارك ديده نشده است./تعادل

♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔵 دکتر علی قنبری
🔵 کاهش تحمیل فشار اقتصادی به مردم


برای مهار تورم در کشور لازم است که میزان نقدینگی کنترل شود و میزان نقدینگی با تورم موجود نسبت یک به یک دارند. همچنین هر چه ارتباط با کشورهای همسایه و دیگر کشورها توسعه یابد، فضای سرمایه گذاری در کشور فراهم و اقتصاد به مردم سپرده شود، تولید رشد و تورم کنترل خواهد شد.
به هر شکل ممکن و با هر ابزاری که لازم است باید تورم را در اقتصاد کشور کنترل کرد و اقتصاد کشور را از وابستگی به نقدینگی نجات داد و دولت بودجه‌های جاری خود را کاهش دهد.
این در حالی است که مهم‌ترین عاملی که در کاهش ارزش پول ملی موثر است، افزایش تورم محسوب می‌شود. حقیقت این است که تورم در کشور ما به شکلی افسار گسیخته رشد کرده است. افزایش نقدینگی، سیاست‌های مالی انبساطی و کسری بودجه و عوامل مهم دیگری در تشدید تورم کشور نقش دارند.
همزمان با افزایش تورم، یکی از مهم‌ترین پیامد‌های اقتصادی، رشد نقدینگی است، با افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی، بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند کالا‌ها یا ارز خارجی را جایگزین ریال کنند؛ بنابراین طبیعیست که بازار ارز، طلا، سکه، ملک و امثالهم داغ می‌شود. مردم برای حفظ سرمایه‌های خود به کالا‌های بادوام متوسل می‌شوند که در طول زمان و با وجود تورم، رکود یا مشکلات اقتصادی در کشور، بی ارزش نشوند.
بهترین کار این است که دولت چهاردهم سیاست تثبیتی را در دستور کار قرار دهد. خوشبختانه انتظارات تورمی در ایران کمی فروکش کرده است و از این منظر باید منتظر کاهش تورم باشیم اما تنش‌های منطقی چون اهرمی بازدارنده در این فضا عمل می‌کند. دشمنان در حال تلاش برای ایجاد التهاب منطقه‌ای هستند و در این فضا بهتر است تیم اقتصادی دولت با اقدامات خویش کاری کنند که در جامعه ثبات و آرامش باقی بماند. طبیعی است در چنین شرایطی وظایف دولت پی در پی افزایش خواهد یافت.
دولت در این موضوع باید تمام قد وارد شود و با گرانی و احتکار کالا برخورد کند. هر چند متاسفانه بخشی از گرانی و تورمی که بالا می‌رود ناشی از واقعیت ناآرامی است که در عرصه اقتصادی و سیاسی بخصوص تنش‌های منطقه‌ای واثراتی که روی نرخ دلار می‌گذارد است، اما دولت باید برای کاهش تحمیل فشار اقتصادی به مردم وارد عمل شود و با کاهش هزینه‌های خود مانع از افزایش تورمی شود که تجربه می‌شود./کسب و کار



♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔴 وضعیت بازار در صورت برد ترامپ یا هریس

🔹برد ترامپ:
➕در کوتاه مدت بازار قرمز میشه بین یک تا چندین روز کاری.
➕در میان و بلند مدت کاملا صعودیست و حتی با وجود ترامپ احتمال رشد بیشتر نسبت به هریس نیز وجود دارد.
➕در دوره های گذشته زمانی که رئیس جمهور آمریکا از حزب جمهوری خواهان و همزمان رئیس جمهور ایران از حزب اصلاح طلب بوده، بورس بیشترین رشد را داشته.

🔹برد هریس
➕بازار در کوتاه مدت به صورت هیجانی سبز میشه بین یک تا چند روز
➕بازار در میان و بلند مدت نیز صعودی خواهد بود
➕برد هریس ریسک را از دید سرمایه گذاران کاهش میدهد. (هرچند بنظرم غلط هست ولی افکار جمعی این دید رو دارن)

🔍نتیجه گیری: در هر صورت به دلیل ارزندگی بازار سهام با انتخاب هرکدام رشد حتمی است اما صرفا در زمان رشد ممکن است تاخیر ایجاد شود. مثل ریسک جنگ که باعث تاخیر در زمان رشد شد./مثبت سبز



♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🟣 تمايزهاي اقتصادي ترامپ و هريس


🔴 دکتر پیمان مولوی
🔵 انتخابات امريكا رسما آغاز شد و به زودي رييس‌جمهور بزرگ‌ترين هژمون اقتصادي، راهبردي و سياسي جهان معرفي مي‌شود. اين انتخاب و گزينش جدا از تبعات سياسي، راهبردي، فرهنگي و ارتباطي كلاني كه در سطح جهان به جاي مي‌گذارد از منظر اقتصادي هم واجد اثرات قابل توجهي است. ترامپ با توجه به نزديكي خاصي كه به كارتل‌هاي انرژي و صنايع توليدي دارد، تلاش مي‌كند، ظرفيت‌هاي امريكا در اين بخش‌ها را گسترش دهد. در نقطه مقابل، دموكرات‌ها با توجه به رويكرد جهانشمولي كه دارند تلاش مي‌كنند ظرفيت‌هاي اقتصادي امريكا را در بستر رشد و توسعه اقتصادي جهاني معنا بخشند. ترامپ به‌طور كلي معتقد است در دوره‌اي اقتصاد امريكا به هر دليلي متنوع شده و بخش‌هايي از ظرفيت‌هاي آن به هر دليلي از جمله هزينه‌هاي كمتر به كشورهايي مانند چين و كره‌جنوبي و...منتقل شده است. به زعم ترامپ اما امروز نياز است كه به خاطر خود امريكايي‌ها و نيازهايي كه شهروندان اين كشور به اشتغال، ايجاد ارزش افزوده و ظرفيت‌سازي دارند اين ظرفيت‌هاي اقتصادي و توليدي در سرزمين اصلي امريكا يا نزديك به سرزمين اصلي مستقر شده و محصول توليد كنند. البته نبايد فراموش كرد فردي مانند ايلان ماسك كه درحوزه‌هاي مختلف تكنولوژي پيش روست، قرار دارد. از ماسك و شركت‌هايش، شركتي پيشروتر در اقتصاد جهاني وجود ندارد. اين شركت‌ها از حوزه سلولي و هوش مصنوعي گرفته تا خودروسازي، انرژي و تراشه‌هاي مغزي و... را شامل مي‌شوند. ايلان ماسك با سرمايه‌گذاري در حوزه‌هاي اقتصادي كه از آنها با عنوان فراصنعتي ياد مي‌شود تلاش مي‌كند تا تسلط ويژه‌اي در صنايع «هاي تكنولوژي» اين كشور ايجاد كند.

🔵 بنابراين ارتباط ترامپ با صنايع جديد و ‌هاي‌تكنولوژي برقرار شده است. بنابراين نمي‌توان ترامپ را نماينده اقتصاد قديمي‌تر امريكايي و هريس را نماينده اقتصاد نوين امريكا معرفي كرد. با اين توضيحات اين پرسش ممكن است شكل بگيرد كه وجه تمايز كامالا هريس و دونالد ترامپ در حوزه اقتصادي چه مواردي است؟ گزاره‌اي كه به نظر من بين دموكرات‌ها و جمهوري‌خواهان تمايز جدي اقتصادي ايجاد مي‌كند، سياست‌هاي مالياتي متفاوت آنهاست. ترامپ و محافظه‌كاران همواره معتقدند ماليات‌ها بايد كمتر باشد تا تحرك اقتصادي ايجاد شده و اقتصاد در مسير رونق قرار بگيرد. در نقطه مقابل دموكرات‌ها اعتقاد دارند بازتوزيع ثروت را از مسير مالياتي پيش ببرند. به عبارت روشن‌تر،‌دموكرات‌ها تلاش مي‌كنند از طريق اخذ ماليات از دهك‌هاي ثروتمند جامعه امريكايي و بازتوزيع آن به سمت دهك‌هاي محروم، هم قدرت خريد دهك‌هاي محروم را بالاتر ببرند و هم توانايي اقتصادي آنها را ارتقا دهند. جمهوري‌خواهان اما معتقدند شهروندان امريكايي در بستر يك فضاي كسب و كار پر رونق است كه مي‌توانند رونقي به وضعيت معيشتي خود بدهند. دموكرات‌ها رويكرد جهان وطني و محافظه‌كاران رويكرد‌هاي ناسيوناليستي دارند. ترامپ و محافظه‌كاران مي‌گويند بهتر است صنايعي كه براي توليد به كشورهايي چون چين و مالزي و اندونزي و پاكستان و مكزيك و... منتقل شده‌اند به سرزمين اصلي منتقل شوند. البته ترامپ به دنبال توليد محصولات غير مزيتي براي امريكاييان نيست، بلكه به دنبال توسعه توليد صنايعي است كه صرفه اقتصادي قابل‌توجهي دارد. در زمان رياست‌جمهوري ترامپ سرمايه‌گذاري بزرگي در حوزه توليد چيپ‌ست‌ها و تراشه‌ها صورت گرفت. تا چندسال ديگر در اثر اين سرمايه‌گذاري‌ها امريكا از توليد تراشه‌هاي كامپيوتري بي‌نياز شده و حتي در توليد اين محصول مهم از كشوري مانند تايوان هم پيشي مي‌گيرد. موضوع مهم بعدي، مساله محدود‌سازي است. افرادي مانند ترامپ و اساسا راست‌هاي امريكايي با محدودسازي ميانه خوبي ندارند. آنها سعي مي‌كنند فضاي اقتصادي را باز‌تر بگذارند. اما دموكرات‌ها در مهار و كنترل شبكه‌هاي اجتماعي فعال‌تر هستند.



♦️ کانال تخصصی اقتصاد

⛔️ رویکرد هفتگانه در مواجهه با ترامپ

✍️دکتر رضا نصری:

🔸در مواجهه با ترامپ اتخاذ این رویکرد هفتگانه به نظر ضروری است:

۱- تقویت وفاق با مردم و افزایش رضایتمندی جهت تحکیم رابطه دولت-ملت؛

۲- پرهیز از هر سیاست اقتصادی که منجر به شوک و تضعیف قشر آسیب‌پذیر خواهد شد؛

۳- هم‌افزایی میان جناح‌های سیاسی و نهادهای حاکمیتی حول محور امنیت و منافع ملی؛

۴- ایجاد انضباط در موضع‌گیری‌ها در حوزه سیاست خارجی و ایجاد تک‌صدایی با محوریت دستگاه دیپلماسی؛

۵- استفاده هوشمندانه از همه ابزارها - از قدرت نظامی گرفته تا دیپلماسی عمومی تا مذاکرات شرافتمندانه - برای تامین امنیت کشور؛

۶- تقویت دیپلماسی منطقه‌ای برای مشارکت هر چه موثرتر ایران در فرآیند شکل‌دهی به نظم جدید منطقه؛

۷- تقویت روابط با چین و روسیه و بریکس؛



♦️ کانال تخصصی اقتصاد

‍🔻 ‍ تاثیر خروج ترامپ از برجام بر متغیرهای کلان به روایت تصویر

🔺 دکتر محمدرضا منجذب:

🔹 بر مبنای داده های مستخرج از سایت بانک مرکزی، تمامی متغیرها، از جمله مصرف بخش خصوصی، مصرف بخش دولت، صادرات و واردات به قیمت ثابت 95 و میلیارد ریال بعد از خروج ترامپ از برجام (در سال 1397) کاهش داشته است. این متغیرها هنوز به شرایط قبل از 97 برنگشته اند. ضمن اینکه جمعیت ایران در این سالها افزایش داشته است. در نتیجه متغیرهای سرانه کاهش بیشتری داشته است.


🌐 کانال دکتر منجذب

🔵 با ترامپ چه کنیم؟

🔵 دکتر پویا جبل‌عاملی

✍️ سرعت تحولات به‌گونه‌ای است که معلوم نیست هنگام قسم یاد کردن ترامپ در ژانویه۲۰۲۵، تصویر منطقه و جنگ به شکل کنونی باشد.

✍️ به‌ویژه آنکه نتانیاهو، پروسه‌ای از تغییر مقامات درگیر در جنگ را آغاز کرده است. اعضایی در کابینه که به تندی دیگران نبودند، آن هم زمانی که مشخص شده دولت بعدی در ایالات متحده، سازگاری بیشتری با اسرائیل دارد.

✍️ با وجود این، مشخص است که ترامپ نسبت به دولت اول خود از محافظه‌کاران سنتی کمتر استفاده می‌کند. وی بارها در کمپین انتخاباتی، عدم رضایت خود را از به‌کارگیری آنان در دولت اول خویش ابراز داشته است.

✍️ ترامپ خواستار یک تنش دائمی در منطقه نیست؛ ضمن آنکه تمایل دارد تمرکزش را متوجه چین و حوزه پاسیفیک کند.

✍️ اینها فرصت‌هایی است که می‌تواند مورد توجه دستگاه سیاست خارجی ما هم قرار بگیرد. همزمان رئیس‌جمهوری کشورمان دیروز به ضرورت خارج شدن کشور از «بحران» اشاره داشتند.

✍️ آمار و ارقام نیز نشان می‌دهد که این وضعیت از سال۱۳۹۷و زمانی که ترامپ از برجام خارج شد، آغاز شد. جایی که قیمت دلار بیش از چهاربرابر شد، تورم با تاخیری کوتاه به همین میزان رشد یافت، فروش نفت به کمتر از ۵۰۰هزار بشکه رسید و تقریبا یک دهک جمعیت یعنی قریب ۹میلیون نفر از ایرانیان زیر خط فقر رفتند. هیچ عقل سلیمی نمی‌تواند از تکرار این راهبرد دفاع کند.

✍️ بایسته است که دولت به‌طور شفاف طرح و دیپلماسی خود را در شرایط کنونی منطقه و انتخاب مجدد ترامپ با مردم و رای‌دهندگان مطرح کند.

✍️ هیچ ضرورتی ندارد وقایع دولت اول ترامپ تکرار شود مگر آنکه ما دست خود را برای تغییر ببندیم.

✍️ همان‌طور که جنگ تحمیلی پایان یافت اما مبارزه با استکبار ادامه پیدا کرد، می‌توان مسائل هسته‌ای و منطقه‌ای را حل کرد و همچنان به مبارزه با استکبار ادامه داد.




♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔴 شمايل اقتصاد ايران در عصر ترامپ

🔴 دکتر مرتضي افقه
🔵 سوابقي كه از دوره گذشته رياست‌جمهوري ترامپ در دسترس است گوياي اين واقعيت است كه ترامپ سخت‌گيري‌هاي بيشتري نسبت به ايران و محاصره اقتصادي كشورمان خواهد داشت. ترامپ در واقع كمربند تحريم‌هاي اقتصادي كه در دولت اول خودش بسيار محكم شده و در دولت بايدن و ابراهيم رييسي كمي شل شده بود را سفت‌تر از هر زمان ديگري خواهد بست. بسياري از تحليلگران اساسا تصور مي‌كردند دولت سيزدهم از فرصت احياي برجام و كاهش تحريم‌هاي اقتصادي بهره لازم را برده و زمينه كاهش تحريم‌ها و دستيابي به يك توافق را فراهم مي‌سازد اما دولت قبل اين فرصت تاريخي را از دست داد. امروز انتظار مي‌رود كه ترامپ كه نسبت به قبل تغييري نكرده و اتفاقا تجربه بيشتري هم پيدا كرده همان سخت‌گيري‌هاي قبلي را عليه ايران تداوم بخشد. از آنجا كه ترامپ به‌طور كلي طرفدار جنگ نيست، تلاش مي‌كند از طريق فشار اقتصادي فزاينده بر كشورمان دست بالا را در مذاكرات احتمالي با ايران داشته باشد. اما تفاوت اين دوره رياست‌جمهوري ترامپ با دوره سال ۹۷ آن است كه دولت حسن روحاني و پس از آن دولت رييسي در آن برهه منابع و فرصت‌هاي اقتصادي ديگري داشت تا در غياب درآمدهاي نفتي كه به دليل تحريم‌هاي شديد ترامپ كاهش يافته بود، استفاده كنند. در آن برهه يكسري از اموال دولتي و شركت‌هاي دولتي را فروختند. در دولت ابراهيم رييسي ماليات‌ها را به‌شدت افزايش دادند، اوراق قرضه منتشر كرده و فروختند، از صندوق توسعه ملي برداشت كرده و استفاده كردند و ساير امكانات و ظرفيت‌هاي ديگر را هم به كار گرفتند. امروز تقريبا مي‌توان گفت كه اغلب ظرفيت‌هاي ممكن اقتصادي استفاده شده است. ديگر خريداري براي شركت‌هاي دولتي با توجه به ركود وجود ندارد، ظرفيت فروش اوراق هم تكميل شده و ديگر بعيد است كه بتوان از اين فرصت استفاده كرد و از سوي ديگر، دارايي صندوق توسعه ملي هم به حداقل رسيده است. بنابراين براي مواجهه با اين دوران تازه هم نياز است كه در نظام تصميم‌سازي‌هاي داخلي تغييراتي ايجاد شود و هم زمينه گفت‌وگو و مذاكره و توافق در خارج براي پايان دادن يا كاهش تحريم‌ها فراهم شود. اما معتقدم از دولت روحاني گرفته تا دولت رييسي به جاي پيدا كردن منابع جايگزيني براي درآمدهاي نفتي، بهتر اين بود كه به سمت صرفه‌جويي افزون‌تر، بهره‌وري بيشتر و در كل كاهش هزنيه‌هاي غير‌ضروري در بودجه حركت مي‌كردند.اگر اين اقدامات صورت مي‌گرفت امروز دست دولت بسيار بازتر و فشار تورمي بر مردم هم كمتر بود. حضور ترامپ بهانه خوبي است تا برخي از رديف‌هاي بودجه كه استفاده معقولي براي آنها وجود ندارد، حذف شوند. امروز كه بودجه در مجلس است بهتر است اين اصلاحات صورت گيرد.

🔵 اما ظاهرا علي‌رغم اينكه هيچ منطقي پشت اين هزينه‌هاي زايد و تحميل شده وجود ندارد، هيچ دولتي قدرت كافي و جرات كافي براي حذف اين رديف‌ها را ندارد.پشت بسياري از اين رديف‌ها يا قدرت سياسي و مذهبي يا قدرت ارتباطي و رسانه‌اي قرار دارد. شرايط تازه‌اي كه پس از حضور ترامپ ايجاد شده اما اين اصلاحات را ضروري مي‌سازد. موضوع مهم بعدي ماليات ستاني از نهادها و ارگان‌هايي است كه معافيت مالياتي دارند. دولت چهاردهم امسال ماليات‌ها را ۴۰درصد افزايش داده و بعيد است توليد كشور توانايي تحمل يك چنين فشاري را داشته باشد. اگر ترامپ وارد شده و سخت‌گيري‌هايش را آغاز كند، حتي فروش همين ميزان نفتي محدود هم براي ايران ممكن نخواهد بود و فشار بر كشور بالا خواهد رفت. در داخل بايد اقداماتي براي كاهش هزينه‌هاي غيرضروري و دريافت ماليات از برخي نهادها صورت گيرد. ترامپ اگر همان گارد قبلي را داشته باشد، ايران بايد به سمت راهبردي برود كه در زمان سيد محمد خاتمي انجام شده بود. در زمان دولت اصلاحات ايران به اروپا نزديك شد تا فشارهاي امريكا عليه خودش را مهار سازد. البته با سوءتدبيرهايي كه دولت سيزدهم در ماجراي جنگ روسيه و اوكراين انجام داد، مشكلاتي در مناسبات ارتباطي ايران با اروپا شكل گرفت. اين مشكلات بايد حل و فصل شده و ايران به اروپا نزديك شود. اين موضوع از اين جهت مهم است كه اروپا هم دل خوشي از ترامپ ندارد. رويكردهاي آمريكايي‌محور و نژاد‌پرستانه ترامپ فرصتي را براي ايران ايجاد مي‌كند كه به اروپا نزديك شود. اروپاييان هم به‌شدت نگران رابطه خود با امريكا هستند و ايران مي‌تواند ميان اين شكاف‌ها حركت كرده و منافع خود را جست‌وجو كند. در كل، ايران بايد بداند، رابطه اروپا با ايران براي دور زدن تحريم‌ها يك ضرورت عاجل است./تعادل




♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔵 دونالد ترامپ باور دارد که ایلان ماسک در نقش «وزیر کاهش هزینه‌ها» می‌تواند نقشی کلیدی در دولت او بازی کند.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از خبرآنلاین، دونالد ترامپ، چهل‌وهفتمین رییس‌جمهور آمریکا در حال تشکیل کابینه‌ دولت آینده خود است و برای ایلان ماسک نیز نقشی در نظر گرفته است.

ایلان ماسک چهره سرشناس دنیای فناوری، مالک توییتر و مدیر شرکت‌های مطرحی چون تسلا و اسپیس‌ایکس از حامیان اصلی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری بود.

ترامپ در گفتگوی اخیر خود با ماریا بارتیرومو اعلام کرد که شاید ترامپ در کابینه او نقش «وزیر کاهش هزینه‌ها» را به عهده بگیرد.

ایلان ماسک احتمالا رسما در کابینه حضور نخواهد داشت چرا که به گفته ترامپ او تمایلی به حضور در دولت ندارد اما برای کاهش هزینه‌های دولت اعلام آمادگی کرده است.

کارنامه ماسک نیز نشان می‌دهد که او احتمالا توانایی به انجام رساندن این مهم را خواهد داشت. او پس از خرید توییتر نیز در اقدامی جنجالی برای کاهش هزینه‌ها بخش عمده‌ای از نیروها را اخراج کرد.

⭕️ کامنت: برای اینکه دولتی کارآ شود باید هزینه هایش کاهش یابد و نیز درآمدهایش بطور اصولی و استمراری افزایش یابد. دولت ایران هم باید چنین مسیری طی کند.




♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🟢 اقتصاد ايران در عصر ترامپيسم


🟢 دکتر آلبرت بغزیان
ظهور شرايط جديد در اقتصاد جهاني و اقتصاد ايران پس از برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري ايالات متحده غير قابل انكار است. تجربه سال‌هاي ۲۰۱۶ تا۲۰۲۰ از حضور ترامپ در كاخ سفيد و فشار زيادي كه به فرآيند فروش نفت ايران وارد ساخت، مسوولان، فعالان اقتصادي و عموم مردم را در برابر ابهامات بسياري قرار داده است. ۲ پرسش كليدي در اين ميان مطرح است، نخست اينكه كاهش احتمالي فروش نفت ايران چه تاثيري در وضعيت ارزي كشور ايجاد مي‌كند و پس از آن آيا لايحه بودجه ۱۴۰۴ كه توسط دولت چهاردهم ارائه شده احتياج به تغيير و تعديل دارد يا نه؟

۱) معتقدم گزاره‌اي كه در بودجه تعيين‌كننده است، درآمدهاي نفتي والبته نرخ ارز است. يعني فروش نفت ضرب در قيمت ارز كه درآمدهاي نفتي ايران را شكل مي‌دهد. تعيين‌ نرخ ارز به نوعي خاص در اختيار دولت است اما ميزان فروش نفت در اختيار ايران نيست. البته ايران راه‌هايي براي دور زدن تحريم‌ها دارد كه مي‌تواند از آن استفاده كند. اما از آنجا كه اين راهبردها محرمانه است، ما هيچ تصوير احتمالي از آن نداريم. بنابراين دولت است كه مي‌داند چه ميزان فروش نفت را بايد در عدد در نظر گرفته شده براي نرخ ارز ضرب كند. چاره‌اي نداريم جز اينكه اتكا كنيم به اعداد و ارقامي كه در بودجه درج شده است. اينكه كم است يا زياد است و چرا اين عدد در نظر گرفته شده، بحث ديگري است. وقتي ترامپ فرآيند فروش نفت ايران را كنترل كند، عدد نهايي درآمدها كاهش مي‌يابد و هزينه‌هاي دولت را نمي‌تواند پوشش بدهد. در يك چنين شرايطي هزينه‌هاي دولت براي توسعه عدالت و رفاه، خدمات عمومي و البته تورم، رشد قابل توجهي پيدا مي‌كند. تورم شوخي ندارد و با بودجه دولت همان كاري را مي‌كند كه با سفره من و شما كرده است. دولت مجبور است هر سال عدد بالاتري براي درآمدهاي خود در نظر بگيرد تا خود را با تورم هماهنگ كند.

۲) هزينه‌هاي دولت از دو طريق درآمدهاي نفتي و درآمدهاي مالياتي تامين مي‌شود. ماليات به توليد‌كننده و مردم فشار مي‌آورد و درآمد نفت هم در كشاكش تحريم‌ها و محدوديت‌ها و... گرفتار است. دولت هر سال درآمد مالياتي را افزايش مي‌دهد تا جبران كاهش فروش نفت ناشي از تحريم‌ها با جبران كند. در سال ۱۴۰۴ ماليات‌ها، حدود ۴۰درصد افزايش يافته است. دولت اما سراغ روش‌هاي درست ماليات‌ستاني نرفته و تنها به افراد و گروه‌هايي كه قبلا ماليات مي‌دادند فشار مضاعف وارد ساخته است. راهكار درست ماليات‌ستاني، توسعه پايه‌هاي مالياتي جديد، كاهش معافيت مالياتي برخي نهادها و ارگان‌ها و...است. جالب اينجاست اين نهادهاي عظيم اقتصادي نه‌تنها به دولت ماليات نمي‌دهند بلكه از بودجه هم سهم دارند. وقتي ماليات‌ها هم پاسخگو نباشد، دولت چاره‌اي ندارد جز اينكه اقدام به افزايش خدمات و اقلام دولتي كند. قيمت حامل‌هاي انرژي را افزايش بدهد و ساير روش‌هاي جبراني را اجرايي كند. اما راهكار معقول براي مواجهه با اين شرايط دشوار اقتصادي چيست و دولت چگونه مي‌تواند مشكل درآمدي خود را رفع كند؟

۳) دولت براي حل مشكلات درآمدي خود، ابتدا بايد زمينه رفع تحريم‌ها يا كاهش تحريم‌ها و افزايش درآمدهاي نفتي را فراهم سازد و از سوي ديگر بهره‌وري را به هزينه‌هاي دولت بازگرداند و معافيت‌هاي غير ضروري مالياتي را پايان بدهد. در كنار اين موارد بايد از طريق مذاكره دارايي‌هاي مسدود شده كشور در ساير كشورها را نيز آزاد كند. دولت همچنين بايد قيمت‌ها را در زمان تورم كنترل كند. وقتي به اين بايدها توجه نشود در ميانه‌هاي سال كسري بودجه شكل مي‌گيرد و دولت را ناچار به استقراض، برداشت از بانك‌ها، افزايش نرخ ارز و نهايتا رشد تورم مي‌شود. با توجه به اظهاراتي كه دولتمردان دارند، طبيعي است كه كسري بودجه قابل توجهي در انتظار اقتصاد ايران است. در كشاكش اين اوضاع آشفته مالي حقوق بگيران و توليد‌كننده‌ها هستند كه بيشترين فشارها را تحمل مي‌كنند. توليد‌كننده‌اي كه ماليات فزاينده‌اي مي‌پردازد اما به دليل قطع گاز و برق و... خط توليدش مدام متوقف مي‌شود و نمي‌تواند مبتني بر ظرفيت‌هايش توليد داشته باشد. از سوي ديگر نظام تصميم‌سازي‌هاي اقتصادي كشور هم به گونه‌اي است كه رويكردهاي مولد در آن مورد توجه قرار نمي‌گيرد. مجموعه اين عوامل ضرورت اصلاحات دروني و توسعه مناسبات بيروني و مذاكره را بيشتر از هر زمان ديگري يادآور مي‌سازد. ايران در قسمت دوم سريال ترامپيسم چاره‌اي جز ترسيم مسيرهاي تازه ندارد.




♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔴 سياست «ضربه اول» و فشار فزاينده ترامپ


🔴 دکتر وحید شقاقی شهری
از نظر راهبردي روشن است كه در بلندمدت سياست‌هاي خارجي امريكا يكسان است، چه دموكرات‌ها روي كار باشند و چه جمهوري‌خواهان در اين واقعيت تغييري ايجاد نمي‌شود. اما رويكرد و روش ترامپ در مواجهه با پديدارهاي مختلف از نظر تاكتيكي با دموكرات‌ها تفاوت‌هاي جدي دارد. براي تحليل تصميمات اتخاذ شده توسط ترامپ بايد ابتدا به ابعاد و زواياي گوناگون شخصيت او توجه كرد. ترامپ فرد ناشناخته‌اي نيست و قبلا رييس‌جمهور امريكا بوده و براي تحليلگران يك شناخت نسبي از مكانيسم تصميم‌سازي‌ها و رويكردهايش وجود دارد. در دور اول كه ترامپ رييس‌جمهور بود روش و تاكتيك «ضربه اول و فشار بزرگ» را در پيش گرفته بود. او مشت اول را مي‌زند و فشار بزرگي را عليه طرف مقابل وارد مي‌سازد تا نهايتا طرف مقابل تحقير و ضعيف شده و پاي ميز مذاكره بنشيند. در واقع ترامپ با نسخه ضعيف شده افراد، دولت‌ها و سياستمداران به مذاكره مي‌نشيند. اين در حالي است كه دموكرات‌ها معتقد به فشار تدريجي‌اند. دموكرات‌هايي از جنس اوباما معتقدند امريكا بايد به صورت تدريجي فشار را بيشتر كند تا طرف مقابل بر اثر فشار تدريجي فرسوده شده و حاضر به مذاكره شود. در حالي كه ترامپ متفاوت مي‌انديشد و معتقد به وارد آوردن ضربه اول است، همان‌طور كه روشن است راهبرد هر دو حزب امريكا فشار به طرف مقابل براي پذيرش خواسته‌هاي امريكاست، اما دو رويكرد متفاوت را براي دستيابي به اين هدف واحد در پيش مي‌گيرند. به‌طور كلي با پيروزي ترامپ تحقق مذاكره توافق هسته‌اي بسيار سخت و پيچيده شده است. شخصا اميدي نسبت به احياي برجام يا هر نوع توافق ديگري ندارم. نبايد فراموش كرد ترامپ در ايران بسيار منفور است و رفتارهاي ديوانه‌وار او به گونه‌اي است كه توافق با ايران را بسيار دشوار ساخته است. اساسا ترامپ قابل اعتماد نيست. وقتي ايران پايگاه عين‌الاسد عراق را بمباران كرد، ترامپ ناگهان بدون هيچ سندي اعلام كرد قبلا از اين حمله آگاه بوده است و ايراني‌ها به او خبر داده بودند! او سعي مي‌كند طرف مقابل را تحقير كند. به نظرم كار دولت چهاردهم با آمدن ترامپ سخت مي‌شود. حتي اين نگراني وجود دارد كه از طريق همراهي با برخي كشورهاي اروپايي، ‌ترامپ مكانيسم ماشه را فعال كرده و ايران را ذيل فصل۷ منشور ملل متحد قرار دهد. به‌رغم اينكه برخي سياستمداران ايراني نگاه متفاوتي دارند و ترامپ را اهل معامله دانسته يا ترامپ دور اول را با ترامپ دور دوم متفاوت مي‌دانند، من اين‌گونه فكر نمي‌كنم. معتقدم ذات و روحيه ترامپ تغيير نكرده، او ضربه اول را مي‌زند تا طرف مقابل را تحقير كند و منتظر مي‌ماند تا مذاكره شكل بگيرد. متاسفانه دولت سيزدهم ۲الي ۳سال زمان طلايي و فرصت مناسب حضور يك دولت دموكرات در امريكا را از دست داد تا دوباره دولت ايران در برابر تندروهاي جمهوري‌خواه قرار بگيرد. حتي سنا هم در انتخابات ۲۰۲۴ در اختيار جمهوري‌خواهان قرار گرفته و كنگره هم در اختيار اين طيف خواهد بود. مثلث دولت، سنا و كنگره در امريكا شرايط دشواري را پيش روي ايران قرار مي‌دهد.

طرف ديگري هم در اين منازعه وجود دارد كه نتانياهو و گروه‌هاي افراطي در اسراييل است. اين طيف از پيروزي ترامپ خوشحالند. بنابراين با فشارهاي اين گروه تندرو، دستيابي به يك توافق برد-برد دشوار مي‌شود. اما براي مواجهه با اين شرايط چه بايد كرد و چه راهبردي مي‌تواند مقاومت اقتصادي ايران را ارتقا دهد؟ من اگر جاي دولت و مجلس بودم، لايحه بودجه ۱۴۰۴ را به دولت باز مي‌گرداندم تا آن را اصلاح كند. معتقدم لايحه فعلي يك لايحه مقاوم و مستحكم متناسب با شرايط سخت تحريمي سال آينده نيست. نخستين بخشي كه در لايحه بايد اصلاح شود، موضوع درآمدهاي نفتي است. بايد اصلاحات ساختاري در لايحه صورت گيرد. من ترجيح مي‌دهم به جاي نگاه خوش‌بينانه، واقع‌بينانه به موضوع بودجه نگاه كنم. اگر ايران با نگاه خوش‌بينانه به استقبال سال آينده برود و پيش‌بيني شرايط احتمالي را نداشته باشد و بعد ترامپ كمربند تحريم‌ها را محكم كند، مردم و دولت تحت فشار مضاعف قرار مي‌گيرند. قواي سه‌گانه بايد نهايت هماهنگي با هم را داشته باشند و تصميمات سختي بگيرند. استراتژي ترامپ ابتدا پايين آوردن فروش نفت ايران به زير ۵۰۰هزار بشكه و پس از آن، صفر كردن ميزان فروش نفت ايران و صفركردن درآمدهاي نفتي است. نخستين فشار و نخستين ضربه ترامپ بر ايران در بخش صادرات و فروش نفت خواهد بود. اساسا پيش‌بيني‌ها حاكي است كه قيمت جهاني نفت در سال ۲۰۲۵ كاهش پيدا كرده و به زير ۷۰ يا۶۰دلار مي‌رسد. بنابراين ايران بايد بودجه‌اي متناسب با اين شرايط تهيه كرده و آن را اجرايي كند.




♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔴 دکتر مهدی پازوکی:

به دروغگوها رانت داده می شود

مهدی پازوکی به فرارو گفت: در هر کجای دنیا، بهترین نیروی تحصیلکرده، جذب دولت می شود،گزینش ها در کشور ما به جای این که دنبال منافع ملی باشند، متاسفانه فرهنگ دورویی و نفاق را در جامعه گسترش داده اند. جامعه ایران به شدت درگیر دوالیسم است. فرد در یک اداره، یک شخصیت دارد و به محض خروج از آن اداره، شخصیتی دارد که ۱۸۰ درجه متفاوت است.دروغ در جامعه ما ضد ارزش نیست. طرف دروغ می گوید و به او رانت می دهیم.




♦️ کانال تخصصی اقتصاد