همه‌جا به‌نوبت

وقتی می‌خواهیم صفتی را به ترکیب اضافی بیفزاییم، ترکیب را می‌شکنیم و صفت را در دلش جای می‌دهیم. ترتیب واژه‌ها مهم است.

* هر سه نمونۀ غلط را در متن‌ها دیده‌ام.

#زبان_فارسی | #ویرایش | #درست‌نویسی | #دستور_زبان | #صفت | #ترکیب_وصفی | #ترکیب_اضافی

💠 | مهنه‌وِشت؛ زبان، ترجمه، ویرایش |

@mehnevesht

از قوالی تاجدار حرم نسخۀ باکیفیت‌تری پیدا کرده‌ام. ویژگی این نسخۀ جدید، زیرنویس اردو و انگلیسی و نیز آوانویسیِ کل آن است. در صفحۀ آپاراتم ببینید. معرفی و نکته‌های این قوالی را آنجا هم آورده‌ام.

#قوالی | #تاجدار_حرم

@mehnevesht

«هفتک» معادل فارسی «تیک»

پرویزی معاون واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری صداوسیما:

🔹واژه «تیک» که علامتی پرکاربرد در زبان فارسی است، در گروه‌های واژه گزینی فرهنگستان بررسی و معادل «هفتک» برای آن انتخاب شد.

🔹شباهت ظاهری علامت «تیک» به "عدد هفت" در زبان فارسی، ملاک این معادل گزینی بوده است.

@iribnews

کوه‌ننوردی!

دیروز عزمم را جزم کردم که پس از دیری، همراه گروه طبیعت‌گردی‌مان به کوه بروم. با همۀ اشتیاق و آمادگی، دوسه مشغله نگذاشت به قرار برسم. در گروه مجازی‌مان شرح گرفتاری‌ام را نوشتم و عنوانش را گذاشتم: ماجرای کوه‌ننوردی من!

#زبان_فارسی | #واژه‌سازی | #طبیعت‌گردی | #کوه‌نوردی

💠 | مهنه‌وِشت؛ زبان، ترجمه، ویرایش |

@mehnevesht

‍ نستعلیق‌درمانی

ویراستاران تازه‌کار ممکن است به نوعی بیماریِ صنفی دچار شوند: خواندن‌هراسی! یعنی هر متنی را که می‌بینند و هر کتابی را که به دست می‌گیرند، موشکافانه می‌خوانند و لاجرم در آن غلط‌ها می‌یابند و آه‌ها از نهاد برمی‌آورند. ازاین‌رو پس از چندی، اساساً می‌ترسند سراغ خواندن هر نوشته‌ای بروند؛ مبادا آن را پرغلط و روح‌خراش بیابند.

این حساسیت زبانی البته نیک است و لازمۀ دقت‌ورزی ویراستارانه؛ ولی اگر به حدی رسد که درِ خواندن را بر ویراستار ببندد، دیگر نقض غرض است.

ریشۀ این بیماری آنجاست که قواعد ویرایش را در هر متنی و هر فضایی وحی مُنزل بپنداریم؛ به‌ویژه قواعد ویرایش صوری را: این حتماً باید پیوسته نوشته شود و آن قطعاً جدا و دیگری بلاشک نیم‌جدا.

من راهی برای درمان این بیماری یافته‌ام: نستعلیق‌درمانی. غوطه خوردن در دریای نستعلیق علاوه بر کامیابی هنری، چشم ما را با صورت‌هایی آشنا می‌کند که در بند قواعد ویرایش صوری نیستند. در نستعلیق، «جان را به فراق خسته می‌دارد دوست» را می‌توان چنین نوشت: جانرا بفراق خسته میدارد دوست. «آمده‌ایم» را می‌شود نوشت «آمده‌ئیم»، «زین مرغ» یا «زاین مرغ» را «زینمرغ» و «کم کن» را «کمکن» (آن‌هم بدون سرکش)! از همه وحشتناک‌تر اینکه اگر خوشنویس تشخیص بدهد، می‌تواند تقریباً همۀ کلمه‌های این مصراع را به هم بچسباند:

ز منجنیق فلک سنگ فتنه می‌بارد > ز منجنیقفلکسنگفتنه میبارد

سیر و سیاحت در زیبانوشته‌های نستعلیق، و البته فرزند خلفش شکسته‌نستعلیق، از آن حساسیت وسواس‌گونه می‌کاهد و به‌مان یادآور می‌شود که حکم قواعد ویرایش در همه جا برّا نیست.

* روز ویراستار مبارکباد!😉

🔗 ترجمۀ خط

#زبان_فارسی | #ویرایش | #درست‌نویسی | #ویرایش_صوری | #خوشنویسی | #نستعلیق | #شکسته‌نستعلیق | #نستعلیق‌درمانی | #خواندن‌هراسی

💠 | مهنه‌وِشت؛ زبان، ترجمه، ویرایش |

@mehnevesht

«می‌باشد» و فارسینما

این تکه‌فیلم نشان می‌دهد که نویسنده «است» را بلد می‌باشد، ولی ذهنش «می‌باشد»زده می‌باشد!

«می‌باشد» غلط نیست، ولی روان و رایج هم نیست؛ به‌ویژه وقتی آن را در دهان شخصیت‌های سریال بگذاریم. برای فاخرنویسی و کهن‌نویسی نیازی نیست ناروان بنویسیم. این ازجمله باریک‌بینی‌های «فارسینما»ست.

یوسف پیامبر (۱۳۸۷)، فرج‌الله سلحشور

#زبان_فارسی | #ویرایش | #درست‌نویسی | #ویرایش_زبانی | #ویرایش_فیلمنامه | #یوسف_پیامبر | #فرج‌الله_سلحشور | #فارسینما

💠 | مهنه‌وِشت؛ زبان، ترجمه، ویرایش |

@mehnevesht

I told my wife to embrace her mistakes.

She hugged me.

به همسرم گفتم دیگر دست به حماقت نزند. او هم دیگر به من دست نزد!

🔗 جملۀ انگلیسی از صفحۀ اینستاگرام The Language Nerds

#زبان_فارسی | #زبان_انگلیسی | #ترجمه | #ویرایش_ترجمه | #لذت_ترجمه | #طرفه‌ترجمه

💠 | مهنه‌وِشت؛ زبان، ترجمه، ویرایش |

@mehnevesht

ناکشیدنی

در بعضی فونت‌ها یا نرم‌افزار‌های نستعلیق، همۀ حروف را می‌توان به‌صورت کشیده نوشت؛ درحالی‌که نستعلیق واقعی همیشه این اجازه را نمی‌دهد. معمولاً کاربران و طراحان خوش‌نگاری به قواعد نستعلیق آشنا نیستند‌ و هرجا را که از دید خودشان زیبا بود، کشیده می‌نویسند.

بد نیست که ویراستاران با قواعد کلی خوشنویسی و نستعلیق آشنا باشند و چنین خطاهایی را یادآوری کنند.

در خوش‌نگاری این طرح، هر دو کشیده غلط است: م در اتصال به ر کش نمی‌آید و گ هم هیچ‌گاه.

#زبان_فارسی | #خوشنویسی | #نستعلیق | #خوش‌نگاری | #کشیده | #ویرایش | #ویرایش_صوری | #فونت | #فونت_نستعلیق

💠 | مهنه‌وِشت؛ زبان، ترجمه، ویرایش |

@mehnevesht

بر این زادم و هم بر این بگذرم
چنان دان که خاک پی حیدرم

نوروزتان خرّم به نگاه حضرت داد و دهش، پیشوای پارسایان، امام‌علی علیه‌السلام.

این پیشکش نوروزی گوارایتان:

نمایش سایه‌بازی جانا و بلادور
استاد بهرام بیضایی

@mehnevesht