🔥 Հայերի ցեղասպանության ճանաչման ամենից ուժգին, թույլ տվեք ասել՝ տպավորիչ քաղաքական ակտերը կայացրել է Ֆրանսիան:
Ֆրանսիայում քննարկվեց անգամ ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն սահմանելու հարցը, օրենքն ընդունվեց խորհրդարանում, բայց այն հակասահմանադրական ճանաչեց Սահմանադրական դատարանը, համարելով, որ դա սահմանափակում է խոսքի ազատությունը: Ընդ որում, այդտեղ թերեւս կար ակնառու խտրականություն, որովհետեւ, Ֆրանսիայում կարծես թե շատ վաղուց գործում է Հոլոքոսթի ժխտման համար քրեական պատասխանատվության օրենք:
Ինչպե՞ս կարող է իրավական առումով մեկի ժխտումը լինել քրեորեն հետապնդելի, մյուսինը՝ ոչ:
Ի դեպ, այդ առնչությամբ, երբ Ֆրանսիայում քննարկվում էր հայերի ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվության մասին օրենքի նախագիծը, Փարիզում առիթ եմ ունեցել այդ թեմայով զրուցել մարսելցի պատգամավոր Վալերի Բուայեի հետ եւ կարծիք հայտնել, որ օրենքը Ֆրանսիայում այդուհանդերձ չի դառնա կիրառելի:
Ես իհարկե կարծում էի, որ այն չի ընդունվի խորհրդարանի վերին պալատում, բայց փաստացի կասեցումը կամ արգելակումը տեղի ունեցավ Սահմանադրական դատարանում:
Այդուհանդերձ, կրկնեմ, ցեղասպանության ճանաչման հարցում Ֆրանսիայի դիրքորոշումը անկասկած եղել է բավականին ընդգծված ու առանձնահատուկ: Իհարկե, գուցե ավելորդ է նույնիսկ ասել, որ բուն մոտիվը Ֆրանսիայի աշխարհաքաղաքական ռազմավարությունն է, Թուրքիայի հետ էքզիստենցիալ մրցակցության հանգամանքը, որը գուցե ածանցվել է ֆրանս-բրիտանական մրցակցությունից: Չխորանանք շերտերի մեջ, դրանք բնականաբար շատ են:
Ես իհարկե հարյուրամյա պատմական իրադարձությունների գիտակ չեմ, բայց, ինձ հետաքրքիր է, Ռուսաստանին՝ մեզ թուրքերի հետ թշնամացնելու հարցում, դրա համար ցեղասպանության խնդիրը «շահարկելու» համար մեղադրանքների հեղինակները ի՞նչ են մտածում Ֆրանսիայի մասին:
Բայց, խոսքս ամենեւին այն մասին չէ, թե՝ Ռուսաստանին մեղադրելու պարագայում, բա ինչու՞ նույնը չեք ասում Ֆրանսիայի մասին:
Ըստ իս, պարզապես անմտություն է գերտերություններին որեւէ կերպ ուղղակկի, թե անուղղակի մեղադրել այդ հարցը իրենց աշխարհաքաղաքական շահերին ծառայեցնելու համար: Անմտություն է երկու պատճառով.
ա) կա ցեղասպանության փաստ: Ցեղասպանությունը մարդկության դեմ հանցագործություն է, միջազգային ոճրագործություն: Եթե որեւէ մեկը այդ հանգամանքը շահարկում է, խաղարկում իր նպատակների համար, իհարկե ցանկալի չէ, բայց այդ հանգամանքը բացարձակապես չի կարող հավակնել լինել որեւէ «բացատրություն», որն ուղղակի, թե անուղղակի ձեւով կասկածի տակ կարող է դնել ոճրագործության փաստը եւ այն ճանաչելու եւ դատապարտելու անհրաժեշտությունը:
բ) մենք որեւէ կերպ չունենք ազդեցություն որեւէ աշխարհաքաղաքական կենտրոնի հանդեպ, հետեւաբար, մենք չենք կարող նրանց ստիպել հրաժարվել ցեղասպանության հարցը Թուրքիայի դեմ խաղարկելու իրենց քաղաքականությունից, եթե նրանք անհրաժեշտ համարեն այդպիսի քաղաքականություն: Հետեւաբար, ոչ միայն չկա որեւէ իմաստ՝ հրապարակավ քննարկման, խոսույթի առարկա դարձնել մի բան, որի վրա մենք չունենք ազդեցություն, այլեւ՝ այդ հանգամանքը պարունակում է ընդամենը այդ մեծ խաղում ավելի մանրանալու, քան ամրանալու հեռանկար:
Ինչ նկատի ունեմ, ավելի մանրանալ ասելով: Այն, որ մեր այդ խոսույթը կամ քննարկումները կարող է ընդամենը օգտագործել Թուրքիան, այդ մեծ խաղի համար: Եթե մենք մտածում են, թե այդ կերպ մենք կարող ենք Թուրքիային տրամադրել Հայաստանի հանդեպ բարյացկամության, ապա այդտեղ էլ թերեւս սխալվում ենք չարաչար:
Թուրքիայի վերաբերմունքը մեր հանդեպ բացարձակապես էմոցիոնալ տիրույթում չէ: Այյն բացարձակապես պայմանավորված չէ նրանով՝ մենք կհիշե՞նք ցեղասպանություն, թե՞ ոչ, կհիշե՞նք Սեւր, Արեւմտյան Հայաստան, թե՞ ոչ: Ներեցեք, բայց այդօրինակ չափումները, ըստ իս, պարզապես միամտություն կամ մոլորություն են:
Մեր հանդեպ Թուրքիայի քաղաքականությունը չափվում է իր ռազմավարական նպատակադրումներով ու խնդիրներով: Այո, նա կարող է առիթ դարձնել մեր որեւէ հիշատակում: Բայց այն դեպքում, երբ նրան պետք է այդպիսի առիթ: Եթե կա «պետք»-ի ռազմավարական որոշում, ապա առիթ կստեղծի հենց ինքն էլ, եթե նույնիսկ մենք չտանք այդ առիթը: Իսկ գործիքներ ունի շատ:
Չի նշանակում իհարկե, թե կապ չունի մեր հռետորաբանությունը: Բայց, այդ առնչությամբ բերեմ Ասադի օրինակը, Էրդողանի հետ նրա ջերմ, ընտանեկան հարաբերության օրինակը: Երբ Թուրքիայի մոտ ձեւավորվեց «պետք»-ի ժամանակային ու տարածական մոտիվն ու հնարավորությունը, ժամանակի ջերմությունը որեւէ կերպ չփրկեց Ասադին: 👇
🔥 Հայերի ցեղասպանության ճանաչման ամենից ուժգին, թույլ տվեք ասել՝ տպավորիչ քաղաքական ակտերը կայացրել է Ֆրանսիան:
Ֆրանսիայում քննարկվեց անգամ ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն սահմանելու հարցը, օրենքն ընդունվեց խորհրդարանում, բայց այն հակասահմանադրական ճանաչեց Սահմանադրական դատարանը, համարելով, որ դա սահմանափակում է խոսքի ազատությունը: Ընդ որում, այդտեղ թերեւս կար ակնառու խտրականություն, որովհետեւ, Ֆրանսիայում կարծես թե շատ վաղուց գործում է Հոլոքոսթի ժխտման համար քրեական պատասխանատվության օրենք:
Ինչպե՞ս կարող է իրավական առումով մեկի ժխտումը լինել քրեորեն հետապնդելի, մյուսինը՝ ոչ:
Ի դեպ, այդ առնչությամբ, երբ Ֆրանսիայում քննարկվում էր հայերի ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվության մասին օրենքի նախագիծը, Փարիզում առիթ եմ ունեցել այդ թեմայով զրուցել մարսելցի պատգամավոր Վալերի Բուայեի հետ եւ կարծիք հայտնել, որ օրենքը Ֆրանսիայում այդուհանդերձ չի դառնա կիրառելի:
Ես իհարկե կարծում էի, որ այն չի ընդունվի խորհրդարանի վերին պալատում, բայց փաստացի կասեցումը կամ արգելակումը տեղի ունեցավ Սահմանադրական դատարանում:
Այդուհանդերձ, կրկնեմ, ցեղասպանության ճանաչման հարցում Ֆրանսիայի դիրքորոշումը անկասկած եղել է բավականին ընդգծված ու առանձնահատուկ: Իհարկե, գուցե ավելորդ է նույնիսկ ասել, որ բուն մոտիվը Ֆրանսիայի աշխարհաքաղաքական ռազմավարությունն է, Թուրքիայի հետ էքզիստենցիալ մրցակցության հանգամանքը, որը գուցե ածանցվել է ֆրանս-բրիտանական մրցակցությունից: Չխորանանք շերտերի մեջ, դրանք բնականաբար շատ են:
Ես իհարկե հարյուրամյա պատմական իրադարձությունների գիտակ չեմ, բայց, ինձ հետաքրքիր է, Ռուսաստանին՝ մեզ թուրքերի հետ թշնամացնելու հարցում, դրա համար ցեղասպանության խնդիրը «շահարկելու» համար մեղադրանքների հեղինակները ի՞նչ են մտածում Ֆրանսիայի մասին:
Բայց, խոսքս ամենեւին այն մասին չէ, թե՝ Ռուսաստանին մեղադրելու պարագայում, բա ինչու՞ նույնը չեք ասում Ֆրանսիայի մասին:
Ըստ իս, պարզապես անմտություն է գերտերություններին որեւէ կերպ ուղղակկի, թե անուղղակի մեղադրել այդ հարցը իրենց աշխարհաքաղաքական շահերին ծառայեցնելու համար: Անմտություն է երկու պատճառով.
ա) կա ցեղասպանության փաստ: Ցեղասպանությունը մարդկության դեմ հանցագործություն է, միջազգային ոճրագործություն: Եթե որեւէ մեկը այդ հանգամանքը շահարկում է, խաղարկում իր նպատակների համար, իհարկե ցանկալի չէ, բայց այդ հանգամանքը բացարձակապես չի կարող հավակնել լինել որեւէ «բացատրություն», որն ուղղակի, թե անուղղակի ձեւով կասկածի տակ կարող է դնել ոճրագործության փաստը եւ այն ճանաչելու եւ դատապարտելու անհրաժեշտությունը:
բ) մենք որեւէ կերպ չունենք ազդեցություն որեւէ աշխարհաքաղաքական կենտրոնի հանդեպ, հետեւաբար, մենք չենք կարող նրանց ստիպել հրաժարվել ցեղասպանության հարցը Թուրքիայի դեմ խաղարկելու իրենց քաղաքականությունից, եթե նրանք անհրաժեշտ համարեն այդպիսի քաղաքականություն: Հետեւաբար, ոչ միայն չկա որեւէ իմաստ՝ հրապարակավ քննարկման, խոսույթի առարկա դարձնել մի բան, որի վրա մենք չունենք ազդեցություն, այլեւ՝ այդ հանգամանքը պարունակում է ընդամենը այդ մեծ խաղում ավելի մանրանալու, քան ամրանալու հեռանկար:
Ինչ նկատի ունեմ, ավելի մանրանալ ասելով: Այն, որ մեր այդ խոսույթը կամ քննարկումները կարող է ընդամենը օգտագործել Թուրքիան, այդ մեծ խաղի համար: Եթե մենք մտածում են, թե այդ կերպ մենք կարող ենք Թուրքիային տրամադրել Հայաստանի հանդեպ բարյացկամության, ապա այդտեղ էլ թերեւս սխալվում ենք չարաչար:
Թուրքիայի վերաբերմունքը մեր հանդեպ բացարձակապես էմոցիոնալ տիրույթում չէ: Այյն բացարձակապես պայմանավորված չէ նրանով՝ մենք կհիշե՞նք ցեղասպանություն, թե՞ ոչ, կհիշե՞նք Սեւր, Արեւմտյան Հայաստան, թե՞ ոչ: Ներեցեք, բայց այդօրինակ չափումները, ըստ իս, պարզապես միամտություն կամ մոլորություն են:
Մեր հանդեպ Թուրքիայի քաղաքականությունը չափվում է իր ռազմավարական նպատակադրումներով ու խնդիրներով: Այո, նա կարող է առիթ դարձնել մեր որեւէ հիշատակում: Բայց այն դեպքում, երբ նրան պետք է այդպիսի առիթ: Եթե կա «պետք»-ի ռազմավարական որոշում, ապա առիթ կստեղծի հենց ինքն էլ, եթե նույնիսկ մենք չտանք այդ առիթը: Իսկ գործիքներ ունի շատ:
Չի նշանակում իհարկե, թե կապ չունի մեր հռետորաբանությունը: Բայց, այդ առնչությամբ բերեմ Ասադի օրինակը, Էրդողանի հետ նրա ջերմ, ընտանեկան հարաբերության օրինակը: Երբ Թուրքիայի մոտ ձեւավորվեց «պետք»-ի ժամանակային ու տարածական մոտիվն ու հնարավորությունը, ժամանակի ջերմությունը որեւէ կերպ չփրկեց Ասադին: 👇
BY Hakob Badalyan
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Russian President Vladimir Putin launched Russia's invasion of Ukraine in the early-morning hours of February 24, targeting several key cities with military strikes. As such, the SC would like to remind investors to always exercise caution when evaluating investment opportunities, especially those promising unrealistically high returns with little or no risk. Investors should also never deposit money into someone’s personal bank account if instructed. Crude oil prices edged higher after tumbling on Thursday, when U.S. West Texas intermediate slid back below $110 per barrel after topping as much as $130 a barrel in recent sessions. Still, gas prices at the pump rose to fresh highs. "We as Ukrainians believe that the truth is on our side, whether it's truth that you're proclaiming about the war and everything else, why would you want to hide it?," he said. In the United States, Telegram's lower public profile has helped it mostly avoid high level scrutiny from Congress, but it has not gone unnoticed.
from es