اگر خواستید بدانید سبک سیاست‌ورزی و اجرای ‎#احمد_میدری چگونه است، به مقدمه‌ای نگاه کنید که بر اساس یکی از تجربیات سیاست‌گذاری و اجرا در دوران معاونتش در وزارت رفاه برای این کتاب نوشته است. قدرش را بدانند و ‎#برای_ایران به او رأی اعتماد دهند. ایران را عزیز بدارید.

@fazeli_mohammad

⭕️آخرین فرصت
بررسی امکان و الزام اصلاحات اقتصادی در میزگرد محمد فاضلی و پرویز خسروشاهی

✍️رضا طهماسبی / دبیر تحریریه

دولت چهاردهم برای پیشبرد اصلاحات اقتصادی، که انتخاب ناگزیر اوست با مشکلات و چالش‌های فراوانی مواجه است. تحریم در سیاست خارجی، عدم اجماع و تفرق و تشتت در داخل و در نهایت پایین بودن توان کارشناسی در بدنه دولت که هر کدام می‌تواند ظرفیت دولت برای اجرای برنامه‌های اصلاحی را با مشکل مواجه کند.

محمد فاضلی، جامعه‌شناس، و پرویز خسروشاهی، اقتصاددان، با اشاره تنش‌های موجود و راهکارهای عبور از ناترازی‌ها به ریسک‌ها و خطرات اصلاحات اقتصادی هم توجه دارند و دولت چهاردهم را آخرین فرصت برای حل مسالمت‌آمیز بحران‌های اقتصادی می‌دانند.

📌متن کامل میزگرد را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

#تجارت_فردا
@tejaratefarda

خودتحریمی نابودگر

محمد فاضلی

یک. ایرانیان خارج از کشور یکی از سرمایه‌های مهم برای توسعه ایران هستند، همان گونه که چینی‌ها و هندی‌های خارج از چین و هند، سرمایه‌ای برای کشورشان شدند و از عوامل مؤثر در موفقیت‌های چند دهه گذشته این دو کشور بوده‌اند.

دو. در ماده ۲ «قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس» که در سال ۱۴۰۱ در مجلس تصویب شده و به تأیید شورای نگهبان هم رسیده، نوشته شده «انتصاب اشخاص ذیل در مشاغل و پست‌های حساس ممنوع است» و در بند الف آن آمده «کسانی که خود، فرزندان یا همسر ایشان تابعیت مضاعف دارند.» پس نه فقط ایرانیان خارج از کشور که تابعیت مضاعف دارند، بلکه ایرانیان داخل کشور که نزدیکان‌شان تابعیت مضاعف دارند، نمی‌توانند شغل حساس داشته باشند.

سه. این افراد دارای شغل حساس تلقی شده‌اند: «معاونان و مشاوران رئیس‌جمهور و قائم­مقام آن‌ها، قائم­مقام، معاونان و مشاوران وزرا، رؤسا و مدیران عامل، مدیران کل و همطرازان آن‌ها در وزارتخانه‌ها سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی، مؤسسات و نهادهای عمومی غیر­دولتی و دستگاه‌هایی که شمول قانون بر آن‌ها مستلزم ذکر یا تصریح نام است، از قبیل: شرکت ملی نفت ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بانک‌ها و بیمه‌های دولتی و مدیران سیاسی اعم از سفرا، استانداران، کارداران، رایزن­ها، فرمانداران، بخشداران، شهرداران.» شرایطی هم برای شغل حساس در نظر گرفته شده که بر اساس آن‌ها، خیلی مشاغل دیگر هم حساس تلقی می‌شوند، از جمله مشاغلی که مشمول ویژگی «ث ـ تأثیرگذاری تصمیمات در حوزه­های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی» می‌شوند.

به این ترتیب، از معاونان و مشاوران رئیس‌جمهور، و وزرا تا سطح بخشدار و شهردار؛ و هر کسی که تصمیمات مؤثر می‌گیرد، شامل شغل حساس می‌شوند.

⭕وضع فعلی ایران
چهار. خانواده‌های زیادی که دائماً هم در حال بیشتر شدن است، فرزندان خود را راهی خارج می‌کنند.

پنج. شمار فزاینده‌ای از تحصیل‌کرده‌ها، نخبگان و آدم‌های مؤثر و ایران‌دوست به علل مختلف – از تنگنای معیشتی گرفته تا ناامیدی اجتماعی و ... – کشور را ترک می‌کنند. این افراد حتی اگر خودشان تابعیت نگیرند، فرزندان‌شان تابعیت می‌گیرند.

شش. به دلیل فقدان چشم‌انداز بهبود ملموس وضعیت اقتصادی، به نحوی که اثر معناداری بر مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور باقی بگذارد، جریان خروج افراد تحصیل‌کرده، ماهر و توانمند کشور احتمالاً در یکی دو دهه آینده نیز ادامه خواهد داشت.

هفت. فرزندان بسیاری از خانواده‌ها راهی خارج از کشور می‌شوند و پدران و مادران‌شان در داخل کشور باقی می‌مانند.

⭕نتیجه‌گیری
هشت. «قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس» به یکباره همه ایرانیان خارج از کشور که دارای تابعیت هستند (یا فرزندان و همسران‌شان تابعیت دارند) را از کار کردن در مشاغل حساس (که تا سطح بخشدار و هر سمت تأثیرگذار دیگری ادامه می‌یابد) منع می‌کند.

نُه. «قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس» پدران و مادران فرزندانی را که مهاجرت می‌کنند نیز از کار کردن در مشاغل حساس (تا سطح مدیر کل یا بخشدار!) منع می‌کند.

سؤال: فکر می‌کنید در جامعه مهاجرفرست ایران، با میلیون‌ها ایرانی توانمند خارج از کشور، با میلیون‌ها فرد توانمند ساکن در کشور که یکی از اعضای خانواده‌شان به خارج مهاجرت می‌کند، تأثیر چنین قانونی چیست؟

آیا چنین قانونی به معنای تهی کردن بوروکراسی و دستگاه دولت از هر آدم توانمندی نیست که به هر دلیلی یکی از بستگان نزدیکش مهاجرت کرده و تابعیت گرفته یا می‌گیرد؟

آیا این خودتحریمی نیست؟ آیا هیچ وقت مراکز پژوهشی، عواقب این قانون را بررسی و منتشر کرده‌اند؟ آیا دلیلی وجود دارد که یک نظام سیاسی تا این حد از بستگان افرادی که مهاجرت کرده‌اند دوری کند و خود را از خدمات آن‌ها محروم کند؟ اصلاً با ادامه روند مهاجرتی شکل‌گرفته، دامنه کسانی که می‌توان در مشاغل حساس (تا سطح بخشدار و مدیر کل!!) به‌کار گرفت خیلی تنگ نمی‌شود؟

آیا چنین قانونی به معنای تضعیف بنیان‌های سرمایه انسانی در کشور نیست؟

@fazeli_mohammad

▪️معرفی کتاب نظم و زوال سیاسی توسط دکتر محمد فاضلی (جامعه‌شناس، نویسنده و مترجم)

فرانسیس فوکویاما، نویسنده و نظریه‌پرداز مشهور ژاپنی-آمریکایی، توسعه را محصول برقراری توازن میان سه عامل دولت کارآمد وِبِری، حاکمیت قانون و پاسخ‌گوئی دموکراتیک می‌داند. فرضیۀ اصلی او در «نظم و زوال سیاسی» این است که توسعه زمانی با کمترین میزان بی‌ثباتی، خشونت و بازگشت‌پذیری همراه خواهد بود که این سه مؤلفه به ترتیب ظهور کنند. وی برای اثبات این فرضیه به بررسی تجربۀ توسعه در آلمان، ژاپن، آمریکا، بریتانیا، دانمارک و دیگر کشورها می‌پردازد.
فوکویاما با این کتاب، جریان فکری غالب و سیاستگذاری‌های موجود را در بسیاری کشورها و سازمان‌های بین‌المللی به چالش می‌کشد.

نام کتاب: نظم و زوال سیاسی
نویسنده: فرانسیس فوکویاما
مترجم: رحمن قهرمانپور
قطع: وزیری
نوبت چاپ: پنجم
تعداد صفحات: ۶۰۸

#انتشارات_روزنه #کتاب
#کسی_تنهاست_که_کتاب_نمی‌خواند

🛒خرید اینترنتی کتاب با ۲۰٪ تخفیف
🔍مشاهدۀ مجموعۀ آثار فوکویاما با ۲۵٪ تخفیف ویژه

▫️تلگرام نشر روزنه
▫️اینستاگرام نشر روزنه
▫️پادکست دغدغه ایران با موضوع «توسعه سیاسی به روایت فرانسیس فوکویاما»

☎️02188721514

همه آنچه این سال‌ها در #پادکست_دغدغه_ایران (اینجا) شرح کرده‌ام جلوی چشمم رژه می‌روند. #نظم_دسترسی_محدود و توافق‌سازی.

آن‌ها که پادکست را شنیده‌اند خوب می‌دانند از چه چیز سخن می‌گویم.

به امید ساختن زندگی بهتر برای ایرانیان.

#دغدغه_ایران #محمد_فاضلی

@fazeli_mohammad

▪️معرفی کتاب: توسعه به مثابه توانمندسازی حکومت
توسط دکتر احمد میدری

تهیه شده در رسانۀ تصویری "اکو ایران"

اطلاق اصطلاح توانمندسازی برای دولت شاید عجیب به نظر برسد، چون دولت‌ها عموماً قوی تصور می‌شوند و اتفاقاً دغدغۀ رایج در علم سیاست، جامعه‌شناسی و اقتصاد مهار قدرت آنهاست. پس منظور از توانمندسازی حکومت چیست؟
این کتاب، توسعه را پدیده‌ای چهار وجهی می‌داند که سه وجه آن بسیار شناخته شده‌اند: توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی. وجه چهارم توسعۀ اجرائی است و به عقیدۀ نویسندگان پیشبرد سه وجه دیگر بستگی به قابلیت‌های اجرائی دولت دارد؛ در دولت ضعیف نه رشد اقتصادی بیشتر ممکن است، نه مردم‌سالاری و نه برابری.

🎥ویدئوی کامل این برنامه در وبسایت اکو ایران
🎙نسخه صوتی برنامه

نام کتاب: توسعه به مثابه توانمندسازی حکومت
نویسنده: لنت پریچت، مایکل وولکاک، مت آندروز
با مقدمۀ احمد میدری
مترجم: جعفر خیرخواهان، مسعود درودی
قطع: رقعی
نوبت چاپ: دوم
تعداد صفحات: ۳۴۰

#کسی_تنهاست_که_کتاب_نمیخواند

🛒خرید اینترنتی کتاب با ۲۰٪ تخفیف
📖مطالعۀ ۲۰ صفحۀ نخست

▫️تلگرام نشر روزنه
▫️اینستاگرام نشر روزنه

☎️ 02188721514

شناختی از سه ماه سیاست ایران

محمد فاضلی

برخی می‌پرسند:
چرا مسعود پزشکیان با پرچم اصلاح‌طلبی در قدرت پذیرفته شد؟

چرا احمد میدری نماینده‌ای که از تحصن‌کنندگان مجلس ششم بوده، یا محمدرضا ظفرقندی که با مسائلی درخصوص وقایع سال ۸۸ روبه‌رو بوده، در این کابینه هستند؟

چرا مجلس به همه وزرا رأی اعتماد داده است؟ اصلاً در سیاست ایران چه اتفاقی افتاده؟
 
ما در #پادکست_دغدغه_ایران بیش از ۲۰ ساعت محتوایی تولید کردیم که می‌تواند پاسخ‌هایی به این سؤالات ارائه کند.
 
شش قسمت شرح کتاب «نظم و زوال سیاسی» نوشته فرانسیس فوکویاما
 
اپیزود ۶. توسعه سیاسی و مثل دانمارک شدن (کتاب نظم و زوال سیاسی – قسمت اول)

اپیزود ۷. دولت‌سازی در آلمان و یونان (کتاب نظم و زوال سیاسی – قسمت دوم)

اپیزود ۸. دولت‌سازی در ایتالیا، بریتانیا و آمریکا (کتاب نظم و زوال سیاسی – قسمت سوم)

اپیزود ۹. دولت‌سازی در آمریکای لاتین و آفریقا (کتاب نظم و زوال سیاسی – قسمت چهارم)

اپیزود ۱۰. دولت قوی در ژاپن و چین (کتاب نظم و زوال سیاسی – قسمت پنجم)

اپیزود ۱۱. ساختن دولت قوی (کتاب نظم و زوال سیاسی – قسمت ششم)

 
پنج قسمت شرکت کتاب «خشونت و نظم‌های اجتماعی»
 
قسمت ۸۹. خشونت و نظم‌های اجتماعی – بخش اول

قسمت ۹۰. خشونت و نظم‌های اجتماعی – بخش دوم

 
قسمت ۹۱. خشونت و نظم‌های اجتماعی – بخش سوم

 
قسمت ۹۳. خشونت و نظم‌های اجتماعی – بخش چهارم
 
 
قسمت ۹۵. خشونت و نظم‌های اجتماعی – بخش پنجم
 
 
شرح کتاب «در سایه خشونت»
 
قسمت ۱۰۶. در سایه خشونت: نظم دسترسی محدود بنگلادش

 
قسمت ۱۰۷. در سایه خشونت: نزاع فرادستان بدون توافق

 
قسمت ۱۰۸. در سایه خشونت: تحولات نظم دسترسی محدود در فیلیپین و هند

 
قسمت ۱۰۹. در سایه خشونت: تجربه مکزیک و شیلی

 
قسمت ۱۱۰. در سایه خشونت: توسعه کره جنوبی

 
شرح تاریخ معاصر ایران از منظر نظریه نظم‌های دسترسی محدود
 
قسمت ۱۱۲. بازخوانی ایران معاصر

مجموع این ۱۷ قسمت، توضیحی برای چرایی رسیدن ایران به نقطه فعلی، آن‌چه رخ داده است، و بایسته‌های مسیرهای آینده ارائه می‌کنند.
 
⭕پیشنهاد
سیاست‌مداران – بالاخص اعضای کابینه مسعود پزشکیان – و بقیه فعالان سیاسی، از شنیدن این قسمت‌ها فایده‌ها نصیب خواهند برد. اگر هم وقت و حوصله ندارند، می‌توانند به شنیدن قسمت ۱۱۲ (بازخوانی ایران معاصر) قناعت کنند.
 
@fazeli_mohammad

امروز ۱ شهریور  و زادروز استاد #حسین_علیزاده آهنگساز و نوازنده بزرگ ایران معاصر است (متولد ۱۳۳۰). خدایش به سلامت و عزت نگهدارد که خالق مجموعه‌ای از زیباترین زیبایی‌های موسیقی این سرزمین است و الهام‌بخش امیدواری، تلاش، خلاقیت، و ایران‌دوستی.

@fazeli_mohammad

✍️ سخنرانی دیشب اوباما در اجلاس ملی دموکراتها

محمدرضا اسلامی

🔵 اوباما سخنور قهاری است ولی سخنرانی او از جنس تمرین و حفظ مطلب نیست. او به تمام معنی کلمه «سخنرانی می کند».

سخنرانی دیشب اوباما در اجلاس ملی دموکراتها🔻یک شاهکار تمام عیار بود. یک خطابه اثرگذار در یکی از بخشهای مهم تاریخ سیاست ایالات متحده آمریکا.
نمونه ای شگفت آور از توان یک فرد در «ارتباط گرفتن» با اذهان عمومی.

🔵اوج هنرمندیِ باراک اوباما این نیست که می تواند شهروند معمولی آمریکایی که «هوادار» دموکراتهاست را به وجد بیاورد، بلکه شاهکار اوباما وقتی است که بر «شهروند کلافه» و بی تفاوتِ آمریکایی هم اثر می گذارد.
هیچ چهره ای در میان جمهوریخواهان از چنین توان و کاریزمایی برخوردار نیست.

🔵متن سخنرانی دیشب اوباما را باید پیاده کرد و روی اجزای مختلف آن کار کرد. لحن و نحوه ای که او بارها با آن لحن «دونالد ترامپ» را خطاب قرار داد واقعا هوشمندانه بود.

او بدون توهین به ترامپ (و با آگاهی از اینکه ترامپ محبوب قلوب شهروندان جمهوریخواه است) به گزنده ترین شکل ممکن او را به رگبار انتقادهای جانانه بست.

اوباما دیشب با انتقادهایش «تعریف» (Definition) جدیدی از «مفهوم ترامپ» ارایه کرد! اوباما دیشب ترامپ را «یک گونه‌ی زیستن» معرفی کرد. و این واقعا صحیح است.
ترامپ یک Lifestyle است. ترامپ یک فرد نیست. ترامپ یعنی چفت و بست شدنِ یک سلسله خلقیات «وقتی که» انفجار ثروت/سرمایه در دستان کسی باشد.

جملاتی که اوباما دیشب ترامپ را با آنها خطاب کرد را باید نمونه ای عالی از سیاست‌ورزی هوشمندانه، و اثرگذاری بر اذهان عمومی دانست.

اوباما ذهن مخاطب را به ۱۶ سال پیش برد زمانی که در همین نشست در شیکاگو او پذیرفت که کاندیدای ریاست جمهوری دموکراتها باشد. ۱۶ سال گذشته، ولی اوباما همچنان کنشگر است! و از صفحه سیاست آمریکا حذف نشده است.

🔵اوباما در کنار سخنوری اما «یک مدیر پروژه» است. پروژه‌ی برانداختن دونالد ترامپ.

اوباما در سال ۲۰۱۵ ترامپ را جدی نگرفته بود.
آن زمان ترامپ بیشتر به یک شوخی شبیه بود. ولی در ۲۰۱۶ ترامپ تبدیل شد به یک بهمن سنگین. صرفا در فاصله یک سال گفتمان ترامپ جدی شد. و در ۲۰۱۷ وقتی که اوباما تمام قد وارد میدان شد برای زدنِ ترامپ، دیگر دیر شده بود! اما اوباما در تمام این سالها منفعل ‌‌ننشست. در ۲۰۲۰ کنشگری او «باعث اجماع» میان ده کاندیدای دموکرات شد. عملا سال ۲۰۲۰ او مدیر پروژه زمین زدن میلیاردر سفید پوست بود. فرزند یک چوپان‌زاده کنیایی سیاه پوست توانست فرزند یک میلیاردر برج‌ساز سفید پوست نیویورکی را به زمین بزند و رئیس جمهور را «یک دوره» ای کند. پروژه ای که میلیاردها دلار در آن هزینه شد، ولی بدون حضور قوی و سیاستمدارانه اوباما در پشت پرده، آن پروژه عظیم موفق نمی شد.

🔵و جنگ امروز یعنی ۲۰۲۴ ادامه همان نبرد از ۲۰۱۵ است که همچنان به مدیریت پروژه اوباما در جریان است. نبردی که ریشه های آن به تاریخ انسان معاصر تا مارتین لوتر کینگ و قبل تر باز می گردد. نبردی که هر روز میلیونها دلار پول برای رسانه و کمپین نیازمند است. این سخنرانی دیشب اوباما، یک سخنرانی انتخاباتی نیست بلکه یک سخنرانی جنگی است. حتما بشنویدش.

🔵عدم درک صحیح ما ایرانیان از «داخل آمریکا» باعث شده تا سالها خطای راهبردی در زمینه این کشور مهم داشته باشیم. سیاستمداران ایرانی که همواره با ساده سازی «مفهومِ آمریکا» را تحلیل کرده اند باید این سخنرانی را ببینند تا متوجه یک واقعیت مهم شوند:

آمریکا سرزمینی است که همواره یک جنگ دائم در درونِ آن برپاست. آمریکا محل منازعه دائم اندیشه‌ها، ثروتها، و قدرتها بوده است.
آنچه که امروز در ایالات متحده برقرار است یک جنگ بدون گلوله میان دو گونه‌ی مختلف از زیست انسان است.
این یک جنگ رسانه ای/مالی میان طیفی از مردمان است که «زیست ترامپ سفید» را شایسته رهبری کشور/دنیا می دانند و طیفی دیگر از مردمان که پذیرای رهبرانِ تحصیلکرده از «طبقه متوسط» رنگین پوست همچون باراک اوباما یا کامالا هریس هستند.

در درک فؤاد ایزدی آمریکا یعنی کشور بد و جنگ افروزی! همین قدر ساده و خطی. ولی واقعیتِ داخلی آمریکا یعنی «منازعه دائم قدرتهای داخل کشور». آمریکا یک دیگ جوشان است که متاسفانه ساده سازی ما ایرانیان از ماهیت آن باعث سالها خطای راهبردی در سیاست خارجی شده است.

به بیان دیگر، عدم درک صحیح ما ایرانیان از «داخل آمریکا» منجر به عدم اتخاذ «سیاست خارجی» صحیح شده است.

ساده سازیِ یک امر پیچیده، بزرگترین بلاست.

🔵 ۷۴ روز دیگر از این جنگ باقی است. برنده این جنگ ۲ ویژگی خواهد داشت. اول اینکه به لحاظ مالی باید بتواند «دوام» بیاورد (و روزانه میلیونها دلار خرج کند). دوم اینکه بر ذهن شهروندان با رأی خاکستری (بلاتکلیف) اثر بگذارد.

فراموش نکنیم که جریان ترامپ چقدر در دومی توانمند است!

▪️لینک

https://www.group-telegram.com/solseghalam

🎓 مدرسه تابستانه انتخاب اجتماعی و تقسیم منصفانه

🔵 برای نخستین بار، سومین مدرسه تابستانه اندیشکده سیاستگذاری اقتصادی تهران به صورت بین‌المللی و با هدف بررسی جدیدترین یافته‌ها در حوزه انتخاب اجتماعی برگزار خواهد شد.
در این مدرسه، دانشگاه تهران و فردوسی مشهد به صورت حضوری و مجازی میزبان برجسته‌ترین اساتید اقتصاد از دانشگاه‌های برتر سراسر جهان خواهند بود و شرکت‌کنندگان از فرصت تعامل مستقیم و پرسش و پاسخ با اساتید بهره‌مند خواهند شد.

🗓 از ۱۶ تا ۱۸ شهریور ۱۴۰۳

📍محل برگزاری: دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و دانشگاه فردوسی مشهد


سوالات خود درباره مدرسه تابستانه را به ادمین اندیشکده ارسال کنید.

⭕️ لینک ثبت‌ نام

⭕️بروشور آشنایی با مدرسه تابستانه


📱تلگرام | اینستاگرام

‍ 🎓 مدرسه تابستانه انتخاب اجتماعی و تقسیم منصفانه

👤 اساتید مدرسه:

• Haris Aziz - University of New South Wales, Australia
• Fuhito Kojima - University of Tokyo, Japan
• François Maniquet - Université catholique de Louvain, Belgium
• Marcus Pivato - Université Paris 1 Panthéon-Sorbonne, France
• Arunava Sen - Indian Statistical Institute, India
• Inácio Bó - University of Macau, China
• Satya Chakravarty - Indira Gandhi Institute of Development Research, India
• Sinan Ertemel - Istanbul Technical University, Turkey
• Flip Klijn - Institute for Economic Analysis, Spain
• Alexander Nesterov - HSE University, Russia
• Kemal Yildiz - Bilkent University, Turkey

📄 موضوعات مورد بحث در مدرسه:

• Theory of Fairness and Social Welfare
• Ethical Approaches to Inequality Measurement
• Claims Problem
• Belief Aggregation and Epistemic Democracy
• Incentives and Fairness in Matching Mechanisms
• Teacher Redistribution in Public Schools
• Fair Allocation Problems


🗓 از ۱۶ تا ۱۸ شهریور ۱۴۰۳

📍محل برگزاری: دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و دانشگاه فردوسی مشهد


سوالات خود درباره مدرسه تابستانه را به ادمین اندیشکده ارسال کنید.

⭕️ لینک ثبت‌ نام

⭕️بروشور آشنایی با مدرسه تابستانه


📱تلگرام  | اینستاگرام

🔴عصر وفاق و شب ستیز

🔺اعتماد سوم شهریور ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘شاید تصور نمی‌شد که رأی‌آوری همه وزرای پیشنهادی آقای پزشکیان در مجلس، موجب استنتاج‌های منفی میان برخی از منتقدان وضع موجود شود. در واقع شاید بتوان گفت که داستان سوار شدن ملانصرالدین و پسرش بر الاغ بود که به هر نحوی سوار آن شدند، مورد اعتراض و تمسخر عده‌ای قرار گرفت. اگر کابینه پیشنهادی رأی نمی‌آورد به یک گونه تخطئه می‌کردند، اگر حمایت نمی‌شد، به گونه دیگر، حالا که رأی آورده و هماهنگی با مقام رهبری را هم نقل کرده به شکل دیگری نقد و حتی محکوم می‌کنند.

🔘به نظرم فرهنگ و ادبیات وفاق در میان بخشی از نخبگان ما همچنان در حاشیه و یا غایب است. در واقع یکی از عللی که تا کنون هم وارد فرآیند وفاق نشده‌ایم، فقدان زمینه‌های همین فرهنگ است. البته اکنون زمینه‌های عینی آن که توازن قوا باشد به خوبی فراهم است، ولی چون تا کنون و در گذشته نزدیک و در زندگی سیاسی خود تجربه وفاق و سازش را نداشته‌ایم، با الزامات رفتاری و فکری و ادبیات آن آشنا نیستیم، لذا در برابر ادبیات و ارزش‌های وفاق مقاومت می‌کنیم و همچنان بر طبل ستیز می‌کوبیم.

🔘طرف چند روز در ستاد تبلیغاتی فعالیت کرده، انتظار دارد که رییس جمهور در تعیین کابینه ملاحظات او را مد نظر قرار دهد، البته چنین خواسته‌ای در حد متعارف ایرادی هم ندارد، خوب هم هست، ولی یک لحظه از خودش نمی‌پرسد که پس چرا رییس‌جمهور در تعیین کاببنه نباید با عناصر اصلی ساختار قدرت هماهنگی کند؟ فرض کنیم که نباید چنین کند، خوب مجلس به وزرایش رأی ندهد چه می‌شود؟ آیا او را محکوم نمی‌کنیم که چرا پیش از این هماهنگ نکرد تا دچار این مشکل نشود؟

🔘اگر ساختار حزبی بود، بهترین راه برای تفاهم و سازش، گفتگو با رهبران احزاب بود، البته نه ده‌ها حزب، بلکه دو سه مورد محدود. حالا که حزبی نیست، چگونه می‌توان نظر موافق مجلس را به دست آورد؟ طبعاً در ساختار موجود بهترین راه هماهنگی با مقام رهبری است. آیا این به معنای آن است که رییس جمهور مسلوب‌الاختیار است. قطعاً خیر؟ و این برداشت نابخردانه است.

🔘چگونه ممکن است که رییس جمهور مسلوب‌الاختیار باشد و ظفرقندی و میدری و افراد مشابه دیگر را معرفی کند. این برداشت‌ها ساده‌لوحانه است. تازه اگر فرض کنیم که همه اینها ناشی از خواست و اراده مقام رهبری باشد، خوب اینکه عالی‌تر و تحصیل حاصل است و باید خوشحال‌تر شد.

https://telegra.ph/عصر-وفاق-و-شب-ستیز-08-23

تیولداری و حامی‌پروروی


🔹احتمالا مسعود پزشکیان در فاصله زمانی انتخابات تا تشکیل کابینه، با رفتارهای رقت‌انگیزی برای تقسیم پست‌های سیاسی و اقتصادی مواجه شده است. خودتان را جای رئیس‌جمهور جدید بگذارید که از صبح تا شب باید پاسخ افراد مختلفی را بدهد که سعی می‌کنند نوچه‌های سیاسی و اقتصادی خود را به دولت جدید تحمیل کنند. ما در دفتر آقای پزشکیان حضور نداریم اما می‌توانیم حدس بزنیم که حجم تلفن‌ها و قرار ملاقات‌ها برای گرفتن پست‌های سیاسی یا مدیریت‌های اقتصادی چقدر زیاد است.

🔹 با این وجود رئیس‌جمهور اخیرا گفته: «در دولت چهاردهم هیچ خیانتی بالاتر از سپردن کار به افراد کارنابلد نیست». این اظهارات نشان‌دهنده تمایل و علاقه ایشان به استخدام نیروهای متخصص در دولت چهاردهم است اما این علاقه و تمایل، بدون کنار کشیدن دولت از بنگاه‌داری، لزوما منجر به اصلاح و بهبود نظام اداری نمی‌شود.

🔹 مسأله اصلی، سیطره دولت بر همه امور است. این سیطره به حدی است که تقریبا هیچ وزارت‌خانه‌ای نیست که بنگاه اقتصادی نداشته باشد. حتی وزارت‌خانه‌هایی نظیر آموزش و پرورش، دفاع و بهداشت و درمان هم به اشکال مختلف درگیر بنگاهداری هستند. البته مشخص است که وزرای اقتصادی تعداد بیشتری بنگاه در اختیار دارند. گردش مالی این بنگاه‌ها معمولا قابل توجه است و به تبع آن، تعیین اعضای هیات‌مدیره و مدیر برای این بنگاه‌ها، چالشی شیرین برای وزرای کابینه محسوب می‌شود. عزل و نصب‌ها هم قطعا خالی از حاشیه نیست. چه آنکه احتمال دارد برای تنظیم روابط سیاسی، مدیری لایق جای خود را به نوچه‌های سیاسی بدهد و همین طور ممکن است نقل و انتقال منابع بنگاه‌ها از بانکی به بانک دیگر، جذابیت‌های گوناگون مالی و سیاسی داشته باشد. نتیجه‌ این روش مدیریت، تهی شدن بنگاه‌ها از سرمایه‌های مادی و انسانی و غرق شدن بیشتر آنها در باتلاق سوء‌مدیریت و ناکارآمدی است.

🔹 پس این‌جا ما با دو پدیده مواجهیم؛ پدیده اول «تیولداری مدرن» است و پدیده دوم «حامی‌پروروی و نوچه‌داری».
تیولداری نتیجه حامی‌پروری است و حامی‌پروری با تیولداری تقویت می‌شود و پایدار می‌ماند. ممکن است بگویید تیولداری یک روش قدیمی و منسوخ است که با شکل‌گیری دولت‌ مدرن در کشور ما از بین رفته اما در سال‌های گذشته مصداق‌های واضحی از تیولداری در نظام اداری مشاهده شده که حاکی از احیای تیولداری به روش‌های جدیدتر است. اما سوال این است که تیولداری در قدیم چگونه کار می‌کرد و امروز به چه شکلی تغییر یافته است؟

🔹در گذشته تیول‌داران افرادی مورد عنایت شاهان بودند که از طرف شاه اختیار کامل منطقه یا سرزمینی را در دست می‌گرفتند. این تفویض به مفهوم واگذاری اختیار جان و مال رعایای این مناطق نیز بود. تیول‌داران در برابر لطف شاه می‌پذیرفتند بخشی از باج و خراج دریافتی خود را به دربار بپردازند. تیولداری در حال حاضر شکلی مدرن به خود گرفته و در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی گسترش پیدا کرده است. تیول‌داری سیاسی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، گروه اندکی قدرت را در دست دارند و معادلات سیاسی را تعیین می‌کنند. این افراد به خاطر نفع خود حاضر هستند به هزینه جامعه هر سیاستی را پیاده کنند. تیول‌داری اقتصادی نیز به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، اقتصاد در گرو سیاستمداران و شرکای اقتصادی آنها قرار گیرد و مدیران این بنگاه‌های دولتی که امتیاز مدیریت این بنگاه‌ها را از سوی سیاستمداران دریافت می‌کنند، تعهد و مسوولیتی برای حفظ سرمایه‌های مادی و انسانی بنگاه ندارند و حرف‌شنوی آنها درباره ترکیب هیات مدیره و مدیران زیرمجموعه و همچنین پروژه‌های مربوطه، به معیار اصلی فعالیت‌هایشان تبدیل می‌شود.

🔹حامی‌پروروی هم به معنی امتیازدهی به خواص و مقربین برای حفظ یا گسترش قدرت است که در حکومت‌های سلطانی در بالاترین حد ممکن قرار داشته و در ساختارهای مبتنی بر رأی نیز شکل و شمایل جدیدی پیدا کرده است. پدیده‌ای که به‌طور مشخص با کشف نفت به توزیع رانت از سوی حکومت به قصد خرید رضایت در ازای نادیده گرفتن برخی حقوق شهروندی و در مواردی حاکمیت قانون تبدیل شد.

🔹به طور خلاصه می‌توان گفت؛ سیاستمداران بنگاه‌ها را به شکل تیول خود می‌بینند و مدیریت آن را به شرکای سیاسی یا اقتصادی خود می‌بخشند. مدیری که این‌گونه روی کار آمده، از فرصت کوتاه حضور در دولت بیشترین بهره را می‌برد و به سازمان‌های زیرمجموعه‌اش به مثابه فرصتی برای به‌دست آوردن رانت می‌نگرد و همین‌طور یک بازیگر اقتصادی هم به جای اینکه برای کسب منافع بیشتر تلاش کند، با نیروی سیاسی و حلقه قدرت متحد می‌شود تا از این طریق رانت به‌دست ‌آورد. در چنین فضایی هیچ کس راضی به اصلاح ساختار اقتصاد نیست و ذی‌نفعان حامی‌پرور نمی‌گذارند دولت حتی یک گام مثبت برای گذار از شرایط موجود بردارد.



☑️ محسن جلال پور
‏
@mohsenjalalpour

جناب آقای دکتر #فرهنگ_رجایی از مهرماه ۱۴۰۳ ده جلسه درس‌گفتاهای «اندیشه سیاسی ایرانشهری جدید» را در «مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه» ارائه می‌کنند.

زمان برگزاری: سه‌شنبه‌ها از ساعت ۱۷ تا ۱۹
شروع از تاریخ ۱۰ مهر ۱۴۰۳

@fazeli_mohammad

🔴سخنی با جناب آقای خاتمی

🔺اعتماد ۵ شهریور ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘با سلام و احترام
می توانستم مطالب این نامه را به صورت حضوری با شما در میان بگذارم و جنابعالی هم با روی گشوده همچون گذشته از شنیدن نظرات متفاوت استقبال کنید. اما تصمیم گرفتم آن را عمومی منتشر کنم چرا که موضوع آن امری عمومی است و امید دارم که گفتگوی عمومی در این باب بتواند بهتر راه گشا باشد. از این رو، این متن را فتح بابی برای گفتگو می‌دانم و امیدوارم که مباحث مشابهی با دیگر نیروها و گرایش‌های سیاسی مطرح شود و ثمره آن را کشور ببرد.

🔘این گفتگو را در شرایط کنونی لازم می‌دانم زیرا تحلیل من این است که ما وارد وضعیت تازه‌ای شده‌ایم و روش‌ها و رویکردهای گذشته پاسخگوی شرایط جدید نیست و ضرورت تغییر آن کاملا مشهود است. از یک خاطره شروع می کنم. احتمالاً به خاطر دارید که در سال ۱۳۹۷ در دیداری که با جنابعالی داشتم و جناب علی آقای خاتمی و دوست عزیز آقای خانیکی نیز حضور داشتند تحلیل خود را از شرایط سیاسی کشور تقدم کردم و معتقد بودم که اسب یک‌دست‌سازی در حکومت زین شده است و‌ مانعی را برنمی‌تابد. در نتیجه شرایط کنونی برای کنشگری موثر سیاسی اصلاح‌طلبان و به طور مشخص جنابعالی مساعد نیست و بهترین گزینه کنار کشیدن موقت از فعالیت متداول سیاسی است و تاکید کردم این وضعیت چندان نخواهد پایید و دیر یا زود شرایط برای بازگشت موثر و مفید فراهم خواهد شد.

🔘از آن تاریخ تا کنون انتخابات‌های ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ و ۱۴۰۲ و اتفاقات دیگری را داشته‌ایم، روشن است که در هیچ کدام امکان ایفای نقشی سازنده و مفید فراهم نبود و اگر در آن مسیر پیشنهادی حرکت شده بود، در انتخابات اخیر با ظرفیت و توان بالاتر و موثرتری حاضر می‌شدیم.

https://telegra.ph/سخنی-با-جناب-آقای-خاتمی-08-25

فرق بسیار است بین کاری که باید انجام دهید، و کاری که بلدید انجام دهید.

@fazeli_mohammad

قسمت صد و هفدهم پادکست دغدغه ایران
 
سیاست خارجی ایران: عصر مشروطه

سیاست خارجی ایران در عصر مشروطه از ملی‌گرایی و رؤیای «استقلال کامل» جان می‌گرفت، اما روح‌ا... رمضانی معتقد است کماکان «ناواقع‌گرایی سیاسی» هدایت‌کننده سیاست خارجی ایران بود. روایت رمضانی را می‌توان دال بر اثر توهم‌زای تحول سیاسی در ایران عصر مشروطه و حتی پس از آن نیز تعبیر کرد.
 
حامی مالی این قسمت
آچاره، خدمات و تعمیرات آنلاین ساختمان و لوازم منزل
 
حمایت از پادکست دغدغه ایران
 
پادکست جور دیگر: جامعه‌شناسی برای همه
 
شناسه پیپال
[email protected]
 
موسیقی آغازین
قطعه سلام، اثر استاد حسن کسائی
 
Email: [email protected]
 
گوینده: محمد فاضلی
امور فنی و صوت: مرتضی مشیری‌خواه
گرافیک: استودیو آنسو (@onsoustudio)
                                
تاریخ انتشار
شهریور هزار و چهارصد و سه

@dirancast_official

تحول سیاسی توهم‌زا

محمد فاضلی

اول سه پرده از تاریخ را مرور کنیم:

پرده اول. روح‌الله رمضانی محقق و استاد مطالعات سیاست خارجی ایران راهبرد سیاست خارجی ایران در عصر مشروطه را ناواقع‌گرایی سیاسی ناشی از ملی‌گرایی بی‌‌حد و حصر می‌داند. معتقد است ایرانیان سودای «استقلال کامل» داشتند و از این زاویه «سیاست بی‌طرفی» در جنگ جهانی اول را اعلام کردند، در حالی که بخش‌هایی از کشور در هنگام اعلام این سیاست از سوی روسیه و انگلستان اشغال بود، و همگان بی‌طرفی را نقض می‌کردند، ایران هم ظرفیت جلوگیری از نقض بی‌طرفی نداشت. (شرح کامل این بحث در این‌جا)

پرده دوم. انقلاب ۱۳۵۷ به پیروزی رسیده و گروه‌هایی از سیاسیون ایرانی، سودای «استقلال کامل» دارند و از بیرون راندن ابرقدرت آمریکا از کشورشان تا راندن ابرقدرت‌ها از خاورمیانه را در سر می‌پرورانند. جهت‌گیری سیاست خارجی ایران از آن زمان تا به امروز هم کم‌وبیش با همین ایده‌ها هدایت شده است.

پرده سوم. اصلاح‌طلبان در دوم خرداد ۱۳۷۶ انتخابات را برنده شده‌اند در حالی که خودشان هم انتظار چنین موفقیتی را نداشته‌اند. آمده بودند که در صحنه سیاست دست‌آوردهایی داشته باشند، به سرعت و ظرف مدت کوتاهی بر صدر نشستند. قدرت را در دست گرفتند و خواستند همه مناسبات سیاسی را عوض کنند، دموکراسی را به سرعت به بازی غالب سیاست بدل کنند و بساط اقتدارگرایی را برچینند.

⭕اندکی تحلیل
کوتاه‌ترین زمان‌های تحول اقتصادی مؤثر که سبب تغییر معنادار در توان اقتصادی کشورها شده در کشورهایی نظیر ژاپن، کره، سنگاپور یا چین امروز رخ داده است. حدود چهار دهه طول کشیده تا اقتصادی توسعه‌نیافته به قدرتی اقتصادی بدل شود.

کشوری برای آن‌که به یک قدرت نظامی پایدار با توان تهاجمی و دفاعی مطمئن تبدیل شود، چند دهه زمان نیاز دارد. پشتیبانی اقتصادی پویا و فناورانه، دیپلماسی مؤثر و توسعه شبکه‌ای از زیرساخت‌ها و توافقات بین‌المللی و خیلی ملزومات دیگر لازم است که چنین اتفاقی حاصل شود.

در جریان تحولات اقتصادی یا نظامی به شرحی که در بالا گفته شد، ظرفیت‌های سخت‌افزاری - ظرفیت‌هایی برای اعمال قدرت یا رفع نیاز - ساخته می‌شود.

تحول سیاسی – بالاخص تحولات انقلابی – برخلاف تحول اقتصادی و نظامی (هم‌چنین تحول علمی)، می‌تواند خیلی سریع، بدون ساخته شدن ظرفیت‌های سخت‌افزاری اعمال قدرت، و حتی گاه با تخریب ظرفیت‌های سخت‌افزاری موجود به دست آید. چند مثال:

یک. انقلاب مشروطه، تحولی سیاسی بود، اما ایران همان ایران سابق بود بدون کارخانه، ارتش، سازمان اداری، توان تولیدی یا جایگاه جدیدی در نظام بین‌المللی. گوشه‌ای از روابط سیاسی تغییر کرده بود. اما تحول سیاسی این توهم را پدید آورده بود که می‌شود مدعی بازگرداندن سرزمین‌های قفقاز و اراضی ایران در عراق تا رود فرات شد.

دو. بعد از انقلاب ۱۳۵۷، ایران همان ایران سابق بود، با تضعیف بیشتر کارخانه‌ها، ارتش، جایگاه در نظام بین‌المللی و بر هم خوردن مجموعه‌ای از روابط مولد قدرت. توان تولیدی کشور هم کاهش یافته بود.

سه. در فردای دوم خرداد، ایران همان ایران سابق بود، با همان توان تولیدی، روابط قدرت، قانون اساسی، و اندکی تغییر در جایگاه بین‌المللی به‌واسطه تحول سیاسی حاصل‌شده.

تحولات سیاسی می‌توانند بسیج‌گر احساسات، عواطف، نوع جدیدی از روابط اجتماعی، و شروع‌کننده نوع جدیدی از روابط باشند، اما در نقطه آغاز هیچ توان تولیدی، نظامی، قدرت سخت یا ظرفیت پاسخ‌گویی به نیازها خلق نمی‌کنند. کارخانه، سلاح، فناوری یا علم جدیدی در فردای یک تحول سیاسی در کوتاه‌مدت خلق نمی‌شود.

اما تحولات سیاسی به دلیل بسیج احساسات و عواطف، خصیصه توهم‌زایی دارند؛ همان توهماتی که در فردای انقلاب مشروطه، انقلاب ۱۳۵۷ و دوم خرداد ۱۳۷۶ خلق شدند. تحولات سیاسی یکی از شروط لازم برای دست یافتن به تحولات اقتصادی، نظامی، اجتماعی و فناورانه مهم‌تر هستند، اما ابداً شرط کافی نیستند. توهم، اشتباه گرفتن یکی از شروط لازم به جای شرط کافی است.

تحول سیاسی، با مراقبت، دوراندیشی، واقع‌بینی، تداوم عقلانیت و شناختن حدود، می‌تواند تدریجاً به بنیان‌های کافی برای تحول اقتصادی، اجتماعی و فناورانه منتهی شود. رویکرد غیرتوهمی به تحول سیاسی، هم به یکی از شروط لازم بودن آن توجه می‌کند و هم شرط کافی نبودن آن‌را در نظر می‌گیرد.

یکی از درس‌هایی که می‌توان از تاریخ آموخت و دوباره راه‌های بی‌سرانجام را تکرار نکرد، همواره به خاطر داشتن اثر توهم‌زایی تحولات سیاسی است. این اثر توهم‌زایی همان‌قدر که برای سال ۱۲۸۵، ۱۳۵۷ و ۱۳۷۶ شمسی مؤثر و معنادار بود، می‌تواند برای ۱۴۰۳ نیز معنادار و مؤثر باشد.
 
@fazeli_mohammad

سؤال عالی

محمد فاضلی

این سؤالی را که امروز رئیس‌جمهور پرسیده است، سال‌ها متخصصان منابع آب از سیاستمداران پرسیده‌اند و جوابی جز بی‌اعتنایی نشنیده‌اند. انشالله آقای #پزشکیان این سؤال را با جدیت مطرح می‌کنند و حامیان همه سیاست‌ها و طرح‌ها را وادار می‌کنند پاسخ‌گو باشند.

سؤال تمدنی است: آبش را از کجا می‌آوریم؟

@fazeli_mohammad

قبل از هر اقدامی برای شروع مجدد سفرهای استانی، ارزیابی دورهای قبلی سفرهای استانی را انجام دهید.

@fazeli_mohammad