مرور تاریخ سیاست خارجی ایران

محمد فاضلی

روح‌الله رمضانی (۲۰۱۶ – ۱۹۲۸) محقق سیاست خارجی در دانشگاه ویرجینیا (۱۹۹۴-۱۹۵۳) در کتاب «تاریخ سیاست خارجی ایران» با مرور سیاست خارجی ایران در فاصله سال‌های ۱۵۰۰ تا ۱۹۴۵ میلادی (۴۵۰ سال)، الگوهای سنتی سیاست خارجی ایران را بررسی کرده است.

رمضانی مشخصه بارز سیاست خارجی ایران ایران در این دوران طولانی را «ناواقع‌گرایی» سیاسی دانسته است. ناواقع‌گرایی سیاسی یعنی دنبال کردن اهدافی در سیاست خارجی که فراتر از استطاعت و توان کشور است.

من در پادکست دغدغه ایران، این کتاب را در چهار قسمت تشریح کرده‌ام.

(۱) سیاست خارجی ایران: از صفویه تا انقلاب مشروطه


(۲) سیاست خارجی ایران: عصر مشروطه


(۳) سیاست خارجی ایران: عصر رضاشاه (بخش اول)


(۴) سیاست خارجی ایران: عصر رضاشاه (بخش دوم)


کتاب «تاریخ سیاست خارجی ایران» (ترجمه روح‌الله اسلامی و زینب پزشکیان، نشر نی) آموزه‌های مهمی برای شناخت سیاست خارجی ایران و اثر متقابل سیاست داخلی، شرایط بین‌المللی، شرایط جغرافیایی و ژئوپلتیک، و حتی روان‌شناسی سیاست‌مداران ایرانی دارد. آموزه‌های آن برای ایران امروز هم مهم است.

حمایت از پادکست

پادکست دغدغه ایران در تلگرام

🖥️ پادکست دغدغه ایران در یوتیوب

@fazeli_mohammad

اپیزود ۱۲ پادکست جور دیگر: جامعه‌شناسی برای همه منتشر شد.

تحلیل جامعه‌شناختی سلامت

@fazeli_mohammad

جامعه هنوز نمی‌داند فساد #چای_دبش چگونه و با چه سازوکاری رخ داده است. جامعه‌ای که نداند، نمی‌تواند دستور کار اصلاح را هم شکل دهد.

@fazeli_mohammad

🔴انتظار دیوانگان

🔺اعتماد ۲۵ مهر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘آقای پزشکیان گفته است: ▪️«تصور اینکه با روش فعلی به جایی خواهیم رسید دیوانگی است.»▪️ این حرف را در زمان انتخابات نزده بلکه پس از انتخاب شدن و در مجلس اظهار داشت. پس نمی‌توان آن را به یک گزاره شعاری و با هدف جمع‌آوری رأی تقلیل داد. در زمان انتخابات نیز آن را با تعابیر دیگری گفت ولی از آنجا که وی با هدف جلب رأی مردم سخن نمی‌گفت و هر چه گفت صادقانه معتقد به آن بود، لذا اکنون باید به چند پرسش مهم پرداخته شود.

🔘پرسش اول این است که ویژگی‌های عمومی آن روش دیوانگی چیست؟ پرسش مهم‌تر اینکه در این مدت سه ماهه کوتاه آیا آن روش تغییر کرده یا همچنان بر همان سیاق گذشته عمل می‌شود؟ به علاوه آیا مقامات عالی و روسای قوای کشور نیز بر این گزاره وی با جزییات آن توافق دارند؟ یا آنان به گونه دیگری می‌اندیشند؟ اگر متفاوت بیاندیشند پس محتوای وفاق چیست؟ بالاخره اینکه فرض کنیم به لحاظ تحلیلی هم موافق باشند، آیا اراده مشترکی در اجرای راه‌حل‌های این ایده و تحلیل وجود دارد؟

🔘در مجموع می‌توان این پرسش کلی را طرح کرد که؛ چرا آقای پزشکیان قدری روشن‌تر در باره جزییات این روش دیوانگی و جایگزین آن و اقدامات انجام شده یا برنامه‌های مورد نظر برای آن سخن نمی‌گویند؟ شاید تصور شود که چنین کاری مغایر با سیاست وفاق است، در این صورت معلوم خواهم شد که هیچ وفاقی در تحلیل و اجرا شکل نگرفته است، که بیان چنین نکاتی نیز ناقض وفاق تلقی شود.

🔘نکته مهم این است که از منظر بیرونی و به عنوان یک ناظر، تغییر چندانی در روش‌های جاری دیده نمی‌شود که بتوان نسبت به آینده خوش‌بین بود. اکنون فصل بودجه است، ظاهراً جلسات فوق‌العاده دولت برای بودجه پیاپی برقرار است ولی هنوز یک گزارش روشن در باره اینکه سیاست‌های بودجه‌ای چه تغییری خواهد کرد ارائه نشده است. وضعیت کسری بودجه سال جاری به قول وزیر اقتصاد ۸۵۰ هزار میلیارد تومان است و در کمترین حالت نیز از تورم ۳۰ درصدی عبور خواهیم کرد، و این کسری بودجه در سال آینده نیز بیشتر خواهد شد.

🔘مسأله صندوق‌های بازنشستگی، افزایش دستمزدهای گروه‌های گوناگون مثل پرستاران و... میزان افزایش حقوق و دستمزد کارمندان دولت، همگی روی میز دولت است، بدون اینکه تصویر روشنی از نحوه افزایش منابع و درآمدهای دولت در دسترس باشد ولی افزایش هزینه‌ها که کاملاً مشهود است. آمارها نشان می‌دهند که در شش ماه اول سال جاری و اغلب به دلیل قطعی برق، بخشی از صنایع با کاهش تولید مواجه شده‌اند. این موارد موجب کاهش درآمدهای دولت نیز خواهد شد.

https://telegra.ph/انتظار-دیوانگان-10-15

تراشکاران سخت مشغول کارند

محمد فاضلی

تراشکاران رسته مهم و بسیار شریفی از صنعتگران هستند که اهمیت‌شان در صنعت بر اهل فن پوشیده نیست. اما دسته خاصی از تراشکاران هم در ایران هستند که ملتی را بدبخت می‌کنند. این‌ها به‌طور خاص «هزینه» می‌تراشند، از جیب ملت هم می‌تراشند، به حساب خودشان نقد می‌کنند. و تنوع ابزارهای تراش‌شان هم جالب توجه است. سه نمونه:

یک. تراشیدن هزینه با ابزار دیوار سفارت.

دو. تراشیدن هزینه با ابزار سیاست‌گذاری

سه. تراشیدن هزینه با ابزار تریبون.

تراشکاری با ابزار دیوار سفارت، از سال اوایل انقلاب تا همین چند سال پیش که از دیوار سفارت انگلیس و عربستان بالا رفتند، سابقه طولانی دارد. اثراتش هم که از نور آفتاب روشن‌تر است.

تراشکاری با ابزار سیاست‌گذاری هم فراوان است. تراش دادن روح و روان مردم با طرح صیانت، فیلترینگ اینترنت و گشت ارشاد نمونه‌های شناخته‌شده است. آخرین مورد آن‌ها که رسانه‌ای شده، اعلام وزارت کشور مبنی بر تکلیف نداشتن برای دادن گواهینامه موتور به خانم‌هاست.

نوع سوم یعنی تراشکاری با ابزار تریبون سابقه‌ای دیرینه و تنوعی حیرت‌انگیز دارد. برای مثال، مسئولی در شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره نسبت موشک یمنی‌ها و ایران اظهارنظر کرده بود. نمونه مشهور این نوع تراشکاری، تراش دادن بخش مهمی از منافع ملی با ابزار «نفی هولوکاست» است که در سطح رئیس‌جمهور با کیفیت تراش بالا انجام شد. هنوز اثرات این تراشکاری را می‌توانید مشاهده کنید.

انواع جدیدتر این نوع تراشکاری را می‌توانید در اظهارنظر درباره نابود کردن یهودِ عنود، سخن گفتن از نابودی یهودیان و سخنرانی در مجمعی بین‌المللی درباره اسرائیل ببنید. همه این تراشکاری‌ها در شرایطی انجام می‌شود که از روز روشن‌تر است که سیاست رسمی کشور، اجتناب از درگیری مستقیم در جنگ، مدیریت تنش و خودداری از جنگ‌طلب نشان دادن ایران است.

جماعت تراشکار، چند چیز می‌تراشند:

یک. مسأله‌های قلابی می‌تراشند و به دستورکار حکمرانی تبدیل می‌کنند. مسأله‌هایی که ربطی به دردهای کشور و مردم ندارند، اما این‌ها تراشیده‌اند و عین مجسمه ابوالهول روی میز گذاشته‌اند تا مملکت معطل این‌ها باشد.

دو. این‌ها هزینه می‌تراشند و هزینه را ملت بیچاره، اقتصاد ایران، محیط‌زیست ایران و نسل‌های متوالی ایرانیان می‌پردازند.

سه. این‌ها منافع ملی را می‌تراشند، کوچک می‌کنند، و ایران را دورمانده‌تر از توسعه و زندگی معمولی برای مردمانش، میان جنگلی از آن‌چه تراشیده‌اند رها می‌کنند.

چهار. این‌ها سفره هر ایرانی را می‌تراشند، و اغلب از مسیر تراشیدن سفره ایرانیان، سفره خود را غنی می‌سازند. بخشی از آن‌چه را که از سفر و جیب ایرانیان می‌تراشند در سفره خودشان می‌توان مشاهده کرد.

گاهی اوقات دقت آن‌چه می‌تراشند و روی میز کشور و مردم ایران می‌گذارند، چنان زیاد و حساب‌شده است که در دستی بودن ماشین تراشکاری‌شان شک می‌کنم. ماشینی که به این دقت مسأله، هزینه و خسارت می‌تراشد، حتماً برنامه‌ریزی دقیقی دارد و از هوش طبیعی و مصنوعی وافری بهره می‌برد.

گیر تراشکارها افتاده‌ایم، آن تراشکارهای شریف که در صنعت می‌شناسیم نه! تراشکارهایی که ایران را می‌تراشند. تراشکاران سخت مشغول کارند، از جیب و سفره، تا روح و روان، تا منافع ملی، تا امنیت تا اخلاق و ثبات، تا ریشه فرهنگ و هنر را می‌تراشند. تراشکاران سخت مشغول کارند، سخت!
 
@fazeli_mohammad

این جلسه نخست از دوره «نظریه‌های توسعه با نگاهی به ایران» است که توسط امیر ناظمی ارائه می‌شود. در این دوره نظریه‌های توسعه به صورت خلاصه مرور می‌شوند.

این دوره در پلتفرم هنرستان در مهر ۱۴۰۳ برگزار شده است:

https://youtu.be/5U7KOLdxWKI

احمد زیدآبادی سؤال درستی پرسیده است.

https://www.group-telegram.com/ahmadzeidabad/4315

@fazeli_mohammad

گفت‌وگویی درباره ایران

محمد فاضلی

به دعوت میلاد اسلامی‌زاد سازنده پادکست کارگاه، نشستیم و درباره ایران امروز گفت‌وگو کردیم. سعی کردم افکارم درباره برخی وجوه ایران امروز را در این گفت‌وگو توضیح بدهم. حاصل گفت‌وگو به صورت مشترک در #پادکست_دغدغه_ایران و #پادکست_کارگاه با عنوان

«جهان ایرانی: کنش‌گری و سازمان‌مندی»

منتشر شده است.

پادکست کارگاه

این گفت‌وگو به صورت تصویری در یوتیوب هم منتشر شده است.
https://youtu.be/-EMBmqO_1Xc

@fazeli_mohammad

گفتگوی مختصر و مفید محمدرضا فرهادی‌پور (پژوهشگر و مترجم حوزۀ اقتصاد) با امیر کرمانی (استاد دانشگاه برکلی- آمریکا) دربارۀ کارهای اخیر دارون عجم‌اوغلو (برندۀ نوبل اقتصاد) که در کانال تلگرامی خروج و اعتراض و وفاداری منتشر شده است.

7:20 آشنایی امیر کرمانی با عجم‌اوغلو
11:09 ویژگی‌های شخصیتی و نحوۀ فعالیت‌ عجم‌اوغلو
18:35 نحوۀ نگارش و ایدۀ کتاب «چرا کشورها شکست می‌خورند؟»
29:22 چرا اقتصاددانان بزرگ جهان به اقتصاد ایران نمی‌پردازند؟
33:30 ایدۀ اصلی کتاب «دالان باریک»
45:30 کتاب «دالان باریک» برای ایران هم کاربرد دارد؟
52:18 اصلی‌ترین نقدها به کتاب «دالان باریک»
1:03:42 تغییر تفکر توسعۀ اقتصادی نزد عجم‌اوغلو مابین دو کتاب «چرا کشورها شکست می‌خورند؟» و «دالان باریک»

🎥 از اصلاحات تا رفراندوم

🔶 مناظره صدیقه وسمقی و محمد فاضلی

🔻صدیقه وسمقی:‌ مطالبات مردم ایران فراتر از چهارچوب جمهوری اسلامی است، چون تبعیض در قانون اساسی، نهادینه شده است. اینکه بخشی از اصلاح‌طلبان بار دیگر در قدرت سهیم شوند، یک لحظه تاریخی نیست، باید نفع آن برای جامعه نیز مشخص باشد. در حال حاضر، نشانه‌ای از توافقی که به نفع مردم باشد، دیده نمی‌شود.

🔻محمد فاضلی: ۲۷ سال است که اصلاح‌طلبی به زمین می‌خورد، چون رویکرد فعالان سیاسی این بوده که بدون توافق با حاکمیت هم می‌توان موفق شد. حامیان پزشکیان خواستار یک سیاست خارجی متفاوت بودند و در جنبش ۱۴۰۱ از حقوق زنان حمایت کردند. اگر در این زمینه‌ها توافق با حاکمیت شکل نگرفته بود، اساسا دولت پزشکیان شکل نمی‌گرفت.

🎞 فیلم کامل این گفتگو در یوتوب آزاد:
https://youtu.be/K8uf7Wo4GaY

🔺حامی این گفت‌و‌گو: موسسه فرهنگی هنری سایه‌ی سرو آزاد

✅ حمایت «ارزی» و «ریالی» از آزاد

🆔@AzadSocial

فرایند درست، وقتی درست اجرا شود، نتیجه درست می‌دهد.

@fazeli_mohammad

🎥 درویش: خیلی‌ها می‌گویند زاکانی که هنوز سرجایش است اما او دیگر آن آدم سابق نیست

روایت کارشناس محیط زیست از نتیجه کنش‌گری‌ها روی زاکانی شهردار تهران:

🔹ما مردم همیشه باید در صحنه باشیم.

🔹زاکانی می‌خواست در ۳۰۰ پارک تهران ۳۰۰ مسجد بسازد، می‌خواست درخت‌های کهنسال داغداغان پارک قیطریه و درخت‌های انجیری پارک لاله را قطع کند.

🔹خیلی‌ها می‌گویند زاکانی که هنوز سرجایش است اما او دیگر آن آدم سابق نیست چون می‌داند هر کلمه‌ای که حرف می‌زند نفرتی بزرگ علیه او شکل می‌گیرد.

@sharghdaily
sharghdaily.com

فصل هفتم پادکست دغدغه ایران
 
چین را بهتر بشناسیم
 
فصل هفتم #پادکست_دغدغه_ایران به سراغ چین می‌رود.
 
قسمت‌های متعدد فصل هفتم به بازخوانی تاریخ، سیاست، اندیشه، اقتصاد و توسعه چین از دنیای باستان تاکنون اختصاص دارد.

این فصل اگرچه مرور تاریخ چین باستانی و دور چین را هم شامل می‌شود، اما بیشتر بر بازخوانی چین و تحولاتش در دو قرن گذشته، و بالاخص تحولات در چین کمونیستی عصر مائو و پس از آن متمرکز است.

هدف فصل هفتم این است که چین را بهتر بشناسیم. شناخت بهتر چین شاید سبب شود از دوگانه‌هایی نظیر چین‌هراسی-چین‌دوستی اجتناب کنیم.

امیدواریم بتوانیم شناخت بی‌طرفانه و معتبری از چین به شنونده ارائه کنیم. در طول فصل هفتم، ۳۵ تا ۴۰ جلد کتاب درباره چین را مرور کرده و به مخاطب ارائه خواهیم کرد. چند گفت‌وگو درباره چین هم بخشی از این فصل است.

علاقمندان به مباحث تاریخی، توسعه، سیاست، سیاست بین‌الملل و ژئوپلتیک، و اقتصاد توسعه در این فصل، نکاتی برای شنیدن خواهند یافت.
 
شنیدن در کست‌باکس
 
حمایت از پادکست

شماره تماس برای تبلیغات
۰۹۹۶۶۵۶۹۱۱۹۴

شناسه پیپال
[email protected]
 
@dirancast_official

تا کجا

بازی پینگ‌ پینگی موشک-جنگنده، تا کی و کجا ادامه می یابد؟ با کدام‌ هدف؟.
تا جایی که به موجودیت اسرائیل(اشغالگر) بر می گردد، چنین کنش و واکنش هایی کم‌ تاثیر خواهند بود.‌ این بازی پینگ‌پنگی از نقطه نظر نظامی جز اتلاف منابع و ظرفیت ها، دستاورد قابل لمسی در بر ندارد.
طی دو یادداشت توپ کجا خواهد نشست؟(۵ اکتبر) و حمله به تاسیسات اتمی؟ (۱۰ اکتبر)، توضیح داده شد که هدف اسرائیل در جهت واکنش عملیات صادق ۲، صرفا هدفگیری سیستم راداری-پدافندی و موشکی ایران خواهد بود و لاغیر.‌ یعنی تمرکزی بر تاسیسات هسته ای نخواهد بود.
در کوته نوشت زیر برآنم که نتیجه هماورد جویی نبرد پینگ‌ پنگی دو دولت  تشریح شود:
۱- در هیچ شرایطی امکان‌ نبرد مستقیم‌ زمینی بین دو طرف وجود ندارد؛
۲- سیستم پدافند کنونی ایران‌ فاقد توانایی کنترل، رهگیری و هدف قراردادن‌ جنگنده های رادارگریز آمریکایی است؛
۳- دولت های اردن، سوریه و عراق که بین ایران-اسراییل قرار دارند، حتی اگر بخواهند، توانایی کنترل آسمان خود را در جهت عبور ندادن‌ جنگنده های اسرائیلی ندارند؛
۴- ظرفیت و قابلیت موشکی جمهوری اسلامی در منطقه کم مانند است، ولی سیستم‌ پنجگانه دفاع موشکی مستقر در اسرائیل برای خنثی سازی موشک های ایران ساماندهی شده است؛
۵- درک این گزاره که جنگ جمهوری اسلامی نه با اسرائیل، که با امریکا، ۳۲ عضو ناتو و بلکه جهان غرب است، نیازمند فراست و بهره هوشی بالایی نیست. در واقع جمهوری اسلامی طی جنگ با اسراییل، باید خود را برای پیکار با جهان مهیا کند؛
۶- کمترین گمانی نیست که اسرائیل با بیشتر دولت های عرب همسایه در کنش و واکنش به جمهوری اسلامی، هماهنگ بوده و بلکه موافقت آنها را جلب کرده است؛
۷- درک این گزاره که جمهوری اسلامی در مواجهه با اسرائیل فاقد متحد استراتژیک همطراز با غرب است(مانند چین و روسیه)، بس ساده و حل شده است؛
۸- هم‌چنین با وجود حمایت آمریکا، ناتو و کلیت غرب و تنهایی جمهوری‌اسلامی، تداوم نبردهای پینگ‌پنگی، با وجود معادلات موجود، به نفع ایران نخواهد بود، سهل است که بعید نیست حکومت از درون به دلیل ورود به این جنگ‌ نابرابر زیر سوال برود؛
۹- کسانی که در بوق ادامه این جنگ‌ نابرابر می دمند، خیرخواه ایران و بلکه جمهوری اسلامی نیستند.‌

نتیجه آن که چنان چه تصمیم سازان جمهوری‌اسلامی به نابرابری فاحش قوا در آسمان و پدافند تا کنون پی نبرده اند، که صد وای بر من. یا به اغلب احتمال این نابرابری را  درک‌ کرده اند، ولی عاشورایی به میدان می نگرند، که دچار یک اشتباه تاریخی می شوند. زیرا جمهوری‌اسلامی حکومتی مستقر بوده و در شرایط علوی است و نه در شرایط حسینی و عاشورایی. زیرا به دلیل استقرار دولت و حکومت، باید پاسخگوی ۹۰ میلیون‌ شهروند بوده و خواست آنها را مدنظر قرار دهد.

بر پایه عقلانیت استراتژیک، بعید نیست پس از عملیات دیشب، سمت و سوی آتش معرکه خاورمیانه کاهشی شده و رو به نشیب نهد.
#یدالله_کریمی_پور
@karimipour_k

✨ تقدیم به تمام فرزندان ایران که به امید بهروزی و شادکامی در این مرز و بوم زندگی می‌کنند و مستحق شفافیت اند.

🎬 سرانجام رونمایی «کتاب توسعه»

💥به اطلاع مخاطبین عزیز و همراهان توسعه ایران می رسانیم، پس از فراز و نشیب های فراوان، مجوز انتشار کتاب توسعه دوم (۱۴۰۲) آمد، و مراسم رونمایی از کتاب توسعه دوم (۱۴۰۲) هفته آینده روز چهارشنبه برگزار خواهد شد.

🎙سخنرانان:
🔸دکتر مرتضی درخشان (ارائه کتاب)
🔸دکتر محمدسعید نوری نائینی
🔸دکتر حجت میرزایی
🔸دکتر محسن رنانی

🕕 چهارشنبه، نهم آبان ماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۸ تا ۲۰

📍تهران، خیابان نجات الهی، جنب خیابان ورشو، خانه اندیشمندان علوم انسانی، سالن فردوسی

🟢 این مراسم صرفاً به صورت حضوری برگزار می شود و شرکت در آن برای عموم علاقمندان آزاد و بدون ثبت نام قبلی امکان پذیر است.

@pooyeshfekri

در حالی که رهبری نظام گفته‌اند «کیفیت فهماندن قدرت و اراده ملت ایران به رژیم صهیونیستی را باید مسئولان تشخیص دهند و آنچه را که صلاح این ملت و کشور است انجام گیرد.» برخی افراد و گروه‌ها، خلاف نظر ایشان، نظامیان و سیاسیون را برای حمله و پاسخ نظامی تحت فشار گذاشته‌اند و همین افراد و گروه‌ها بعد از تشدید تنش‌ها و خسارات، قصد و توان پاسخ‌گویی هم نخواهند داشت.

@fazeli_mohammad

ایران، اسرائیل و سؤالات سرنوشت‌ساز

محمد فاضلی

به نظرم تنش‌ها و حملات نظامی چند ماه گذشته ایران و اسرائیل به یکدیگر را می‌توان از زاویه گزاره‌های زیر دید و بر اساس آن‌ها نتیجه‌گیری کرد. مهم‌تر، دو سؤالی است که در انتهای این متن طرح می‌کنم.

یک. ایران و اسرائیل داشتن اراده و توانایی حمله به یکدگر و ضربه زدن را نشان داده‌اند. هر دو طرف می‌دانند که توانایی ضربه زدن دارند، و هم ضربه‌پذیر هستند.

دو. ایران به دنبال بازدارندگی است، و با ترکیبی از قدرت نظامی و دیپلماسی فعال (از جمله سفرهای متعدد عباس عراقچی) به دنبال ایجاد بازدارندگی بوده است.

سه. ایران، علی‌رغم آن‌که با حمله محدود اسرائیل مواجه شده اما چند دست‌آورد مهم و ارزشمند داشته است:

۱. خاک اسرائیل را هدف قرار داده بدون آن‌که با حمله متقابل و مستقیم آمریکا، مهم‌ترین حامی اسرائیل، مواجه شود. دور نگه داشتن آمریکا از درگیری مستقیم، دست‌آورد مهمی است.

۲.با دیپلماسی فعال، یکی از بزرگ‌ترین حمایت‌های دیپلماتیک بین‌المللی از ایران (در قالب محکوم کردن حمله اسرائیل توسط کشورهای مختلف) را رقم زده است.

۳. انسجام اجتماعی کشور تقویت شده است. ترکیب قدرت نظامی و راهبرد دیپلماتیک در مسیر دور نگه داشتن ایران از جنگ ویرانگر، سطح اعتماد به عقلانیت را افزایش داده است.

چهار. ایران گزینه پاسخ نظامی را از مجموعه ابزارهای خود حذف نکرده و تهدید به کاربرد آن را حفظ کرده است. اراده داشتن برای استفاده از آن‌را هم قبلاً نشان داده است. قدرت نظامی‌ای که بدون استفاده از آن، مانع و بازدارندگی ایجاد کند، کارآمدتر است.

پنج. ایران، با ترکیب قدرت نظامی و دیپلماسی، امنیت خط قرمزهای خود (تأسیسات هسته‌ای، زیرساخت‌های نفت و انرژی و اقتصادی، و جان مقامات و شهروندان غیرنظامی) را حفظ کرده است. این در خاورمیانه بی‌‌ثبات دست‌آورد بزرگی است.

شش. هیچ گزینه‌ای روی میز نیست که با گذشت زمان، استفاده از آن ناممکن باشد. همه گزینه‌ها از جمله کاربرد توان موشکی برای حمله، در آینده و در صورت تشدید تنش یا اقدام اسرائیل فراتر از آن‌چه تاکنون انجام داده، در دسترس هستند.

هفت. ایران، اهمیت داشتن قدرت نظامی را در فضای اجتماعی و سیاسی داخلی، نشان داده و تثبیت کرده است.

🔴جمع‌بندی
صرف‌نظر از مسیر طی‌شده در سیاست ایران در چهار دهه گذشته، و وضعیت خاورمیانه در هشت دهه گذشته؛ ایران در یک سال گذشته (بعد از ۷ اکتبر) با منطقی ژئوپلتیک، بر اساس منفعتِ ملیِ دور نگه داشتن کشور از جنگی ویرانگر عمل کرده است.

ترکیب
۱. «دور ماندن از جنگ ویرانگر»

۲. «نشان دادن اراده به کاربست قدرت نظامی در صورت ضرورت»

۳. «استفاده مؤثر از دیپلماسی»

۴. «نشان دادن چهره بازیگری معقول و دلمشغول امنیت خود»

دست‌آورد مهمی است.

رهبران سیاسی، نظامیان و دیپلمات‌های ایرانی در این مسیر، موفق عمل کرده‌اند. هیچ ضرورتی برای تضعیف این دست‌آوردها از طریق تشدید تنش وجود ندارد. بهتر است به این بیندیشیم که چگونه می‌توان این وضعیت جدید را به سکویی برای تأمین #امنیت‌وتوسعه تبدیل کرد. چگونه می‌توان این وضعیت را به راهبرد، سیاست و اقدام مؤثر بر بهبود زندگی ایرانیان تبدیل کرد؟

همه چیز در نهایت باید دست‌آوردهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برای بهبود زندگی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایرانیان داشته باشد. رهبران، نظامیان و دیپلمات‌ها چگونه می‌توانند با اولویت دادن به مردم، مطابق با مصالح و منافع ملی، این وضعیت تنش‌آلود را به ثبات توسعه‌زا و حل مسأله تبدیل کنند؟

🔴و دست آخر، دو سؤال مهم:

یک. پیام حکومت ایران، رو به مردمش، درباره این وضعیت، مسیر تاریخی طی‌شده تا این وضعیت، و از این وضعیت رو به آینده، چیست؟

دو. پیام ایران درباره خودش، رو به جهان، درباره مسیر تاریخی طی‌شده تا این وضعیت، و از این وضعیت رو به آینده، چیست؟

سرنوشت ایران را نه تعجیل در کاربست قدرت نظامی، یا حتی دیپلماسی، بلکه نوع و کیفیت پاسخ این دو سؤال می‌سازد.

@fazeli_mohammad

🔴پروتکل تبعیض

🔺اعتماد ۹ مهر ۱۴۰۳

✍️عباس عبدی

🔘همان گونه که نوشتم نقش پروتکل‌های ذهنی و بغایت نادرست که در چند دهه اخیر و به مرور شکل گرفته است، در رسیدن به وضعیت کنونی جامعه ایران بسیار پررنگ است و برای تغییر روند امور، نقض آنها از هر چیز دیگری واجب‌تر است. یکی از موارد آن که خیلی هم مهم است در قیمت‌گذاری غیر منطقی حامل‌های انرژی است، که گویی به یک پروتکل غیر قابل نقض تبدیل شده است و هزینه سنگینی را بر کشور وارد نموده است که در یادداشت قبلی به آن پرداخته شد.

🔘پروتکل ذهنی دیگر جا افتادن تبعیض در اموری است که خلاف منطق و عقلانیت است و کم‌کم برای خیلی‌ها عادی شده و به آن تن داده‌اند، و اکنون به جایی رسیده که صدای همه را در آورده است و در عین حال کسی توان و یارای نقض آن را در حکومت ندارد، گویی که این نیز ناموس مدیریتی و انقلاب شده است که باید به عده‌ای امتیازاتی غیرعادلانه بدهند، و اگر ندهند، گویی بی‌احترامی به ارزش‌ها و شعارهای انقلابی است. در حالی که اتفاقاً همین امتیازات است که منشاء بدبینی مردم و جوانان به این ارزش‌ها شده و عامل بیگانگی و نفرت آنان گردیده است.

🔘به طور کلی یکی از پروتکل‌هایی که از چند دهه پیش کم‌کم شکل گرفت و گسترش یافت، امتیاز دادن به برخی از افراد تحت عناوین دفاع از ارزش‌ها و انقلاب بود. به طور طبیعی برخی از امتیازات معقول و متعارف است و حتی مبنای علمی و یا عدالت‌جویانه دارد. برای نمونه در برخی از استخدام‌ها تأکید می‌کنند که تعدادی از معلولان حتماً به کار گرفته و استخدام شوند. البته به شرطی که توان انجام آن کار را داشته باشد. هدف آن نیز جذب و ادغام گروه معلولان در جامعه است تا از توانایی‌های آنان استفاده شود و احساس بد نکنند. طبیعی است که چنین امتیازی را باید برای معلولان جنگی بیشتر قائل شد.

🔘یا در کنکور درصدی امتیاز به داوطلبان مناطق کمتر برخوردار می‌دهند تا در رقابت با دانش‌آموزان مناطق برخوردار از امتیازی نسبی برخوردار شوند. این کار مبنای علمی دارد، چون ثابت شده که آنان پس از فارغ‌التحصیلی فاصله مذکور را جبران می‌کنند. برخی از انواع امتیازات دیگر هم هست که کاملاً قابل دفاع است. برای مثال برای فرزندان رزمندگان شهید یا جانبازان امکاناتی را فراهم می‌کنند که در مدارس بهتر درس بخوانند چون آنان پدرانی را برای دفاع از مام میهن از دست داده‌اند که می‌توانستند حامی آنان باشند و حالا نیستند، پس باید این نقص را برای آنان جبران کرد.


https://telegra.ph/پروتکل-تبعیض-10-29