group-telegram.com/eghtesadd/7659
Last Update:
🔴 سياست «ضربه اول» و فشار فزاينده ترامپ
🔴 دکتر وحید شقاقی شهری
از نظر راهبردي روشن است كه در بلندمدت سياست‌هاي خارجي امريكا يكسان است، چه دموكرات‌ها روي كار باشند و چه جمهوري‌خواهان در اين واقعيت تغييري ايجاد نمي‌شود. اما رويكرد و روش ترامپ در مواجهه با پديدارهاي مختلف از نظر تاكتيكي با دموكرات‌ها تفاوت‌هاي جدي دارد. براي تحليل تصميمات اتخاذ شده توسط ترامپ بايد ابتدا به ابعاد و زواياي گوناگون شخصيت او توجه كرد. ترامپ فرد ناشناخته‌اي نيست و قبلا رييس‌جمهور امريكا بوده و براي تحليلگران يك شناخت نسبي از مكانيسم تصميم‌سازي‌ها و رويكردهايش وجود دارد. در دور اول كه ترامپ رييس‌جمهور بود روش و تاكتيك «ضربه اول و فشار بزرگ» را در پيش گرفته بود. او مشت اول را مي‌زند و فشار بزرگي را عليه طرف مقابل وارد مي‌سازد تا نهايتا طرف مقابل تحقير و ضعيف شده و پاي ميز مذاكره بنشيند. در واقع ترامپ با نسخه ضعيف شده افراد، دولت‌ها و سياستمداران به مذاكره مي‌نشيند. اين در حالي است كه دموكرات‌ها معتقد به فشار تدريجي‌اند. دموكرات‌هايي از جنس اوباما معتقدند امريكا بايد به صورت تدريجي فشار را بيشتر كند تا طرف مقابل بر اثر فشار تدريجي فرسوده شده و حاضر به مذاكره شود. در حالي كه ترامپ متفاوت مي‌انديشد و معتقد به وارد آوردن ضربه اول است، همان‌طور كه روشن است راهبرد هر دو حزب امريكا فشار به طرف مقابل براي پذيرش خواسته‌هاي امريكاست، اما دو رويكرد متفاوت را براي دستيابي به اين هدف واحد در پيش مي‌گيرند. به‌طور كلي با پيروزي ترامپ تحقق مذاكره توافق هسته‌اي بسيار سخت و پيچيده شده است. شخصا اميدي نسبت به احياي برجام يا هر نوع توافق ديگري ندارم. نبايد فراموش كرد ترامپ در ايران بسيار منفور است و رفتارهاي ديوانه‌وار او به گونه‌اي است كه توافق با ايران را بسيار دشوار ساخته است. اساسا ترامپ قابل اعتماد نيست. وقتي ايران پايگاه عين‌الاسد عراق را بمباران كرد، ترامپ ناگهان بدون هيچ سندي اعلام كرد قبلا از اين حمله آگاه بوده است و ايراني‌ها به او خبر داده بودند! او سعي مي‌كند طرف مقابل را تحقير كند. به نظرم كار دولت چهاردهم با آمدن ترامپ سخت مي‌شود. حتي اين نگراني وجود دارد كه از طريق همراهي با برخي كشورهاي اروپايي، ترامپ مكانيسم ماشه را فعال كرده و ايران را ذيل فصل۷ منشور ملل متحد قرار دهد. به‌رغم اينكه برخي سياستمداران ايراني نگاه متفاوتي دارند و ترامپ را اهل معامله دانسته يا ترامپ دور اول را با ترامپ دور دوم متفاوت مي‌دانند، من اين‌گونه فكر نمي‌كنم. معتقدم ذات و روحيه ترامپ تغيير نكرده، او ضربه اول را مي‌زند تا طرف مقابل را تحقير كند و منتظر مي‌ماند تا مذاكره شكل بگيرد. متاسفانه دولت سيزدهم ۲الي ۳سال زمان طلايي و فرصت مناسب حضور يك دولت دموكرات در امريكا را از دست داد تا دوباره دولت ايران در برابر تندروهاي جمهوري‌خواه قرار بگيرد. حتي سنا هم در انتخابات ۲۰۲۴ در اختيار جمهوري‌خواهان قرار گرفته و كنگره هم در اختيار اين طيف خواهد بود. مثلث دولت، سنا و كنگره در امريكا شرايط دشواري را پيش روي ايران قرار مي‌دهد.
طرف ديگري هم در اين منازعه وجود دارد كه نتانياهو و گروه‌هاي افراطي در اسراييل است. اين طيف از پيروزي ترامپ خوشحالند. بنابراين با فشارهاي اين گروه تندرو، دستيابي به يك توافق برد-برد دشوار مي‌شود. اما براي مواجهه با اين شرايط چه بايد كرد و چه راهبردي مي‌تواند مقاومت اقتصادي ايران را ارتقا دهد؟ من اگر جاي دولت و مجلس بودم، لايحه بودجه ۱۴۰۴ را به دولت باز مي‌گرداندم تا آن را اصلاح كند. معتقدم لايحه فعلي يك لايحه مقاوم و مستحكم متناسب با شرايط سخت تحريمي سال آينده نيست. نخستين بخشي كه در لايحه بايد اصلاح شود، موضوع درآمدهاي نفتي است. بايد اصلاحات ساختاري در لايحه صورت گيرد. من ترجيح مي‌دهم به جاي نگاه خوش‌بينانه، واقع‌بينانه به موضوع بودجه نگاه كنم. اگر ايران با نگاه خوش‌بينانه به استقبال سال آينده برود و پيش‌بيني شرايط احتمالي را نداشته باشد و بعد ترامپ كمربند تحريم‌ها را محكم كند، مردم و دولت تحت فشار مضاعف قرار مي‌گيرند. قواي سه‌گانه بايد نهايت هماهنگي با هم را داشته باشند و تصميمات سختي بگيرند. استراتژي ترامپ ابتدا پايين آوردن فروش نفت ايران به زير ۵۰۰هزار بشكه و پس از آن، صفر كردن ميزان فروش نفت ايران و صفركردن درآمدهاي نفتي است. نخستين فشار و نخستين ضربه ترامپ بر ايران در بخش صادرات و فروش نفت خواهد بود. اساسا پيش‌بيني‌ها حاكي است كه قيمت جهاني نفت در سال ۲۰۲۵ كاهش پيدا كرده و به زير ۷۰ يا۶۰دلار مي‌رسد. بنابراين ايران بايد بودجه‌اي متناسب با اين شرايط تهيه كرده و آن را اجرايي كند.
♦️ کانال تخصصی اقتصاد
BY کانال تخصصی اقتصاد
Share with your friend now:
group-telegram.com/eghtesadd/7659