sacral_BY

#валожын #гара_цэгла #sacral_jews
Калі габрэі-ашкеназы (ашкеназ – значыць немец), перасяліўшыся з цэнтральнай Еўропы, доўгі час пражылі на тэрыторыі ВКЛ, яны ўтварылі асобны субэтнас са сваім дыялектам ідышу і лакальнымі традыцыямі. Называлі іх літвакамі. У XVIII стагоддзі пад гэтым брэндам сфармавалася і асобная рэлігійная плынь (у юдаізме ўвогуле ўсё менш цэнтралізавана, чым у каталіцтве ці праваслаўі, напрыклад). Хасіды называлі літвакоў «міснагдым\міснагеды» – тыя, што пярэчаць. Заснавальнікам плыні лічыцца рабін Эліяху бен Шлома Залман, вядомы як Віленскі гаон (геній).
Дык вось, яго вучань, Хаім Валожынер, адкрыў у 1803 годзе ў Валожыне вышэйшую школу рабінаў – ешыбот ці ешыва «Эц Хаім». Зараз будынак яе, не вельмі прыкметны, стаіць побач з цэнтральнай плошчай гораду. У лепшыя гады тут навучалася каля 400 чалавек. Цяжка ўявіць, бо памеры пабудовы не вельмі і вялікія. Ешыбот працаваў (з невялікім перапынкам у канцы ХІХ стагоддзя) да 1939 года. Бальшавікі зрабілі тут рэстаран (марксісцка-ленінскі, трэба разумець).
У 1998 годзе ешыбот Валожын наведваў Шымон Пэрэс – былы прэм'ер і прэзідэнт Ізраілю, ураджэнец вёскі Вішнева, што на Валожыншчыне, адпаведна. Дамовіліся пра аднаўлення будынку. Як бачым, справа дагэтуль ідзе складана.
Лічыцца, што валожынскі ешыбот стаў узорам для стварэння іншых ешыботаў па ўсяму свету.

www.group-telegram.com/id/belarus_sacral.com/5737

1.6K viewsedited  Feb 4, 2023 at 07:04

#валожын #гара_цэгла #sacral_jews
Калі габрэі-ашкеназы (ашкеназ – значыць немец), перасяліўшыся з цэнтральнай Еўропы, доўгі час пражылі на тэрыторыі ВКЛ, яны ўтварылі асобны субэтнас са сваім дыялектам ідышу і лакальнымі традыцыямі. Называлі іх літвакамі. У XVIII стагоддзі пад гэтым брэндам сфармавалася і асобная рэлігійная плынь (у юдаізме ўвогуле ўсё менш цэнтралізавана, чым у каталіцтве ці праваслаўі, напрыклад). Хасіды называлі літвакоў «міснагдым\міснагеды» – тыя, што пярэчаць. Заснавальнікам плыні лічыцца рабін Эліяху бен Шлома Залман, вядомы як Віленскі гаон (геній).
Дык вось, яго вучань, Хаім Валожынер, адкрыў у 1803 годзе ў Валожыне вышэйшую школу рабінаў – ешыбот ці ешыва «Эц Хаім». Зараз будынак яе, не вельмі прыкметны, стаіць побач з цэнтральнай плошчай гораду. У лепшыя гады тут навучалася каля 400 чалавек. Цяжка ўявіць, бо памеры пабудовы не вельмі і вялікія. Ешыбот працаваў (з невялікім перапынкам у канцы ХІХ стагоддзя) да 1939 года. Бальшавікі зрабілі тут рэстаран (марксісцка-ленінскі, трэба разумець).
У 1998 годзе ешыбот Валожын наведваў Шымон Пэрэс – былы прэм'ер і прэзідэнт Ізраілю, ураджэнец вёскі Вішнева, што на Валожыншчыне, адпаведна. Дамовіліся пра аднаўлення будынку. Як бачым, справа дагэтуль ідзе складана.
Лічыцца, што валожынскі ешыбот стаў узорам для стварэння іншых ешыботаў па ўсяму свету.

BY sacral_BY