مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری

💢ابن سینا و رازی💢

بارها در بحثهایی که در باره وضعیت علم در تمدن اسلامی مطرح شده ،
به خلط روش در بخشهای مختلف اشاره شده.
این که با فلسفه به سراغ طب رفته اند،یا نجوم را تحت تأثیر اندیشه های فلسفی ودینی بررسی کرده اند
وموارد بسیار دیگر
و اینکه
❌ نتیجه اش عدم پیشرفت دانش بوده ست.❌

در عالم طب ،همه میدانند طب زکریای رازی (م ۳۱۳)، طب تجربی ست،اما طب ابن سینا،با همه نبوغی که داشته، غالبا فلسفی ست.
اکنون مامی دانیم روش رازی درکشف مسائل طب، بهتر از روش ابن سینا (م ۴۲۸) بوده ست
اماچراآثارابن سینابه خصوص قانون، حکم کتاب مقدس طب رایافته است؟

دلیلش محبوبیت روش فلسفی درتحلیل ست که ذهنیت موجوددرتمدن اسلامی باآن سازگار تروامری رایجتر بوده است.

تجربه،جزدر صنعت،آن هم صنعت ارثی وبی بهره از ریاضیات،هیچگاه محبوبیت جدی نداشت وهمیشه با گفتن این نکته که
❌تجربه بدون قیاس و عقل راه به جایی نمی برد❌
از میدان پژوهش در حوزه علم بیرون برده می شد .
این یکی از مهم ترین دلایل توقف علم است.
و اما در اینجا به نقل از یکی از رسائل ابن سینا ، تمسخر او را نسبت به روش زکریای رازی شاهد هستیم.
موضوع بحث، افلاک، قِدمت آنها، مقایسه وضع آنها با زمین و کوهها و عمر آنهاست.
کسی سوالی از ابن سینا پرسیده است که اشکالی به گفته های ارسطو بوده ؛ و ابن سینا، تمام قد به دفاع از ارسطو برخاسته، و به مقابله با سائل که سوالش نوعی اشکال گرفتن از ارسطو بوده، پرداخته است.
در میان بحث، ابن سینا، سائل را متهم کرده که مطالبش را تحت تاثیر زکریای رازی مطرح کرده، و با الفاظ تحقیر آمیز از رازی یاد کرده است.

در میان این الفاظ توهین آمیز ، نکته مهم این است که ابن سینا ، رازی را آدمی می داند که شأن او در حد «تأمل در بول» یا همان ادارار است ، و در اینجا اشاره اش به روش تجربی زکریای رازی در امر پزشکی است.
این در حالی است که خلط فلسفه با نجوم و غالب مسائل طبیعیات، یکی از دلایل اصلی توقف دانش در میان مسلمانان و تکرار مکررات ابن سینا در هزار سال پس از اوست که به رغم همه  نبوغ و تلاشی که داشت، و نیز نثر استوار ناخواسته مانع از تحول شد.

سوالی که از ابن سینا شده این است:

《چرا ارسطو گفته های قرون گذشته و دوره های قدیم در باره فلک را همان گونه که یافته ، به عنوان حجت قوی در دو جای از کتابش در باره ثبات و دوام فلک آورده و حال آن که ،کسی که تعصب و اصراری بر باطل ندارد می داند که این حرفها روشن نیست و ما از اندازه آن چیزی نمی دانیم ، مگر آن مقدارش بسیار کمتر آن چیزی است که اهل کتاب (بسیار زیاد) گفته اندط، و یا آنچه از هند و دیگر امم در این باره نقل شده است ، همه اینها یا بخشی از آن ، با تأمل در تعاقب حوادث بر بخش آباد زمین، ظاهر البطلان است، وضعیت کوه ها نیز در قدمت و همین طور شهادت نسلها همراه با ظهور حوادث و دگردیسی در آنها چنین است.》

🛑در اینجا ابن سینا چنین پاسخ می دهد:

باید بدانی که این اظهارات از طرف وی، همراه با اقامه برهان نیست.
بلکه آن را در خلال مطالب خود در این باره آورده است که مسأله آسمانها مانند مسأله کوه ها نیست.
امت، اگر چه شاهد بوده اند که کوهها در کلیت خود محفوظ مانده ، اما به صورت جزئی آسیب دیده اند و برخی بر برخی فشار آورده و اَشکال آنها عوض شده است.
افلاطون بالاتر از اینها را هم در کتاب سیاسات خود آورده است.
شاید تو این ایراد را از یحیی نحوی گرفته ای …  یا « أو عن محمد بن زکریا الرازى، المتکلّف الفضولى فى شروحه فى الالهیات، و تجاوز قدره فى بسط الخراج، و النظر فى الأبوال و البرازات، لا جرم فضح نفسه، و أبدى جهله فیما حاوله و رامه»(رسائل ابن سینا،ص ۴۱۶)
یا از محمد بن زکریای رازی که در شرحش در الهیات یک «متکلف فضولی» است،و ازحد خود دربسط خراج!و نگاه در بول و برازات پا را فراتر نهاده است، و بدین ترتیب خود را مفتضح کرده و در این نوشته ها،جهل ونادانی خود را آشکار کرده است.

بدون شک، دانش طبیعیات حتی در حد ابن سینا هم نماند،و بعدها،خیلی خیلی جدیتر و بیش ازهمه توسط متکلمان و فلاسفه،تحت الشعاع مباحث الهیات قرار گرفت.
درواقع،ما درمرحله بعدی، ابن سینایی را شاهدیم که اندیشه های مشائی اش زیرفشار بحث هایی که اهمیت بیشتری به روشهای فلسفی باترکیبی از عرفان می دهد،خردمیشود،وباز هم بیشتر وبیشترافکارواندیشه های انتزاعی ظاهر میگردد.
اشکال عمده این فلسفه که طبیعیات را هم زیرسلطه خود گرفته بود،بیش ازآن حل مشکل طبیعیات باشد،استخدام همه چیزبرای الهیات بود.
البته که آن مسائل هم بایدحل می شد، امانه به قیمت منحرف کردن بحث درطبیعیات

#دکتر_جعفریان

#فلسفه_علم
#حدس_منطقی
#فلسفه_اسلامی
#تاریخ_فلسفه
#ابن_سینا
#رازی

@mghlte | عصر روشنگری
مطالب مرتبط:
مغالطه حدس منطقی
شهود بیچاره‌ی ما
ملاهادی سبزواری وعکاس باشی
زن درنگاه ملاصدرا
مدل علمی
وجود وماهیت
تعداددندان اسب
پوزیتیویسم ودیگر مطالب

Telegram

مغالطات ( سفسطه )

مغالطه شماره ۱۴۰

💠 فرضیه شهودی 💠

مغالطات ناشی از #پیشفرض_نادرست

این مغالطه وقتی‌ست که شخص در مسئله‌ای که امکان
و
نیاز به مشاهده و بررسی میدانی و آماری وجوددارد
فرضیه یا حدسی را درست و مطابق واقع تلقی میکند.
همانطور ک از نام مغالطه پیداست ممکن‌ست فرضیه…

www.group-telegram.com/id/mghlte.com/893

757 viewsedited  Aug 28, 2019 at 02:42

💢ابن سینا و رازی💢

بارها در بحثهایی که در باره وضعیت علم در تمدن اسلامی مطرح شده ،
به خلط روش در بخشهای مختلف اشاره شده.
این که با فلسفه به سراغ طب رفته اند،یا نجوم را تحت تأثیر اندیشه های فلسفی ودینی بررسی کرده اند
وموارد بسیار دیگر
و اینکه
❌ نتیجه اش عدم پیشرفت دانش بوده ست.❌

در عالم طب ،همه میدانند طب زکریای رازی (م ۳۱۳)، طب تجربی ست،اما طب ابن سینا،با همه نبوغی که داشته، غالبا فلسفی ست.
اکنون مامی دانیم روش رازی درکشف مسائل طب، بهتر از روش ابن سینا (م ۴۲۸) بوده ست
اماچراآثارابن سینابه خصوص قانون، حکم کتاب مقدس طب رایافته است؟

دلیلش محبوبیت روش فلسفی درتحلیل ست که ذهنیت موجوددرتمدن اسلامی باآن سازگار تروامری رایجتر بوده است.

تجربه،جزدر صنعت،آن هم صنعت ارثی وبی بهره از ریاضیات،هیچگاه محبوبیت جدی نداشت وهمیشه با گفتن این نکته که
❌تجربه بدون قیاس و عقل راه به جایی نمی برد❌
از میدان پژوهش در حوزه علم بیرون برده می شد .
این یکی از مهم ترین دلایل توقف علم است.
و اما در اینجا به نقل از یکی از رسائل ابن سینا ، تمسخر او را نسبت به روش زکریای رازی شاهد هستیم.
موضوع بحث، افلاک، قِدمت آنها، مقایسه وضع آنها با زمین و کوهها و عمر آنهاست.
کسی سوالی از ابن سینا پرسیده است که اشکالی به گفته های ارسطو بوده ؛ و ابن سینا، تمام قد به دفاع از ارسطو برخاسته، و به مقابله با سائل که سوالش نوعی اشکال گرفتن از ارسطو بوده، پرداخته است.
در میان بحث، ابن سینا، سائل را متهم کرده که مطالبش را تحت تاثیر زکریای رازی مطرح کرده، و با الفاظ تحقیر آمیز از رازی یاد کرده است.

در میان این الفاظ توهین آمیز ، نکته مهم این است که ابن سینا ، رازی را آدمی می داند که شأن او در حد «تأمل در بول» یا همان ادارار است ، و در اینجا اشاره اش به روش تجربی زکریای رازی در امر پزشکی است.
این در حالی است که خلط فلسفه با نجوم و غالب مسائل طبیعیات، یکی از دلایل اصلی توقف دانش در میان مسلمانان و تکرار مکررات ابن سینا در هزار سال پس از اوست که به رغم همه  نبوغ و تلاشی که داشت، و نیز نثر استوار ناخواسته مانع از تحول شد.

سوالی که از ابن سینا شده این است:

《چرا ارسطو گفته های قرون گذشته و دوره های قدیم در باره فلک را همان گونه که یافته ، به عنوان حجت قوی در دو جای از کتابش در باره ثبات و دوام فلک آورده و حال آن که ،کسی که تعصب و اصراری بر باطل ندارد می داند که این حرفها روشن نیست و ما از اندازه آن چیزی نمی دانیم ، مگر آن مقدارش بسیار کمتر آن چیزی است که اهل کتاب (بسیار زیاد) گفته اندط، و یا آنچه از هند و دیگر امم در این باره نقل شده است ، همه اینها یا بخشی از آن ، با تأمل در تعاقب حوادث بر بخش آباد زمین، ظاهر البطلان است، وضعیت کوه ها نیز در قدمت و همین طور شهادت نسلها همراه با ظهور حوادث و دگردیسی در آنها چنین است.》

🛑در اینجا ابن سینا چنین پاسخ می دهد:

باید بدانی که این اظهارات از طرف وی، همراه با اقامه برهان نیست.
بلکه آن را در خلال مطالب خود در این باره آورده است که مسأله آسمانها مانند مسأله کوه ها نیست.
امت، اگر چه شاهد بوده اند که کوهها در کلیت خود محفوظ مانده ، اما به صورت جزئی آسیب دیده اند و برخی بر برخی فشار آورده و اَشکال آنها عوض شده است.
افلاطون بالاتر از اینها را هم در کتاب سیاسات خود آورده است.
شاید تو این ایراد را از یحیی نحوی گرفته ای …  یا « أو عن محمد بن زکریا الرازى، المتکلّف الفضولى فى شروحه فى الالهیات، و تجاوز قدره فى بسط الخراج، و النظر فى الأبوال و البرازات، لا جرم فضح نفسه، و أبدى جهله فیما حاوله و رامه»(رسائل ابن سینا،ص ۴۱۶)
یا از محمد بن زکریای رازی که در شرحش در الهیات یک «متکلف فضولی» است،و ازحد خود دربسط خراج!و نگاه در بول و برازات پا را فراتر نهاده است، و بدین ترتیب خود را مفتضح کرده و در این نوشته ها،جهل ونادانی خود را آشکار کرده است.

بدون شک، دانش طبیعیات حتی در حد ابن سینا هم نماند،و بعدها،خیلی خیلی جدیتر و بیش ازهمه توسط متکلمان و فلاسفه،تحت الشعاع مباحث الهیات قرار گرفت.
درواقع،ما درمرحله بعدی، ابن سینایی را شاهدیم که اندیشه های مشائی اش زیرفشار بحث هایی که اهمیت بیشتری به روشهای فلسفی باترکیبی از عرفان می دهد،خردمیشود،وباز هم بیشتر وبیشترافکارواندیشه های انتزاعی ظاهر میگردد.
اشکال عمده این فلسفه که طبیعیات را هم زیرسلطه خود گرفته بود،بیش ازآن حل مشکل طبیعیات باشد،استخدام همه چیزبرای الهیات بود.
البته که آن مسائل هم بایدحل می شد، امانه به قیمت منحرف کردن بحث درطبیعیات

#دکتر_جعفریان

#فلسفه_علم
#حدس_منطقی
#فلسفه_اسلامی
#تاریخ_فلسفه
#ابن_سینا
#رازی

@mghlte | عصر روشنگری
مطالب مرتبط:
مغالطه حدس منطقی
شهود بیچاره‌ی ما
ملاهادی سبزواری وعکاس باشی
زن درنگاه ملاصدرا
مدل علمی
وجود وماهیت
تعداددندان اسب
پوزیتیویسم ودیگر مطالب

BY مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری