Forwarded from Матуля Беларусь
НАША ГІСТОРЫЯ.
ЛІДСКІ БРОВАР.
Бровар у Лідзе быў пабудаваны ў 1873 годзе лідскім мешчанінам Носелем Заліковічам Пупко. Завод належаў яму і яго нашчадкам на працягу 3 пакаленняў. З пачаткам Другой сусветнай вайны ў 1939 годзе, пасля польскага паходу Чырвонай Арміі і далучэння Заходняй Беларусі да БССР, завод быў нацыяналізаваны, ранейшыя гаспадары Пупко засталіся працаваць на заводзе як служачыя.
Пасля нападу Германіі на СССР завод працягваў працаваць. У 1943 годзе рабочыя-яўрэі былі сагнаны з завода ў канцэнтрацыйны лагер Майданек, некаторыя, у тым ліку Пупко, здолелі збегчы да партызан. У 1944 годзе, пасля выгнання немцаў, Пупко вярнуліся ў Ліду, але затым канчаткова пакінулі краіну.
У 1992 годзе Лідскі піўзавод стаў арэндным прадпрыемствам, у 1994 - пераўтвораны ў закрытае акцыянернае таварыства, у 2000 годзе — у ААТ «Лідскае піва». У 2004 годзе завод прайшоў рэканструкцыю. У 2008 годзе фінская Olvi PLC выкупіла 51 % акцый ААТ «Лідскае піва» за 16 млн долараў.
#ГісторыкаКультСпадчына
#Шчучын
ЛІДСКІ БРОВАР.
Бровар у Лідзе быў пабудаваны ў 1873 годзе лідскім мешчанінам Носелем Заліковічам Пупко. Завод належаў яму і яго нашчадкам на працягу 3 пакаленняў. З пачаткам Другой сусветнай вайны ў 1939 годзе, пасля польскага паходу Чырвонай Арміі і далучэння Заходняй Беларусі да БССР, завод быў нацыяналізаваны, ранейшыя гаспадары Пупко засталіся працаваць на заводзе як служачыя.
Пасля нападу Германіі на СССР завод працягваў працаваць. У 1943 годзе рабочыя-яўрэі былі сагнаны з завода ў канцэнтрацыйны лагер Майданек, некаторыя, у тым ліку Пупко, здолелі збегчы да партызан. У 1944 годзе, пасля выгнання немцаў, Пупко вярнуліся ў Ліду, але затым канчаткова пакінулі краіну.
У 1992 годзе Лідскі піўзавод стаў арэндным прадпрыемствам, у 1994 - пераўтвораны ў закрытае акцыянернае таварыства, у 2000 годзе — у ААТ «Лідскае піва». У 2004 годзе завод прайшоў рэканструкцыю. У 2008 годзе фінская Olvi PLC выкупіла 51 % акцый ААТ «Лідскае піва» за 16 млн долараў.
#ГісторыкаКультСпадчына
#Шчучын
Forwarded from Naračanščyna | Нарачанскі край
Мядзел. Валы старога замка, драўляная сцежка і макі на фоне возера Мястра
Аўтары фота: Віктар Сакірка і Лідзія Ткачэнка, 1982 год
Аўтары фота: Віктар Сакірка і Лідзія Ткачэнка, 1982 год
#Цікава_ведаць
КОЛЬКІ ГАРОДНІНЫ І САДАВІНЫ ТРЭБА СПАЖЫВАЦЬ У ДЗЕНЬ, КАБ ЖЫЦЬ ДАЎЖЭЙ
Японскія анколагі з Нацыянальнага цэнтра рака вызначылі дакладна, колькі гародніны і садавіны трэба есці, каб гэта паўплывала на працягласць жыцця.
Падчас працы даследнікі вывучылі дадзеныя 95 тысяч пацыентаў, назіранні за якімі праводзіліся з 1990-х гадоў, калі ім у сярэднім было 40-60 гадоў. Удзельнікаў прасілі рэгулярна расказваць аб падтрымліваемай дыеце, а ў прыватнасці — якую колькасць садавіны і агародніны яны з'ядалі за дзень. Да 2022 года 24 тысячы падыспытных памерла.
Вынікі даследавання паказалі, што ў людзей, якія спажываюць не менш за 300 грамаў гародніны і 140 грамаў садавіны дзень рызыка смерці на восем-дзевяць працэнтаў ніжэй, чым у групе з нізкім спажываннем садавины и гароднины. Акрамя таго, у гэтых удзельнікаў на 13 працэнтаў знізіліся шанцы выявіць хваробы сардэчна-сасудзістай сістэмы.
КОЛЬКІ ГАРОДНІНЫ І САДАВІНЫ ТРЭБА СПАЖЫВАЦЬ У ДЗЕНЬ, КАБ ЖЫЦЬ ДАЎЖЭЙ
Японскія анколагі з Нацыянальнага цэнтра рака вызначылі дакладна, колькі гародніны і садавіны трэба есці, каб гэта паўплывала на працягласць жыцця.
Падчас працы даследнікі вывучылі дадзеныя 95 тысяч пацыентаў, назіранні за якімі праводзіліся з 1990-х гадоў, калі ім у сярэднім было 40-60 гадоў. Удзельнікаў прасілі рэгулярна расказваць аб падтрымліваемай дыеце, а ў прыватнасці — якую колькасць садавіны і агародніны яны з'ядалі за дзень. Да 2022 года 24 тысячы падыспытных памерла.
Вынікі даследавання паказалі, што ў людзей, якія спажываюць не менш за 300 грамаў гародніны і 140 грамаў садавіны дзень рызыка смерці на восем-дзевяць працэнтаў ніжэй, чым у групе з нізкім спажываннем садавины и гароднины. Акрамя таго, у гэтых удзельнікаў на 13 працэнтаў знізіліся шанцы выявіць хваробы сардэчна-сасудзістай сістэмы.
МАЛАНКІ НЕБА ПАКРАМСАЛІ…
Маланкі неба пакрамсалі,
Зарніцы ціха адгулі,
I там, дзе воблакі звісалі,
Блакіт, як неба, на зямлі.
Пасля дажджу на луг, на поплаў
Праменняў хлыне вадаспад,
I пад смугой вячэрняй, цёплай
Пяшчотна млее далягляд.
Палеткі дыхаюць, як дзеці.
I я шчасліва ім-кажу:
– Спачніце. Заўтра на дасвецці
Я вас абдымкам разбуджу.
Кастусь Кірыенка
Маланкі неба пакрамсалі,
Зарніцы ціха адгулі,
I там, дзе воблакі звісалі,
Блакіт, як неба, на зямлі.
Пасля дажджу на луг, на поплаў
Праменняў хлыне вадаспад,
I пад смугой вячэрняй, цёплай
Пяшчотна млее далягляд.
Палеткі дыхаюць, як дзеці.
I я шчасліва ім-кажу:
– Спачніце. Заўтра на дасвецці
Я вас абдымкам разбуджу.
Кастусь Кірыенка
#Людзі_Беларусі
11 чэрвеня1945 года ў Гродна нарадзіўся Віктар Уладзіміравіч Крамарэнка, беларускі архітэктар. Працаваў у інстытуце «Белдзяржпраект», у 1983–1988 гг. быў галоўным архітэктарам інстытута «Мінскпраект», выкладаў у БПА. Сярод работ: лячэбны корпус санаторыя «Беларусь» у Друскінінкаі (Літва), будынак Магілёўскага тэатра драмы і камедыі імя В. Дуніна-Марцінкевіча ў Бабруйску, кінатэатр «Масква» ў Мінску, архітэктурна-скульптурны комплекс «Мінск — горад-герой», музей Вялікай Айчыннай вайны. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі
11 чэрвеня1945 года ў Гродна нарадзіўся Віктар Уладзіміравіч Крамарэнка, беларускі архітэктар. Працаваў у інстытуце «Белдзяржпраект», у 1983–1988 гг. быў галоўным архітэктарам інстытута «Мінскпраект», выкладаў у БПА. Сярод работ: лячэбны корпус санаторыя «Беларусь» у Друскінінкаі (Літва), будынак Магілёўскага тэатра драмы і камедыі імя В. Дуніна-Марцінкевіча ў Бабруйску, кінатэатр «Масква» ў Мінску, архітэктурна-скульптурны комплекс «Мінск — горад-герой», музей Вялікай Айчыннай вайны. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі
#КухняБеларусі
#Рэцэпты_беларускай_кухні
ДРАЧЭНА
Беларуская драчэна нагадвае запяканку ці амлет. Гэтую сытную хатнюю страву ў Беларусі гатуюць на сняданкі і нават сямейныя ўрачыстасці. Часта можна сустрэць рэцэпт драчэны з бульбай ці грыбамі, але галоўныя яе інгрэдыенты ўсё ж - яйкі, малако і мука. Яшчэ гадоў 30 таму рэцэпт быў вельмі папулярны, але зараз пра яго незаслужана забыліся.
Інгрэдыенты:
- 2/3 шклянкі пшанічнай мукі
- 1 шклянка жытняй мукі
- 2 яйкі + 3 жаўткі
- 100 г сметанковага масла плюс яшчэ крыху для змазвання
- 200 мл сыроваткі ці нятлустага кефіру
- 200 мл малака
- 2 ст. л. дробнага цукру, каліва солі
Для падачы:
- 3 вялікія цыбуліны
- 200 г сала
Гатаванне:
1️⃣ Прасейце жытнюю муку ў вялікую міску, уліце сыроватку, змяшайце як мага старанней і пакіньце ў цёплым месцы на 3 гадзіны. Затым прасейце пшанічную муку, дадайце яе да жытняй, расцярыце і ўзбіце.
2️⃣ Сметанковае масла давядзіце да пакаёвай тэмпературы, расцярыце да пышнасці. Аддзяліце бялкі ад жаўткоў. Усе 4 жаўткі расцярыце з цукрам дабяла. Злучыце з жытнёва-пшанічным тэстам жаўтковую сумесь, затым маслянаю, узбіце ўсё разам.
3️⃣ Узбіце бялкі з соллю ў пышную пену. Уліце ў цеста малако (яно павінна быць ледзь цёплым), змяшайце, затым увядзіце ўзбітыя бялкі і акуратна змяшайце да аднароднасці.
4️⃣ Моцна нагрэйце вялікую патэльню з ручкай, намажце сметанковым маслам, уліце цеста і запякайце ў разагрэтай да 180 °С духоўцы да румянай скарыначкі, 30–40 мін.
5️⃣ Пакуль драчэна запякаецца, ачысціце і тонка нарэжце лук. Невялікімі кубікамі нарэжце сала. Пакладзіце сала ў ледзь цёплую патэльню, растапіце тлушч. Калі сала ператворыцца ў залацістыя, але яшчэ мяккія скваркі, зліце большую частку топленага тлушчу (яго можна выкарыстоўваць у іншым рэцэпце), пакінуўшы прыкладна 2 ст. л. Пакладзіце лук і абсмажвайце на невялікім агні, часта змешваючы, да залацістага колеру лука. Падавайце драчэну гарачай.
Прыемнага апетыту!
#Рэцэпты_беларускай_кухні
ДРАЧЭНА
Беларуская драчэна нагадвае запяканку ці амлет. Гэтую сытную хатнюю страву ў Беларусі гатуюць на сняданкі і нават сямейныя ўрачыстасці. Часта можна сустрэць рэцэпт драчэны з бульбай ці грыбамі, але галоўныя яе інгрэдыенты ўсё ж - яйкі, малако і мука. Яшчэ гадоў 30 таму рэцэпт быў вельмі папулярны, але зараз пра яго незаслужана забыліся.
Інгрэдыенты:
- 2/3 шклянкі пшанічнай мукі
- 1 шклянка жытняй мукі
- 2 яйкі + 3 жаўткі
- 100 г сметанковага масла плюс яшчэ крыху для змазвання
- 200 мл сыроваткі ці нятлустага кефіру
- 200 мл малака
- 2 ст. л. дробнага цукру, каліва солі
Для падачы:
- 3 вялікія цыбуліны
- 200 г сала
Гатаванне:
1️⃣ Прасейце жытнюю муку ў вялікую міску, уліце сыроватку, змяшайце як мага старанней і пакіньце ў цёплым месцы на 3 гадзіны. Затым прасейце пшанічную муку, дадайце яе да жытняй, расцярыце і ўзбіце.
2️⃣ Сметанковае масла давядзіце да пакаёвай тэмпературы, расцярыце да пышнасці. Аддзяліце бялкі ад жаўткоў. Усе 4 жаўткі расцярыце з цукрам дабяла. Злучыце з жытнёва-пшанічным тэстам жаўтковую сумесь, затым маслянаю, узбіце ўсё разам.
3️⃣ Узбіце бялкі з соллю ў пышную пену. Уліце ў цеста малако (яно павінна быць ледзь цёплым), змяшайце, затым увядзіце ўзбітыя бялкі і акуратна змяшайце да аднароднасці.
4️⃣ Моцна нагрэйце вялікую патэльню з ручкай, намажце сметанковым маслам, уліце цеста і запякайце ў разагрэтай да 180 °С духоўцы да румянай скарыначкі, 30–40 мін.
5️⃣ Пакуль драчэна запякаецца, ачысціце і тонка нарэжце лук. Невялікімі кубікамі нарэжце сала. Пакладзіце сала ў ледзь цёплую патэльню, растапіце тлушч. Калі сала ператворыцца ў залацістыя, але яшчэ мяккія скваркі, зліце большую частку топленага тлушчу (яго можна выкарыстоўваць у іншым рэцэпце), пакінуўшы прыкладна 2 ст. л. Пакладзіце лук і абсмажвайце на невялікім агні, часта змешваючы, да залацістага колеру лука. Падавайце драчэну гарачай.
Прыемнага апетыту!
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
З працы Васіля Ратча "Сведения о польском мятеже 1863 г. в Северо-Западной России "
Як абыходзіліся з паўстанцамі ў Прусіі? Адказы ў цытаце.
Ну і навошта тады з Мураўёва рабіць такога ката? Як бачым, у Прусіі каралі далёка не мякчэй, бо такія часы былі 🤷♂
#ГісторыяБеларусі
З працы Васіля Ратча "Сведения о польском мятеже 1863 г. в Северо-Западной России "
Як абыходзіліся з паўстанцамі ў Прусіі? Адказы ў цытаце.
Ну і навошта тады з Мураўёва рабіць такога ката? Як бачым, у Прусіі каралі далёка не мякчэй, бо такія часы былі 🤷♂
Forwarded from Матуля Беларусь
БЕЛАРУСКАЯ ПРЫМАЎКА.
ПРА ЕЖУ.
😝Памаўчы, язычок, калі ясі, а не памаўчыш – трасцу з’ясі.
🐔Галоднай курцы зярнятка на думцы.
💰Як не пад’ясі, дык залатую карэту прадасі.
😁Галодныму цыганы сняцца.
☝️Як маем, так і ўжываем.
🍰Прыйшлі вестачкі, што хочацца естачкі.
🍯Спадзяваўся дзед на мёд, ажно і без вады спаць лёг.
🥖Чужы хлеб смачнейшы.
🍞Ашчандзаўся, ашчандзаўся: хлеб з’еў, а квас астаўся.
🥞Сядзі, баба, да вечара, табе бліноў напечана.
🥔Хто бульбы не з’еў, той галодны чалавек.
🥬Без капусты жываты пусты.
🐈🐈⬛️Есць як кот: колькі важыць, столькі і з’есць.
🍖Смачнае не пераясі і чыстае не пераходзіш.
😳Пераборны заўсёды галодны.
ПРА ЕЖУ.
😝Памаўчы, язычок, калі ясі, а не памаўчыш – трасцу з’ясі.
🐔Галоднай курцы зярнятка на думцы.
💰Як не пад’ясі, дык залатую карэту прадасі.
😁Галодныму цыганы сняцца.
☝️Як маем, так і ўжываем.
🍰Прыйшлі вестачкі, што хочацца естачкі.
🍯Спадзяваўся дзед на мёд, ажно і без вады спаць лёг.
🥖Чужы хлеб смачнейшы.
🍞Ашчандзаўся, ашчандзаўся: хлеб з’еў, а квас астаўся.
🥞Сядзі, баба, да вечара, табе бліноў напечана.
🥔Хто бульбы не з’еў, той галодны чалавек.
🥬Без капусты жываты пусты.
🐈🐈⬛️Есць як кот: колькі важыць, столькі і з’есць.
🍖Смачнае не пераясі і чыстае не пераходзіш.
😳Пераборны заўсёды галодны.
Forwarded from Звязда
Беларускія ўрачы ў 2024 годзе аказалі дапамогу замежнікам з 157 краін
У топ-5 краін-спажыўцоў паслуг у галіне аховы здароўя ўвайшлі Расія, Казахстан, Латвія, Сербія, Кітай.
☝🏻Найбольш запатрабаваныя паслугі — стацыянарная меддапамога (42,9%), медыцынскія паслугі ў санаторна-курортных арганізацыях (22,6%) і стаматалагічныя паслугі (11,2%).
zviazda.by
У топ-5 краін-спажыўцоў паслуг у галіне аховы здароўя ўвайшлі Расія, Казахстан, Латвія, Сербія, Кітай.
☝🏻Найбольш запатрабаваныя паслугі — стацыянарная меддапамога (42,9%), медыцынскія паслугі ў санаторна-курортных арганізацыях (22,6%) і стаматалагічныя паслугі (11,2%).
zviazda.by
Forwarded from De facto. Беларуская навука
Навукоўцы знайшлі дзікарослыя расліны, якія лічыліся зніклымі ў Беларусі
Пра гэта распавёў на прэс-канферэнцыі намеснік дырэктара па навуковай рабоце Інстытута эксперыментальнай батанікі НАН Руслан Цвірко. Маюцца на ўвазе сітнік стыгійскі і вераніка неспраўдная ці ілжывая (на здымку).
Сітнік стыгійскі (Juncus stygius) палічылі зніклым у Беларусі 20 гадоў таму. Гэта шматгадовая травяністая расліна, якая расце ў балоцістых месцах. Асноўныя пагрозы для віду – глабальнае пацяпленне і меліярацыя.
Вераніка несапраўдная (Veronica spuria) — шматгадовая травяністая расліна, якая расце пераважна на сухіх лугах, узлесках, схілах, часта сустракаецца на пясчаных глебах. Яна любіць добра асветленыя месцы, не патрабуе багатай глебы, даволі засухаўстойлівая.
Нагадаем, што месяц таму іншы супрацоўнік Інстытута эксперыментальнай батанікі паведаміў пра «катастрафічную сітуацыю» на поўдні Беларусі з-за азіяцкага матылька.
Пра гэта распавёў на прэс-канферэнцыі намеснік дырэктара па навуковай рабоце Інстытута эксперыментальнай батанікі НАН Руслан Цвірко. Маюцца на ўвазе сітнік стыгійскі і вераніка неспраўдная ці ілжывая (на здымку).
Сітнік стыгійскі (Juncus stygius) палічылі зніклым у Беларусі 20 гадоў таму. Гэта шматгадовая травяністая расліна, якая расце ў балоцістых месцах. Асноўныя пагрозы для віду – глабальнае пацяпленне і меліярацыя.
Вераніка несапраўдная (Veronica spuria) — шматгадовая травяністая расліна, якая расце пераважна на сухіх лугах, узлесках, схілах, часта сустракаецца на пясчаных глебах. Яна любіць добра асветленыя месцы, не патрабуе багатай глебы, даволі засухаўстойлівая.
Нагадаем, што месяц таму іншы супрацоўнік Інстытута эксперыментальнай батанікі паведаміў пра «катастрафічную сітуацыю» на поўдні Беларусі з-за азіяцкага матылька.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#МоваНашаРодная
Пра тое, дзе можна паглядзець кіно па-беларуску.
Добра што хоць хоць прыватныя кінатэатры і студыі нешта робяць для існавання беларускай мовы.
Пра тое, дзе можна паглядзець кіно па-беларуску.
Добра што хоць хоць прыватныя кінатэатры і студыі нешта робяць для існавання беларускай мовы.
Forwarded from Звязда
У лясах у Гродзенскім раёне заўважылі двух мядзведзяў
▫️4 чэрвеня стала вядома, што мядзведзя заўважылі ў лесе паміж Гожай і жылым масівам Зарыца. Праз суткі звер пераплыў раку і сышоў у Літву. Зараз жа ў Гродзенскім раёне былі заўважаныя яшчэ два касалапыя лясныя насельнікі. Мядзведзі былі зафіксаваныя фотапасткамі ў раёне вёсак Дубінка і Маркішы і рэспубліканскага ландшафтнага заказніка «Азёры».
✖️Спецыялісты рэкамендуюць пры сустрэчы з мядзведзем спыніцца, захоўваць спакой і ацаніць сітуацыю. Нельга паварочвацца да звера спіной, глядзець яму ў вочы.
zviazda.by
▫️4 чэрвеня стала вядома, што мядзведзя заўважылі ў лесе паміж Гожай і жылым масівам Зарыца. Праз суткі звер пераплыў раку і сышоў у Літву. Зараз жа ў Гродзенскім раёне былі заўважаныя яшчэ два касалапыя лясныя насельнікі. Мядзведзі былі зафіксаваныя фотапасткамі ў раёне вёсак Дубінка і Маркішы і рэспубліканскага ландшафтнага заказніка «Азёры».
✖️Спецыялісты рэкамендуюць пры сустрэчы з мядзведзем спыніцца, захоўваць спакой і ацаніць сітуацыю. Нельга паварочвацца да звера спіной, глядзець яму ў вочы.
zviazda.by
Эксклюзіў канала "Верашчака"
#Мама_пачытай
#ДзеткамБеларусікам
ДОБРЫЯ СУСЕДЗІ
Казка
Надыйшла вясна. На палях і ў лесе растаў снег. Распусціліся першыя кветкі. З цёплых краін пачалі вяртацца птушкі.
Стары дуб чакаў сваіх птушыных сяброў. Першымі, як заўсёды, прыляцелі шпакі. Яны пачалі рамантаваць сваё гняздо, якое пакінулі летась. Маладой шпачыхе Ціры гэтае гняздо засталося ад сваіх бацькоў, якія загінулі падчас навальніцы, калі ляцелі на поўдзень. Ціра таксама ляцела з імі. Гэта быў першы яе пералёт. Навальніца была вельмі моцнай, падчас яе загінулі многія птушкі. З тых часоў Ціра заўсёды баіцца навальніцы.
—Ты мне адкажы, — крычаў шпак Кашпа, — хіба гэта дом? Па-першае, тут столькі смецця, а па-другое, колькі суседзяў! І ўсе нешта крычаць, усюды валтузня. Акрамя шпакоў на дубе жылі чубатыя сініцы, мухалоўкі, вераб'і, блакітніцы, попаўзні.
— Ты першы, хто тут крычыць, — адказала Ціра. Лепш прынясі мне сухой травы для гнязда, карысці з гэтага будзе больш.
Кашпа паляцеў за травой. Па дарозе яму сустрэўся сусед Дзяцел. Ён тым часам выдзяўбаў хатку для яшчэ адной пары шпакоў.
— Прывітанне. Як ты правёў зіму, сябра? — спытаў Кашпа.
— Лячыў дрэвы, зараз раблю новы дом для суседзяў. А вы як уладкаваліся? — спытаў Дзяцел.
— Рамантуем старое гняздо, — адказаў Кашпа і паляцеў далей.
Шпак апусціўся на зямлю, набраў сухой травы і адправіўся дадому. Да вяртання Кашпы Ціра прыбрала з жылля стары подсціл і смецце. Затым, узяўшы будаўнічы матэрыял, яна выслала дно сухой травой і пухам. У хуткім часе шпакі дарабілі сваё гняздо, і Ціра адклала ў яго чатыры яйкі. Праз два тыдні ў гняздзе з'явіліся птушаняты. Шпакі былі вельмі задаволеныя, што ў іх такія цудоўныя дзеткі. Яны павіншавалі сваіх суседзяў, у якіх таксама з'явіліся птушаняты.
Бацькі па чарзе лёталі за кормам для сваіх птушанят. Але аднойчы, калі Ціра прыляцела з кормам для птушанят і села на галінку, то не змагла паварушыцца, таму што прыляпілася да яе. Шпачыха пачала клікаць на дапамогу. Прыляцелі суседзі, але ніхто не здолеў ёй дапамагчы. А ў гэты час з-за кустоў выйшлі два хлопчыкі. Адзін залез на дуб, адклеіў шпачыху, пасадзіў яе ў пакет і спусціўся ўніз.
— Ну, што я табе казаў, — крычаў хлопчык, — усё атрымалася.
— Так, зараз у нас будзе гаворачы шпак, — адказаў другі.
Хлопчыкі яшчэ крыху пастаялі і пайшлі дадому
Птушкі ляталі каля дуба і ўсхвалявана крычалі. Бедны Кашпа не ведаў, што яму рабіць.
— Не хвалюйся, можа Ціра яшчэ вернецца, а калі не, то мы табе дапаможам гадаваць птушанят, — сказалі суседзі.
А Ціра тым часам апынулася ў вялікім пакоі. Хлопчыкі паклалі ёй пшанічных зерняў, паставілі вады, а самі тым часам майстравалі клетку. Ціра не дакранулася да ежы. Як яна магла есці, калі ў яе дома засталіся дзеці і сама яна ў той момант не ведала, што будзе!
У пакой увайшла бабуля. Агледзеўшы ўсё вакол, яна спытала:
— Што тут адбываецца?
— Мы рамантуем дом для шпака, а потым навучым яго гаварыць і будзем выступаць у цырку, — адказаў Сярожа.
— А вы не думалі, чым будзеце карміць шпака? Ды і зараз лета ва ўсіх птушак вывеліся птушаняты, яны ж загінуць без бацькоў.
— А мы будзем яго хлебам карміць.
— Дурненькія, шпакі ядуць насякомых. Лепш выпусціце яго на волю, так ён прынясе нашмат больш карысці для ўсіх, а ў вас у клетцы загіне ад нуды і без ежы. А можа, вам такія ж умовы стварыць, як у гэтай птушкі, пасадзіўшы вас у клетку? – спытала бабуля.
Хлопчыкам стала сорамна, што яны так зрабілі. Яны адчынілі акенца і адпусцілі птушку.
#Мама_пачытай
#ДзеткамБеларусікам
ДОБРЫЯ СУСЕДЗІ
Казка
Надыйшла вясна. На палях і ў лесе растаў снег. Распусціліся першыя кветкі. З цёплых краін пачалі вяртацца птушкі.
Стары дуб чакаў сваіх птушыных сяброў. Першымі, як заўсёды, прыляцелі шпакі. Яны пачалі рамантаваць сваё гняздо, якое пакінулі летась. Маладой шпачыхе Ціры гэтае гняздо засталося ад сваіх бацькоў, якія загінулі падчас навальніцы, калі ляцелі на поўдзень. Ціра таксама ляцела з імі. Гэта быў першы яе пералёт. Навальніца была вельмі моцнай, падчас яе загінулі многія птушкі. З тых часоў Ціра заўсёды баіцца навальніцы.
—Ты мне адкажы, — крычаў шпак Кашпа, — хіба гэта дом? Па-першае, тут столькі смецця, а па-другое, колькі суседзяў! І ўсе нешта крычаць, усюды валтузня. Акрамя шпакоў на дубе жылі чубатыя сініцы, мухалоўкі, вераб'і, блакітніцы, попаўзні.
— Ты першы, хто тут крычыць, — адказала Ціра. Лепш прынясі мне сухой травы для гнязда, карысці з гэтага будзе больш.
Кашпа паляцеў за травой. Па дарозе яму сустрэўся сусед Дзяцел. Ён тым часам выдзяўбаў хатку для яшчэ адной пары шпакоў.
— Прывітанне. Як ты правёў зіму, сябра? — спытаў Кашпа.
— Лячыў дрэвы, зараз раблю новы дом для суседзяў. А вы як уладкаваліся? — спытаў Дзяцел.
— Рамантуем старое гняздо, — адказаў Кашпа і паляцеў далей.
Шпак апусціўся на зямлю, набраў сухой травы і адправіўся дадому. Да вяртання Кашпы Ціра прыбрала з жылля стары подсціл і смецце. Затым, узяўшы будаўнічы матэрыял, яна выслала дно сухой травой і пухам. У хуткім часе шпакі дарабілі сваё гняздо, і Ціра адклала ў яго чатыры яйкі. Праз два тыдні ў гняздзе з'явіліся птушаняты. Шпакі былі вельмі задаволеныя, што ў іх такія цудоўныя дзеткі. Яны павіншавалі сваіх суседзяў, у якіх таксама з'явіліся птушаняты.
Бацькі па чарзе лёталі за кормам для сваіх птушанят. Але аднойчы, калі Ціра прыляцела з кормам для птушанят і села на галінку, то не змагла паварушыцца, таму што прыляпілася да яе. Шпачыха пачала клікаць на дапамогу. Прыляцелі суседзі, але ніхто не здолеў ёй дапамагчы. А ў гэты час з-за кустоў выйшлі два хлопчыкі. Адзін залез на дуб, адклеіў шпачыху, пасадзіў яе ў пакет і спусціўся ўніз.
— Ну, што я табе казаў, — крычаў хлопчык, — усё атрымалася.
— Так, зараз у нас будзе гаворачы шпак, — адказаў другі.
Хлопчыкі яшчэ крыху пастаялі і пайшлі дадому
Птушкі ляталі каля дуба і ўсхвалявана крычалі. Бедны Кашпа не ведаў, што яму рабіць.
— Не хвалюйся, можа Ціра яшчэ вернецца, а калі не, то мы табе дапаможам гадаваць птушанят, — сказалі суседзі.
А Ціра тым часам апынулася ў вялікім пакоі. Хлопчыкі паклалі ёй пшанічных зерняў, паставілі вады, а самі тым часам майстравалі клетку. Ціра не дакранулася да ежы. Як яна магла есці, калі ў яе дома засталіся дзеці і сама яна ў той момант не ведала, што будзе!
У пакой увайшла бабуля. Агледзеўшы ўсё вакол, яна спытала:
— Што тут адбываецца?
— Мы рамантуем дом для шпака, а потым навучым яго гаварыць і будзем выступаць у цырку, — адказаў Сярожа.
— А вы не думалі, чым будзеце карміць шпака? Ды і зараз лета ва ўсіх птушак вывеліся птушаняты, яны ж загінуць без бацькоў.
— А мы будзем яго хлебам карміць.
— Дурненькія, шпакі ядуць насякомых. Лепш выпусціце яго на волю, так ён прынясе нашмат больш карысці для ўсіх, а ў вас у клетцы загіне ад нуды і без ежы. А можа, вам такія ж умовы стварыць, як у гэтай птушкі, пасадзіўшы вас у клетку? – спытала бабуля.
Хлопчыкам стала сорамна, што яны так зрабілі. Яны адчынілі акенца і адпусцілі птушку.
Падняўся вялікі вецер, на небе з'явіліся цёмныя хмары, набліжалася летняя навальніца, але Ціра нічога не адчувала. Яна ляцела так хутка, як магла. Ёй не цярпелася ўбачыць сваіх блізкіх.
Тым часам Кашпа, накарміўшы сваіх малых, укладваў іх спаць. У гэты момант прыляцела шпачыха. Як ён узрадаваўся!
— Ціра, Ціра вярнулася! — закрычаў Кашпа. Залятай у хату, бо хутка ўдарыць гром.
Скварчыха заляцела ў гняздо.
— Дзе ты была? — спытаў Кашпа.
Ціра апісала свае прыгоды. У сваю чаргу Кашпа расказаў пра тое, як яму дапамагалі суседзі, даглядаючы дзяцей.
— Бачыш, як добра мець такіх цудоўных суседзяў, — толькі і сказала Ціра. Яна вельмі засумавала па сваіх птушанятах, стамілася і хацела спаць. Скварчыха абняла сваіх малых, закрыўшы грудзьмі і крыламі, і адразу ж заснула. Кашпа высунуў галаву з гнязда. У гэты час бліснула маланка, ударыў гром, пайшоў моцны дождж. Шпакам навальніца была не страшная. "Як добра, калі ўся сям'я дома!" — падумаў Кашпа. Праз некаторы час і ён заснуў.
Навальніца скончылася. З-за хмары з'явіўся круглы месяц, замігцелі зоркі. Ціха шамацеў лісцем стары дуб. Сям'я шпакоў моцна спала.
Ірына Пінчук
Тым часам Кашпа, накарміўшы сваіх малых, укладваў іх спаць. У гэты момант прыляцела шпачыха. Як ён узрадаваўся!
— Ціра, Ціра вярнулася! — закрычаў Кашпа. Залятай у хату, бо хутка ўдарыць гром.
Скварчыха заляцела ў гняздо.
— Дзе ты была? — спытаў Кашпа.
Ціра апісала свае прыгоды. У сваю чаргу Кашпа расказаў пра тое, як яму дапамагалі суседзі, даглядаючы дзяцей.
— Бачыш, як добра мець такіх цудоўных суседзяў, — толькі і сказала Ціра. Яна вельмі засумавала па сваіх птушанятах, стамілася і хацела спаць. Скварчыха абняла сваіх малых, закрыўшы грудзьмі і крыламі, і адразу ж заснула. Кашпа высунуў галаву з гнязда. У гэты час бліснула маланка, ударыў гром, пайшоў моцны дождж. Шпакам навальніца была не страшная. "Як добра, калі ўся сям'я дома!" — падумаў Кашпа. Праз некаторы час і ён заснуў.
Навальніца скончылася. З-за хмары з'явіўся круглы месяц, замігцелі зоркі. Ціха шамацеў лісцем стары дуб. Сям'я шпакоў моцна спала.
Ірына Пінчук