group-telegram.com/nashreye_rahyaft/43
Last Update:
یادداشت دانشجویی:
قیام امام خمینی علیه لایحه کاپیتولاسیون: درس‌هایی از تاریخ برای آینده ایران
تصویب لایحه کاپیتولاسیون در سال 1964 (1343 شمسی) یکی از مقاطع حساس تاریخ معاصر ایران بود که واکنش‌های گسترده‌ای در جامعه به‌دنبال داشت. این لایحه به بیگانگان حق مصونیت قضایی می‌داد و به‌عنوان تهدیدی جدی برای استقلال و هویت ملی ایران تلقی شد. امام خمینی (ره) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های این دوره، با سخنرانی‌های خود در برابر این لایحه، نه‌تنها صدای اعتراض ملت را به گوش جهانیان رساند، بلکه در مسیر بیداری سیاسی و اجتماعی جامعه ایران نقش بسزایی ایفا کرد.
برای درک عمیق‌تر لایحه کاپیتولاسیون، باید به زمینه‌های تاریخی آن توجه کرد. در اوایل قرن بیستم، ایران با مداخلات خارجی و قراردادهای ننگینی مواجه بود که استقلال و هویت ملی را تهدید می‌کرد. قرارداد 1919، یکی از این نمونه‌ها بود که به‌دنبال سلطه انگلستان بر منابع کشور و اداره آن بود. مردم ایران در برابر این قرارداد قیام کردند و با هزینه‌های زیادی، خواستار استقلال و آزادی شدند.
اکنون لایحه کاپیتولاسیون، تلاشی جدید از سوی بیگانگان برای تحمیل اراده خود بر ملت ایران بود. این لایحه به اتباع خارجی این امکان را می‌داد که از قوانین داخلی معاف شوند و در صورت ارتکاب جرم، به محاکم خارجی سپرده شوند. این امر نه‌تنها به معنای تسلیم کامل در برابر بیگانگان بود، بلکه موجب می‌شد نهادهای قضایی و قانونی کشور نیز بی‌معنا شوند. این نکته، مسأله‌ای بود که امام خمینی (ره) به‌وضوح به آن اشاره کرد و تأکید داشت که تصویب چنین لایحه‌ای، ضربه‌ای به استقلال ملی است.
این لایحه نه‌تنها یک موضوع حقوقی، بلکه مسأله‌ای عمیق‌تر در بطن جامعه ایران بود. به‌عنوان تهدید جدی برای هویت ملی و فرهنگ ایرانی محسوب می‌شد. امام خمینی (ره) بر اهمیت وحدت و همبستگی در برابر بیگانگان تأکید داشت و مردم را به هوشیاری و آگاهی دعوت کرد.
اعتراضات عمومی به تصویب این لایحه، نشان از نارضایتی گسترده در جامعه بود. مردم به‌طور وسیع در حمایت از امام خمینی (ره) به خیابان‌ها آمدند و این نشان‌دهنده بیداری سیاسی و اجتماعی آنان بود. امام خمینی (ره) با خطاب قرار دادن توده‌ها، بر این نکته تأکید می‌کرد که استقلال و عزت ملی هرگز نباید فدای منافع بیگانگان شود.
از این واقعه تاریخی، درس‌های ارزشمندی برای آینده ایران قابل استخراج است. این واقعه یادآوری می‌کند که وحدت و یکپارچگی رمز موفقیت ماست. ملت ایران باید در برابر هرگونه تحمیل و تهدید، متحد باقی بماند. همچنین آگاهی و بصیرت از ضروریات زندگی اجتماعی است. تاریخ ما نشان می‌دهد که تنها با آگاهی می‌توان از دسیسه‌ها جلوگیری کرد. ملت باید همواره هوشیار باشد و در برابر ظلم ایستادگی کند. حراست از حقوق خود نیز از الزامات مهم است. ما باید به‌دنبال احقاق حقوق خود باشیم و نگذاریم هیچ بیگانه‌ای بر سرنوشت ما حاکم شود.
قیام امام خمینی (ره) و مخالفت با لایحه کاپیتولاسیون، نقطه عطفی در تاریخ ایران بود که نه‌تنها موجب بیداری سیاسی و اجتماعی مردم شد، بلکه در نهایت به پیروزی انقلاب اسلامی منجر گردید. یادآوری این تاریخ و درس‌های آن می‌تواند به ما کمک کند تا در برابر چالش‌های جدیدی که ممکن است بر سر راه استقلال و هویت ملی‌مان قرار گیرد، با هوشیاری و بصیرت عمل کنیم. ملت ایران هرگز زیر بار ذلت نخواهد رفت و همواره برای حفظ عزت و استقلال خود مبارزه خواهد کرد.
📝مهران شرفی صدرآبادی(دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه شیراز)
🔗کانال تلگرام نشریه رهیافت
https://www.group-telegram.com/jp/nashreye_rahyaft.com
BY نشریه رهیافت
Share with your friend now:
group-telegram.com/nashreye_rahyaft/43