южнокарпатські ізоґλоссы

у <*о (кунь, вул, муй)
і <*о (кінь, віл, мій)
ü <*о (кӱнь, вӱл, мӱй (кюнь, вюл, мюй*))

рефлекс правсловянського *о у новозапертых складах.

Юрій Шевельов писав, ож щи сперед падіням єру, *ъ тай *ь (колись сесі буквы позначали дуже курті голосні звуки, ъ быв ги дуже куртый [у], ь быв ги дуже куртый [и]) уплывали на звук *о руно так, ги дниська на нынішньый звук /о/ вплывавуть /і/ тай /у/ (у слові "корова" в номінативі звук [о] одпертый тай широкий - [корова]; у дативі "корові" звук [ô] буде запертый и наближеный до /у/ - [кôрôві]);
сись процес дав *конь > *кôнь, *волъ > *вôлъ, *моjь > *мôjь; туй раз *ô — алофон фонемы */о/ перед складом з *ь ци *ъ. по тум ся з тыма *ъ тай *ь стала біда — у многих позиціях, у тум числі на кунцьови слув, они тупо пропали, у тот час як *ô ся обстало там, де и было.

єдным из выслідку сього процеса ("падіня єру", ци то елізія *ъ тай *ь) стало появліня нової самостуйної фонемы /ô/ — *кôнь > *кôн', *вôлъ > *вôл, *мôjь > *мôй — из того момента фонема *ô ся розвивала у другі звуки — дись она ся золляла з /u/, дись пушла дале в /ü/, а пак дись уже и тото /ü/ ся делабіалізовало, позад чого ся у повности золляло з /і/.
у май западных говорах кроме сих трьох варіанту суть ищи якісь, за котрі я раз нич особо розказати не годен.

треба щи повісти, ож сеся зміна была дуже реґуларнов, и мож найти дуже много єднокореневых слув у иншакых языках, де на містови нашого ü всяде буде якийсь иншакый звук — [нашоє з [у]/нашоє з [ü]/українськоє/росийськоє]:
-кунь/кüнь/кінь/конь;
стул/стüл/стіл/стол;
-вул/вüл/віл/вол;
-свуй/свüй/свій/свой;
-вун/ун/вüн/він/он;
сесе мож найти и у афіксах:
-GEN. PL. имен. м.р.: волу/волüв/волів/волов;
-DAT/LOC прикм. ж.р. зеленуй/зеленüв/зеленій/зелёной…
и много-много де щи.
сяких прикладу мож найти дуже вильо.

мапа, котру видите горі, закладена на даных мап ЛАЗО тому ІІ. а ІІІ, а иппен мапах 132, 134, 180, 208, 235, 247, 277, 293, 355, 376, 448

жерела | испис населеных пункту

#фонетика #дзендзелівський

www.group-telegram.com/ms/sudcarpis.com/58

385 viewsedited  Apr 6, 2024 at 05:22

у <*о (кунь, вул, муй)
і <*о (кінь, віл, мій)
ü <*о (кӱнь, вӱл, мӱй (кюнь, вюл, мюй*))

рефлекс правсловянського *о у новозапертых складах.

Юрій Шевельов писав, ож щи сперед падіням єру, *ъ тай *ь (колись сесі буквы позначали дуже курті голосні звуки, ъ быв ги дуже куртый [у], ь быв ги дуже куртый [и]) уплывали на звук *о руно так, ги дниська на нынішньый звук /о/ вплывавуть /і/ тай /у/ (у слові "корова" в номінативі звук [о] одпертый тай широкий - [корова]; у дативі "корові" звук [ô] буде запертый и наближеный до /у/ - [кôрôві]);
сись процес дав *конь > *кôнь, *волъ > *вôлъ, *моjь > *мôjь; туй раз *ô — алофон фонемы */о/ перед складом з *ь ци *ъ. по тум ся з тыма *ъ тай *ь стала біда — у многих позиціях, у тум числі на кунцьови слув, они тупо пропали, у тот час як *ô ся обстало там, де и было.

єдным из выслідку сього процеса ("падіня єру", ци то елізія *ъ тай *ь) стало появліня нової самостуйної фонемы /ô/ — *кôнь > *кôн', *вôлъ > *вôл, *мôjь > *мôй — из того момента фонема *ô ся розвивала у другі звуки — дись она ся золляла з /u/, дись пушла дале в /ü/, а пак дись уже и тото /ü/ ся делабіалізовало, позад чого ся у повности золляло з /і/.
у май западных говорах кроме сих трьох варіанту суть ищи якісь, за котрі я раз нич особо розказати не годен.

треба щи повісти, ож сеся зміна была дуже реґуларнов, и мож найти дуже много єднокореневых слув у иншакых языках, де на містови нашого ü всяде буде якийсь иншакый звук — [нашоє з [у]/нашоє з [ü]/українськоє/росийськоє]:
-кунь/кüнь/кінь/конь;
стул/стüл/стіл/стол;
-вул/вüл/віл/вол;
-свуй/свüй/свій/свой;
-вун/ун/вüн/він/он;
сесе мож найти и у афіксах:
-GEN. PL. имен. м.р.: волу/волüв/волів/волов;
-DAT/LOC прикм. ж.р. зеленуй/зеленüв/зеленій/зелёной…
и много-много де щи.
сяких прикладу мож найти дуже вильо.

мапа, котру видите горі, закладена на даных мап ЛАЗО тому ІІ. а ІІІ, а иппен мапах 132, 134, 180, 208, 235, 247, 277, 293, 355, 376, 448

жерела | испис населеных пункту

#фонетика #дзендзелівський

BY южнокарпатські ізоґλоссы