💠 سلسله سخنرانی «فرهنگ مادی، هنر و معماری تشیع پیشا-صفوی»
👥 دبیران: آیلا سانتی و ادموند هیز
🔺 مطالعات هنر و معماری اسلامی تاکنون عمدتاً بر آثار مرتبط با اهل سنت متمرکز بوده و فرهنگ مادی شیعی، بهویژه آثار پیش از قرن دهم هجری، کمتر بررسی شده است. این خلأ پژوهشی از دو سو شکل گرفته: پژوهشگران متون شیعی به جنبههای مادی توجه نمیکنند و متخصصان هنر و باستانشناسی نیز از پیشرفتهای مطالعات متنی بیخبرند.
پروژه «امامت تجسمیافته» در دانشگاه لایدن با حمایت مالی شورای پژوهش اروپا، سلسله سخنرانیهایی را برگزار میکند تا متخصصان مختلف را گرد هم آورده و جایگاه فرهنگ شیعی پیشا-صفوی را در مطالعات هنر اسلامی برجسته سازد. این سخنرانیها میکوشند با فراتر رفتن از نگاه شکلگرایانه و با بهرهگیری از مطالعات الهیاتی و فقهی، درک عمیقتری از هویت مادی شیعی ارائه دهند و به این پرسش بنیادین پاسخ دهند که «چه چیزی هنر شیعی را منحصر به فرد میسازد؟»
⭐️ برنامه ۱۴۰۴:
🎙 ۸ فروردین: آیلا سانتی (دانشگاه لایدن)
شناسایی اماکن مقدس شیعیان متقدم: ملاحظات مقدماتی درباره کوفه و مدینه
🎙 ۲۷ فروردین: محمدرضا غیاثیان (دانشگاه کاشان)
فرهنگ مادی شیعی پیشا-صفوی در کاشان
🎙 ۱ خرداد: حمیدرضا آذرینیا (دانشگاه تهران)
بحث و گفتگو: جدل، کلام و کتیبههای هنری در فضاهای اسلامی
🎙 ۴ تیر: ترزا برنهایمر (دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ)
حکشده بر سنگ؟ سنگ قبرهای شیعی و هویت مذهبی در مصر در دوره متقدم اسلامی
🎙 ۲۵ تیر: جیمز آلن (دانشگاه آکسفورد)
هنر تشیع در دوره پیشا-صفوی: مسیرها یا بنبستها؟
👥 این سلسله سخنرانیها به زبان انگلیسی از فروردین تا دیماه ۱۴۰۴ در روزهای چهارشنبه یا جمعه ساعت ۱۵:۳۰ به وقت اروپای مرکزی (۱۷ یا ۱۸ به وقت ایران) برگزار خواهد شد.
👥 برای شرکت در این سخنرانیها، از طریق این ایمیل ثبتنام کنید:
[email protected]
#انعکاس_رویداد
🔵 @inekas
پروژه «امامت تجسمیافته» در دانشگاه لایدن با حمایت مالی شورای پژوهش اروپا، سلسله سخنرانیهایی را برگزار میکند تا متخصصان مختلف را گرد هم آورده و جایگاه فرهنگ شیعی پیشا-صفوی را در مطالعات هنر اسلامی برجسته سازد. این سخنرانیها میکوشند با فراتر رفتن از نگاه شکلگرایانه و با بهرهگیری از مطالعات الهیاتی و فقهی، درک عمیقتری از هویت مادی شیعی ارائه دهند و به این پرسش بنیادین پاسخ دهند که «چه چیزی هنر شیعی را منحصر به فرد میسازد؟»
شناسایی اماکن مقدس شیعیان متقدم: ملاحظات مقدماتی درباره کوفه و مدینه
فرهنگ مادی شیعی پیشا-صفوی در کاشان
بحث و گفتگو: جدل، کلام و کتیبههای هنری در فضاهای اسلامی
حکشده بر سنگ؟ سنگ قبرهای شیعی و هویت مذهبی در مصر در دوره متقدم اسلامی
هنر تشیع در دوره پیشا-صفوی: مسیرها یا بنبستها؟
[email protected]
#انعکاس_رویداد
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔻 دو فصل، دو مدرسه🔻
🔵 برنامه انعکاس برای سال ۱۴۰۴
ما همیشه تلاش کردهایم مسیر انعکاس را بر اساس بینشهایی که از بازخوردهای شما دریافت میکنیم، بهبود بدهیم. حالا، با تجربیاتی که در چهار مدرسه تابستانی گذشته آموختهایم و بر اساس بازخوردهای شرکتکنندگان این مدارس، تصمیم گرفتیم تغییراتی در برنامه سال ۱۴۰۴ داشته باشیم.
توضیحات محسن فیضبخش را درباره این تغییرات، چرایی تفکیک مدرسه تابستانی انعکاس به دو رویداد مستقل در بهار و تابستان، و رویکرد هر رویداد، در ویدئوی پیوست بشنوید.
👥 اخبار تکمیلی را از سایت، تلگرام و اینستاگرام انعکاس دنبال کنید!
🔺 به امید دیدارتان در هر دو مدرسه بهاری و تابستانی انعکاس!
🔵 @inekas
ما همیشه تلاش کردهایم مسیر انعکاس را بر اساس بینشهایی که از بازخوردهای شما دریافت میکنیم، بهبود بدهیم. حالا، با تجربیاتی که در چهار مدرسه تابستانی گذشته آموختهایم و بر اساس بازخوردهای شرکتکنندگان این مدارس، تصمیم گرفتیم تغییراتی در برنامه سال ۱۴۰۴ داشته باشیم.
توضیحات محسن فیضبخش را درباره این تغییرات، چرایی تفکیک مدرسه تابستانی انعکاس به دو رویداد مستقل در بهار و تابستان، و رویکرد هر رویداد، در ویدئوی پیوست بشنوید.
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🔵 نخستین مدرسهٔ بهاری انعکاس (حضوری و آنلاین) | اردیبهشت ۱۴۰۴
🔵 «عینیت و بیطرفی در مطالعات اسلامی»
👥 با مشارکت گروه فلسفه علم دانشگاه شریف
➕ ۲۰ ساعت ارائۀ آموزشی به همراه کارگاه
➕ چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه ، ۳، ۴ و ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ | از ساعت ۸ تا ۱۸ به وقت تهران در دانشگاه صنعتی شریف
➕ با ارائه ۱۱ استاد و پژوهشگر برجسته داخلی و بینالمللی
📄 محورهای اصلی برنامه:
◀️ عینیت و هنجارمندی
◀️ عینیت و قدرت
◀️ عینیت و تاریخ
🔺 معرفی ماموریت دوره و چرایی آن
🎓 تخفیف ویژۀ دانشجویی
📄 اعطای گواهی
🌐 برگزاری جلسات مجازی در Zoom
👥 شبکهسازی و تعامل علمی
📍 امکان نگهداری از کودکان
🗓 مهلت ثبتنام: تا ۳۱ فروردین ۱۴۰۴
👥 توضیح درباره چرایی تفکیک مدارس بهاری و تابستانی انعکاس و رویکرد هر رویداد
🌐 برای کسب اطلاعات بیشتر به کتابچه راهنما و برای ثبتنام به وبسایت مدرسه مراجعه کنید یا به @Inekas_admin پیام بدهید.
#رویداد_انعکاس
🔵 @Inekas
🌐 برای کسب اطلاعات بیشتر به کتابچه راهنما و برای ثبتنام به وبسایت مدرسه مراجعه کنید یا به @Inekas_admin پیام بدهید.
#رویداد_انعکاس
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔺 این روزها با انتشار فراخوان مدرسۀ بهاری انعکاس، که هیبرید (حضوری و آنلاین) است، پرسشهای متعددی دربارۀ چگونگی برگزاری دورههای حضوری به ما رسید که در این پست به آنها میپردازیم.
🔵 چهار سال پیش در گیرودار همهگیری کرونا، انعکاس با نخستین مدرسۀ تابستانی خود به صورت آنلاین و مجازی شروع به کار کرد.
ارتباطش با مخاطبان از دریچۀ صفحۀ نمایش لپتاپ، و شناختش از شرکتکنندگان، محدود به صفحههای پروفایلی بود که عموماً دوربین خاموش در مدرسهها حاضر میشدند.
پس از برگزاری دومین مدرسه و در حین برنامهریزی برای مدرسۀ سوم، نیازی دوسویه شکل گرفت؛ در یک سمت، مخاطبان درخواست داشتند دورههایی مقدماتی و مهارتپرور برای شرکت در مدارس تابستانی برگزار شود، از سوی دیگر انعکاس به حضور مخاطبان خود نیاز داشت تا در دنیایی واقعی، تعامل و معاشرت پژوهشگران حوزۀ مطالعات اسلامی را رقم بزند.
🔴 نتیجۀ این نیاز، طراحی دورههای مدار بود.
مدار مخففی از واژههای مهارت، دانش، ابزار و روش است که در سال اول خود بر مهارتهای کلیتر تاکید داشت و با دعوت از شرکتکنندگان در یک روز دورهمی، طعم شیرین معاشرت حضوری را چشید.
مدار در دومین سال خود با جریان علوم انسانی دیجیتال هممسیر شد و کارگاهی را در ۹ روز با عنوان «بوتکمپ متنپژوهی دیجیتال» برگزار کرد. چیزی که آن را نسبت به تجربههای قبلی متفاوت میکرد برگزاری کامل دوره به صورت حضوری بود.
این تجربۀ جذاب هم در ذهن شرکتکنندگان و هم در یاد تیم انعکاس باقی ماند و بهانهای شد تا سومین دورۀ مدار را در ماه گذشته به سرانجام برساند.
با مشاهده ویدئوی بالا، لذت این تجربه خوب از دومین دورۀ مدار و تجربیات شرکتکنندگان آن را با ما شریک شوید تا در پست بعدی صحنههایی از سومین دورۀ مدار را با شما به اشتراک بگذاریم.
برای آشنایی بیشتر با مزایای دورۀ حضوریِ پیش رو، به سایت مدرسۀ بهاری ۱۴۰۴ مراجعه کنید.
#رویداد_انعکاس
🔵 @Inekas
ارتباطش با مخاطبان از دریچۀ صفحۀ نمایش لپتاپ، و شناختش از شرکتکنندگان، محدود به صفحههای پروفایلی بود که عموماً دوربین خاموش در مدرسهها حاضر میشدند.
پس از برگزاری دومین مدرسه و در حین برنامهریزی برای مدرسۀ سوم، نیازی دوسویه شکل گرفت؛ در یک سمت، مخاطبان درخواست داشتند دورههایی مقدماتی و مهارتپرور برای شرکت در مدارس تابستانی برگزار شود، از سوی دیگر انعکاس به حضور مخاطبان خود نیاز داشت تا در دنیایی واقعی، تعامل و معاشرت پژوهشگران حوزۀ مطالعات اسلامی را رقم بزند.
مدار مخففی از واژههای مهارت، دانش، ابزار و روش است که در سال اول خود بر مهارتهای کلیتر تاکید داشت و با دعوت از شرکتکنندگان در یک روز دورهمی، طعم شیرین معاشرت حضوری را چشید.
مدار در دومین سال خود با جریان علوم انسانی دیجیتال هممسیر شد و کارگاهی را در ۹ روز با عنوان «بوتکمپ متنپژوهی دیجیتال» برگزار کرد. چیزی که آن را نسبت به تجربههای قبلی متفاوت میکرد برگزاری کامل دوره به صورت حضوری بود.
این تجربۀ جذاب هم در ذهن شرکتکنندگان و هم در یاد تیم انعکاس باقی ماند و بهانهای شد تا سومین دورۀ مدار را در ماه گذشته به سرانجام برساند.
با مشاهده ویدئوی بالا، لذت این تجربه خوب از دومین دورۀ مدار و تجربیات شرکتکنندگان آن را با ما شریک شوید تا در پست بعدی صحنههایی از سومین دورۀ مدار را با شما به اشتراک بگذاریم.
برای آشنایی بیشتر با مزایای دورۀ حضوریِ پیش رو، به سایت مدرسۀ بهاری ۱۴۰۴ مراجعه کنید.
#رویداد_انعکاس
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
💠 درآمدی بر مدرسهٔ بهاری انعکاس | ۱۴۰۴ | نشست اول
🔵 عبور از فلسفۀ سنتی دین: فلسفۀ دین جدید به چه کار مطالعات اسلامی میآید؟
👤 ارائهدهنده: محسن فیضبخش (انعکاس)
🗓 دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۴۰۴ - ساعت ۱۹:۳۰ (به وقت تهران)
📝 چکیده
چرا فلسفۀ دین محدود به توجیه باورهای دینی است؟
این پرسشی است که اخیراً کوین شیلبرک (که در مدرسۀ بهارۀ انعکاس ارائه دارد) به آن پرداخته و با نقد فلسفه سنتی دین در پی توسعه چهارچوب جدیدی برای فلسفه دین است.
در این ارائه به بررسی این رویکرد نوین میپردازیم که ادعا میکند دامنه فلسفه دین به فلسفه مطالعات دین نیز گسترش مییابد. این توسعه در حوزۀ فلسفه دین، به نوبه خود، چارچوبی برای مطالعه روش و نظریه در مطالعات اسلامی نیز فراهم میکند. خواهیم دید که چگونه پرسشهای فلسفی دربارۀ ماهیت، روششناسی و معرفتشناسی مطالعات دین میتواند در مطالعات اسلامی نیز مطرح شود.
👤 محسن فیضبخش، مدیر انعکاس و دانش آموختۀ فلسفه دین دانشگاه تهران (۱۳۹۶) است. حوزۀ پژوهش او شامل فلسفۀ دین و فلسفۀ مطالعات دین می شود. او مقالاتی در حوزۀ روش و نظریه در مطالعات اسلامی منتشر کرده است و در مدرسه بهاری ۱۴۰۴ انعکاس دربارۀ «عینیت و روش تاریخی-انتقادی» ارائه خواهد کرد.
✅ این نشست آنلاین خواهد بود و حضور در آن برای تمامی علاقهمندان آزاد و رایگان است.
🔺 برای ثبتنام و شرکت در این ارائه از اینجا اقدام کنید.
#رویداد_انعکاس
@Inekas
چرا فلسفۀ دین محدود به توجیه باورهای دینی است؟
این پرسشی است که اخیراً کوین شیلبرک (که در مدرسۀ بهارۀ انعکاس ارائه دارد) به آن پرداخته و با نقد فلسفه سنتی دین در پی توسعه چهارچوب جدیدی برای فلسفه دین است.
در این ارائه به بررسی این رویکرد نوین میپردازیم که ادعا میکند دامنه فلسفه دین به فلسفه مطالعات دین نیز گسترش مییابد. این توسعه در حوزۀ فلسفه دین، به نوبه خود، چارچوبی برای مطالعه روش و نظریه در مطالعات اسلامی نیز فراهم میکند. خواهیم دید که چگونه پرسشهای فلسفی دربارۀ ماهیت، روششناسی و معرفتشناسی مطالعات دین میتواند در مطالعات اسلامی نیز مطرح شود.
#رویداد_انعکاس
@Inekas
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔺 پیش از این گزارش کوتاهی درباره ماهیت دورههای مدار خواندید و نظرات شرکتکنندگان دومین مدرسهٔ مدار را دیدید.
🔴 مدار در سومین دورهٔ خود، به سراغ آموزش ابزارهای برخط مطالعات قرآن رفت و کارگاهی را در ۴ روز با عنوان «جعبهابزار برخط پژوهش در بافتار، متن و بینامتن قرآن» برگزار کرد. شرکتکنندگان در این دوره علاوه بر آشنایی با مبانی علمی مطالعه تاریخ قرآن، رسم، نسخ و قرائات قرآن و بینامتنهای قرآن و متون بایبلی، به صورت کارگاهی با ابزارهای برخط جدیدی که این دسته از مطالعات را تسهیل میکند آشنا شدند.
در ویدئوی بالا، شرکتکنندگان سومین مدرسهٔ مدار، از تجربهٔ متفاوت مدارس حضوری انعکاس میگویند و اینکه چرا و چگونه این مدرسه به آنها کمک کرده است.
مدرسه بهاری انعکاس | ۱۴۰۴، اولین مدرسه بهاری ماست و به صورت هیبرید (حضوری یا مجازی) برگزار میشود. برای آشنایی بیشتر با مزایای دورۀ حضوریِ پیش رو، به وبسایت مدرسۀ بهاری ۱۴۰۴ مراجعه کنید.
منتظر دیدار شما در این مدرسه هستیم!
#رویداد_انعکاس
🔵 @Inekas
در ویدئوی بالا، شرکتکنندگان سومین مدرسهٔ مدار، از تجربهٔ متفاوت مدارس حضوری انعکاس میگویند و اینکه چرا و چگونه این مدرسه به آنها کمک کرده است.
مدرسه بهاری انعکاس | ۱۴۰۴، اولین مدرسه بهاری ماست و به صورت هیبرید (حضوری یا مجازی) برگزار میشود. برای آشنایی بیشتر با مزایای دورۀ حضوریِ پیش رو، به وبسایت مدرسۀ بهاری ۱۴۰۴ مراجعه کنید.
منتظر دیدار شما در این مدرسه هستیم!
#رویداد_انعکاس
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
💠 درآمدی بر مدرسهٔ بهاری انعکاس | ۱۴۰۴ | نشست دوم
🔵 الهیات، تاریخ، عینیت و بیطرفی
👤 مهمانان گفتگو:
محمدهادی گرامی (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
مجید منتظرمهدی (مؤسسه مطالعات اسماعیلی)
🗓 پنجشنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۴ - ساعت ۱۹:۳۰ (به وقت تهران)
📝 چکیده
در این نشست به بررسی مناسبات میان الهیات، تاریخ و مفاهیم عینیت و بیطرفی در پژوهشهای دانشگاهی خواهیم پرداخت. در شرایطی که مرزهای علوم انسانی و الهیات همواره محل پرسش بودهاند، در این نشست تلاش داریم در قالب یک گفتگو مباحث مربوط به نسبت میان این حوزهها را بکاویم.
محورهای اصلی این نشست عبارتاند از: بررسی نوع رابطه و تعامل میان دانش کلامی و تاریخی و نقاط اشتراک و افتراق آنها؛ تبیین تمایز میان عینیتگرایی و بیطرفی و بررسی امکان دستیابی به عینیت در پژوهشهای تاریخی و معیارهای آن؛ واکاوی این پرسش که آیا پژوهش تاریخی با پیشفرضهای الهیاتی میتواند همچنان علمی باشد و بررسی چالشهای پاسخ به این پرسش؛ و نهایتاً بررسی انتقادی پیشفرضهای تصریحنشده الهیاتی در پژوهشهای تاریخی.
👤 محمدهادی گرامی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در تهران است.
👤 مجید منتظرمهدی پژوهشگر موسسه مطالعات اسماعیلی در لندن است.
✅ این نشست به صورت آنلاین و در بستر زوم خواهد بود و حضور در آن برای تمامی علاقهمندان آزاد و رایگان است.
🔺 برای ثبتنام و شرکت در این ارائه از اینجا اقدام کنید (در صورت مشکل دسترسی از پروکسی استفاده کنید.)
#رویداد_انعکاس
🔵 @Inekas
محمدهادی گرامی (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
مجید منتظرمهدی (مؤسسه مطالعات اسماعیلی)
در این نشست به بررسی مناسبات میان الهیات، تاریخ و مفاهیم عینیت و بیطرفی در پژوهشهای دانشگاهی خواهیم پرداخت. در شرایطی که مرزهای علوم انسانی و الهیات همواره محل پرسش بودهاند، در این نشست تلاش داریم در قالب یک گفتگو مباحث مربوط به نسبت میان این حوزهها را بکاویم.
محورهای اصلی این نشست عبارتاند از: بررسی نوع رابطه و تعامل میان دانش کلامی و تاریخی و نقاط اشتراک و افتراق آنها؛ تبیین تمایز میان عینیتگرایی و بیطرفی و بررسی امکان دستیابی به عینیت در پژوهشهای تاریخی و معیارهای آن؛ واکاوی این پرسش که آیا پژوهش تاریخی با پیشفرضهای الهیاتی میتواند همچنان علمی باشد و بررسی چالشهای پاسخ به این پرسش؛ و نهایتاً بررسی انتقادی پیشفرضهای تصریحنشده الهیاتی در پژوهشهای تاریخی.
#رویداد_انعکاس
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🔵 در جستوجوی راه حل سوم: «عینیت و بیطرفی در مطالعات اسلامی»
🔵 معرفی نخستین مدرسهٔ بهاری انعکاس (حضوری و آنلاین) | اردیبهشت ۱۴۰۴
مسألۀ شگفت و پرتکراری که امروزه در تحقیقات جدید مطالعات اسلامی بسیار به چشم میخورد-از جمله در برخی تحقیقاتی که در همین کانال انعکاس بازتاب داده شده- این است که چرا محققان دربارۀ یک موضوع مشخص با دادههای کمابیش یکسان، به نتایج کاملا متفاوت و بعضا متضادی میرسند. آیا این اتفاق طبیعی است؟ اگر بله، کدام نتیجه به امر واقع نزدیکتر است؟ اگر نه، مشکل کجاست؟ آیا مشکل از تعصب یکی از طرفین است؟ اصلا آیا میتوان بیطرف بود و بیطرفانه به واقعیتهای تاریخی نزدیک شد؟ اگر بله، چه طور؟
دغدغۀ اصلی هر محقق تاریخ اسلام این است که در تاریخ اسلام واقعا چه اتفاقی افتاده است. تمام روشهای تاریخی-انتقادی به این امید بسط داده شدهاند تا افراد با رویکردهای مختلف بتوانند بر روی استنتاجهای خود، با هم تفاهم کنند. به همین خاطر در رویکردهای مرسوم تاریخی-انتقادی، اصرار بر آن است که هیچ پیشفرض الهیاتی مفروض گرفته نشود، منابع معاصرِ یک رویداد به منابع متاخرتر ترجیح داده شود، منابع غیراسلامی به مثابۀ «منابعی بیطرف» و تحقیقاتِ با برچسب «تاریخی-انتقادی»، به مثابهٔ «تحقیقاتی بیطرف» انگاشته شود.
اما تحقیقات انتقادی سالهای اخیر، از این واقعیت تکاندهنده پرده برداشت که بسیاری از منابع معاصر و بیرونی (غیر اسلامی)، مملو از سوگیریها و برداشتهای ذهنی، ناقص و مغرضانه هستند و نمیتوان اصلی جهانشمول مبنی بر ترجیح منابع بیرونی و معاصر را مفروض گرفت.
همچنین مطالعات انتقادی دهۀ ۶۰ میلادی و به تبع آن، تأملات ادوارد سعید دربارۀ مطالعات «استشراقی» نیز، این دغدغه را بیش از پیش پررنگ کرد که مختصات خود پژوهشگر و جایگاه او، چه طور در نتایج تحقیقاتش موثر است. با این وصف، آیا میتوان به تحقیقات غربی به مثابۀ «تحقیقات بیطرفانه» امید بست؟ از آن طرف، آیا کنار گذاشتن تمام تحقیقات جدید و رجوع به سنت اسلامی به مثابۀ «تنها برداشت اصیل»، ممکن و مطلوب است و بازگشت به عقب نیست؟
آیا باید به دنبال راه سومی بود؟
علاوه بر این، گذر زمان نشان داد ادعای «کنارنهادن پیشفرضهای الهیاتی»، معمولا راهگشا نبوده و حتی بعضا رهزن بوده است. چرا که تأملات تحلیلی دقیق نشان داده که از طرفی روشهای تاریخی-انتقادی نیز عاری از پیشفرض نبوده و از طرف دیگر، صرف پیشفرض داشتن نیز مانع نزدیک شدن به واقعیت نیست. اما همچنان مهم است بدانیم در یک مطالعۀ تاریخی-انتقادی: چگونه میبایست برای تغییر پیشفرضها گشوده بود؟ چه نوع پیشفرضهایی را کجا باید کنار گذاشت و کجا نباید نگران بود؟ منابع معاصر و بیرونی، کجا ارزش بیشتری دارند و کجا بیارزش هستند؟
🔴 انعکاس، با مشارکت گروه فلسفه علم دانشگاه شریف، مدرسۀ بهاری پیشِ رو را طراحی کرده تا این مناقشات را روایت کند و مسیر حرکت به سوی راهحل(های) سوم را نشان دهد و جعبهابزاری مفهومی برای کاربست این ملاحظات در مطالعات اسلامی به دست دهد.
تجربهٔ پیشین ما در انعکاس و نیز پژوهشهای اخیر نیز این را نشان میدهند که صرف آشنایی با روششناسیهای مختلف، بدون داشتن نقشهای کلی از مبانی مفهومی آنها چندان موثر نیست. ارائهها و کارگاههای مدرسۀ بهاری انعکاس به این منظور طراحی شدند تا این نقشه را به دست پژوهشگران و خوانندگان مطالعات اسلامی بدهد و آنها را از نزدیک با این چالشها و مدلهای جدید آشنا سازد.
🔵 در مدرسۀ بهاری امسال، ۲۰ ساعت ارائۀ آموزشی به همراه دو فعالیت کارگاهی برنامهریزی شده است:
🔵 در بخش آموزشی، ۱۰ استاد و پژوهشگر برجسته داخلی و بینالمللی در سه محور موضوعی به ارائه میپردازند که فهرست عناوین این ارائهها در پوستر بالا آمده است.
🔵 در بخش کارگاهی، مخاطبین در گروههایی تقسیمبندی میشوند که تمرکز آن مصداق یا اثری شاخص مربوط به یکی از محورهای دوره است. محتواها همراه با اطلاعات کتابشناختی مربوط به هر پنل از پیش به صورت دفترچه و کتابِ ترجمه شده، در اختیار مخاطبین قرار میگیرد. شرکتکنندگان با انتخاب محور مورد علاقهشان، با تمرکز بر یک اثر شاخص در آن حوزه، در یک فعالیت مناظرهای یا همتایانشان از گروههای دیگر شرکت خواهند کرد.
🎓 برای کسب اطلاعات بیشتر به کتابچه راهنمای مدرسه رجوع کنید.
🗓 چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه ، ۳، ۴ و ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ | از ساعت ۸ تا ۱۸ به وقت تهران در دانشگاه صنعتی شریف
🎓 تخفیف ویژۀ دانشجویی
📄 اعطای گواهی
🌐 برگزاری جلسات مجازی در Zoom
👥 شبکهسازی و تعامل علمی
📍 امکان نگهداری از کودکان
⏲ مهلت ثبتنام (شرکت مجازی): تا پایان سهشنبه ۲ اردیبهشت ۱۴۰۴
🌐 برای ثبتنام به وبسایت مدرسه مراجعه کنید یا به @Inekas_admin پیام بدهید.
#رویداد_انعکاس
🔵 @Inekas
مسألۀ شگفت و پرتکراری که امروزه در تحقیقات جدید مطالعات اسلامی بسیار به چشم میخورد-از جمله در برخی تحقیقاتی که در همین کانال انعکاس بازتاب داده شده- این است که چرا محققان دربارۀ یک موضوع مشخص با دادههای کمابیش یکسان، به نتایج کاملا متفاوت و بعضا متضادی میرسند. آیا این اتفاق طبیعی است؟ اگر بله، کدام نتیجه به امر واقع نزدیکتر است؟ اگر نه، مشکل کجاست؟ آیا مشکل از تعصب یکی از طرفین است؟ اصلا آیا میتوان بیطرف بود و بیطرفانه به واقعیتهای تاریخی نزدیک شد؟ اگر بله، چه طور؟
دغدغۀ اصلی هر محقق تاریخ اسلام این است که در تاریخ اسلام واقعا چه اتفاقی افتاده است. تمام روشهای تاریخی-انتقادی به این امید بسط داده شدهاند تا افراد با رویکردهای مختلف بتوانند بر روی استنتاجهای خود، با هم تفاهم کنند. به همین خاطر در رویکردهای مرسوم تاریخی-انتقادی، اصرار بر آن است که هیچ پیشفرض الهیاتی مفروض گرفته نشود، منابع معاصرِ یک رویداد به منابع متاخرتر ترجیح داده شود، منابع غیراسلامی به مثابۀ «منابعی بیطرف» و تحقیقاتِ با برچسب «تاریخی-انتقادی»، به مثابهٔ «تحقیقاتی بیطرف» انگاشته شود.
اما تحقیقات انتقادی سالهای اخیر، از این واقعیت تکاندهنده پرده برداشت که بسیاری از منابع معاصر و بیرونی (غیر اسلامی)، مملو از سوگیریها و برداشتهای ذهنی، ناقص و مغرضانه هستند و نمیتوان اصلی جهانشمول مبنی بر ترجیح منابع بیرونی و معاصر را مفروض گرفت.
همچنین مطالعات انتقادی دهۀ ۶۰ میلادی و به تبع آن، تأملات ادوارد سعید دربارۀ مطالعات «استشراقی» نیز، این دغدغه را بیش از پیش پررنگ کرد که مختصات خود پژوهشگر و جایگاه او، چه طور در نتایج تحقیقاتش موثر است. با این وصف، آیا میتوان به تحقیقات غربی به مثابۀ «تحقیقات بیطرفانه» امید بست؟ از آن طرف، آیا کنار گذاشتن تمام تحقیقات جدید و رجوع به سنت اسلامی به مثابۀ «تنها برداشت اصیل»، ممکن و مطلوب است و بازگشت به عقب نیست؟
آیا باید به دنبال راه سومی بود؟
علاوه بر این، گذر زمان نشان داد ادعای «کنارنهادن پیشفرضهای الهیاتی»، معمولا راهگشا نبوده و حتی بعضا رهزن بوده است. چرا که تأملات تحلیلی دقیق نشان داده که از طرفی روشهای تاریخی-انتقادی نیز عاری از پیشفرض نبوده و از طرف دیگر، صرف پیشفرض داشتن نیز مانع نزدیک شدن به واقعیت نیست. اما همچنان مهم است بدانیم در یک مطالعۀ تاریخی-انتقادی: چگونه میبایست برای تغییر پیشفرضها گشوده بود؟ چه نوع پیشفرضهایی را کجا باید کنار گذاشت و کجا نباید نگران بود؟ منابع معاصر و بیرونی، کجا ارزش بیشتری دارند و کجا بیارزش هستند؟
تجربهٔ پیشین ما در انعکاس و نیز پژوهشهای اخیر نیز این را نشان میدهند که صرف آشنایی با روششناسیهای مختلف، بدون داشتن نقشهای کلی از مبانی مفهومی آنها چندان موثر نیست. ارائهها و کارگاههای مدرسۀ بهاری انعکاس به این منظور طراحی شدند تا این نقشه را به دست پژوهشگران و خوانندگان مطالعات اسلامی بدهد و آنها را از نزدیک با این چالشها و مدلهای جدید آشنا سازد.
🌐 برای ثبتنام به وبسایت مدرسه مراجعه کنید یا به @Inekas_admin پیام بدهید.
#رویداد_انعکاس
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🎞 ویدئوی ارایۀ «عبور از فلسفۀ سنتی دین: فلسفۀ دین جدید به چه کار مطالعات اسلامی میآید؟»
🟣 ارائۀ محسن فیضبخش در نشست اول از درآمدی بر مدرسهٔ بهاری انعکاس
⭐️ چکیدۀ ارایه
🟥 مشاهدۀ نسخۀ کامل ارائه در آپارات انعکاس
🔵 این ارائه به مناسبت مدرسهٔ بهاری انعکاس برگزار شده است.
#گفتار_انعکاس
@inekas
#گفتار_انعکاس
@inekas
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Inekas | انعکاس
🔴 سومین دورۀ جایزۀ سالانۀ انعکاس اعطای کمکهزینۀ نگارش مقاله در مطالعات اسلامی 🔸 ویژۀ دانشجویان و دانشآموختگان کارشناسیارشد و دانشجویان دکترا. 🔺 این جایزه با حمایت شماری از سخنرانان «مدارس تابستانی انعکاس» شکل گرفته و دو هدف را دنبال میکند: ۱. تشویق…
با حمایت سخاوتمندانۀ چند تن از مخاطبان گرامی انعکاس، امسال ظرفیت تازهای به جایزه افزوده شده است.
در دو سال گذشته، در فرآیند بررسی پروپوزالهای رسیده برای جایزه انعکاس، متوجه شدیم که تعداد افراد شایسته دریافت جایزه، بسیار بیشتر از ظرفیت موجود بوده و این موضوع از حسرتهای همیشگی انعکاس به شمار میآمد. امسال نیز به دلیل وجود محدودیتهایی قرار بر این بود تا یک نفر برنده سومین جایزه انعکاس باشد اما خبر خوب آن که با حمایت داوطلبانه و بیچشمداشت چند تن از مخاطبان انعکاس، سومین جایزۀ انعکاس در سال ۱۴۰۴ به دو شرکتکننده برگزیده اهدا خواهد شد.
بر اساس پرسشهای بسیاری که درباره چیستی جایزه و تعهدات برنده، شرایط مولف و یا مولفان و همچنین چگونگی احتمال برنده شدن و روند داوری از سمت شما دریافت کردیم، بر این آمدیم تا از برگزیدگان پیشین جایزه انعکاس دعوت به عمل آوریم تا در قالب اشتراک تجربه آنان به سوالات شما نیز پاسخ دهیم.
https://northwestern.zoom.us/meeting/register/jxrl7mZTTICQB9fH5tovGA
(برای دسترسی باید با IP بیرون ایران وصل شوید)
#جایزه_انعکاس
@inekas
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Telegram
Inekas | انعکاس
🔴 سومین دورۀ جایزۀ سالانۀ انعکاس
اعطای کمکهزینۀ نگارش مقاله در مطالعات اسلامی
🔸 ویژۀ دانشجویان و دانشآموختگان کارشناسیارشد و دانشجویان دکترا.
🔺این جایزه با حمایت شماری از سخنرانان «مدارس تابستانی انعکاس» شکل گرفته و دو هدف را دنبال میکند:
۱. تشویق…
🔴 سومین دورۀ جایزۀ سالانۀ انعکاس
اعطای کمکهزینۀ نگارش مقاله در مطالعات اسلامی
🔸 ویژۀ دانشجویان و دانشآموختگان کارشناسیارشد و دانشجویان دکترا.
🔺این جایزه با حمایت شماری از سخنرانان «مدارس تابستانی انعکاس» شکل گرفته و دو هدف را دنبال میکند:
۱. تشویق…
💠 ابنسینا در باب لذت و ادراک زیبایی: پژوهشی چندرشتهای
🎓 مریم خردمند
🔵 آیا زیبایی به طور مستقل وجود دارد، یا توسط ناظر همآفرینی میشود؟ چرا گاهی کمال را بدون لذت درک میکنیم؟ چرا موسیقی لذت ایجاد میکند در حالی که یک سخنرانی ممکن است چنین نکند، حتی اگر هر دو «ادراک» شوند؟ اگر حقایق انتزاعی ساده و غیرحسی هستند، نفس ناطقه چگونه شادی را تجربه میکند؟ در این سخنرانی که به اهتمام شبکهٔ علمی «فلسفه در جهان مدرن اسلامی» برگزار خواهد شد، مریم خردمند مسیرهای ابنسینا به سوی این پرسشها و پرسشهای مشابه در حوزه زیباییشناسی را دنبال میکند.
🔵 مریم خردمند (دکترای فلسفه هنرهای دینی، دانشگاه ادیان و مذاهب، ایران) متخصص در فلسفه هنر اسلامی و زیباییشناسی است. پژوهشهای چندرشتهای او پیوندی میان متافیزیک قرون وسطی، پدیدارشناسی و مباحث معاصر درباره هنر و ادراک برقرار میکند.
🔵 شبکهٔ علمی «فلسفه در جهان مدرن اسلامی» متشکل از گروهی از استادان و پژوهشگران در فضای دانشگاهی آلمانیزبان است که با هدف توسعهٔ بیشتر حوزهٔ تحقیقاتی نوظهور فلسفه در جهان اسلام معاصر فعالیت میکند.
🗓 دوشنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ / ۵ مه ۲۰۲۵
ساعت ۱۹:۳۰ (به وقت تهران)
🌐 پیوند شرکت در رویداد (در Zoom)
#انعکاس_رویداد
@Inekas
ساعت ۱۹:۳۰ (به وقت تهران)
#انعکاس_رویداد
@Inekas
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
💠 نشست «آشنایی با جایزۀ سالانۀ انعکاس» (آنلاین)
به مناسبت فراخوان سومین جایزهٔ انعکاس برای نگارش مقاله در مطالعات اسلامی
چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴، از ۱۹:۰۰ تا ۲۱:۰۰ به وقت تهران.
🍔 برنامه نشست
(۱۹:۰۰ تا ۱۹:۲۰)
🔵 محسن فیضبخش:
⭐️ «پروپوزالهای جایزۀ انعکاس چگونه و بر چه اساس داوری میشوند؟» به همراه گزارش جایزۀ اول و دوم
(۱۹:۲۰ تا ۲۰:۴۰)
⭐️ ارائهها و اشتراک تجربیات برگزیدگان
در این بخش، هر یک از برگزیدگان سالهای قبل، موضوع پژوهشی خود را به طور مختصر ارائه میکنند و به ما میگویند که چه طور به ایدهٔ پژوهشی خودشان رسیدند؟ چرا و چگونه در فراخوان جایزهٔ انعکاس شرکت کردند؟ چه طور پروپزوالشان را آماده کردند؟ در این مسیر چه چالشهایی داشتند و چگونه آنها را برطرف کردند؟ و جایزهٔ انعکاس چه کمکی به آنها کرده است؟ ...
برگزیدۀ سال نخست:
(۱۹:۲۰ تا ۱۹:۴۰)
🔵 محسن حدادی
ردیابی طهارت: وضو و هویت فرقهای در تاریخ فقه اسلامی
برگزیدگان سال دوم:
(۱۹:۴۰ تا ۲۰:۰۰)
🔵 محمدرضا نعمتی
بررسی قرائتهای پیشارسمی قرآن: کاوشی در رابطهٔ میان قرائت أبیّ بنکعب و قرائتهای هفتگانهٔ قرآن
(۲۰:۰۰ تا ۲۰:۲۰)
🔵 محسن نداف و مصطفی نوذری
شرقشناسی در روایت زنان مسلمان مهاجر: بازنمایی زن و جامعهٔ مسلمان در خودزندگینامههای زنان مسلمان مهاجر از ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴
(۲۰:۲۰ تا ۲۰:۴۰)
🔵 حامد دهقانی فیروزآبادی
پیوستگی و حقوق اسلامی؛ مبنای امامیه در امضای احکام پیشااسلامی
(۲۰:۴۰ تا ۲۱:۰۰)
⭐️ پاسخ به پرسشهای شرکتکنندگان
🔹 شرکت در این نشست آزاد و رایگان است، برای شرکت در آن از اینجا اقدام کنید:
https://northwestern.zoom.us/j/93562423475
(برای دسترسی باید با IP بیرون ایران وصل شوید)
🟣 برای شرکت در فراخوان امسال و ارسال پروپوزال تنها تا پایان اردیبهشت فرصت دارید.
🔵 دو خبر تازه دربارۀ جایزۀ انعکاس ۱۴۰۴
#جایزه_انعکاس
#رویداد_انعکاس
@inekas
به مناسبت فراخوان سومین جایزهٔ انعکاس برای نگارش مقاله در مطالعات اسلامی
چهارشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴، از ۱۹:۰۰ تا ۲۱:۰۰ به وقت تهران.
(۱۹:۰۰ تا ۱۹:۲۰)
(۱۹:۲۰ تا ۲۰:۴۰)
در این بخش، هر یک از برگزیدگان سالهای قبل، موضوع پژوهشی خود را به طور مختصر ارائه میکنند و به ما میگویند که چه طور به ایدهٔ پژوهشی خودشان رسیدند؟ چرا و چگونه در فراخوان جایزهٔ انعکاس شرکت کردند؟ چه طور پروپزوالشان را آماده کردند؟ در این مسیر چه چالشهایی داشتند و چگونه آنها را برطرف کردند؟ و جایزهٔ انعکاس چه کمکی به آنها کرده است؟ ...
برگزیدۀ سال نخست:
(۱۹:۲۰ تا ۱۹:۴۰)
ردیابی طهارت: وضو و هویت فرقهای در تاریخ فقه اسلامی
برگزیدگان سال دوم:
(۱۹:۴۰ تا ۲۰:۰۰)
بررسی قرائتهای پیشارسمی قرآن: کاوشی در رابطهٔ میان قرائت أبیّ بنکعب و قرائتهای هفتگانهٔ قرآن
(۲۰:۰۰ تا ۲۰:۲۰)
شرقشناسی در روایت زنان مسلمان مهاجر: بازنمایی زن و جامعهٔ مسلمان در خودزندگینامههای زنان مسلمان مهاجر از ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴
(۲۰:۲۰ تا ۲۰:۴۰)
پیوستگی و حقوق اسلامی؛ مبنای امامیه در امضای احکام پیشااسلامی
(۲۰:۴۰ تا ۲۱:۰۰)
https://northwestern.zoom.us/j/93562423475
(برای دسترسی باید با IP بیرون ایران وصل شوید)
#جایزه_انعکاس
#رویداد_انعکاس
@inekas
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
💠 انتشار کتاب « ابن اعثم کوفی و کتاب الفتوح او» اثر مونیکا شونلبر
اطلاعات کتابشناختی
Mónika Schönléber (2025)، Ibn Aʿtham al-Kūfī and his Kitāb al-futuh, Gerlach Press
⬇️ دریافت صفحات نخست کتاب
🔵 موضوع «ردّه» همیشه مقطعی مهم در ادبیات تاریخنگاری اسلامی بوده است. در حدی که در سدههای دوم و سوم، بیش از ۱۰ تکنگاری مستقل از مورخین متقدم در این باره نگاشته شده و در اغلب آثار کلاسیک تاریخنگارانه بخشی مستقل به آن اختصاص یافته است که یکی از جامعترین آنها، کتاب الفتوح ابناعثم است که تا پیش از مطالعۀ دقیق مونیکا شونلبر، متن کامل و اصلی آن در بخش سقیفه و رده، در دسترس نبود؛ اما تحقیق جدیدی که شونلبر از این دو بخش از الفتوح، بر اساس دو نسخه کهن از این اثر، به دست داده است، برای اولین بار ارزش این اثر جامع را در تاریخنگاری ردّه برای همگان آشکار کرده است.
👤 مونیکا شونلبر دکترای تاریخ اسلام از دانشگاه گوتینگن آلمان و پژوهشگر حوزه مطالعات خاورمیانه در موسسه ابنسینا در مجارستان است. او حدود ده سال پیش تاریخنگاری الفتوح ابناعثم کوفی را به عنوان موضوع پژوهش طرح دکتری خود انتخاب کرد و در طی این ده سال با تمرکزی عمیق، زوایای پنهانی از این منبع تاریخی ارزشمند را مورد توجه قرار داد که تاکنون به آنها پرداخته نشده بود؛ اکنون حاصل این پژوهش طولانی و پر زحمت در قالب دو جلد کتاب توسط انتشارات Gerlach چاپ و منتشر شده است.
🔵 تا کنون ۷ نسخۀ خطی از الفتوح شناسایی شده بود که هر یک تنها بخشی از کل بازهٔ تاریخی کتاب را پوشش میدادند و در هر یک از چاپهای کتاب تنها از تعدادی از این نسخ استفاده شده بود (جدول ۱ در تصویر بالا برگرفته از اینجا). از میان این نسخ، تنها دو نسخۀ گوتا (MS Gotha) در کتابخانۀ گوتا آلمان و نسخۀ پتنا (MS Patna) در کتابخانۀ نوربخش هند، حوادث پس از وفات پیامبر، یعنی ماجرای سقیفه و ردّه، را دربرداشتند (جدول ۲ از تصویر بالا). تاکنون در تمامی تحقیقهای موجود از الفتوح، تنها از نسخۀ ناقص گوتا استفاده شده بود و شونلبر نیز پیش از این مشکلات تحقیقهای قبلی را در این مقاله نشان داده بود. همچنین نسخۀ پتنا نیز تنها به صورت مستقل، غیر انتقادی و با انتساب اشتباه به واقدی منتشر شده بود (یکی از تحقیقها). شونلبر برای اولین بار با بهرهگیری از هر دو نسخه در کنار هم، تحقیقی انتقادی از بخش اول الفتوح به دست داده است.
اما نوآوری مطالعۀ شونلبر، تنها محدود به ارائه یک تحقیق جدید از بخش رده کتاب الفتوح نیست؛ او این کتاب را عمیقا و از چند زاویه مورد بررسی قرار داده است. بخشی از کتاب او بررسی ساختار روایی، وجوه ادبی و شخصیتپردازی تاریخنگاری ابناعثم است که ذیل نظریههای مربوط به حافظۀ جمعی تحلیل میشوند و بخش دیگر بررسی سبکی و نسخهشناسی تطبیقی اثر ابناعثم است.
در حالی که اغلب پژوهشها بر مطالعه کتابهای چاپی استوارند، شونلبر با تمرکز بر دو نسخۀ خطی اصلی الفتوح تفاوتهای ساختاری و محتوایی این اثر را مستند کرده و ابناعثم را به طور مطمئنی در بستر تاریخی قرن چهارم هجری قمری قرار میدهد. فهرست دقیق و جامعی که شونلبر بر دو جلد اثر خود تهیه کرده است، مباحث مورد توجه او را به دقت نشان میدهد که در ذیل بدان پرداخته میشود:
🗂 فهرست مطالب
جلد اول
ابن اعثم و کتاب او الفتوح
فصل ۱: «زندگینامه ابناعثم کوفی» به دیدگاههای مختلف محققان دربارۀ تاریخ تولد، وفات و هویت اصلی ابناعثم و ظهور نام او در ادبیات شرححالنگاری و همچنین به تاریخگذاری دقیق کتاب او اختصاص دارد.
در فصل ۲: سیر «پذیرش اثر ابناعثم» در دیگر آثار تاریخنگارانه بررسی شده تا نشان داده شود که اثر ابناعثم چگونه و تا چه حد مورد توجه مورخان بعدی قرار گرفته و مذهب شیعی او یا استفاده از گفتمان ادبی و شعر در تاریخنگاریاش چگونه منجر به حاشیه رفتن اثر مهم او شده است.
نسخهشناسی
نویسنده در فصل ۳ به تحلیل نسخههای خطی، تصحیحهای موجود و چاپهای رده (با نام واقدی) و ترجمه فارسی پرداخته است.
روایت رده
در فصل ۴: «رده در تاریخنگاری عربی» و مضامین اصلی این موضوع در الفتوح مورد توجه نویسنده است.
در فصل ۵: «اِسناد ابن اعثم در روایت رده» شاخههای اِسناد جمعی ابتدای روایت ردّه و ماجرای خالد در الفتوح مورد توجهاند.
در فصل ۶: «نقش شعر در روایت ردّۀ ابناعثم» مورد بررسی است و نویسنده با تطبیق نثر و شعر، ابتدا و پایان این روایت را تحلیل میکند.
در فصل ۷: «فاصله از روایت ردّه: نگاهی اجمالی به اسناد الفتوح» نویسنده از تمرکز صرف بر موضوع ردّه فراتر رفته و به صورت ساختاریافته بر اِسناد عمومی کل کتاب تمرکز دارد.
جلد دوم
شونلبر در جلد دوم، تحقیق انتقادی جدیدی از بخش روایت ردّهٔ الفتوح را ارائه میکند که بر وقایع پس از وفات پیامبر (ص) و جنگهای رده متمرکز است.
#انعکاس_کتاب
@inekas
اطلاعات کتابشناختی
Mónika Schönléber (2025)، Ibn Aʿtham al-Kūfī and his Kitāb al-futuh, Gerlach Press
اما نوآوری مطالعۀ شونلبر، تنها محدود به ارائه یک تحقیق جدید از بخش رده کتاب الفتوح نیست؛ او این کتاب را عمیقا و از چند زاویه مورد بررسی قرار داده است. بخشی از کتاب او بررسی ساختار روایی، وجوه ادبی و شخصیتپردازی تاریخنگاری ابناعثم است که ذیل نظریههای مربوط به حافظۀ جمعی تحلیل میشوند و بخش دیگر بررسی سبکی و نسخهشناسی تطبیقی اثر ابناعثم است.
در حالی که اغلب پژوهشها بر مطالعه کتابهای چاپی استوارند، شونلبر با تمرکز بر دو نسخۀ خطی اصلی الفتوح تفاوتهای ساختاری و محتوایی این اثر را مستند کرده و ابناعثم را به طور مطمئنی در بستر تاریخی قرن چهارم هجری قمری قرار میدهد. فهرست دقیق و جامعی که شونلبر بر دو جلد اثر خود تهیه کرده است، مباحث مورد توجه او را به دقت نشان میدهد که در ذیل بدان پرداخته میشود:
جلد اول
ابن اعثم و کتاب او الفتوح
فصل ۱: «زندگینامه ابناعثم کوفی» به دیدگاههای مختلف محققان دربارۀ تاریخ تولد، وفات و هویت اصلی ابناعثم و ظهور نام او در ادبیات شرححالنگاری و همچنین به تاریخگذاری دقیق کتاب او اختصاص دارد.
در فصل ۲: سیر «پذیرش اثر ابناعثم» در دیگر آثار تاریخنگارانه بررسی شده تا نشان داده شود که اثر ابناعثم چگونه و تا چه حد مورد توجه مورخان بعدی قرار گرفته و مذهب شیعی او یا استفاده از گفتمان ادبی و شعر در تاریخنگاریاش چگونه منجر به حاشیه رفتن اثر مهم او شده است.
نسخهشناسی
نویسنده در فصل ۳ به تحلیل نسخههای خطی، تصحیحهای موجود و چاپهای رده (با نام واقدی) و ترجمه فارسی پرداخته است.
روایت رده
در فصل ۴: «رده در تاریخنگاری عربی» و مضامین اصلی این موضوع در الفتوح مورد توجه نویسنده است.
در فصل ۵: «اِسناد ابن اعثم در روایت رده» شاخههای اِسناد جمعی ابتدای روایت ردّه و ماجرای خالد در الفتوح مورد توجهاند.
در فصل ۶: «نقش شعر در روایت ردّۀ ابناعثم» مورد بررسی است و نویسنده با تطبیق نثر و شعر، ابتدا و پایان این روایت را تحلیل میکند.
در فصل ۷: «فاصله از روایت ردّه: نگاهی اجمالی به اسناد الفتوح» نویسنده از تمرکز صرف بر موضوع ردّه فراتر رفته و به صورت ساختاریافته بر اِسناد عمومی کل کتاب تمرکز دارد.
جلد دوم
شونلبر در جلد دوم، تحقیق انتقادی جدیدی از بخش روایت ردّهٔ الفتوح را ارائه میکند که بر وقایع پس از وفات پیامبر (ص) و جنگهای رده متمرکز است.
#انعکاس_کتاب
@inekas
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#گفتار_انعکاس
@inekas
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔴 برای شرکت در سومین جایزۀ سالانۀ انعکاس، تنها تا چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت ماه فرصت هست.
🔺 #جایزه_انعکاس با حمایت شماری از سخنرانان «مدارس تابستانی انعکاس» شکل گرفته و امسال با حمایت مخاطبان به دو جایزه ارتقا یافت (توضیحات بیشتر)
🔵 برای آشنایی بیشتر با اهداف، مخاطبان و شرایط شرکت در فراخوان جایزه به اینجا یا سایت جایزه رجوع کنید.
◀️ کمکهزینۀ ماهانه به مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال بهمدت شش ماه
◀️ جایزۀ انتشار مقاله به مبلغ ۱۵۰ میلیون ریال
◀️ دریافت مشاورۀ علمی از یک متخصص برای نگارش مقاله
◀️ دریافت بازخورد از چند متخصص پس از اتمام نگارش مقاله
◀️ ویراستاری حرفهای متن مقاله
🗓 مهلت ارسال پروپوزال تا: چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ - ساعت ۲۳:۵۹
🔴 برای اطلاعات بیشتر دربارۀ جایزۀ امسال و ارسال پروپوزال به پیوند زیر مراجعه فرمایید:
🌐 inekas.org/award1404
🟣 مشاهده ویدئوی کارگاه آشنایی با روش پروپوزالنویسی از محمد حقانی
🎞 مشاهدهٔ ویدئوی کامل نشست آشنایی با «جایزۀ سالانۀ انعکاس» از نگاه برندگان پیشین
@inekas
🔼 🔽 🔼 🔽 🔼 🔽 🔼 🔽 🔼
👥 برندگان دورههای پیشین (دورۀ اول و دوم)
🔽 گزیدهای از نشست آشنایی با جایزۀ انعکاس از نگاه برندگان پیشین (ویدئوی کامل) 🔽
@inekas
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
💎 معرفی کتاب: «نورشناسی در هند اسلامی در سدهٔ هفدهم: ابنصالح و آینههای سوزان سهموی» اثر رشدی راشد
Roshdi Rashed (2025), L’optique dans l’Inde islamique au XVIIe siècle: Ibn Ṣāliḥ, Sur les miroirs ardents paraboliques, Walter de Gruyter GmbH & Co KG.
⬇️ دریافت صفحات نخست کتاب
🔺 معرفی کتاب به قلم: امیرمحمد گمینی
پژوهشکدۀ تاریخ علم دانشگاه تهران
روایت مشهور «افول علم در نیمه دوم تمدن اسلامی» یکی از کلیشههای رایج در افواه و گاه درونیشده در تاریخنگاری اسلامی است که نیازمند بازنگری جدی است. این روایت که ریشه در آثار مستشرقان اوایل قرن بیستم دارد معمولاً ادعا میکند که پس از قرن ششم یا هفتم هجری (دوازده یا سیزده میلادی)، فعالیتهای علمی در جهان اسلام به رکود یا زوال رفت. اما پژوهشهای نیمهٔ دوم قرن ببستم این تصویر سادهانگارانه را به چالش کشیده است. رشدی راشد از جمله پژوهشگران فعال در این زمینه است.
رشدی راشد بازنشستۀ دانشگاه پاریس و از پژوهشگران بهنام در حوزۀ تاریخ ریاضیات در دورۀ اسلامی است. او تاکنون آثار متعددی در قالب مقالات پژوهشی، تصحیح و ترجمه از عربی به فرانسه دربارۀ تاریخ ریاضی، نجوم و فیزیک، منتشر کرده است. بیشتر آثار او دربارۀ علم در نیمۀ اول دوران اسلامی و عالمانی مانند خوارزمی، ابنهیثم، ابنسهل، ثابت بن قره و دیگر ریاضیدانان نیمۀ اول دوران اسلامی بوده است؛ اما به تازگی متوجه آثار ریاضیدانان اواخر دوران اسلامی نیز شده و به آثار ایشان نیز میپردازد.
اگرچه تاکنون مطالعات پژوهشی مختلفی دربارۀ دانشمندان نیمۀ دوم دوران اسلامی مانند نصیرالدین طوسی، قطبالدین شیرازی غیاثالدین کاشانی، شمسالدین خفری و دیگران صورت گرفته است اما همچنان روایت رایجِ «افول علم» در نیمۀ دوم دوران اسلامی بر سر زبانها است؛ روایتی که هم از نظر شواهد تاریخی و هم از منظر عواملی که برای آن برمیشمارند، نادرست و سادهانگارانه است. واقعیت این است که پژوهشگران تاریخ علوم، دههها است به اهمیت آثار علمی دانشمندان قرون هفتم تا سیزدهم هجری پی برده و مشغول تحقیق و شناسایی و معرفی آرا و آثار ایشان هستند. تمدن اسلامی از حدود قرن نهم و دهم هجری، به سه حوزۀ سلطنت بزرگ تقسیم شد: عثمانی، صفوی و گورکانی. از ریاضیدانان مهم دوران صفوی میتوان به محمدباقر یزدی و از دوران عثمانی، میریم چلبی و از دوران گورکانیِ هند به عبدالرحیم بن صالح اشاره کرد.
راشد در کتاب اخیر خود با عنوان علم مناظر در هند اسلامی قرن هفدهم [میلادی]، به تصحیح، شرح و ترجمۀ رسالهای دربارۀ آینههای سوزان سهموی از همین ابن صالح پرداخته است. عبدالرحیم بن صالح از ریاضیدانان دوران گورکانی است و بعضی آثار خود را به شاه جهان (1592-1666م) تقدیم کرده است. آینههای سوزان مبحثی در اپتیک قدیم (نورشناسی) بود که به چگونگی طراحی آینهها (یا عدسیهایی) میپرداخت که میتوانستند نور خورشید را در نقطهای متمرکز کنند. علاوه بر این، این کتاب دو رسالۀ دیگر در این زمینه را نیز در خود دارد. یکی رسالهای از ریاضیدان ایرانی، احمد بن جعفر غُندجانی (زنده در اواخر قرن پنجم هجری) و دیگری مقالهای از رسالهای به نام الأسرار النصیریة في علل الأعمال الهندسیة است که نویسندهاش معلوم نیست و در نسخهای از کتابخانۀ خدابخش در پتنۀ هندوستان نگهداری میشود. هر دوی این رسالههای کوتاه در شرح بر کتاب في مایحتاج إلیه الصانع من اعمال الهندسة نوشتۀ ابوالوفا بوزجانی به نگارش درآمدهاند.
#انعکاس_کتاب
🔵 @inekas
Roshdi Rashed (2025), L’optique dans l’Inde islamique au XVIIe siècle: Ibn Ṣāliḥ, Sur les miroirs ardents paraboliques, Walter de Gruyter GmbH & Co KG.
پژوهشکدۀ تاریخ علم دانشگاه تهران
روایت مشهور «افول علم در نیمه دوم تمدن اسلامی» یکی از کلیشههای رایج در افواه و گاه درونیشده در تاریخنگاری اسلامی است که نیازمند بازنگری جدی است. این روایت که ریشه در آثار مستشرقان اوایل قرن بیستم دارد معمولاً ادعا میکند که پس از قرن ششم یا هفتم هجری (دوازده یا سیزده میلادی)، فعالیتهای علمی در جهان اسلام به رکود یا زوال رفت. اما پژوهشهای نیمهٔ دوم قرن ببستم این تصویر سادهانگارانه را به چالش کشیده است. رشدی راشد از جمله پژوهشگران فعال در این زمینه است.
رشدی راشد بازنشستۀ دانشگاه پاریس و از پژوهشگران بهنام در حوزۀ تاریخ ریاضیات در دورۀ اسلامی است. او تاکنون آثار متعددی در قالب مقالات پژوهشی، تصحیح و ترجمه از عربی به فرانسه دربارۀ تاریخ ریاضی، نجوم و فیزیک، منتشر کرده است. بیشتر آثار او دربارۀ علم در نیمۀ اول دوران اسلامی و عالمانی مانند خوارزمی، ابنهیثم، ابنسهل، ثابت بن قره و دیگر ریاضیدانان نیمۀ اول دوران اسلامی بوده است؛ اما به تازگی متوجه آثار ریاضیدانان اواخر دوران اسلامی نیز شده و به آثار ایشان نیز میپردازد.
اگرچه تاکنون مطالعات پژوهشی مختلفی دربارۀ دانشمندان نیمۀ دوم دوران اسلامی مانند نصیرالدین طوسی، قطبالدین شیرازی غیاثالدین کاشانی، شمسالدین خفری و دیگران صورت گرفته است اما همچنان روایت رایجِ «افول علم» در نیمۀ دوم دوران اسلامی بر سر زبانها است؛ روایتی که هم از نظر شواهد تاریخی و هم از منظر عواملی که برای آن برمیشمارند، نادرست و سادهانگارانه است. واقعیت این است که پژوهشگران تاریخ علوم، دههها است به اهمیت آثار علمی دانشمندان قرون هفتم تا سیزدهم هجری پی برده و مشغول تحقیق و شناسایی و معرفی آرا و آثار ایشان هستند. تمدن اسلامی از حدود قرن نهم و دهم هجری، به سه حوزۀ سلطنت بزرگ تقسیم شد: عثمانی، صفوی و گورکانی. از ریاضیدانان مهم دوران صفوی میتوان به محمدباقر یزدی و از دوران عثمانی، میریم چلبی و از دوران گورکانیِ هند به عبدالرحیم بن صالح اشاره کرد.
راشد در کتاب اخیر خود با عنوان علم مناظر در هند اسلامی قرن هفدهم [میلادی]، به تصحیح، شرح و ترجمۀ رسالهای دربارۀ آینههای سوزان سهموی از همین ابن صالح پرداخته است. عبدالرحیم بن صالح از ریاضیدانان دوران گورکانی است و بعضی آثار خود را به شاه جهان (1592-1666م) تقدیم کرده است. آینههای سوزان مبحثی در اپتیک قدیم (نورشناسی) بود که به چگونگی طراحی آینهها (یا عدسیهایی) میپرداخت که میتوانستند نور خورشید را در نقطهای متمرکز کنند. علاوه بر این، این کتاب دو رسالۀ دیگر در این زمینه را نیز در خود دارد. یکی رسالهای از ریاضیدان ایرانی، احمد بن جعفر غُندجانی (زنده در اواخر قرن پنجم هجری) و دیگری مقالهای از رسالهای به نام الأسرار النصیریة في علل الأعمال الهندسیة است که نویسندهاش معلوم نیست و در نسخهای از کتابخانۀ خدابخش در پتنۀ هندوستان نگهداری میشود. هر دوی این رسالههای کوتاه در شرح بر کتاب في مایحتاج إلیه الصانع من اعمال الهندسة نوشتۀ ابوالوفا بوزجانی به نگارش درآمدهاند.
#انعکاس_کتاب
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM