مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری

💠روش شناسی💠

‍ به وضوح می‌توان دریافت که علم عالی‌ترین ثمره ذهن بشر است. اما می دانیم که این علم، علم فردی نیست و هویت جمعی دارد .هویت جمعی و خصلت بین الاذهانی علم همان است که به آن #عینیت_علمی گفته می‌شود.
عینیت علمی به معنای آن است که علم و احکام آن باید برای همه ابنای بشر قابل دسترس و وصول باشد و هویت جمعی علم ایجاب می‌کند که مدعیات اخبار علمی دارای توجیه عقلی بوده و به تعبیر دیگر دارای دلیل باشند ، چرا که علم ، باور مواجه و ادعای مستدل است و علم غیرقابل توجیه و ادعای بدون دلیل را نمی توان علم و #معرفت نامید.
نتیجه آن که بدون وجود نوعی توجیه دلیل و یا استدلال نمی توان از علم جمعی سخن گفت.
از طرف دیگر می دانیم منطق علم ، استدلال است و انواع دلایل و استدلال ها را باید در علم منطق جستجو کرد و از همین جاست که رابطه علم و منطق آشکار می شود و ارتباط و پیوند روشنی بین #علم_منطق و #منطق_علم برقرار می گردد.
به بیان دیگردقیقتر علم منطق ، منطق علم و ساختار معرفت علمی را آشکار می‌سازد و منطق حاکم بر پژوهش علمی را نیز باز شناسی و معرفی می کند.
با چنین رویکردی به بحث میتوان گفت:
منطق در واقع به کارگیری روش های استدلالطعلم منطق در علوم مختلف است.
ابن سینا منتطقدان، علم شناس و طبیب بزرگ مسلمان در عبارتی زیبا از کتاب دانشنامه علایی در این باره می نویسد:
علم منطق ، علم ترازوست و هر دانشی که به ترازو سخته نشود یقین نبود.
پس به حقیقت دانش نبود.
در نظر ابن سینا منطق ، علم استدلال و دانش، علم مستدل است و علم تهی از استدلال را از یقین بهره ای نیست.

امروزه بخوبی می‌دانیم که ارغنون منطق ، دو ساز و دو نوا دارد ، ساز و نوای قیاس و ساز و نوای استقرا.
نغمه هر دو ساز را باید به گوش جان شنید و از افراط و تفریط حذر کرد.

این رویکرد منطقی به علم و در تناسب با استدلال قیاسی و استقرایی در منطق، علوم را نیز به دو دسته کلی می‌توان تقسیم کرد :
یک علوم قیاسی و علوم استقرایی
#علوم_قیاسی ، علومی هستند که احکام گزاره‌ها و مدعیات آنها با روش قیاسی #اثبات می شوند و علوم استقرایی علومی هستند که احکام و گذاره های آنها با روش استقرایی #تایید می گردد.

با تفکیک قیاس و استقرا از یک طرف و تمایز علوم قیاسی و استقرایی از طرف دیگر فرایند تحقیق و پژوهش علمی و منطق حاکم بر آن را نیز در کلیت امر می‌توان دریافت که اگر اجمالاً بپذیریم که فرضیات علمی نقش اساسی در روند پژوهشی علمی ایفا می کنند روشن است که اینگونه فرضیات را بدون دلیل و توجیه کافی نمی توان پذیرفت.
پذیرش آنها خود در گروه ارزیابی و آزمون فرضیه هاست.


مقدمه کتاب
#مبانی_منطق و #روش_شناسی
لطف الله نبوی

#نسبی_گرایی
#انواع_استدلال

https://www.group-telegram.com/nl/mghlte.com

مطالب مربوط:

عدم قطعیت در علم
انواع استدلال

Telegram

attach 📎

www.group-telegram.com/nl/mghlte.com/1098

278 viewsedited  Oct 22, 2019 at 22:09

💠روش شناسی💠

‍ به وضوح می‌توان دریافت که علم عالی‌ترین ثمره ذهن بشر است. اما می دانیم که این علم، علم فردی نیست و هویت جمعی دارد .هویت جمعی و خصلت بین الاذهانی علم همان است که به آن #عینیت_علمی گفته می‌شود.
عینیت علمی به معنای آن است که علم و احکام آن باید برای همه ابنای بشر قابل دسترس و وصول باشد و هویت جمعی علم ایجاب می‌کند که مدعیات اخبار علمی دارای توجیه عقلی بوده و به تعبیر دیگر دارای دلیل باشند ، چرا که علم ، باور مواجه و ادعای مستدل است و علم غیرقابل توجیه و ادعای بدون دلیل را نمی توان علم و #معرفت نامید.
نتیجه آن که بدون وجود نوعی توجیه دلیل و یا استدلال نمی توان از علم جمعی سخن گفت.
از طرف دیگر می دانیم منطق علم ، استدلال است و انواع دلایل و استدلال ها را باید در علم منطق جستجو کرد و از همین جاست که رابطه علم و منطق آشکار می شود و ارتباط و پیوند روشنی بین #علم_منطق و #منطق_علم برقرار می گردد.
به بیان دیگردقیقتر علم منطق ، منطق علم و ساختار معرفت علمی را آشکار می‌سازد و منطق حاکم بر پژوهش علمی را نیز باز شناسی و معرفی می کند.
با چنین رویکردی به بحث میتوان گفت:
منطق در واقع به کارگیری روش های استدلالطعلم منطق در علوم مختلف است.
ابن سینا منتطقدان، علم شناس و طبیب بزرگ مسلمان در عبارتی زیبا از کتاب دانشنامه علایی در این باره می نویسد:
علم منطق ، علم ترازوست و هر دانشی که به ترازو سخته نشود یقین نبود.
پس به حقیقت دانش نبود.
در نظر ابن سینا منطق ، علم استدلال و دانش، علم مستدل است و علم تهی از استدلال را از یقین بهره ای نیست.

امروزه بخوبی می‌دانیم که ارغنون منطق ، دو ساز و دو نوا دارد ، ساز و نوای قیاس و ساز و نوای استقرا.
نغمه هر دو ساز را باید به گوش جان شنید و از افراط و تفریط حذر کرد.

این رویکرد منطقی به علم و در تناسب با استدلال قیاسی و استقرایی در منطق، علوم را نیز به دو دسته کلی می‌توان تقسیم کرد :
یک علوم قیاسی و علوم استقرایی
#علوم_قیاسی ، علومی هستند که احکام گزاره‌ها و مدعیات آنها با روش قیاسی #اثبات می شوند و علوم استقرایی علومی هستند که احکام و گذاره های آنها با روش استقرایی #تایید می گردد.

با تفکیک قیاس و استقرا از یک طرف و تمایز علوم قیاسی و استقرایی از طرف دیگر فرایند تحقیق و پژوهش علمی و منطق حاکم بر آن را نیز در کلیت امر می‌توان دریافت که اگر اجمالاً بپذیریم که فرضیات علمی نقش اساسی در روند پژوهشی علمی ایفا می کنند روشن است که اینگونه فرضیات را بدون دلیل و توجیه کافی نمی توان پذیرفت.
پذیرش آنها خود در گروه ارزیابی و آزمون فرضیه هاست.


مقدمه کتاب
#مبانی_منطق و #روش_شناسی
لطف الله نبوی

#نسبی_گرایی
#انواع_استدلال

https://www.group-telegram.com/nl/mghlte.com

مطالب مربوط:

عدم قطعیت در علم
انواع استدلال

BY مجله‌ی اینترنتی عصر روشنگری