📚 #معرفی_مجله

🔺مجله‌ی پژوهش‌های دیجیتال در مطالعات جهان اسلام

🔺 Journal of Digital Islamicate Research

مجله‌ی پژوهش‌های دیجیتال در مطالعات جهان اسلام (JDIR)، نشریه‌ای علمی با داوری همتا است که به حوزه‌ی علوم انسانی دیجیتال در مطالعات خاورمیانه و جهان اسلام می‌پردازد. این نشریه تلاش می‌کند روش‌های محاسباتی، مصورسازی و کلان‌داده برای کاوش در فرهنگ‌های معاصر و تاریخی کاربردی (که با عنوان واکاوش فرهنگی نیز شهرت دارد) را در حوزه‌ی نوظهور علوم انسانی دیجیتال در مطالعات خاورمیانه و جهان اسلام به کار گیرد. این امر، زمینه‌ را برای خوانش‌های عمیق و گسترده‌ی داده‌های فرهنگی حجیم (اعم از متون نوشتاری، تصاویر و داده‌های صوتی) به زبان‌های خاورمیانه فراهم کرده و به استخراج بینش‌های فرهنگی ارزشمند می‌انجامد. این نشریه علاوه بر ارائه‌ی بستری برای مطالعه‌ی منابع کاملا دیجیتال و دیجیتالی‌شده در جهان اسلام، به مطالعه‌ی پژوهش‌های علوم انسانی دیجیتال به زبان عربی و دیگر زبان‌هایی که با خط عربی نوشته می‌شوند (مانند فارسی، ترکی عثمانی و اردو) و همچنین پژوهش‌های علوم انسانی دیجیتال غیرمسلمانان در جوامع اسلامی (مانند محققان حوزه جنیزه‌ها که به سمت علوم انسانی دیجیتال متمایل شده‌اند) نیز می‌پردازد. این رویکرد به ارائه‌ی ابزارهای نوآورانه و توسعه‌ی روش‌های پژوهشی بدیع در تحلیل زبان‌ها، ادبیات، فرهنگ و تاریخ خاورمیانه و جهان اسلام با کمک رایانه منجر می‌شود. این مجله از جمله نشریات پیشگام علوم انسانی دیجیتال در مطالعات خاورمیانه و مطالعات اسلامی است که بستری آنلاین برای تعامل و هم‌افزایی سنت‌ها، حوزه‌ها و رشته‌های مختلف دانشگاهی فراهم می‌آورد.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

📚 #معرفی_کتاب #تازه‌های_نشر

🔺مدیریت مستندات در قاهره مملوکی: بایگانی‌ها، وقف و جامعه

🔺 Managing Paperwork in Mamluk Cairo: Archives, Waqf and Society

👈🏻 نویسنده: Daisy Livingston
👈🏻 ناشر:  Edinburgh University Press
👈🏻 سال انتشار : (2025)
👈🏻شابک: 9781474492263

معرفی ناشر

بایگانی‌ها صرفا منابع تاریخی نیستند، بلکه خود نیز واجد تاریخ‌اند و چگونگی روایت مورخان از گذشته را شکل می‌دهند. این کتاب به بررسی تاریخچه بایگانی یکی از قدرتمندترین حکومت‌های خاورمیانه در اواخر قرون میانه، یعنی سلطنت ممالیک در قاهره، می‌پردازد. این کتاب با تکیه بر اسناد اصلی به‌جامانده، بر روال‌های بایگانی مرتبط با وقف، که از ویژگی‌های بارز جوامع اسلامی اواخر قرون میانه بود، تمرکز دارد. کتاب با واکاوی دقیق اسناد مرتبط با وقف و نقل و انتقال املاک، فرهنگ انباشت اسناد را که میان گروه‌های مختلف اجتماعی دخیل در تأسیس و اداره‌ی موقوفات – از سلاطین و امرا گرفته تا قضات، دفترداران و کاتبان – مشترک بود، آشکار می‌سازد. اثر حاضر ضمن تأکید بر چرخه حیات اسناد، از تولید تا نگهداری و در نهایت نابودی یا از میان رفتن آنها، برآن است که از اسناد موجود برای بازگویی تاریخچه خود بایگانی‌ها استفاده کند.

فهرست مطالب:
مقدمه: گذر از «معضل بایگانی‌ها»
۱) پیوند میان موقوفات و بایگانی‌سازی
بخش اول: دفترداران، قضات و تولید اسناد
۲) سند به منزله‌ی بایگانی
۳) انبوه اسناد
بخش دوم: بایگانی وقف
۴) بایگانی وقف سلطان الغوری
۵) حیات یک بایگانی وقف
بخش سوم: چشم‌انداز بایگانی در اواخر دوران مملوکی
۶) پویایی‌های بایگانی املاک خصوصی
۷) انباشت اسناد در پایتخت مملوکی

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

📣 #رویداد #فراخوان_مقاله #CfP

🔺فراخوان مقاله: نشریه‌ی پژوهش‌های دیجیتال در مطالعات جهان اسلام (JDIR) 🔺

🔺 Call for Papers – Journal of Digital Islamicate Research (JDIR) 🔺

🔹 ژوئیه ۲۰۲۵ 🔹

مجله‌ی پژوهش‌های دیجیتال در مطالعات جهان اسلام (JDIR) از پژوهشگران، دانشگاهیان و متخصصان دعوت کرده است تا مقالات بدیع و اصیل خود را برای انتشار در شماره‌ی جدید نشریه که در ژوئیه ۲۰۲۵ منتشر می‌شود ارسال کنند. این نشریه که با داوری همتا منتشر می‌شود، به پیشبرد پیوند میان علوم انسانی دیجیتال و مطالعات جهان اسلام اختصاص دارد و از رویکردهای نوآورانه‌ی محاسباتی، تحلیلی و نظری در مطالعه‌ی فرهنگ‌های خاورمیانه و جوامع اسلامی – در گذشته و حال – حمایت می‌کند.

به ویژه از مقالات میان‌رشته‌ای با رویکردهای متنوع روش‌شناختی که با تلفیق واکاوش‌ فرهنگی (CA)، پردازش زبان طبیعی (NLP)، هوش مصنوعی (AI)، سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS)، فنون مصورسازی و دیگر روش‌های دیجیتال به بررسی میراث غنی متنی، بصری و مادی جهان اسلام می‌پردازند، استقبال می‌شود. همچنین، این نشریه در تلاش برای گسترش حوزه‌ی پژوهشی خود به تولیدات ادبی، هنری و فرهنگی در جهان اسلام، از مقالاتی که به بررسی تأثیر ابزارهای دیجیتال بر مطالعات ادبیات، هنر، رسانه و فرهنگ‌های نمایشی جوامع اسلامی در دوره‌های تاریخی و جغرافیایی مختلف می‌پردازند، استقبال می‌کند.

از جمله موضوعات پیشنهادی عبارت‌اند از:
تحلیل‌های محاسباتی و کمّی متون در جهان اسلام (عربی، فارسی، ترکی عثمانی، اردو و دیگر زبان‌های خاورمیانه‌ای)
روش‌های دیجیتال در پژوهش‌های ادبی و شعری جهان اسلام
مصورسازی و رویکردهای کلان‌داده‌ای به میراث فرهنگی جهان اسلام
کاربردهای هوش مصنوعی، پردازش زبان طبیعی و یادگیری ماشینی در مطالعات دیجیتال علوم انسانی در خاورمیانه
زبان‌شناسی پیکره‌ای و مطالعات سبک‌سنجی متون جهان اسلام
بایگانی‌های دیجیتال، مخازن و طرح‌های کدگذاری متون در جهان اسلام
سنت‌های ادبی و فرهنگی غیرمسلمان در بستر جهان اسلام (مانند پژوهش‌های جنیزه، متون یهودی-عربی، سریانی، ارمنی، و فارسی یهودی)
رویکردهای دیجیتال به نسخ خطی، خوشنویسی و کتیبه‌نگاری اسلامی
نقشه‌نگاری و تحلیل‌های سامانه‌ی اطلاعات جغرافیایی (GIS) از تاریخ و شبکه‌های فرهنگی جهان اسلام
مطالعات محاسباتی هنر، معماری و فرهنگ بصری جهان اسلام
رسانه‌های دیجیتال و فرهنگ عامه در جهان اسلام: فیلم، موسیقی و هنرهای نمایشی در بسترهای دیجیتال
منابع دیجیتال بومی و دیجیتالی‌شده در جهان معاصر اسلام
ملاحظات اخلاقی در علوم انسانی دیجیتال و تولید دانش در جهان اسلام

مجله‌ی پژوهش‌های دیجیتال در مطالعات جهان اسلام مقالات را به زبان‌های انگلیسی و عربی می‌پذیرد. متقاضیان باید مقالات خود را تا ۱ آوریل ۲۰۲۵ از طریق سامانه‌ی مدیریت ویراستاری در وب‌گاه انتشارات بریل ارسال کنند. برای پرسش‌ها یا کسب اطلاعات بیشتر، با [email protected] تماس بگیرید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📚 #معرفی_کتاب #تازه‌های_نشر

🔺مسجد الحاکم: دین و تبلیغات در مصر فاطمی

🔺 Al-Hakim Mosque: Religion and Propaganda in Fatimid Egypt

👈🏻 نویسنده: Housni Alkhateeb Shehada
👈🏻 ناشر:  Edinburgh University Press
👈🏻 سال انتشار : (2025)
👈🏻شابک: 9781399538732

معرفی ناشر

این پژوهش به بررسی مشخصه‌های ایدئولوژی و دستگاه تبلیغاتی فاطمیان می‌پردازد که در مسجد الحاکم، بزرگ‌ترین و باشکوه‌ترین مسجد این دوره در قاهره (۹۰۹-۱۱۷۱ میلادی) جلوه‌گر شده است. تمرکز اصلی این مطالعه بر کتیبه‌های قرآنی متعددی است که زینت‌بخش بخش‌های مختلف مسجد است. این کتیبه‌ها با توجه به متون عرفانی عربی همان دوران، واکاوی شده‌اند. اثر حاضر اهمیت این مسجد به عنوان ابزار اصلی دعوت فاطمیان و اشاعه اندیشه‌های دینی‌شان در جهان اسلام را نیز برجسته می‌کند. بخش عمده‌ای از این پژوهش به شخصیت امام الحاکم اختصاص دارد که نقشی اساسی در تکمیل این مسجد هم‌نام خود ایفا کرد و به عنوان خلیفه و نماینده خدا بر روی زمین تکریم می‌شد.

فهرست مطالب
مقدمه
۱)  دوره آغازین فاطمیان و الحاکم بامرالله
۲)  دستگاه دعوت و گسترش آموزه‌های دینی فاطمی در دوران الحاکم
۳)  مسجد الحاکم بامرالله
۴)  کتیبه‌های مسجد: نکات کلی
۵) کتیبه‌های محراب، گنبد مرکزی و دالان مرکزی
۶)  کتیبه‌های رواق اول در دو سوی محراب، شامل دو گنبد کناری
۷) کتیبه‌های سایر رواق‌ها (۲ تا ۵) در سمت راست دالان مرکزی
۸)  کتیبه‌های سایر رواق‌ها (۲ تا ۵) در سمت چپ دالان مرکزی
۹) کتیبه‌های بیرونی مسجد الحاکم

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

📚 #معرفی_کتاب

🔺پیش از تصوف: زهد و ریاضت در صدر اسلام

🔺 Before Sufism: Early Islamic renunciant piety

👈🏻 نویسنده: Christopher Melchert
👈🏻 ناشر:  De Gruyter
👈🏻 سال انتشار : (2020)
👈🏻شابک: 9783110616514

معرفی ناشر

نویسنده این کتاب تلاش می‌کند زهد و پارسایی در اسلام را در بستر تاریخی‌اش بررسی کنیم. با فروکش کردن موج فتوحات در اوایل قرن هشتم میلادی، زاهدان کوشیدند بی‌رغبتی به آسایش دنیوی و پایبندی به آرمان‌های والایی را که از ویژگی‌های جامعه مسلمانان در قرن هفتم بود، حفظ کنند. آنان به جای جان‌فشانی در میدان نبرد، بیم و هراس از روز جزا را در دل خود پروراندند و شب‌ها را به گریه و زاری، تلاوت قرآن و به جای آوردن نمازهای مستحبی می‌گذراندند. چنان بر جهان‌گریزی پای می‌فشردند که اعمال نیک در این دنیا را کم‌ارزش می‌شمردند.

اما با کاهش خراج سرزمین‌های فتح شده و گرایش مردم به اسلام، ادامه چنین روشی برای بیشتر مسلمانان رفته رفته دشوار شد. به علاوه، تخصصی شدن حرفه‌ها انتقاد از زهد و ریاضت را افزایش داد. سرانجام، در اواخر قرن نهم، گونه‌ای از تصوف ظهور کرد که جایگاه و منزلتی برای همه فراهم می‌آورد: خواه آنان که می‌خواستند و می‌توانستند بیشتر وقت خود را به عبادت بگذرانند، خواه آنان که به مطالعه فقه و حدیث و دیگر دانش‌های دینی می‌پرداختند، و خواه آنان که نه می‌خواستند و نه می‌توانستند چنین کنند.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

📚 #معرفی_کتاب

🔺اشیاء ترجمه: فرهنگ مادی و مواجهات «هندو-مسلمان» در قرون میانه

🔺 Objects of Translation: Material Culture and Medieval "Hindu-Muslim" Encounter

👈🏻 نویسنده: Finbarr Barry Flood
👈🏻 ناشر:  Princeton University Press
👈🏻 سال انتشار : (2018)
👈🏻شابک: 9780691180748

معرفی ناشر

این کتاب نگاهی موشکافانه به پیوندها و تعاملات نخبگان در قرون میانه، در سرزمین‌هایی که امروزه افغانستان، پاکستان و شمال هند را تشکیل می‌دهند، می‌اندازد. این کتاب – که دوره تاریخی اوایل قرن هشتم تا اوایل قرن سیزدهم میلادی را در برمی‌گیرد – روایت‌های رایج مبنی بر وجود خصومت دیرینه میان دو فرهنگ یکپارچه «هندو» و «مسلمان» را به پرسش می‌گیرد. این روایت‌های ستیزه‌محور، برداشت خود از گذشته را عموماً بر متون پیشامدرن استوار کرده‌اند. در مقابل، این کتاب به نقش فرهنگ مادی می‌پردازد و نشان می‌دهد که اشیایی چون سکه‌ها، پوشش، بناهای یادبود، نقاشی‌ها و پیکره‌ها، چگونه به مثابه واسطه‌هایی برای انواع تعاملات فرهنگی در این برهه مهم اما مغفول از تاریخ آسیای جنوبی عمل می‌کردند.

این کتاب حالت‌های گوناگون جابه‌جایی و انتشار فرهنگ مادی – مانند غارت، هدیه و تجارت – و سفر صنعتگران و آثار هنری را بررسی می‌کند و مرزهای فرهنگی را که معمولاً ثابت و ایستا پنداشته می‌شوند از نو ترسیم می‌‌کند. همچنین، رابطه میان جابه‌جایی و روال‌های ترجمه فرهنگی و نقش هر دو در پیدایش هویت‌های پیچیده بین فرهنگی را واکاوی می‌کند. از جمله مباحث مطرح شده در کتاب، می‌توان به ترجمه متون مقدس عربی به زبان سانسکریت بر روی سکه‌های هندی، استفاده از پوشش ترکی-فارسی در میان حاکمان بودایی، فعالیت سنگ‌تراشان هندی در افغانستان، و بهره‌گیری از کنده‌کاری‌های معابد هندو و جین در ساخت مساجد اولیه هند اشاره کرد. کتاب حاضر با اتکا به نظریه‌های معاصر جهانی شدن و جهان‌وطنی، رویکردهایی کاملاً جدید به جغرافیای فرهنگی آسیای جنوبی پیشامدرن و جهان اسلام ارائه می‌‌کند.




📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

📣 #رویداد #فراخوان_مقاله #CfP

🔺فراخوان مقاله: ویژه‌نامه «مجله نسخ خطی اسلامی» با عنوان «قرآنی که انتظارش نمی‌رفت: نگرشی بر جلوه‌های متنوع یک متن آشنا» 🔺

🔺 Call for Papers - Journal of Islamic Manuscripts (JIM) 🔺

🔹 انتشارات بریل 🔹

مجله‌ی نسخ خطی اسلامی (JIM) از محققان و علاقه‌مندان دعوت کرده است که آثار خود را برای انتشار در ویژه‌نامه‌ای با موضوع پیامدهای غیرمنتظره تولید نسخه‌های خطی و مادی قرآن و قطعات نوشتاری آن ارسال کنند. از پژوهش‌هایی که ویژگی‌های نامتعارف نسخه‌های خطی قرآن – یا نسخه‌های چاپی نخستین آن – و همچنین قطعات قرآنی بر سطوح کمتر بررسی‌شده را مطالعه می‌کنند، استقبال می‌شود. هدف از این ویژه‌نامه، ثبت و ضبط وجوه گوناگون تولید قرآن و کاوش در زمینه‌های جغرافیایی، تاریخی، دینی، زبانی، و اجتماعی-فرهنگی پیدایش و معنا یافتن این اشکال نامتعارف نسخه‌های خطی و کاربردهای مادی آنهاست که در مرزهای آنچه می‌توان قرآن مألوف و تا حدودی هنجارمند (از نظر متن و صورت کتابی) دانست، قرار می‌گیرند.

از این رو، این ویژه‌نامه تلاش می‌کند زمینه‌های تولید هرآنچه ورای شکل مألوف مصحف‌های قرآنی است گزارش دهد، آشکار سازد، به تصویر کشد و واکاوی کند. این موارد شامل طیف گسترده‌ای است، از طومارهای قرآنی تا نسخه‌های خطی و چاپ‌های مصور آن، از متون قرآنی رمزگذاری‌شده‌ تا قرآن‌هایی با اندازه‌های نامتعارف (بزرگ یا کوچک)، از قرآن‌هایی که بر کاغذهای طرح‌دار با نمادهای مسیحی نوشته شده‌اند تا قرآن‌های دارای ترجمه، از قرآن‌های عتیقه تا نسخه‌های خطی جعلی قرآن (مثلا، موارد که به دروغ به افراد مشهور منسوب شده است)، از قرآن‌های چاپ چوبی تا کتیبه‌های قرآنی، به ویژه بر پارچه و سکه. این ویژه‌نامه می‌کوشد جلوه‌های گوناگون حضور متن مقدس اسلام را، چه در قالب نسخه‌های خطی و چه در شکل نوشتاری،  بازتاب دهد و بدین‌سان سهمی در شناخت قرآن به مثابه‌ی متنی زنده داشته باشد.

متقاضیان باید پیشنهادهای خود (۵۰۰ کلمه همراه با فهرست منابع منتخب) را تا پایان مه ۲۰۲۵ به [email protected] یا [email protected] ارسال کنند. پذیرش نهایی پیشنهادها در ژوئن ۲۰۲۵ اطلاع‌رسانی خواهد شد. پذیرفته‌شدگان باید متن نهایی مقاله متن نهایی (۸۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ کلمه، و ۸ تا ۱۰ تصویر باکیفیت) را تا پایان دسامبر ۲۰۲۵ ارسال کنند.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی
@islamicstudies

📣 #ترجمه_مقاله #یادداشت #اختصاصی

🔺«حسین از حُسن صنعت یک جهان در صفحه‌ای سازد»: ماجرای قبله‌نمای شگفت‌انگیز عصر صفوی در حراج بنهامز 🔺

🔺 A Safavid Mecca-centred World Map (Persia, 17th Century) 🔺

✍🏻 Enrica Medugno

مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی: روز ۱۴ نوامبر ۲۰۲۳ نقشه‌ی جهان و قبله‌نمای بی‌نظیری از ایران عصر صفوی (قرن ۱۷ م.) در حراج بنهامز لندن به مبلغ ۱.۸۶ میلیون پوند به فروش رسید. این ابزار که ظریف‌ترین و کامل‌ترین نمونه در میان سه نقشه-قبله‌نمای شناخته شده با همین شمایل است و به دست یکی از صنعتگران اصفهانی ساخته شده است، مهمترین شیء علمی اسلامی بود که تاکنون در این حراجی عرضه شده بود. این نمونه‌ها مبتنی بر یک نظام ریاضیاتی و نجومی دقیق است که در فضایی محدود کاربردهای چندگانه‌ی موقعیت جغرافیایی شهرها، جهت و فاصله‌ی مکه، و تعیین زمان روزانه را فراهم می‌کند. کشف این سه نقشه در اواخر قرن بیستم نه تنها فهم عمومی از فن نقشه‌نگاری اسلامی را متحول کرد، بلکه باب جدیدی در تاریخ علم گشود. قبله‌نمایی که در حراج بنهامز به فروش رسیده در اصل متعلق به یک دیپلمات بلندپایه آمریکایی بوده که آن را در دهه ۱۹۷۰ میلادی (۱۳۵۰ شمسی) در ایران خریداری کرده است. سپس از سال ۲۰۱۳ به مالکیت یک مجموعه‌دار خصوصی با اصالت اشرافی در آمریکای شمالی درآمد. این اثر از ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۴ میلادی به صورت امانت بلندمدت با شماره ۴۰۵۴۳.۱/TL36577 در موزه‌های هنری هاروارد در کمبریج، ماساچوست نگهداری می‌شد. از ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۲ نیز با شماره ۴۴.۲۰۱۴ به امانت بلندمدت در موزه نلسون اتکینز در کانزاس سیتی، میسوری به نمایش گذاشته شده بود.

انریکا مدونیو (مسئول فروش در بنهامز) مقاله‌ای در همین مورد نوشته است. برای مطالعه ترجمه‌ای از آن اینجا کلیک کنید.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@islamicstudies

📚 #معرفی_کتاب #تازه‌های_نشر

🔺بازسازی کتابخانه ارپنیوس: نخستین گنجینه نسخ خطی شرقی در کتابخانه دانشگاه کمبریج

🔺 Reconstructing Erpenius’ Library: The First Collection of Oriental Manuscripts at Cambridge University Library

👈🏻 نویسنده: Majid Daneshgar
👈🏻 ناشر: BRILL
👈🏻 سال انتشار : (2024)
👈🏻شابک: 9789004712591

معرفی ناشر

این کتاب، نخستین پژوهش جامع درباره یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های مخطوطات شرقی در اروپای اوایل عصر مدرن است. این مجموعه ارزشمند متعلق به توماس ارپنیوس (درگذشته ۱۶۲۴ م.)، عرب‌شناس و شرق‌شناس نامدار هلندی و نخستین استاد کرسی مطالعات عربی دانشگاه لیدن بود.

اثر حاضر، کتابخانه شخصی ارپنیوس را که قرن‌ها کانون بحث‌های علمی و سرشار از منابع کمیاب و بعضا بی‌نظیر بوده است، بازسازی می‌کند.

این گنجینه که منبعی غنی از ادبیات اسلامی و زبان‌های آسیایی به شمار می‌رود، از سوی جورج ویلیِرز، نخستین دوک باکینگهام (درگذشته ۱۶۲۸ م.) خریداری شد و سرانجام کاترین ویلیِرز، همسرش، در ژوئن ۱۶۳۲ به کتابخانه دانشگاه کمبریج اهدا کرد.

این کتاب به شرح زندگی و فعالیت‌های علمی ارپنیوس، مجموعه نسخ خطی او و چگونگی پذیرش و نگهداری آنها در کمبریج می‌پردازد. افزون بر این، نویسنده با بازتعریف نقش ارپنیوس در شکل‌گیری مطالعات دانشگاهی شرق و شرق‌شناسی «ارگانیک» در غرب، مفهوم شرق‌شناسی اروپایی را به پرسش می‌کشد.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

📚 #معرفی_کتاب #تازه‌های_نشر

🔺نثر فارسی و تکوین ادبیات مسلمانان مالایایی: متن، ترجمه و شرح «در المجالس»

🔺 Persianate Prose and the Making of Malay Muslim Literature: Text, Translation and Commentary of the Durr al-Majalis

👈🏻 نویسنده: Majid Daneshgar
👈🏻 ناشر:  Edinburgh University Press
👈🏻 سال انتشار : (2025)
👈🏻شابک: 9781399537575

معرفی ناشر

این کتاب به کاوش در پیوندها و میراث ادبی مشترک میان جهان زبان فارسی و مالایی-اندونزیایی در طول سده‌های متمادی می‌پردازد. نویسنده پژوهشی انتقادی و تطبیقی درباره‌ی داستان‌های فارسی-مالایی ارائه می‌کند و تمرکزش بر در المجالس یا «گوهر مجلس‌ها» است، یک اثر کلاسیک اسلامی به قلم سیف ظفر (از اواخر سده‌ی سیزدهم تا میانه‌ی سده‌ی چهاردهم میلادی)، نویسنده و دانشمند اهل آسیای مرکزی در دوره‌ی سلطنت دهلی.

این کتاب نشان می‌دهد که در المجالس مشتمل بر روایت‌های متنوع فقهی، کلامی-فلسفی، متافیزیکی، پهلوانی و عرفانی است. به علاوه، سفر این کتاب و عبورش از مرزهای موسوم به «از بالکان تا بنگال» و نسخه‌برداری، ترجمه و حاشیه‌نویسی آن در شرق آفریقا، ترکستان شرقی، چینِ تحتِ حاکمیت مغولان، مصرِ عرب‌زبان و آسیای جنوب شرقی را پی می‌گیرد. اثر حاضر نشان می‌دهد که چگونه این مجموعه‌ی داستان فارسی تصور از اسلام، آموزه‌ها و داستان‌های اسلامی را در سراسر جهان اسلام، و به ویژه در جهان مالایی-اندونزیایی، شکل داده است.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

🖼 #عکس #تاریخ #رمضان #اختصاصی

🔹شبی از شب‌های رمضان در یکی از مساجد ایرانی ایروان، ارمنستان

این تصویر از کتابی درباره‌ی قفقاز است که اوژن لو رو (Eugene Le Roux) آن را حکاکی کرده و آلفرد لئون لمِرسیه (Alfred Leon Lemercier) در سال ۱۸۴۷ در پاریس به چاپ سنگی رسانده است.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@islamicstudies

🖼 #عکس #تاریخ #رمضان #اختصاصی

🔹راهپیمایی در خیابان‌های قاهره در ماه رمضان

این اثر حکاکی در ۱۵ ژانویه ۱۸۷۰ در هفته‌نامه‌ی The Illustrated Times در لندن منتشر شده است.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@islamicstudies

📚 #معرفی_کتاب

🔺حروفچینی عربی در عصر ماشین: تأثیر فناوری بر شمایل حروف عربی، ۱۹۰۸–۱۹۹۳

🔺 Arabic Type-Making in the Machine Age: The Influence of Technology on the Form of Arabic Type, 1908–1993

👈🏻 نویسنده: Titus Nemeth
👈🏻 ناشر:  BRILL
👈🏻 سال انتشار : (2017)
👈🏻شابک: 9789004303775

معرفی ناشر

خط عربی، سومین خط پرکاربرد جهان و سرچشمه‌ی یکی از غنی‌ترین فرهنگ‌های دست‌نویس بشری است. بازنمایی این خط در قالب حروف چاپی، از قرن شانزدهم میلادی تاکنون، چاپخانه‌داران، مهندسان، بازرگانان و طراحان را به خود مشغول داشته است و امروزه نیز شاهد نمایش حروف عربی بر روی اکثر دستگاه‌های دیجیتال هستیم. با وجود این، سیر تحول و تکامل صورت چاپی خط عربی و گذار آن از فلز به پیکسل، تا به حال به طور کامل بررسی و مستند نشده است. کتاب حاضر، برای نخستین بار، روایتی جامع از این سرگذشت را با تکیه بر منابع بایگانی منتشر نشده ارائه می‌دهد. نویسنده در این کتاب مصور و پرمحتوا، تحول حروف عربی را از منظر یک متخصص و با در نظر گرفتن تأثیر فناوری‌های گوناگون، روایت می‌کند. او در این مسیر، پژوهش‌های تاریخی را با ملاحظات کاربردی در حوزه‌ی طراحی در هم می‌آمیزد.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

🖼 #عکس #تاریخ #رمضان #اختصاصی

🔹اولین روز رمضان در قاهره: اهدای ردا و خرقه به شیوخ عرب

این اثر حکاکی در ۱۵ ژانویه ۱۸۷۰ در هفته‌نامه‌ی The Illustrated Times در لندن منتشر شده است.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@islamicstudies

📚 #معرفی_کتاب

🔺شرق‌شناسی روسی در بستر جهانی: امتزاج، رویارویی و بازنمایی، ۱۷۴۰–۱۹۴۰

🔺 Russian Orientalism in a global context: Hybridity, encounter, and representation, 1740–1940

👈🏻 ویراستاران: Maria Taroutina and Allison Leigh
👈🏻 ناشر:  Manchester University Press
👈🏻 سال انتشار : (2023)
👈🏻شابک: 9781526166227

معرفی ناشر

کتاب حاضر، شیوه‌های تاثیرپذیری کنش هنری روسیه از رویارویی‌های واقعی و خیالی با فرهنگ‌ها و سنت‌های بازنمایی و مادیِ شرق (یا به تعبیر روسی، «وُستوک») را بررسی می‌کند. به دنبال جنگ‌های ناپلئون، لشکرکشی‌های توسعه‌طلبانه‌ی امپراتوری روسیه باعث الحاق سرزمین‌های پهناوری در قفقاز و آسیای مرکزی و در نتیجه، ادغام گروه‌های بزرگ و متنوع قومی و مذهبی در این امپراتوری شد. با این حال، با توجه به هویت دوگانه و همواره متناقض روسیه – که نه کاملاً اروپایی و نه کاملاً آسیایی است – تمایز میان «خود» و «دیگری» در بستر روسیه، مبهم و دست‌نیافتنی باقی ماند. این امر به نوعی گرایش شرق‌شناختی دامن زد که به امتزاج، تلفیق، و حتی خود-شرقی‌انگاری متمایل بود. بر این اساس، کتاب حاضر به بازنگری رابطه‌ی پیوسته و غالباً پرتنش روسیه با همسایگان غیرغربی‌اش و شیوه‌های تعامل هنرمندان، معماران و طراحان با این رابطه از اواسط قرن هجدهم تا دهه‌ی ۱۹۳۰ می‌پردازد. به طور مشخص‌تر، کتاب حاضر این پرسش را مطرح می‌کند که چگونه برداشت روسیه از جایگاه حاشیه‌ای خود در غرب و همزمان، خودآگاهی‌اش به عنوان یک قدرت استعماری، هویت هنری و فرهنگی آن را شکل داده است. این کتاب همچنین میزان مشارکت فعالان فرهنگی را در گفتمان‌هایی بررسی می‌کند که از سویی ماشین استعماری روسیه را به پیش می‌راندند و از سوی دیگر، آن را به ویژه در سرزمین‌هایی که خود بر خطوط گسل میان شرق و غرب قرار داشتند، به نقد و پرسش می‌کشیدند.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

📚 #معرفی_مجله

🔺مجله‌ی دین، رسانه و فرهنگ دیجیتال

🔺 Journal of Religion, Media and Digital Culture

مجله‌ی دین، رسانه و فرهنگ دیجیتال (RMDC) یک نشریه‌ی دانشگاهی داوری‌شده است که سالانه در سه شماره منتشر می‌شود. این مجله با همکاری انجمن بین‌المللی رسانه، دین و فرهنگ (ISMRC) منتشر می‌شود.

برای درک دین در دنیای امروز، ضروری‌ست که نقش رسانه‌ها در چگونگی انتقال، آموزش، بازنمایی، اجرا و مقاومت در برابر انگاره‌ها و کنش‌های دینی را بشناسیم. دین در شبکه‌های اجتماعی جریان دارد، در اخبار تحلیل می‌شود و به منبعی برای تصویرسازی در فیلم و تلویزیون بدل می‌شود. درک عمومی از باورها و مناسک دینی، از طریق مواجهه با بازنمایی‌های آن‌ها در رسانه‌های خبری و سرگرمی شکل می‌گیرد. نهادهای دینی نیز خود، تولیدکنندگان رسانه‌‌ای‌‌اند؛ از برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی با حضور واعظان گرفته تا بازی‌های ویدیویی مذهبی. این مجله می‌کوشد بستری برای به اشتراک‌گذاری پژوهش‌های تجربی جدید و تحلیل‌های نظری این حوزه و دیگر وجوه مشترک میان دین، رسانه و فرهنگ فراهم آورد.

مجله‌ی دین، رسانه و فرهنگ دیجیتال آثار بدیع و اصیلی را منتشر می‌کند که گفتمان علوم اجتماعی در باب رابطه دین، رسانه و فرهنگ را گسترش می‌دهند. این مجله از پژوهش‌ درباره‌ی هر سنت دینی، رسانه یا منطقه‌ی جغرافیایی استقبال می‌کند. تمرکز اصلی نشریه بر رسانه‌های معاصر و جدید است، اما مطالعات تاریخی نیز فرصت بررسی خواهند یافت. مقالات کلامی معمولاً برای چاپ پذیرفته نمی‌شوند.

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies

📚 #معرفی_کتاب #تازه‌های_نشر

🔺تواتر در اندیشه اسلامی: نقل، یقین و راست‌کیشی

🔺 Tawātur in Islamic Thought: Transmission, Certitude and Orthodoxy

👈🏻 نویسنده: Suheil Laher
👈🏻 ناشر:  Edinburgh University Press
👈🏻 سال انتشار : (2024)
👈🏻شابک: 9781399510813

معرفی ناشر

تواتر به این مفهوم است که اگر اطلاعات از مجاری متعدد و مستقلی به دست آید، یقین‌آور خواهد بود. کتاب حاضر می‌کوشد سیر تاریخی پیدایش و کاربرد مفهوم تواتر را در شاخه‌های مختلف دانش اسلامی، با نگاهی به پژوهش‌های دانشگاهی غرب و مباحثات خود محققان مسلمان، واکاوی کند.

این کتاب در این مسیر، به پرسش‌های مهمی در اندیشه اسلامی، از جمله قطعیت معرفتی، اجماع علمی، و نسبت عقل‌گرایی با نقل‌گرایی، می‌پردازد. در نهایت، به این پرسش کلیدی می‌رسد که علمای مسلمان تا چه حد از مفهوم تواتر برای ترسیم مرزهای اسلام و تعیین حدود راست‌کیشی اسلامی بهره برده‌اند.

این کتاب نشان می‌دهد که اکثر اندیشمندان مسلمان، صرف‌نظر از گرایش‌های فرقه‌ای، به درک مشترکی از یک راست‌کیشی دولایه رسیده‌اند که با دو سطح تواتر متناظر است: لایه‌ی بیرونی که شامل همه‌ی کسانی می‌شود که به اصول بنیادین اسلام باور دارند و لایه‌ی درونی که محدودتر و اختصاصی‌تر است.

فهرست مطالب:
مقدمه: تواتر چیست؟
۱) نگاهی به تاریخ: پیش‌زمینه و سیر تحول
۲) کلام اسلامی: تواتر، سدی در برابر خطا
۳) علم حدیث: اعتبار یک روایت
۴) فقه اسلامی: در جستجوی قطعیت
۵) قرآن و قرائات: وضوح و ابهامات
۶) آثار حدیثی: سیر تحول تواتر
۷) راست‌کیشی: حلقه‌ها‌ی درونی و چتر فراگیر

📌مرکز و کتابخانه مطالعات اسلامی به زبان‌های اروپایی

@Islamicstudies