🎙 ماجرای معدضما

🔹در قسمت ۲۰۷ و نخستین اپیزود پادکست هفتگی فکت‌نامه در سال ۱۴۰۴، ابتدا آمار یک عضو شورای شهر تهران درباره تعداد قربانیان سگ‌گزیدگی در ایران و سپس ادعای یکی از مروجان مشهور شبه‌علم در صداوسیما درباره زنده کردن مرده‌ها را بررسی کردیم.

🔹در ادامه، به دو ادعای مربوط به ضریب هوشی (IQ) پرداخته‌ایم؛ یکی ادعای تکراری رتبه ایرانیان در دنیا و دیگری اخبار مربوط به ضریب هوشی یک نوجوان ایرانی.

🔹اعلام مجتمع ایران‌مال به عنوان یکی از اهداف حمله اسرائیل و لخت شدن و بی‌احترامی سربازان روس در رزمایش مشترک با ایران، دو ادعایی هستند که نشان شاخ‌دار گرفتند.

🔹ادعای سرطان‌زا بودن ضدآفتاب‌ها و ویدیویی که به تولید غیربهداشتی ماکارونی در پاکستان نسبت داده شده بود، موضوعات دیگری هستند که در این قسمت به آنها پرداخته‌ایم.

🔹پیدا شدن یک موجود افسانه‌ای در ملایر، سوژه دیگری است که پیش از مرور کامنت‌ها درباره آن صحبت کرده‌ایم.

🔹در ابتدا و انتهای این قسمت نیز از مخاطبان عزیز خواستیم تا به ما در انتخاب «ترین»های فکت‌نامه در سال ۱۴۰۳ کمک کنند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار درباره دخالت نکردن خامنه‌ای در امور و برنامه‌‌ریزی‌های اقتصادی

🔹علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، می‌گوید: «رهبری در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی دخالتی نمیکند؛ یعنی حقّ دخالت هم ندارد.»

🔹این ادعا به وضوح خلاف واقعیت است. فکت‌ها، دلایل و شواهد مستندی وجود دارد که ثابت می‌کند دایره دخالت‌های رهبر جمهوری اسلامی در امور اقتصادی، از جمله برنامه‌ریزی، بسیار گسترده است.

🔹رهبر جمهوری اسلامی با استفاده از ظرفیت‌های قانون اساسی، از طریق تعیین و ابلاغ سیاست‌های کلی چارچوب سیاست‌های کلی اقتصادی و برنامه‌ریزی توسعه، روابط اقتصادی با سایر کشورها را تعیین می‌کند.

🔹علی خامنه‌ای به واسطه نهادهای مانند شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت در فرآیند تدوین و تصویب و اجرای برنامه‌های اقتصادی مداخله فعال دارد. به عنوان نمونه می‌توان به پرونده FATF اشاره کرد.

🔹رهبر جمهوری اسلامی از طریق نهادهای قدرتمند و ثروتمند مانند ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد مستضعفان، آستان قدس و بنگاه‌های اقتصادی نیروهای مسلح در اقتصاد ایران حضور پررنگی دارد.

🔹به دلیل عدم شفافیت اطلاعات دقیقی از ابعاد فعالیت اقتصادی این نهادها در دست نیست، اما برآوردها از سهم بالای آنها در اقتصاد ایران حکایت دارند.

🔹رهبر جمهوری اسلامی در روال تدوین و تصویب بودجه دخالت‌های مستقیم دارد. با اینکه در اساسنامه صندوق توسعه ملی اشاره‌ای به نقش او نشده، اما عملا اختیار منابع صندوق با او است.

🔹او بارها در مسائل جزئی اجرایی هم دخالت مستقیم کرده است. از موارد مشهور می‌توان به دستور او برای ممنوعیت و محدودیت واردات بعضی برندهای لوازم خانگی، یا گوشی‌ها تلفن همراه اشاره کرد.

🔹در سوابق آقای خامنه‌ای حتی می‌توان به دخالت در امور جزئی‌تر مانند تعیین نژاد مرغ (احیای مرغ‌لاین ایرانی) اشاره کرد.

🔹با این اوصاف، فکت‌نامه این ادعای علی خامنه‌ای را به وضوح خلاف واقعیت می‌داند و به آن نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ خبر نادرست درباره کشف منابع جدید آنتیموان در ایران

🔹خبرگزاری فارس روز ۲۸ اسفند ۱۴۰۳ خبری منتشر کرد که بر اساس آن منابع جدید از یک شبه‌فلز به نام آنتیموان در ایران به وزن ۷هزار تن در سیستان‌وبلوچستان کشف شده و ادعا کرد این استان ۱۰ درصد از ذخایر آنتیموان جهان را در اختیار دارد.

🔹بررسی خبرهای موجود درباره اکتشاف شبه‌فلز آنتیموان در ایران نشان می‌دهد که این خبر نه جدید است و نه دقیق.

🔹بر اساس خبرهایی که دست‌کم سابقه آن را می‌توان تا سال ۱۳۹۴ در وبسایت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) پیدا کرد، وجود ۲۵ هزار تن ذخیره قطعی آنتیموان با عیار ۱۶ درصد در معادن استان سیستان و بلوچستان برآورد شده است.

🔹در سال ۱۳۹۵ هم نخستين كارخانه شمش آنتيموان در منطقه سفیدابه استان سیستان و بلوچستان با توليد ۱۷۵ تن در سال به بهره‌برداری رسید.

🔹بر اساس آمار و ارقام معتبر موجود، میزان ذخایر آنتیموان در جهان تقریباً دو میلیون تن است. ۱۰ درصد این مقدار، معادل ۲۰۰ هزار تن است؛ یعنی سیستان و بلوچستان برای اینکه ۱۰ درصد ذخایر آنتیموان جهان را در اختیار داشته باشد، باید از ۲۰۰ هزار تن ذخیره قطعی آنتیموان برخوردار باشد. این رقم تقریبا ۱۰ برابر میزان ذخایر اعلام‌شده برای سیستان و بلوچستان است.

🔹از آنتیموان برای تولید باتری‌های سرب-اسید، انواع شیشه‌ها و سرامیک‌ها و همچنین مهمات و مواد منفجره استفاده می‌شود.

🔹از این رو فکت‌نامه به خبر منتشر شده در خبرگزاری فارس نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای بی‌اساس درباره نامه ترامپ به سنا برای حمله به ایران

🔹این روزها برخی کانال‌های تلگرامی و کاربران شبکه‌های اجتماعی ادعا می‌کنند دونالد ترامپ در نامه‌ای به مجلس سنای آمریکا، با اشاره به یک قانون و یک قطعنامه، آمادگی برای حمله نظامی به ایران را اعلام کرده است.

🔹این ادعا در شبکه‌های اجتماعی غیرفارسی‌زبان نیز همراه با یک عکس منتشر شده که به نظر می‌رسد نامه‌ای است که روز ۱۹ مارس در سایت کاخ سفید منتشر شده است.

🔹چنین نامه‌ای وجود خارجی ندارد، این عکس ساختگی است و این ادعا که رئیس‌جمهور ایالات متحده چنین نامه‌ای نوشته نیز ادعایی بی‌اساس است.

🔹ترامپ، نه در روز ۱۹ مارس و نه قبل یا بعد از آن، چنین نامه‌ای ننوشته است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای جعلی و بی‌اساس درباره نامه ترامپ به مجلس سنای آمریکا درباره حمله به ایران نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 ماجرای معدضما

🔹در قسمت ۲۰۷ و نخستین اپیزود پادکست هفتگی فکت‌نامه در سال ۱۴۰۴، ابتدا آمار یک عضو شورای شهر تهران درباره تعداد قربانیان سگ‌گزیدگی در ایران و سپس ادعای یکی از مروجان مشهور شبه‌علم در صداوسیما درباره زنده کردن مرده‌ها را بررسی کردیم.

🔹در ادامه، به دو ادعای مربوط به ضریب هوشی (IQ) پرداخته‌ایم؛ یکی ادعای تکراری رتبه ایرانیان در دنیا و دیگری اخبار مربوط به ضریب هوشی یک نوجوان ایرانی.

🔹اعلام مجتمع ایران‌مال به عنوان یکی از اهداف حمله اسرائیل و لخت شدن و بی‌احترامی سربازان روس در رزمایش مشترک با ایران، دو ادعایی هستند که نشان شاخ‌دار گرفتند.

🔹ادعای سرطان‌زا بودن ضدآفتاب‌ها و ویدیویی که به تولید غیربهداشتی ماکارونی در پاکستان نسبت داده شده بود، موضوعات دیگری هستند که در این قسمت به آنها پرداخته‌ایم.

🔹پیدا شدن یک موجود افسانه‌ای در ملایر، سوژه دیگری است که پیش از مرور کامنت‌ها درباره آن صحبت کرده‌ایم.

🔹در ابتدا و انتهای این قسمت نیز از مخاطبان عزیز خواستیم تا به ما در انتخاب «ترین»های فکت‌نامه در سال ۱۴۰۳ کمک کنند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:00:45 مقدمه
00:07:23 آمار نادرست درباره مرگ و میر ناشی از سگ‌گزیدگی
00:18:19 ادعای شاخ‌دار زنده کردن مرده از طریق فصد کردن در طب سنتی
00:30:43 تکرار چندباره ادعای نادرست درباره ضریب هوشی ایرانیان
00:34:45 ماجرای تارا شریفی و ضریب هوشی بالاتر از اینشتین و هاوکینگ
00:41:31 خبر جعلی درباره برنامه اسرائیل برای حمله به ایران‌مال تهران
00:46:15 ادعای شاخ‌دار لخت‌شدن و ادرار نیروهای روسی در برابر ناو ایرانی
00:52:21 کرم‌های ضدآفتاب استاندارد برای سلامتی ضرر ندارند
00:58:32 این ویدیو، تولید صابون رشته‌ای در پاکستان است، نه ماکارونی
01:04:42 ویدیوی ساختگی از موجودی افسانه‌ای «مردآزما»
01:12:54 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار درباره دستیابی ایران به سلاح پلاسمایی

🔹در شبکه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌ها و پایگاه‌های خبر در ایران شایعه شده پنتاگون دستیابی ایران به سلاح پلاسمایی را تایید کرده است.

🔹این خبر جعلی در ادامه شایعات بی‌پایه و اساسی است که از اواخر اسفند ماه با عنوان «رونمایی از اولین و بزرگ‌ترین سلاح پلاسمایی جهان» در حساب‌های کاربری هواداران جمهوری اسلامی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده‌اند.

🔹اول، نقل قول نسبت داده شده به سخنگوی پنتاگون جعلی است. نه در سایت پنتاگون، نه در رسانه‌ها و نه سایت‌های خبری، جایی اشاره‌ای به چیزی شبیه به این خبر هم نشده است.

🔹دوم، سلاح پلاسمایی در حال حاضر بیشتر موضوعی مربوط با داستان‌های علمی تخیلی است. تولید چنین سلاحی، از نظر تئوری و روی کاغذ غیرممکن نیست، اما با محدودیت فناوری در جهت دسترسی به انرژی لازم برای کنترل و مهار پلاسما، فعلا تولید چنین چیزی امکان‌پذیر نیست.

🔹سوم، در هفته‌های اخیر هیچ گزارش جدیدی از دستیابی ایران به جنگ‌افزارهای نوین در رسانه‌ها منتشر نشده، اما انتشار اخبار جعلی درباره دستیابی ایران به فناوری‌های بسیار پیشرفته فیزیکی/ هسته‌ای، بی‌سابقه نیست.

🔹با این اوصاف فکت‌نامه به این ادعا که «پنتاگون دستیابی ایران به سلاح پلاسمایی را تایید کرده است» نشان شاخ‌دار می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh

اظهارات وزیر نفت عراق درباره استفاده نفتکش‌های ایرانی از اسناد عراقی جعلی

🔹معاون وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران می‌گوید «صحبت‌های وزیر نفت عراق درباره جعل اسناد رسمی عراق، به‌صورت ناقص منعکس شده و وی این ادعا را به نقل از مقامات آمریکایی مطرح کرده است.»

🔹این‌طور نیست. تطبیق دقیق گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها، با فیلم مصاحبه وزیر نفت عراق نشان می‌دهد صحبت‌های وزیر عراقی به صورت کامل منعکس شده است.

🔹اتهام جعل اسناد رسمی عراق، نه‌تنها از سوی آمریکایی‌ها مطرح شده، بلکه وزیر نفت عراق هم آن را تایید کرده‌ است.

🔹وزیر نفت عراق اخیرا به مواردی از توقیف نفتکش‌هایی با پرچم عراق در خلیج فارس، توسط نیروهای آمریکایی، اشاره کرده و گفته بود که «این نفتکش‌ها متعلق به جمهوری اسلامی ایران بودند و اسناد جعلی داشتند.»

🔹با این اوصاف، فکت‌نامه به این ادعای معاون وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌تکرار ادعاهای نادرست درباره ذخایر لیتیوم ایران


🔹سید محمد حسینی، معاون پارلمانی دولت ابراهیم رئیسی و وزیر ارشاد دولت احمدی‌نژاد، می‌گوید ایران با برخورداری از «۸ و نیم میلیون تن
ذخیره لیتیوم» در آستانه «انقلاب لیتیوم سبز» قرار دارد.
🔹این ادعا نادرست و تکرار ادعاهای مشابه قبلی است که در سال‌های اخیر با یک اشتباه خبری آغاز شد.
🔹تنها گزارش عمومی که منابع داخلی از کشف لیتیوم در ایران داده‌اند، مربوط به اواخر سال ۱۴۰۱ است که یک مقام وزارت صمت اعلام کرد در استان همدان «۸/۵ میلیون تن کانسنگ لیتیوم» کشف شده که در بهترین حالت به استخراج ۵۰۰ تا ۶۰۰ تن لیتیوم منجر می‌شود. این عدد یک‌صدم ذخایر قزاقستان است که در رده‌بندی کشورها در رده بیست‌وچهارم قرار دارد.
🔹در این ادعاها که در برخی پایگاه‌های خبری و شبکه‌های اجتماعی تکرار شده، به گزارشی «جدید و بی‌سابقه» از وزارت صمت استناد می‌شود که اثر و نشانه‌ای از آن دیده نمی‌شود.
🔹هرچند شواهد قابل استنادی درباره مطالعات ایران در زمینه لیتیوم و همکاری با برخی شرکت‌های روسی در این رابطه وجود دارد، اما تا کنون هیچ مراجع رسمی و معتبری کشف منابع قابل توجه لیتیوم در ایران را بطور رسمی تایید نکرده‌ است.
🔹با توجه به این توضیحات هیچ نشانه‌ای در تایید این ادعا که «ایران در آستانه انقلاب لیتیوم» قرار دارد در دست نیست و ادعای وجود «۸ و نیم میلیون تن ذخیره لیتیوم» تکرار ادعاعای «نادرست» پیشین است.


👈در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

👀واکنش امام جمعه نیشابور به حضور و شعارهای مردم در مقبره خیام


🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی از سخنرانی یک روحانی با این توضیح منتشر شده که «امام جمعه نیشابور [در واکنش به شعارهای مردم در آرامگاه خیام، خواستار تخلیه آرامگاه خیام شده است.»


🔹پس از انتشار این ویدئو در شبکه‌های اجتماعی و واکنش‌های گسترده، امام جمعه «صحبت‌های نسبت داده شده به امام جمعه» را تکذیب کرده و گفته فرد سخنرانی یک روحانی دیگر است.

🔹بله، سخنران ویدئوی منتشر شده، یک روحانی به اسم «رباطی»، از سخنرانان مذهبی در نیشابور است.
آنچه مشخص است سید قاسم یعقوبی، امام جمعه متولی مراسم بوده است، در مراسم و در حین سخنرانی حضور داشته و صحبت‌های مشابهی با سخنران مطرح کرده است.

🔹او در واکنش به حضور و شعارهای
مردم در مقبره خیام، به صراحت خواستار تغییر طرح کنونی محوطه آرامگاه خیام، به گونه‌ای باشد که «امام‌زاده در حاشیه» قرار نگیرد و «عظمت» آن دیده شود.


👈در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 مستعان پلاسمایی

🔹در قسمت ۲۰۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا صحبت‌های علی خامنه‌ای درباره دخالت نکردن خود در اقتصاد ایران را درستی‌سنجی کردیم و موارد متعددی در رد این ادعا را برشمردیم.

🔹ادعای دستیابی جمهوری اسلامی ایران به سلاح پلاسمایی، سوژه دیگری است که درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹اظهارات وزیر نفت عراق درباره استفاده نفتکش‌های ایرانی از اسناد جعلی عراقی، با تکذیب معاون وزیر نفت ایران همراه شد؛ تکذیبی که البته به ادعای نادرستی استناد کرده بود و درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹تنش‌های اخیر آمریکا و ایران، بهانه‌ای برای انتشار اخبار و ادعاهای نادرست شده است. در این قسمت چند موضوع از جمله ادعای بحران تخم‌مرغ در آمریکا، نامه ترامپ به سنا برای حمله به ایران و یک ویدیوی دستکاری‌شده از ترس ترامپ در یک سخنرانی را مرور کردیم.

🔹در ادامه ادعاهای مختلف درباره ترور جان اف کندی، این‌بار به افشای نقش موساد و اسرائیل اشاره شده که درباره نادرست بودن این ادعا نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹سه ادعای مختلف درباره وضعیت ناوهای هواپیمابر آمریکا در خاورمیانه، سوژه‌های دیگر این قسمت پادکست فکت‌نامه هستند.

🔹یک گزارش نادرست درباره میزان منابع آنتیموان در ایران و همچنین تکرار چندباره ادعاها درباره ذخایر لیتیوم ایران، دو موضوع دیگری هستند که در کنار ادعای ساخت سلاح پلاسمایی، خاطره رونمایی از «دستگاه کرونایاب مستعان ۱۱۰» را برای ما زنده کرده است و در این قسمت به آن پرداخته‌ایم.

🔹در پایان، فکت‌چک کوتاهی داریم درباره اینکه ماجرای اسکلت غول‌پیکر در غارهای تایلند چیست.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست درباره کشف سازه‌های عظیم زیر اهرام مصر

🔹ادعاهایی مبنی بر کشف سازه‌های عظیم زیر اهرام مصر در شبکه‌های اجتماعی منتشر و گفته شده است که «بیش از دو کیلومتر سازه زیر اهرام مصر خوابیده و چیزی که ما می‌دیدیم، شاید فقط نوک برج بوده».

🔹این ادعا بر اساس تحقیقات ادعایی مشکوکی در سال ۲۰۲۲ و تکرار آن از سوی گروهی دیگر در سال ۲۰۲۵ مطرح شده است.

🔹این افراد مدعی کشف شبکه‌ای زیرزمینی عظیم با چاه‌های عمودی، راه‌پله‌های مارپیچی و کانال‌ها در عمق بیش از ۶۱۰ متری زیر اهرام هستند.

🔹با این حال، باستان‌شناسان معتبر این ادعاها را رد کرده‌اند و نتایج آن‌ها را «کاملاً اشتباه» و بدون پایه علمی دانسته‌اند.

🔹متخصصان فناوری رادار نیز تأیید کرده‌اند که این ادعا «اغراقی بزرگ» است و فناوری مورد استفاده نمی‌تواند تا این عمق درون زمین نفوذ کند.

🔹همچنین، اعتبار علمی محققان اصلی این ادعاها به دلیل تحقیقات پیشین آنها در زمینه‌های شبه‌علمی زیر سؤال است.

🔹این ادعاها همچنین با نظریه‌های شبه‌علمی که از قبل در این باره وجود داشت و تصاویر ساخته شده با هوش مصنوعی همراه شده است.

🔹در مقابل، تیم‌های معتبر در حال انجام تحقیقات در منطقه جیزه هستند و یافته‌های آن‌ها با این ادعاها مطابقت ندارد.

🔹این تحقیقات نشان‌دهنده وجود ساختارهای کم‌عمق و عمیق‌تر متصل به هم است که احتمالا با شن پر شده یا خالی است.

🔹از این رو فکت‌نامه به ادعای کشف سازه‌های عظیم زیر اهرام مصر، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ اسناد جدید ترور کندی و ادعای بی‌اساس مشخص‌شدن نقش موساد در این ترور

🔹این روزها، همزمان با خارج‌شدن بخش جدیدی از پرونده ترور جان‌اف‌کندی از حالت محرمانه، این ادعا که اسناد نشان می‌دهد این ترور با کنترل موساد و اسرائیل انجام شده، در شبکه‌های اجتماعی بازنشر می‌شود.

🔹مروری بر اسناد و گزارش‌هایی که این روزها درباره آن منتشر شده نشان می‌دهد در اسناد، به این موضوع که ترور، با کنترل موساد یا اسرائیل انجام شده، اشاره‌ای نشده است.

🔹آنچه از مرور این سندها به دست آمده نشان می‌دهد مانند گزارش‌های قبلی، ضارب او شخصی به نام هاروی لی اسوالد بوده است. در اسناد جدید به این موضوع اشاره شده که CIA در جریان سفرهای اسوالد به اتحاد جماهیر شوروی و کوبا بوده و او را زیر نظر داشته است.

🔹یکی از اسناد مهمی که منتشر شده، گزارش یک افسر ارشد اطلاعاتی آمریکا، جیمز انگلتون است. او در این گزارش، ضمن اشاره به اینکه اسوالد تحت نظر CIA بوده است، به فعالیت‌های دیگر CIA در کشورهای دیگر نیز اشاره کرده که برای بسیاری از پژوهشگران، جالب توجه بوده است.

🔹با این توضیحات و استناد به گزارش‌های منتشر شده، فکت‌نامه به این ادعا که اسناد جدید نشان می‌دهد ترور کندی تحت کنترل اسرائیل و موساد بوده، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 مستعان پلاسمایی

🔹در قسمت ۲۰۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا صحبت‌های علی خامنه‌ای درباره دخالت نکردن خود در اقتصاد ایران را درستی‌سنجی کردیم و موارد متعددی در رد این ادعا را برشمردیم.

🔹ادعای دستیابی جمهوری اسلامی ایران به سلاح پلاسمایی، سوژه دیگری است که درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹اظهارات وزیر نفت عراق درباره استفاده نفتکش‌های ایرانی از اسناد جعلی عراقی، با تکذیب معاون وزیر نفت ایران همراه شد؛ تکذیبی که البته به ادعای نادرستی استناد کرده بود و درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹تنش‌های اخیر آمریکا و ایران، بهانه‌ای برای انتشار اخبار و ادعاهای نادرست شده است. در این قسمت چند موضوع از جمله ادعای بحران تخم‌مرغ در آمریکا، نامه ترامپ به سنا برای حمله به ایران و یک ویدیوی دستکاری‌شده از ترس ترامپ در یک سخنرانی را مرور کردیم.

🔹در ادامه ادعاهای مختلف درباره ترور جان اف کندی، این‌بار به افشای نقش موساد و اسرائیل اشاره شده که درباره نادرست بودن این ادعا نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹سه ادعای مختلف درباره وضعیت ناوهای هواپیمابر آمریکا در خاورمیانه، سوژه‌های دیگر این قسمت پادکست فکت‌نامه هستند.

🔹یک گزارش نادرست درباره میزان منابع آنتیموان در ایران و همچنین تکرار چندباره ادعاها درباره ذخایر لیتیوم ایران، دو موضوع دیگری هستند که در کنار ادعای ساخت سلاح پلاسمایی، خاطره رونمایی از «دستگاه کرونایاب مستعان ۱۱۰» را برای ما زنده کرده است و در این قسمت به آن پرداخته‌ایم.

🔹در پایان، فکت‌چک کوتاهی داریم درباره اینکه ماجرای اسکلت غول‌پیکر در غارهای تایلند چیست.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:31 مقدمه
00:02:59 ادعای شاخ‌دار دخالت نکردن خامنه‌ای در امور و برنامه‌‌ریزی‌های اقتصادی
00:17:52 ادعای شاخ‌دار درباره دستیابی ایران به سلاح پلاسمایی
00:25:54 اظهارات وزیر نفت عراق درباره استفاده نفتکش‌های ایرانی از اسناد جعلی
00:30:52 ادعای گمراه‌کننده درباره بحران تخم‌مرغ در آمریکا
00:34:49 ادعای بی‌اساس درباره نامه ترامپ به سنا برای حمله به ایران
00:38:49 تکرار ادعای شاخ‌دار «ترس ترامپ از الله‌اکبر»
00:41:09 ادعای بی‌اساس درباره افشای نقش موساد در ترور کندی
00:47:11 تصاویر جعلی از لحظه اصابت موشک یمنی به ناو ترومن
00:51:03 ادعای نادرست درباره خسارت جدی و خطر غرق شدن ناو آمریکایی
00:53:20 ادعای نادرست اعزام ناو هواپیمابر کارل‌وینسون به تنگه هرمز
00:55:49 خبر نادرست درباره کشف منابع جدید آنتیموان در ایران
01:05:11 درباره اسکلت غول‌پیکر در غارهای تایلند چه می‌دانیم؟
01:09:20 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست درباره شیر و گوشت گاو و گوسفند

🔹در اینستاگرام فارسی ادعا شده که خوردن شیر گوسفند و گوشت گاو، موجب مریضی می‌شود.

🔹در ویدیویی، زنی که به شیوه مروجان «طب سنتی» و «طب اسلامی»، خود را «حکیم دیبا» معرفی می‌کند، می‌گوید: گوشت گاو و شیر گوسفند، مرض است.

🔹هیچ مطلب علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد مصرف شیر گوسفند و گوشت گاو به طور کلی موجب بروز بیماری می‌شود.

🔹مراکز معتبری مثل سازمان غذا و داروی آمریکا یا مایوکلینیک توصیه‌هایی برای مصرف متعادل «انواع گوشت قرمز» مطرح کرده‌اند، نه گونه خاصی از آن.

🔹لبنیات و شیر نیز در مواردی می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی نظیر حساسیت‌های مختلف شود اما این هم ارتباطی با برتری نوعی از شیر بر دیگری ندارد.

🔹«حکیم دیبا» مدعی شده که این توصیه‌ها به نقل از امام ششم شیعیان و مربوط به کتاب «طب الصادق» است ولی ما در دو نسخه عربی و فارسی این کتاب چنین نقل قولی نیافتیم.

🔹در منابع دیگر نیز چنین روایتی به «پیامبر اسلام» نسبت داده شده است، نه «امام صادق».

🔹ضمن تاکید بر غیرعلمی بودن این ادعاها، جالب اینجاست که حتی در وبسایت‌های مروجان مشهور طب اسلامی از جمله عباس تبریزیان نیز ادعاهای کم‌وبیش مشابهی مطرح شده اما هیچکدام به طور کامل مصرف گوشت گاو و شیر گوسفند را موجب «مرض» و «بیماری» ندانسته‌اند.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای «گوشت گاو و شیر گوسفند، مرض است» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🍌ادعای نادرست درباره واردات موز مسموم از سومالی به ایران



🔹ویدیوهایی در اینستاگرام فارسی منتشر شده که ادعا می‌کنند هزار تن موز آلوده به سم آرسنیک و «هلیکوباکتر» از سومالی به ایران وارد
شده و خوردن آن منجر به مرگ می‌شود.

🔹هیچ گزارشی مبنی بر ورود موز مسموم به ایران وجود ندارد و این خبر تازه نیز بازیافت شایعه قبلی با تغییراتی کوچک، مثلا در وزن موزهای وارداتی ادعایی و افزودن سم آرسنیک به موارد قبلی است.

🔹از سوی دیگر بررسی منابع رسمی و آمارهای گمرک نشان می‌دهد که ایران اساسا از سومالی موز وارد نمی‌کند و واردات موز ایران بیشتر از کشورهای هند، ترکیه و فیلیپین است.

🔹این ادعا سه سال پیش نیز با محتوایی مشابه مطرح شده بود و فکت‌نامه به آن نشان نادرست داد.

👈مقاله کامل در فکت‌نامه


🌐 @Factnameh