🔥 Հայերի ցեղասպանության ճանաչման ամենից ուժգին, թույլ տվեք ասել՝ տպավորիչ քաղաքական ակտերը կայացրել է Ֆրանսիան:
Ֆրանսիայում քննարկվեց անգամ ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն սահմանելու հարցը, օրենքն ընդունվեց խորհրդարանում, բայց այն հակասահմանադրական ճանաչեց Սահմանադրական դատարանը, համարելով, որ դա սահմանափակում է խոսքի ազատությունը: Ընդ որում, այդտեղ թերեւս կար ակնառու խտրականություն, որովհետեւ, Ֆրանսիայում կարծես թե շատ վաղուց գործում է Հոլոքոսթի ժխտման համար քրեական պատասխանատվության օրենք:
Ինչպե՞ս կարող է իրավական առումով մեկի ժխտումը լինել քրեորեն հետապնդելի, մյուսինը՝ ոչ:
Ի դեպ, այդ առնչությամբ, երբ Ֆրանսիայում քննարկվում էր հայերի ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվության մասին օրենքի նախագիծը, Փարիզում առիթ եմ ունեցել այդ թեմայով զրուցել մարսելցի պատգամավոր Վալերի Բուայեի հետ եւ կարծիք հայտնել, որ օրենքը Ֆրանսիայում այդուհանդերձ չի դառնա կիրառելի:
Ես իհարկե կարծում էի, որ այն չի ընդունվի խորհրդարանի վերին պալատում, բայց փաստացի կասեցումը կամ արգելակումը տեղի ունեցավ Սահմանադրական դատարանում:
Այդուհանդերձ, կրկնեմ, ցեղասպանության ճանաչման հարցում Ֆրանսիայի դիրքորոշումը անկասկած եղել է բավականին ընդգծված ու առանձնահատուկ: Իհարկե, գուցե ավելորդ է նույնիսկ ասել, որ բուն մոտիվը Ֆրանսիայի աշխարհաքաղաքական ռազմավարությունն է, Թուրքիայի հետ էքզիստենցիալ մրցակցության հանգամանքը, որը գուցե ածանցվել է ֆրանս-բրիտանական մրցակցությունից: Չխորանանք շերտերի մեջ, դրանք բնականաբար շատ են:
Ես իհարկե հարյուրամյա պատմական իրադարձությունների գիտակ չեմ, բայց, ինձ հետաքրքիր է, Ռուսաստանին՝ մեզ թուրքերի հետ թշնամացնելու հարցում, դրա համար ցեղասպանության խնդիրը «շահարկելու» համար մեղադրանքների հեղինակները ի՞նչ են մտածում Ֆրանսիայի մասին:
Բայց, խոսքս ամենեւին այն մասին չէ, թե՝ Ռուսաստանին մեղադրելու պարագայում, բա ինչու՞ նույնը չեք ասում Ֆրանսիայի մասին:
Ըստ իս, պարզապես անմտություն է գերտերություններին որեւէ կերպ ուղղակկի, թե անուղղակի մեղադրել այդ հարցը իրենց աշխարհաքաղաքական շահերին ծառայեցնելու համար: Անմտություն է երկու պատճառով.
ա) կա ցեղասպանության փաստ: Ցեղասպանությունը մարդկության դեմ հանցագործություն է, միջազգային ոճրագործություն: Եթե որեւէ մեկը այդ հանգամանքը շահարկում է, խաղարկում իր նպատակների համար, իհարկե ցանկալի չէ, բայց այդ հանգամանքը բացարձակապես չի կարող հավակնել լինել որեւէ «բացատրություն», որն ուղղակի, թե անուղղակի ձեւով կասկածի տակ կարող է դնել ոճրագործության փաստը եւ այն ճանաչելու եւ դատապարտելու անհրաժեշտությունը:
բ) մենք որեւէ կերպ չունենք ազդեցություն որեւէ աշխարհաքաղաքական կենտրոնի հանդեպ, հետեւաբար, մենք չենք կարող նրանց ստիպել հրաժարվել ցեղասպանության հարցը Թուրքիայի դեմ խաղարկելու իրենց քաղաքականությունից, եթե նրանք անհրաժեշտ համարեն այդպիսի քաղաքականություն: Հետեւաբար, ոչ միայն չկա որեւէ իմաստ՝ հրապարակավ քննարկման, խոսույթի առարկա դարձնել մի բան, որի վրա մենք չունենք ազդեցություն, այլեւ՝ այդ հանգամանքը պարունակում է ընդամենը այդ մեծ խաղում ավելի մանրանալու, քան ամրանալու հեռանկար:
Ինչ նկատի ունեմ, ավելի մանրանալ ասելով: Այն, որ մեր այդ խոսույթը կամ քննարկումները կարող է ընդամենը օգտագործել Թուրքիան, այդ մեծ խաղի համար: Եթե մենք մտածում են, թե այդ կերպ մենք կարող ենք Թուրքիային տրամադրել Հայաստանի հանդեպ բարյացկամության, ապա այդտեղ էլ թերեւս սխալվում ենք չարաչար:
Թուրքիայի վերաբերմունքը մեր հանդեպ բացարձակապես էմոցիոնալ տիրույթում չէ: Այյն բացարձակապես պայմանավորված չէ նրանով՝ մենք կհիշե՞նք ցեղասպանություն, թե՞ ոչ, կհիշե՞նք Սեւր, Արեւմտյան Հայաստան, թե՞ ոչ: Ներեցեք, բայց այդօրինակ չափումները, ըստ իս, պարզապես միամտություն կամ մոլորություն են:
Մեր հանդեպ Թուրքիայի քաղաքականությունը չափվում է իր ռազմավարական նպատակադրումներով ու խնդիրներով: Այո, նա կարող է առիթ դարձնել մեր որեւէ հիշատակում: Բայց այն դեպքում, երբ նրան պետք է այդպիսի առիթ: Եթե կա «պետք»-ի ռազմավարական որոշում, ապա առիթ կստեղծի հենց ինքն էլ, եթե նույնիսկ մենք չտանք այդ առիթը: Իսկ գործիքներ ունի շատ:
Չի նշանակում իհարկե, թե կապ չունի մեր հռետորաբանությունը: Բայց, այդ առնչությամբ բերեմ Ասադի օրինակը, Էրդողանի հետ նրա ջերմ, ընտանեկան հարաբերության օրինակը: Երբ Թուրքիայի մոտ ձեւավորվեց «պետք»-ի ժամանակային ու տարածական մոտիվն ու հնարավորությունը, ժամանակի ջերմությունը որեւէ կերպ չփրկեց Ասադին: 👇
🔥 Հայերի ցեղասպանության ճանաչման ամենից ուժգին, թույլ տվեք ասել՝ տպավորիչ քաղաքական ակտերը կայացրել է Ֆրանսիան:
Ֆրանսիայում քննարկվեց անգամ ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն սահմանելու հարցը, օրենքն ընդունվեց խորհրդարանում, բայց այն հակասահմանադրական ճանաչեց Սահմանադրական դատարանը, համարելով, որ դա սահմանափակում է խոսքի ազատությունը: Ընդ որում, այդտեղ թերեւս կար ակնառու խտրականություն, որովհետեւ, Ֆրանսիայում կարծես թե շատ վաղուց գործում է Հոլոքոսթի ժխտման համար քրեական պատասխանատվության օրենք:
Ինչպե՞ս կարող է իրավական առումով մեկի ժխտումը լինել քրեորեն հետապնդելի, մյուսինը՝ ոչ:
Ի դեպ, այդ առնչությամբ, երբ Ֆրանսիայում քննարկվում էր հայերի ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվության մասին օրենքի նախագիծը, Փարիզում առիթ եմ ունեցել այդ թեմայով զրուցել մարսելցի պատգամավոր Վալերի Բուայեի հետ եւ կարծիք հայտնել, որ օրենքը Ֆրանսիայում այդուհանդերձ չի դառնա կիրառելի:
Ես իհարկե կարծում էի, որ այն չի ընդունվի խորհրդարանի վերին պալատում, բայց փաստացի կասեցումը կամ արգելակումը տեղի ունեցավ Սահմանադրական դատարանում:
Այդուհանդերձ, կրկնեմ, ցեղասպանության ճանաչման հարցում Ֆրանսիայի դիրքորոշումը անկասկած եղել է բավականին ընդգծված ու առանձնահատուկ: Իհարկե, գուցե ավելորդ է նույնիսկ ասել, որ բուն մոտիվը Ֆրանսիայի աշխարհաքաղաքական ռազմավարությունն է, Թուրքիայի հետ էքզիստենցիալ մրցակցության հանգամանքը, որը գուցե ածանցվել է ֆրանս-բրիտանական մրցակցությունից: Չխորանանք շերտերի մեջ, դրանք բնականաբար շատ են:
Ես իհարկե հարյուրամյա պատմական իրադարձությունների գիտակ չեմ, բայց, ինձ հետաքրքիր է, Ռուսաստանին՝ մեզ թուրքերի հետ թշնամացնելու հարցում, դրա համար ցեղասպանության խնդիրը «շահարկելու» համար մեղադրանքների հեղինակները ի՞նչ են մտածում Ֆրանսիայի մասին:
Բայց, խոսքս ամենեւին այն մասին չէ, թե՝ Ռուսաստանին մեղադրելու պարագայում, բա ինչու՞ նույնը չեք ասում Ֆրանսիայի մասին:
Ըստ իս, պարզապես անմտություն է գերտերություններին որեւէ կերպ ուղղակկի, թե անուղղակի մեղադրել այդ հարցը իրենց աշխարհաքաղաքական շահերին ծառայեցնելու համար: Անմտություն է երկու պատճառով.
ա) կա ցեղասպանության փաստ: Ցեղասպանությունը մարդկության դեմ հանցագործություն է, միջազգային ոճրագործություն: Եթե որեւէ մեկը այդ հանգամանքը շահարկում է, խաղարկում իր նպատակների համար, իհարկե ցանկալի չէ, բայց այդ հանգամանքը բացարձակապես չի կարող հավակնել լինել որեւէ «բացատրություն», որն ուղղակի, թե անուղղակի ձեւով կասկածի տակ կարող է դնել ոճրագործության փաստը եւ այն ճանաչելու եւ դատապարտելու անհրաժեշտությունը:
բ) մենք որեւէ կերպ չունենք ազդեցություն որեւէ աշխարհաքաղաքական կենտրոնի հանդեպ, հետեւաբար, մենք չենք կարող նրանց ստիպել հրաժարվել ցեղասպանության հարցը Թուրքիայի դեմ խաղարկելու իրենց քաղաքականությունից, եթե նրանք անհրաժեշտ համարեն այդպիսի քաղաքականություն: Հետեւաբար, ոչ միայն չկա որեւէ իմաստ՝ հրապարակավ քննարկման, խոսույթի առարկա դարձնել մի բան, որի վրա մենք չունենք ազդեցություն, այլեւ՝ այդ հանգամանքը պարունակում է ընդամենը այդ մեծ խաղում ավելի մանրանալու, քան ամրանալու հեռանկար:
Ինչ նկատի ունեմ, ավելի մանրանալ ասելով: Այն, որ մեր այդ խոսույթը կամ քննարկումները կարող է ընդամենը օգտագործել Թուրքիան, այդ մեծ խաղի համար: Եթե մենք մտածում են, թե այդ կերպ մենք կարող ենք Թուրքիային տրամադրել Հայաստանի հանդեպ բարյացկամության, ապա այդտեղ էլ թերեւս սխալվում ենք չարաչար:
Թուրքիայի վերաբերմունքը մեր հանդեպ բացարձակապես էմոցիոնալ տիրույթում չէ: Այյն բացարձակապես պայմանավորված չէ նրանով՝ մենք կհիշե՞նք ցեղասպանություն, թե՞ ոչ, կհիշե՞նք Սեւր, Արեւմտյան Հայաստան, թե՞ ոչ: Ներեցեք, բայց այդօրինակ չափումները, ըստ իս, պարզապես միամտություն կամ մոլորություն են:
Մեր հանդեպ Թուրքիայի քաղաքականությունը չափվում է իր ռազմավարական նպատակադրումներով ու խնդիրներով: Այո, նա կարող է առիթ դարձնել մեր որեւէ հիշատակում: Բայց այն դեպքում, երբ նրան պետք է այդպիսի առիթ: Եթե կա «պետք»-ի ռազմավարական որոշում, ապա առիթ կստեղծի հենց ինքն էլ, եթե նույնիսկ մենք չտանք այդ առիթը: Իսկ գործիքներ ունի շատ:
Չի նշանակում իհարկե, թե կապ չունի մեր հռետորաբանությունը: Բայց, այդ առնչությամբ բերեմ Ասադի օրինակը, Էրդողանի հետ նրա ջերմ, ընտանեկան հարաբերության օրինակը: Երբ Թուրքիայի մոտ ձեւավորվեց «պետք»-ի ժամանակային ու տարածական մոտիվն ու հնարավորությունը, ժամանակի ջերմությունը որեւէ կերպ չփրկեց Ասադին: 👇
BY Hakob Badalyan
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Telegram has gained a reputation as the “secure” communications app in the post-Soviet states, but whenever you make choices about your digital security, it’s important to start by asking yourself, “What exactly am I securing? And who am I securing it from?” These questions should inform your decisions about whether you are using the right tool or platform for your digital security needs. Telegram is certainly not the most secure messaging app on the market right now. Its security model requires users to place a great deal of trust in Telegram’s ability to protect user data. For some users, this may be good enough for now. For others, it may be wiser to move to a different platform for certain kinds of high-risk communications. The regulator said it has been undertaking several campaigns to educate the investors to be vigilant while taking investment decisions based on stock tips. In the past, it was noticed that through bulk SMSes, investors were induced to invest in or purchase the stocks of certain listed companies. The regulator said it has been undertaking several campaigns to educate the investors to be vigilant while taking investment decisions based on stock tips. Telegram has become more interventionist over time, and has steadily increased its efforts to shut down these accounts. But this has also meant that the company has also engaged with lawmakers more generally, although it maintains that it doesn’t do so willingly. For instance, in September 2021, Telegram reportedly blocked a chat bot in support of (Putin critic) Alexei Navalny during Russia’s most recent parliamentary elections. Pavel Durov was quoted at the time saying that the company was obliged to follow a “legitimate” law of the land. He added that as Apple and Google both follow the law, to violate it would give both platforms a reason to boot the messenger from its stores.
from sa
