group-telegram.com/tarikhandishi/1838
Last Update:
«دو آمریکا، دو پرچم، دو ملت»
گفتار چهارم از مجموعه گفتارهای «آمریکا چگونه آمریکا شد».
▪️مقدمه
در چهارمین گفتار دربارۀ تاریخ تحلیلی آمریکا به «جنگ داخلی» آمریکا می‌پردازم. جنگ داخلی آمریکا (۱۸۶۱-۱۸۶۵) بیش از هر جنگ دیگری تلفات روی دست آمریکایی‌ها گذاشت و یاد آن در خاطرۀ ملی آن‌ها پررنگتر از هر جنگی مانده است. آمریکایی که ما می‌شناسیم از خاکستر این جنگ برخاست. فایل تصویری این گفتار را در پیوست می‌توانید ببینید و اگر فایل شنیداری را ترجیح می‌دهید، در پست بعدی تقدیم می‌شود.
▪️جنگ داخلی آمریکا
کسی که با تاریخ سروکار دارد و می‌خواهد تاریخ را بفهمد، اجازه ندارد دست در انبان انگاره‌های الهیاتی برد و بکوشد تاریخ را با آموزه‌های الهیاتی بفهمد. اما می‌خواهم دست‌کم به کنایه بگویم که انگار جنگ داخلی آمریکا با آن تلفات سنگین و ۶۵۰ هزار کشته، تاوان تازیانه‌هایی بود که بی‌پروا بر تن بردگان سیاه نواخته بودند. اصلاً چگونه می‌شود کسی را از مقام انسانی خود به سطح احشام فروکاست و او را خرید و فروخت؟ زمانی که آمریکایی‌ها با دادن هزاران کشته از انگلستان مستقل شدند، در آن اعلامیۀ درخشان استقلال برای نخستین بار در تاریخ بنای یک کشور را بر آزادی و حقوق طبیعی انسان گذاشتند، اما هزینۀ آن جنگ با جان کندن کسانی تأمین می‌شد که شأنی در حد احشام داشتند: برده‌هایی که در کشتزارهای جنوبی کار می‌کردند.
تمام پانزده رئیس‌جمهوری که از زمان پایه‌گذاری آمریکا به قدرت رسیدند، از جورج واشنگتن (۱۷۸۹-۱۷۹۷) تا جیمز بیوکَنِن (۱۸۵۷-۱۸۶۱) خود یا برده‌دار بودند یا با آن مخالفتی نداشتند. اما در نوامبر ۱۸۶۰ مردی از طرف جمهوری‌خواهان به کاخ سفید رسید که از مخالفان معروف برده‌داری بود. البته نیامده بود تا یک‌شبه برده‌داری را برچیند، بلکه می‌خواست از گسترش آن جلوگیری کند و بعد گام‌به‌گام با اعطای غرامت و سیاست‌های جبرانی ایالت‌ها برده‌دار جنوب را به برچیدن برده‌داری وادارد. اما جنوبی‌های برده‌دار نسبت به آمدن آبراهام واکنشی هیستریک نشان دادند و پس از پیروزی او در انتخابات، پیش از آنکه مراسم تحلیف او برگزار شود، شش ایالت جنوبی از اتحاد آمریکا خارج شدند و اعلام استقلال کردند؛ یعنی خود را کشوری جدید اعلام کردند و خود را «ایالات مؤتلفۀ آمریکا» (سی‌اس‌ای) نامیدند. دو ماه بعد این شورشیان به پادگانی که نیروهای شمال در آن مستقر بود حمله کردند. آبراهام لینکلن با اینکه خروج ایالت‌ها از اتحاد آمریکا را غیرقانونی و مصداق شورش می‌دانست، تأکید داشت او نخستین گلوله را شلیک نخواهد کرد. وقتی جنوبی‌ها دست به اقدام نظامی زدند، او به ۷۵ هزار نیرو آمادهباش داد و در واکنش به این اقدام او چهار ایالت دیگر از اتحاد ایالات متحد آمریکا خارج شدند (به علاوۀ تگزاس که در این اثنا خارج شده بود) و به این ترتیب یازده ایالت شورشی کشوری جدید ساختند.
درست است که در ظاهر امر بهانۀ اصلی جنگ قضیۀ برده‌داری بود، اما مجموعه‌ای از عوامل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی وجود داشت که پیوسته شکاف میان شمال و جنوب را بیشتر کرده بود. بیش از همه قضیه این بود که دو اقتصاد متفاوت در جنوب و شمال آمریکا دامن گسترانده بود. شمال به سرعت به سوی صنعتی‌سازی پیش می‌رفت و جنوب زراعی و به تولیدات تک‌محصولی و خام‌فروشی ــ پنبه، بادام‌زمینی، غله، تنباکو... ــ وابسته بود. توضیح این تضاد ساختاری مفصل است و در گفتارِ پیوست آن را شرح داده‌ام.
در آغاز جنگ جمعیت شمالی‌ها ۲۱ میلیون و جمعیت جنوب ۹ میلیون بود، در حالی که ۴ میلیون از این ۹ میلیون هم برده بودند. افزون بر این، تولید صنعتی شمال ۹ برابر جنوب بود. اما این‌طور نبود که جنوب حریفی از پیش بازنده باشد. شمال در فرایندی طولانی و با تلفات سنگین و به سختی سرانجام توانست در طول پنج سال در جنگ پیروز شود. با پیروزی شمال، سرنوشت برده‌داری نیز در آمریکا مشخص شد: با صدور متمم سیزدهم قانون‌اساسی آمریکا هر نوع برده‌داری و کار اجباری برچیده شد و این پایانی بود بر دو قرن و نیم برده‌داری در آمریکا.
شرح این مباحث را در پیوست ببینید یا در فایل شنیداری در پست بعد بشنوید. در گفتار بعدی، به سرنوشت سرخپوستان آمریکا می‌پردازم. برای دیدن و شنیدن سه گفتار پیشین به این لینک‌ها مراجعه بفرمایید:
▪️گفتار اول: «آمریکا از پیدایش تا انقلاب»
https://www.group-telegram.com/sa/tarikhandishi.com/1787
▪️گفتار دوم: «انقلاب آمریکا»
https://www.group-telegram.com/sa/tarikhandishi.com/1804
▪️گفتار سوم: «کلبۀ عمو تام»
https://www.group-telegram.com/sa/tarikhandishi.com/1822
برای پیگیری گفتارهای بعدی به صفحۀ اینستاگرام بنده مراجعه بفرمایید:
https://instagram.com/mehditadayoni
مهدی تدینی
#گفتارهای_لایو، #آمریکا
@tarikhandishi | تاریخ‌اندیشی
BY تاریخ‌اندیشی ــ مهدی تدینی
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Share with your friend now:
group-telegram.com/tarikhandishi/1838