کانال پژوهشی کاشان شناسی

کشفی بسیار مهم و شگفت در پایگاه پژوهشی ویگل (محوطه هراسکان)
فرضی که بیست سال قبل در مقاله‌ای راجع به کجایی قریه هراسکان مطرح کرده بودم، درست از آب درآمد. گرچه اهمیت این کشف فراتر از مدعای مقاله ماست.

اینک بخشی از مقاله «معمای قریه #هراسکان و ملاحظاتی درباره چند نام جغرافیایی در قصیده نونیه راوندی»، محمد مشهدی نوش‌آبادی، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، شماره۴۴، بهار و تابستان ۱۳۸۵. صفحات ۱۸۳ تا ۱۹۴
واژه­‌های کلیدی
هراسکان، دیوان رواندی، حافاسان، قری‌الرمل، وقف‌نامه‌های ایلخانی و تیموری

... از جمله آبادی‌هایی که در این قصیده از آن یاد شده و اثری از آن برجای نیست، قریه «هراسکان» است. هراسکان از جمله‌ آبادی‌های منطقه کاشان است که از گذشته­‌های دور مورد توجه مورخان و جغرافی‌دانان بوده است، به صورتی‌که مورخانی مانند «ابوشیخ» و شاگردش «ابونعیم اصفهانی» (سده چهارم) و مافروخی (سده پنجم) به تبعیت از جغرافی‌دانان گذشته، از این روستا با عنوان یکی از عجایب اصفهان یاد کرده­‌اند. اما این آبادی شگفت­‌انگیز در کجاست؟ و به چه سرنوشتی دچار شده است؟ این‌ها سؤال‌هایی است که ما در بخش دوم در صدد پاسخ دادن به آن‌ها هستیم.
....
۵- گزارش‌های باستان‌شناختی
در پاییز سال ۱۳۷۹ از سوی «زهرا ساروخانی»، اسنادی با عنوان «گزارشات مربوط به ثبت محوطه باستانی دشت مختارآباد آران و بیدگل در فهرست آثار ملی کشور» تهیه و تنظیم شد. براساس این گزارش‌ها، این محوطه باستانی در یک محدوده وسیع در جنوب شرقی شهرک صنعتی بیدگل قرار دارد که با پیشرفت کویر به سمت غرب در زیر شن‌های روان مدفون شده است. در بررسی اولیه، یک تپه، چند قلعه و ساختمان‌های خشتی زیادی شناسایی شد. در محوطه­‌های مختلفی که در این منطقه شناسایی شده، سفال‌های نخودی و قرمزرنگ و استخوان‌های انسانی که در دشت پراکنده هستند، به چشم می‌­خورد.
جالب توجه این است که «ساروخانی» نیز آثار به‌دست آمده در این محوطه وسیع را تا سده هشتم هجری تخمین زده است که این تاریخ نیز با محتوای وقف‌نامه­‌ها، که هراسکان در اوایل سده هشتم معمور و آباد بوده، اما در سده نهم به روستایی بایر و خالی از سکنه تبدیل شده است، منطبق است.
البته؛ دور از جزم و احتیاط است که فعلا در صدد تعیین دقیق محل قریه هراسکان برآییم؛ زیرا در منطقه آران و بیدگل، مناطق تاریخی دیگری نیز شناسایی شده است که ممکن است بازمانده­‌ای از قریه هراسکان باشد. طبعا کاوش‌های باستان‌شناختی این مناطق بیش از پیش رازهای سر به مهر هراسکان را بر ملا خواهد ساخت.
#محمد_مشهدی_نوش‌آبادی
https://www.instagram.com/p/C9HzgomoU-_/?igsh=bHN4YmZwZ2twb210

www.group-telegram.com/sg/kashanshenasi.com/1921

140 viewsOct 22 at 16:52

کشفی بسیار مهم و شگفت در پایگاه پژوهشی ویگل (محوطه هراسکان)
فرضی که بیست سال قبل در مقاله‌ای راجع به کجایی قریه هراسکان مطرح کرده بودم، درست از آب درآمد. گرچه اهمیت این کشف فراتر از مدعای مقاله ماست.

اینک بخشی از مقاله «معمای قریه #هراسکان و ملاحظاتی درباره چند نام جغرافیایی در قصیده نونیه راوندی»، محمد مشهدی نوش‌آبادی، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، شماره۴۴، بهار و تابستان ۱۳۸۵. صفحات ۱۸۳ تا ۱۹۴
واژه­‌های کلیدی
هراسکان، دیوان رواندی، حافاسان، قری‌الرمل، وقف‌نامه‌های ایلخانی و تیموری

... از جمله آبادی‌هایی که در این قصیده از آن یاد شده و اثری از آن برجای نیست، قریه «هراسکان» است. هراسکان از جمله‌ آبادی‌های منطقه کاشان است که از گذشته­‌های دور مورد توجه مورخان و جغرافی‌دانان بوده است، به صورتی‌که مورخانی مانند «ابوشیخ» و شاگردش «ابونعیم اصفهانی» (سده چهارم) و مافروخی (سده پنجم) به تبعیت از جغرافی‌دانان گذشته، از این روستا با عنوان یکی از عجایب اصفهان یاد کرده­‌اند. اما این آبادی شگفت­‌انگیز در کجاست؟ و به چه سرنوشتی دچار شده است؟ این‌ها سؤال‌هایی است که ما در بخش دوم در صدد پاسخ دادن به آن‌ها هستیم.
....
۵- گزارش‌های باستان‌شناختی
در پاییز سال ۱۳۷۹ از سوی «زهرا ساروخانی»، اسنادی با عنوان «گزارشات مربوط به ثبت محوطه باستانی دشت مختارآباد آران و بیدگل در فهرست آثار ملی کشور» تهیه و تنظیم شد. براساس این گزارش‌ها، این محوطه باستانی در یک محدوده وسیع در جنوب شرقی شهرک صنعتی بیدگل قرار دارد که با پیشرفت کویر به سمت غرب در زیر شن‌های روان مدفون شده است. در بررسی اولیه، یک تپه، چند قلعه و ساختمان‌های خشتی زیادی شناسایی شد. در محوطه­‌های مختلفی که در این منطقه شناسایی شده، سفال‌های نخودی و قرمزرنگ و استخوان‌های انسانی که در دشت پراکنده هستند، به چشم می‌­خورد.
جالب توجه این است که «ساروخانی» نیز آثار به‌دست آمده در این محوطه وسیع را تا سده هشتم هجری تخمین زده است که این تاریخ نیز با محتوای وقف‌نامه­‌ها، که هراسکان در اوایل سده هشتم معمور و آباد بوده، اما در سده نهم به روستایی بایر و خالی از سکنه تبدیل شده است، منطبق است.
البته؛ دور از جزم و احتیاط است که فعلا در صدد تعیین دقیق محل قریه هراسکان برآییم؛ زیرا در منطقه آران و بیدگل، مناطق تاریخی دیگری نیز شناسایی شده است که ممکن است بازمانده­‌ای از قریه هراسکان باشد. طبعا کاوش‌های باستان‌شناختی این مناطق بیش از پیش رازهای سر به مهر هراسکان را بر ملا خواهد ساخت.
#محمد_مشهدی_نوش‌آبادی
https://www.instagram.com/p/C9HzgomoU-_/?igsh=bHN4YmZwZ2twb210

BY کانال پژوهشی کاشان شناسی