فنّ نگارش و ویرایش (فارسی شِکَر است)

✍کاندید یا کاندیدا

برخی معتقدند این دو کلمه را نباید به جای هم به کار برد؛ چراکه «کاندید» واژه‌ای فرانسوی (candide) و به‌معنای «ساده‌دل» و «معصوم» است. «کاندیدا» نیز واژه‌ای فرانسوی (candidat) است، اما به‌معنای «داوطلب» یا «نامزد» برای اجرای کاری یا احراز مقامی است. بنابراین، به جای «آقای x کاندید نمایندگی است» باید گفت: «آقای x کاندیدای نمایندگی است» و ازاساس، بهتر است که واژهٔ فارسی نامزد یا داوطلب را به جای آن، به کار ببریم.

البته باید به چند نکته توجه کرد:

⭕️ ١. کاندید در فارسی فقط یک معنی دارد و آن هم «نامزد» است، مانند:

رأی من این است کاندید از برای انتخاب
اندر این دوره مناسب‌تر کس از شدّاد نیست
(📚کلیات عشقی، ص٣٤٢)

خیانتی که در این دوره به‌دست وکلای دروغی یا وکلای کاندیدهای سفارت انگلیس یا اشراف … به این مملکت شده … در هیچ دوره‌ای نشده‌است.
(📚دیوان عارف قزوینی، ص۶۵).

به نام هرکس که ازطرف دولت کاندید شده بود، آرا در صندوق انتخابات می‌ریختند
(📚بزرگ علوی، گیله‌مرد، ص١٨١).

اگه از این چاله در اومدم، می‌تونم کاندید نمایندگی کنگره بشم
(📚نجف دریابندری، بیلی‌باتگیت، ص١٧٧).


⭕️ ٢. گاه سخن‌گویان یک زبان برخی واژه‌های بسیطِ معمولاً قرضی را متشکل از یک ریشه و یک وندِ زبان بومی خود می‌پندارند و سپس آن به‌اصطلاح وند را از آغاز یا پایان واژه حذف می‌کنند. در زبان‌شناسی، به این قاعده «پس‌سازی»، «پسین‌سازی»، «اشتقاق معکوس» یا «اشتقاق پسین» (back formation) می‌گوییم.

در فارسی، کاندیدا را جمع انگاشته‌ایم؛ یعنی صورتِ گفتاریِ کاندیدها. سپس با حذفِ «ا» از پایانِ آن، کاندید را ساخته‌ایم. این فرایند در فارسی مثال‌های بسیاری دارد؛ ازجمله:

کالباس از کالباسای روسی؛

واکس از واکسای روسی؛

لنت از لنتای روسی؛

دوجین از دیوژینای روسی

📚منبع مثال‌ها: علی‌اشرف صادقی، «کلمات روسی در زبان فارسی و تاریخچهٔ ورود آن‌ها»، مجلهٔ زبان‌شناسی، شمارهٔ ۴۰، ۱۳۸۴.

این فرایند در دیگر زبان‌ها نیز روی می‌دهد؛ چنان‌که در انگلیسی، واژهٔ بسیطِ editor را به‌اشتباه مشتق از edit و پسوند or- انگاشته‌اند و از آن فعلِ edit را ساخته‌اند.

⭕️ ٣. در فرهنگ بزرگ سخن نیز کاندیدا را به واژهٔ فارسی‌شدهٔ کاندید ارجاع داده‌اند.

درنتیجه، در زبان فارسی، کاندید و کاندیدا گونه‌هایی از یک واژه‌اند و با یک‌دیگر مترادف‌اند و هردو نیز درست است.

✅@virast_yar

www.group-telegram.com/tr/virast_yar.com/254

6.0K viewsedited  Jun 23 at 16:30

✍کاندید یا کاندیدا

برخی معتقدند این دو کلمه را نباید به جای هم به کار برد؛ چراکه «کاندید» واژه‌ای فرانسوی (candide) و به‌معنای «ساده‌دل» و «معصوم» است. «کاندیدا» نیز واژه‌ای فرانسوی (candidat) است، اما به‌معنای «داوطلب» یا «نامزد» برای اجرای کاری یا احراز مقامی است. بنابراین، به جای «آقای x کاندید نمایندگی است» باید گفت: «آقای x کاندیدای نمایندگی است» و ازاساس، بهتر است که واژهٔ فارسی نامزد یا داوطلب را به جای آن، به کار ببریم.

البته باید به چند نکته توجه کرد:

⭕️ ١. کاندید در فارسی فقط یک معنی دارد و آن هم «نامزد» است، مانند:

رأی من این است کاندید از برای انتخاب
اندر این دوره مناسب‌تر کس از شدّاد نیست
(📚کلیات عشقی، ص٣٤٢)

خیانتی که در این دوره به‌دست وکلای دروغی یا وکلای کاندیدهای سفارت انگلیس یا اشراف … به این مملکت شده … در هیچ دوره‌ای نشده‌است.
(📚دیوان عارف قزوینی، ص۶۵).

به نام هرکس که ازطرف دولت کاندید شده بود، آرا در صندوق انتخابات می‌ریختند
(📚بزرگ علوی، گیله‌مرد، ص١٨١).

اگه از این چاله در اومدم، می‌تونم کاندید نمایندگی کنگره بشم
(📚نجف دریابندری، بیلی‌باتگیت، ص١٧٧).


⭕️ ٢. گاه سخن‌گویان یک زبان برخی واژه‌های بسیطِ معمولاً قرضی را متشکل از یک ریشه و یک وندِ زبان بومی خود می‌پندارند و سپس آن به‌اصطلاح وند را از آغاز یا پایان واژه حذف می‌کنند. در زبان‌شناسی، به این قاعده «پس‌سازی»، «پسین‌سازی»، «اشتقاق معکوس» یا «اشتقاق پسین» (back formation) می‌گوییم.

در فارسی، کاندیدا را جمع انگاشته‌ایم؛ یعنی صورتِ گفتاریِ کاندیدها. سپس با حذفِ «ا» از پایانِ آن، کاندید را ساخته‌ایم. این فرایند در فارسی مثال‌های بسیاری دارد؛ ازجمله:

کالباس از کالباسای روسی؛

واکس از واکسای روسی؛

لنت از لنتای روسی؛

دوجین از دیوژینای روسی

📚منبع مثال‌ها: علی‌اشرف صادقی، «کلمات روسی در زبان فارسی و تاریخچهٔ ورود آن‌ها»، مجلهٔ زبان‌شناسی، شمارهٔ ۴۰، ۱۳۸۴.

این فرایند در دیگر زبان‌ها نیز روی می‌دهد؛ چنان‌که در انگلیسی، واژهٔ بسیطِ editor را به‌اشتباه مشتق از edit و پسوند or- انگاشته‌اند و از آن فعلِ edit را ساخته‌اند.

⭕️ ٣. در فرهنگ بزرگ سخن نیز کاندیدا را به واژهٔ فارسی‌شدهٔ کاندید ارجاع داده‌اند.

درنتیجه، در زبان فارسی، کاندید و کاندیدا گونه‌هایی از یک واژه‌اند و با یک‌دیگر مترادف‌اند و هردو نیز درست است.

✅@virast_yar

BY فنّ نگارش و ویرایش (فارسی شِکَر است)