У 2024 годзе на навуковай канферэнцыі выступіў расійскі архітэктар-рэстаўратар Сяргей Валерыянавіч Лалазараў з дакладам "Асаблівасці вывучэння і рэстаўрацыі Спаса-Праабражэнскага храма ў Полацку", у якім падзяліўся цікавымі звесткамі пра практыку рэстаўрацыі ў Беларусі, залатыя купалы на старажытнарускіх храмах і правакацыі ад масцітых беларускіх мэтраў.

Цалкам пераказалі для вас матэрыял, сабраўшы ўсе магчымыя фотаздымкі і чарцяжы, якія паказваліся ў час гэтага выступлення: частка першая і другая.

#Полацк #старажытарускаедойлідства #цэрквы #археалогія #рэстаўрацыя

У Мінску прапануюць выказацца наконт новых назваў вуліц і сквераў.

Сярод прапанаваных назваў, дзякуй Богу, толькі адна звязаная з вайной, астатнія са стваральнай працай. Сярод імёнаў, якімі хочуць назваць вуліцы ў жылой забудове "Утульны" ў межах у раёне вул. Парніковай — Падлеснай — Анаева:
* Юрый Грыгор'еў (1932—2019). Спраектаваў многія НДІ, Дом літаратара, Інстытут культуры, станцыю метро «Кастрычніцкая» і інжынерны корпус метрапалітэна з вежачкай на плошчы Незалежнасці.
* Людміла Гафо (1919—2022). Крымская грэчанка. Спраектавала большасць жылых раёнаў Мінска: Усход, Паўднёвы Захад 2, 3, па Лагойскім тракце, вуліцах Маскоўскай, Чкалава, Брылеўскай, К. Лібкнехта, Аэрадромнай.
* Міхаіл Паруснікаў (1893—1968). Аднаўляльнік пасляваеннага Мінска. Вучань беларускага шляхціца Жалтоўскага, які вынайшаў «сталінскі ампір». Спраектаваў ансамбль Ленінскага праспекта, будынак КДБ, Дзяржбанк, мост цераз Свіслач, стадыён «Дынама».
* Леў Мацкевіч (1903—1968). Удзельнічаў у аднаўленні Полацка і Оршы, пасля Мінска, займаючы пасаду галоўнага архітэктара горада. Пры яго ўдзеле спраектаваны ансамбль Ленінскага праспекта, Кастрычніцкая плошча і бульвар па Камсамольскай вуліцы.
* Віктар Анікін (1918—1997). Аўтар большасці будынкаў савецкай неаласікі ў Вільні, ад бібліятэкі і педінстытута да Зялёнага моста. З канца 1950-х працаваў у Мінску. Удзельнічаў у рэканструкцыі Батанічнага саду, праектаванні раёнаў Усход, Серабранка, па вул. Чкалава, Вяснянка. З Есьманам спраектаваў комплекс архітэктурна-будаўнічага інстытута, цяпер вядомага як «караблік» на Барысаўскім тракце.

Але вось навошта называць сквер каля Інтэграла ў гонар дырэктара, пра якога за межамі прадпрыемства ніхто не ведае - загадка. Таксама дапушчаны грубыя памылкі ў беларускіх назвах: вуліца Андрэя ГрамыкА,
сквер імя Пятра ГайдзенкА.

Прыйдзецца пісаць звароты. І вы пішыце!

#асобы #тапаніміка
https://minsknews.by/ulicza-batki-minaya-mozhet-poyavitsya-v-minske/

Памёр архітэктар і гісторык архітэктуры, прафесар Уладзімір Трацэўскі (1936-2025).

Доўгія 48 гадоў ён выкладаў гісторыю беларускай архітэктуры ў БНТУ. На лекцыях ён проста гарэў тым, пра што распавядаў. Яго запал пераходзіў і на нешматлікіх студэнтаў, якія наведваюць такія "непатрэбныя прадметы" на архітэктурным факультэце. Адзін з тых выкладчыкаў, якіх з цеплынёй успамінаеш. Сцены БНТУ мы з ім пакінулі ў адзін год: я атрымаў дыплом магістра, ён - развітальныя кветкі. Шчыра кажучы не думаю, што гэта было яго рашэннем - яму яго праца яўна прыносіла задавальненне і жыццёвую энергію, а студэнтам цікавыя байкі з доўгага жыцця ды жарты.

Трацэўскі напісаў мноства артыкулаў па архітэктурнай спадчыне Беларусі, але сапраўды фундаментальнай яго працай стала «Гісторыя архітэктуры народнага жылля Беларусі» (1989). Асновай працы з’явіліся матэрыялы, сабраныя даследчыкам у 1968—1987 гадах у экспедыцыях. У. В. Трацэўскі апрацаваў багатыя архіўныя матэрыялы, абследаваў 116 (з 118!) раёнаў краіны, вывучыў больш за 3000 аб’ектаў, уласна рабіў абмеры, замалёўкі, фотаздымкі.

Я пастаянна шкадую, што не скраў гэтую кнігу з універсітэцкай бібліятэкі. Яна ляжыць там мёртвым грузам, а ў маіх бы руках знайшла новае жыццё. Калі ў каго ёсць - гатовы прыняць яе ў дар.

А ўявіце які архіў фотаздымкаў і чарцяжёў застаўся! Спадзяюся спадчыннікам хопіць розуму правільна распарадзіцца гэтым багаццем.

Трацэўскі спраектаваў шэраг грамадскіх і жылых аб'ектаў у сталіцы, а таксама праекты рэстаўрацыі помнікаў архітэктуры - касцёлаў у Варонча, Дараве, Бабруйску, Сёмкавым Гарадку, Воўчыне, царквы ў Вялікай Ліпе, сядзібнага комплексу ў в. Высокая Ліпа і інш.

У апошнія дзесяцігоддзі дапамагаў як навуковы кансультант пры аднаўленні Любчанскага замка, запраектаваўшы рэнесенсныя купалы для вежаў. У Мінску пры ўдзеле Трацэўскага пабудавана Саборная мячэць, якая па яго ўпартым патрабаванні з'яўляецца копіяй знішчанай мінскай мячэці ХІХ стагоддзя.

Развітанне з Уладзімірам Трацэўскім адбылося 17 студзеня ў зале крэматорыя на Паўночных могілках Мінска. На жаль, даведаліся мы пра гэта толькі цяпер, ніякай абвесткі пра смерць прафесара на сайце Беларускага саюза архітэктараў і БНТУ не з'явілася.

#асобы