group-telegram.com/Iranianstructures/599
Last Update:
🌐در طلب فرهنگ/ دکتر داوری اردکانی: "فرهنگ و خردی" لازم است که هماهنگکنندۀ علم جدید و سازمانها و نهادهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و اداری و آموزشی باشد، برای اینکه منشاء اثر مفید باشند
🔹در طلب فرهنگ؛ سخنرانی در شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی
🔹دکتر رضا داوری اردکانی: فیلسوف و متفکر ایرانی و رئیس فرهنگستان علوم کشور
🔹پنجشنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۰
🔹بخش سوم
♦️زوال نظم انسانی با دروغ و کینهتوزی
♦️عشق راه به راستی میبرد و آن را به مردمان میآموزد وآنان یاد میگیرند که نه فقط در گفتار و رفتار با دیگران صادق باشند، بلکه به خود نیز دروغ نگویند. راه راستی خیلی زود به دوستی میرسد. عشق و راستی و دوستی شرط بنا و قوام یک جامعه سالم انسانی است، ولی تحمل بار عشق و ماندن در راه راستی و دوستی آسان نیست و به این جهت هیچ جهان و دورانی را نمیشناسیم که دچار درجاتی از دروغ و کین و دشمنی نباشد. وقتی چراغ عشق بی فروغ میشود دروغ و کین مجال ظهور مییابند و چون هیچ نظم انسانی با دروغ و کینهتوزی دوام نمییابد، شاعران و متفکران و حکیمان عهد عشق را به یاد آنان میآورند.
♦️فردوسی و عطار و مولوی و سعدی و حافظ و همۀ حکیمان و شاعران و هنرمندان از آن جهت ماندگار شدند که عشق به حقیقت و راستی و دوستی با مردم را به یاد آنان میآورند. این یادآوری برای تاریخ غنیمت است، ولی با تحولی که در دوران ما پدید آمدهاست آن را کافی نمیتوان دانست.
♦️زندگی در دوران جدید؛ دستخوش تحولات اساسی
♦️زندگی در زمانِ ما، یعنی زندگی در دوران جدید دستخوش تحولاتِ اساسی شده است. این دگرگونیِ مهم که در نظام زندگی آدمی پدید آمده است چیست؟ و از کجاست؟ در نظم جدیدی که با ظهور تجدد در سراسر روی زمین گسترده شده است، راستی و دوستی جای خود را به علم و خردِ کارساز دادهاند و عقلِ کارساز به مدد جلوۀ اصلی خود یعنی "علم" کار جهان را تدبیر میکند. این تحول را باید به درستی دریافت. ما اکنون دانش و پژوهش داریم و سازمانهائی را که با عنوان مظاهرِ خردِ کارسازند تأسیس کردهایم.
♦️علم جدید و سازمانها و نهادهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و اداری و آموزشی برای اینکه منشاء اثر مفید باشند باید در هماهنگی با یکدیگر کار کنند و "هماهنگکننده" آنها فرهنگ و خردی است که جانشین دوستی در نظام زندگی جدید شده است.
♦️گمان نشود که میگویم راستی و دوستی دیگر وجود ندارد، منظور این است که نظام روابط مردمان دیگر با اخلاق تنظیم نمیشود، بلکه این کار به عهده خرد کارساز است، و البته این خرد دوستی را نفی و انکار نمیکند بلکه آن را ضامن نظم جامعه نمیداند. دوستی در زمان ما اگر باشد دوستی میان اشخاص و مربوط به زندگی خصوصی آنان است.
♦️ اولین اشکالی که به این گفته وارد میشود این است که گوئی دورانهای قدیم همه دوران دوستی و راستی و اخلاق بوده و تجدد که آمده خانه اخلاق را ویران کرده و عشق و دوستی و راستی را بر باد داده است. من چنین گمانی ندارم. البته میان شیوههای زندگی قدیم و نظم و تجدد تفاوتهای عظیم و بنیادی وجود دارد، اما چنان نیست که دوران قدیم دوران مهر وصلح و آسایش بوده و قهر و غلبه و دشمنی در دنیای جدید پدید آمده و به آن اختصاص یافته باشد.
♦️مزیت جامعه جدید
♦️خشونت و قهر و ستم همیشه بوده است است. مزیتی که جامعه جدید دارد لااقل این است که در آن میتوان به امکان صورتهای متفاوتِ زندگی فکر کرد. چنانکه اکنون ما با رجوع به کلمات حکیمان و متفکران میتوانیم به تحقق نظمی بیاندیشیم که در آن ستم و قهر غالب نباشد. متقدمان نیز به این امر میاندیشیدند اما طرحی برای بنای آن نداشتند و در اندیشۀ چنین طرحی هم نبودند. این دنیای جدید و تجدد است که سودای تغییر جهان و اعطای صورت عقلی به آن را پیش آورده است.
♦️پس وقتی از جهانِ عشق و راستی و دوستی سخن به میان میآید، مراد این نیست که چنین جهانی وجود داشته است و شاید صورت ایدهآل آن هرگز به وجود نیاید، اما: اولاً با توجه به امکانهای وجودیِ آدمی و با نظر به اینکه آغازِ هر کارِ بزرگ عشق است مردمان همیشه این استعداد را دارند که بنای زندگیشان را بر دوستی و راستی بگذارند.
♦️ثانیاً وقتی حکیمان و شاعران و اصحاب معرفت وجود عدل و مهر و راستی را تصدیق کرده و آنها را شرط کمالِ زندگی میدانستهاند، پس چرا فکر نکنیم و امیدوار نباشیم که هر چند به قول شاعر درونها تیره شده است، خلوتنشینی دستی از غیب برآورد و چراغی برافروزد و نظمی تازه با اصول دوستی و راستی بنیاد کند.
#دکتر_رضا_داوری_اردکانی
#دوران_جدید
#تحولات_اساسی
#ساختارهای_ایرانی
کانال تلگرامی ساختارهای ایرانی
@Iranianstructures
BY ساختارهای ایرانی Iranian structures
Warning: Undefined variable $i in /var/www/group-telegram/post.php on line 260
Share with your friend now:
group-telegram.com/Iranianstructures/599