Mirağa Dadaş

0:20

This media is not supported in your browser

VIEW IN TELEGRAM

Türkiyədə bir məscidin qapısına "uşaqların səsindən narahat olanlar məscidə gəlməsin" yazılıb. İnsanların əksəriyyəti bu addımı təqdir edirlər. Amma diqqətlə baxanda görürsən ki, məsələ birtərəfli deyil. Həmin məscidin pişnamazı uşağın məscidə gəlmək hüququnu müdafiə edərkən digərlərinin hüquqlarını əlindən alır. Misal üçün eynisini həmin məntiqlə o pişnamazın özünə geri qaytarmaq olar; uşaqların səsindən narahat olan insanlardan narahat olanlar məscidə gəlməsin. Beləcə bu silsilə sonsuza qədər davam edə bilər. Məlum olur ki, çarə "xoşun gəlmir rəddol" şəklində olmamalıdır. Bəs çarə necə olmalıdır?

Nəzərinizə çatdırım ki, bizim də məzhəbimizdə uşaqların məscidə aparılması ilə bağlı məkruhluq ələ gələn sözlər var. Eyni zamanda uşaqların dinə gəlməsini də təbliğ etmək yönündə təşviq də var. Burda zahirən bir ziddiyyət görünsə də məsələni tamamilə, dərindən araşdıranda ziddiyyət olmalıdığını görəcəyik. Misal üçün Azərbaycanda cuhudlar öz siçan yuvalarını bağçaların kənarında tikirlər, yaxud da siçan yuvalarının kənarına sonradan bağça tikirlər. Biz də düz məscidin kənarında bağçalar tikə bilərik. Beləcə uşağın gözü, qulağı daim Allah ilə həmahəng olacaq. Məşədi Dadaş məscidinin həyətində bağçanın pəncələri düz məscidə baxır. Bu, uğurlu iş idi. Hətta planlaşdırılmamış və tamamilə təsadüf nəticəsində olsa belə. Yaxud məscidə yapışıq bir ərazini uşaqları özünə çəkən hala salmaq olar. Misal üçün uşaqlar üçün sürüşkən, digər yerlərdə pullu olan yellənçək və s. Peyğəmbərin Həzrət Həsən və Həzrət Hüseyni məscidə gətirməsi barədə hədislər var. Eyni zamanda bilirik ki, peyğəmbər məkruh iş görməz. Bununla təbii ki, kərahət hökmü çıxan hədisləri qaralamıram. Amma düşünürəm ki, müasir dövrün tələblərinə uyğun olaraq uşaqların dinə yönəlməsi üçün vasitələrimizi yeniləməliyik; çünki klassik üsullar zamanla zəifləyə və tamamilə aradan gedə bilər. Yeni nəsillər üçün hətta məscidə yapışıq yerdə qoyulan yellənçək də cazibədar gəlməyə bilər. Misal üçün məscidin bir küncündə VR eynəklərlə müasir nəsli peyğəmbər zamanına apara, cənnətin bənzəri mənzərələri göstərə bilərik. Həqiqətən bu eynəklər o qədər təsirlidir ki, mən bir dəfə taxanda binadan yıxıldığımı zənn edib yerə oturmuşdum. Aylarla insanda təsiri qalır. İkinci məsələ isə ruhani bir komandanın bu cür ziddiyyət ortaya çıxaran hədislər barədə araşdırma aparmasıdır. Bəzən güclü bir araşdırma yüz illərin yaratdığı fikri tamamilə ortadan qaldırır. Misal üçün əziz rəhbər mənim bildiyim qədərilə şiə tarixində ilk şəxsdir ki, İmamların zalım xəlifələri mədh etmələri barədə olan hədislərin hamısını saxta adlandırıb. Bu hədislər böyük ziddiyyətlər yaradırdı. Ağa rəhbər uzun illərlə apardığı araşdırmasını bəyan eləməklə məsələni həll elədi. Yəni bir qrup ictihad həddində olan ruhani də bu cür hədisləri araşdırıb məsələni həll edə bilər.

Keçən dəfə məsciddə namazların uzun qılınması problemi haqqında yazmışdım. Yazıya olan reaksiyalardan başa düşdüm ki, bir çox insan bu problemi görür və dəstək oldular. İndi də uşaqlar barədə bu yazını yazdım və inşallah sizin fikirləriniz əsasında yeni nəticələr də çıxaracam. Bunu bilin ki, dövlət idarəçiliyi məsciddən başlayır. Ora düzəlsə, dövlət də düzələcək. Sizi bu tip mövzularda düşünməyə dəvət edirəm. İnkişaf üçün problemləri görmək və həlli üçün təkliflər yazmaq lazımdır. Hər kəs özünə bir kanal açsın təklifimdə də israr edirəm. Həyat, ailə-uşağın dolanışığını təmin edib 50-60 yaşda ölməkdən ibarət ola bilməz. Heyvandan fərqimiz təfəkkür sahibi olmağımızdır. Təfəkkürün və təfəkkür yolu ilə Allahın insana ehsan etdiyi dəyərli fikirlərin zəkatı onları digərləri ilə bölüşməkdir. Əziz rəhbər buyurur ki, sosial şəbəkələrdə bir düymə ilə minlərlə insana haqqı çatdırmaq imkanı olan şəxslər bunu etmədikləri üçün qiyamətdə sorğu-sual olunacaqlar. Qərb, dünyanı sosial şəbəkələrdə bədən əzalarını, maşın, ev və bol süfrəni çəkib paylaşmaq istiqamətinə tərəf aparır. Ən mükəmməl insan da ən iri əzələli, ən bahalı maşınlı, ən bahalı yaşayan insandır. Biz isə dünyanı sosial şəbəkələrdə və real həyatda dəyərlərin müzakirə obyekti olduğu təfəkkür meydanına çəkməliyik...

www.group-telegram.com/vn/miraga_dadas.com/1731

623 viewsMar 7 at 00:57

Türkiyədə bir məscidin qapısına "uşaqların səsindən narahat olanlar məscidə gəlməsin" yazılıb. İnsanların əksəriyyəti bu addımı təqdir edirlər. Amma diqqətlə baxanda görürsən ki, məsələ birtərəfli deyil. Həmin məscidin pişnamazı uşağın məscidə gəlmək hüququnu müdafiə edərkən digərlərinin hüquqlarını əlindən alır. Misal üçün eynisini həmin məntiqlə o pişnamazın özünə geri qaytarmaq olar; uşaqların səsindən narahat olan insanlardan narahat olanlar məscidə gəlməsin. Beləcə bu silsilə sonsuza qədər davam edə bilər. Məlum olur ki, çarə "xoşun gəlmir rəddol" şəklində olmamalıdır. Bəs çarə necə olmalıdır?

Nəzərinizə çatdırım ki, bizim də məzhəbimizdə uşaqların məscidə aparılması ilə bağlı məkruhluq ələ gələn sözlər var. Eyni zamanda uşaqların dinə gəlməsini də təbliğ etmək yönündə təşviq də var. Burda zahirən bir ziddiyyət görünsə də məsələni tamamilə, dərindən araşdıranda ziddiyyət olmalıdığını görəcəyik. Misal üçün Azərbaycanda cuhudlar öz siçan yuvalarını bağçaların kənarında tikirlər, yaxud da siçan yuvalarının kənarına sonradan bağça tikirlər. Biz də düz məscidin kənarında bağçalar tikə bilərik. Beləcə uşağın gözü, qulağı daim Allah ilə həmahəng olacaq. Məşədi Dadaş məscidinin həyətində bağçanın pəncələri düz məscidə baxır. Bu, uğurlu iş idi. Hətta planlaşdırılmamış və tamamilə təsadüf nəticəsində olsa belə. Yaxud məscidə yapışıq bir ərazini uşaqları özünə çəkən hala salmaq olar. Misal üçün uşaqlar üçün sürüşkən, digər yerlərdə pullu olan yellənçək və s. Peyğəmbərin Həzrət Həsən və Həzrət Hüseyni məscidə gətirməsi barədə hədislər var. Eyni zamanda bilirik ki, peyğəmbər məkruh iş görməz. Bununla təbii ki, kərahət hökmü çıxan hədisləri qaralamıram. Amma düşünürəm ki, müasir dövrün tələblərinə uyğun olaraq uşaqların dinə yönəlməsi üçün vasitələrimizi yeniləməliyik; çünki klassik üsullar zamanla zəifləyə və tamamilə aradan gedə bilər. Yeni nəsillər üçün hətta məscidə yapışıq yerdə qoyulan yellənçək də cazibədar gəlməyə bilər. Misal üçün məscidin bir küncündə VR eynəklərlə müasir nəsli peyğəmbər zamanına apara, cənnətin bənzəri mənzərələri göstərə bilərik. Həqiqətən bu eynəklər o qədər təsirlidir ki, mən bir dəfə taxanda binadan yıxıldığımı zənn edib yerə oturmuşdum. Aylarla insanda təsiri qalır. İkinci məsələ isə ruhani bir komandanın bu cür ziddiyyət ortaya çıxaran hədislər barədə araşdırma aparmasıdır. Bəzən güclü bir araşdırma yüz illərin yaratdığı fikri tamamilə ortadan qaldırır. Misal üçün əziz rəhbər mənim bildiyim qədərilə şiə tarixində ilk şəxsdir ki, İmamların zalım xəlifələri mədh etmələri barədə olan hədislərin hamısını saxta adlandırıb. Bu hədislər böyük ziddiyyətlər yaradırdı. Ağa rəhbər uzun illərlə apardığı araşdırmasını bəyan eləməklə məsələni həll elədi. Yəni bir qrup ictihad həddində olan ruhani də bu cür hədisləri araşdırıb məsələni həll edə bilər.

Keçən dəfə məsciddə namazların uzun qılınması problemi haqqında yazmışdım. Yazıya olan reaksiyalardan başa düşdüm ki, bir çox insan bu problemi görür və dəstək oldular. İndi də uşaqlar barədə bu yazını yazdım və inşallah sizin fikirləriniz əsasında yeni nəticələr də çıxaracam. Bunu bilin ki, dövlət idarəçiliyi məsciddən başlayır. Ora düzəlsə, dövlət də düzələcək. Sizi bu tip mövzularda düşünməyə dəvət edirəm. İnkişaf üçün problemləri görmək və həlli üçün təkliflər yazmaq lazımdır. Hər kəs özünə bir kanal açsın təklifimdə də israr edirəm. Həyat, ailə-uşağın dolanışığını təmin edib 50-60 yaşda ölməkdən ibarət ola bilməz. Heyvandan fərqimiz təfəkkür sahibi olmağımızdır. Təfəkkürün və təfəkkür yolu ilə Allahın insana ehsan etdiyi dəyərli fikirlərin zəkatı onları digərləri ilə bölüşməkdir. Əziz rəhbər buyurur ki, sosial şəbəkələrdə bir düymə ilə minlərlə insana haqqı çatdırmaq imkanı olan şəxslər bunu etmədikləri üçün qiyamətdə sorğu-sual olunacaqlar. Qərb, dünyanı sosial şəbəkələrdə bədən əzalarını, maşın, ev və bol süfrəni çəkib paylaşmaq istiqamətinə tərəf aparır. Ən mükəmməl insan da ən iri əzələli, ən bahalı maşınlı, ən bahalı yaşayan insandır. Biz isə dünyanı sosial şəbəkələrdə və real həyatda dəyərlərin müzakirə obyekti olduğu təfəkkür meydanına çəkməliyik...

BY Mirağa Dadaş