group-telegram.com/InstitutTE/3690
Last Update:
Халкыбызның каһарман бер кызы
1908-1918 елларда Оренбург шәһәрендә «Багбостания» мөселман татар хатын-кызлар мәктәбе мөдире, мөгаллимә Мөэминова Багбостан Вилдан кызы 1884 елның 16 маенда Уфа губернасы Минзәлә өязе Мәндәй авылында туа. Катлаулы тормыш юлы уза. Әтисе вафатыннан соң, әнисе Гафифә 5 баласы белән Оренбургка
күченә, Багбостанга бу чакта бары 4 яшь була.
Багбостан Фатыйма Адгамованың татар-мөселман кызлары мәктәбендә белем ала. М.Д.Комарова-Калмакованың кызлар гимназиясе каршындагы кул эшләре курсларына йөри. 1905 елда шагыйрь, «Хөсәения» мәдрәсәсе мөгаллиме Гобәйдулла Мөэминовка (псевд. Радуди) кияүгә чыга. Алар икәүләп өйләрендә кызлар укыта башлыйлар, күлмәк тегәргә, калфак чигәргә өйрәтәләр. Йөрергә теләүчеләр күбәеп киткәч, татар сәүдәгәре Мәхмүт Хөсәенов алар өчен 2 катлы бинаны арендага алып бирә.
«Багбостания» мәктәбе 10 ел эшләү дәверендә 1212 кыз балага белем биреп чыгара. 1912 елда башта ире, соңрак яшь ярымлык улы вафат була. 1914 елда Багбостан Төркиядә тәҗрибә уртаклашып кайта. 1918 елда мәктәп «Ильич исемендәге рус-татар урта мәктәбе» дип үзгәртелгәч тә, Б.Мөэминова 1924 елга кадәр мөдир вазифасын башкара. Аннары Уфага китә, төрле мәктәпләрдә укыта.
1938 елда аны кулга алалар, Себергә сөргенгә озаталар. Туган якларына 1953 елда гына әйләнеп кайта. 1963 елның 9 мартында Уфада вафат була.
2024 елда Оренбургта «Халкыбызның каһарман кызы Багбостан Мөэминова» (авторлары: Х.Абдульменева, М.Гарипов, М.Султангузин) китабы басылып чыкты.
BY Институт татарской энциклопедии
Share with your friend now:
group-telegram.com/InstitutTE/3690