Аб умовах утрымання дэпартаваных з Заходняй Беларусі і Заходняй Украіны асаднікаў і леснікоў сведчаць афіцыйныя дакументы:

ДАКЛАДНАЯ ЗАПІСКА

загадчыка аблздраваддзелам Новасібірскага аблвыканкама старшыні аблвыканкама і начальніку УНКВД Новасібірскай вобласці аб нездавальняючых санітарна-бытавых умовах жыцця польскіх "асаднікаў", якія працуюць у сістэме Томхімлеса
27 сакавіка 1940 г. г. Новасібірск

Томская райдзяржанінінспекцыя паведамляе, што спецперасяленцы (польскія асаднікі) у сістэме Томскага лесхімсаюза пастаўлены ў нездавальняючыя санітарна-бытавыя ўмовы і што існуючае становішча ў месцах рассялення можа стварыць агмені эпідэмічных
захворванняў.

Абследаваннем устаноўлена:

1. Ва ўсіх бараках вялікая цесната, якая перавышае ўсякія дапушчальныя нормы.

2. Баракі не абсталяваны пячнымі прыборамі, а некаторыя баракі (130 участак) зусім не маюць печаў і, акрамя таго, не хапае тапчанаў, зэдлічкаў, сталоў і іншага абсталявання, т. е. баракі не былі падрыхтаваны для прыёму людзей.

3. Некаторыя ўчасткі рассялення не маюць крыніц водазабеспячэння, і людзі звяртаюцца да карыстання снегавой вадой (130-й нав.).

4. З харчаваннем адбываюцца пастаянныя перабоі, а, напрыклад, гародніна леспрадгандаль зусім не закідвае.

Аблздрав даў указанне аб правядзенні неабходных мер, у прыватнасці, аб паляпшэнні справы медыка-санітарнага абслугоўвання гэтых груп, але цалкам відавочна, што шэраг мерапрыемстваў павінна быць праведзена і як мага хутчэй пры ўдзеле абласных арганізацый.

Нам. заг. аблздарам Лапчанка

Аблдзяржсанінспектар па жылкамсанітарыі Шыршоў

ГАНО. Ф. Р-1020. Оп.4а. Д.17. Л.15. Арыгінал. Машынапіс.

СЛУЖБОВАЯ ЗАПІСКА
старшыні Пышкіна-Траецкага райвыканкама ў Новасібірскі аблвыканкам аб гаспадарчым забеспячэнні перасяленцаў-"асаднікаў", расселеных у раёне
3 траўня 1940 г. с. Пышкіна-Траецкае

Пышкіна-Траецкі райвыканкам паведамляе: стан перасяленцаў-асаднікаў у нашым раёне нельга сказаць, што ў вельмі дрэнным стане, але вядома не так і добра, па-першае, далёка ў лесе, ад райцэнтра 200 кіламетраў, увесну і ўлетку туды прабрацца вельмі цяжка, вельмі шмат будзе гнюса.

У частцы забеспячэння, мной да бездаражы для адпраўкі грузу ў гэтыя пасёлкі спецыяльна было выдзелена 50 коней, прадуктамі акрамя мяса забяспечаны.

1/05-40 г. я размаўляў з дырэктарам леспрамгаса, яны зараз накіроўваюць прадукты на лодках, іншым шляхам ніяк нельга.

У частцы кватэр ёсць недахопы, жывуць у бараках, 6/05-40 года будзем ставіць пытанне аб пабудове новага пасёлка.

У частцы мёд. абслугоўвання, мела месца захворванне дызентэрыяй, асабліва дзяцей, але ў нас там арганізаваны медпункт, у ім 10 ложкаў, але усё ж медыцынскае абслугоўванне недастатковае, мы не толькі лекара, а не маем у раёне кваліфікаванага фельчара, са свайго боку прымалі і будзем прымаць усе неабходныя меры, зараз пакуль шчасна.

Старшыня райвыканкама Круглоў

ГАНО. Ф. Р-1020. On.4а. Д.17 Л.18. Арыгінал. Машынапіс.