دوات پایگاه خبری_تحلیلی فرهنگی،هنری و ادبی Davat News-Analytical Base Cultural, Artistic, and Literary

آیینه ی روزگـــــــاران تصویر بسیار دیده است         هر نقش مانند مرغی از پیش چشمش پریده است

تقدیر چون شعله خیز است دیگر میندیش ای دل         در خطه ی آرزو هـــــــا گر پای آتش دویده است

ای کاش تاراج پاییـــــز مسحـــور باغ سحر بود       کان شاخه ی نو بر فصل از بار سنگین خمیده است / ... (پای آتش- ص 25)

یا :

زمانه گر به هنــــــر همچنــــــان بها می داد              کجا صدای تعهد به بند یمگان بود؟

 چون او که لفظ دری را به سینه همچون دُر              بداشت حرمت و آوارگیش برهان بود

 نریخـــــــت دُر دری را ز آبـــــــــروی سخن              که دُر پاک دری نز برای خوکان بود ... (شبستان – ص 36)

جدای از این موارد خاوری یکی از ادامه دهندگان منطقی شعر نیما نیز به شمار می آید.در شعرهای آزاد ِ او، زبان بر پاشنه ی روایت می چرخد. شعرهای این شاعر را می توان جزء شعرهای محتوامحور گروه  کرد. زبان در شعر خاوری محملی برای ارایه ی محتواست. شعر او شعر ساخت مندی است که زبان و محتوا در خدمت یک دیگرند و هیچ یک از دیگری پیشی نمی گیرند.

چه می نویسی با این کلمات؟

پرسه ها در کتاب ها زده ام

 و حالا کتابی می خوانم

 که در آن هیچ کلمه ای نیست

جز همان چشمان گرسنه

که از عمق سال ها

 به من خیره مانده است. (پنج اپیزود- ص 47)

شعرهای خاوری برآمده از دیدگاه آرمان خواهی اوست. دغدغه اش دغدغه ای جهانی است. زیست انسان ها در کنار یک دیگر بدون هیچ گونه تنشی و اصطحکاکی آرزوی او و دیرینه ی بشر است. او  گفت و گو را کم هزینه ترین راه برای برقراری صلح و امنیت در جهان می داند و بر این اساس پند و اندرزهای گذشته گان را چراغ راه آیندگان می داند.

بمبی منفجر شد

و قلب های کوچک میان ابرها پرید

مافیای مقدس

لبخند زد و صلیب کشید

دلم می گریزد از خبر ها   ...  (گفت و گوهای دیگر - ص 43)

خاوری شاعری فرهیخته و فرهنگ مدار است. شاید فرهنگ مداری و جهان بینی خاص او در کنار دیگر وجوه مشترک دو ملل ایران و افغان از نکاتی است که سبب شده شعرهایش در ذهن برادران و خواهران افغان نفوذ کرده و ورد زبان ها باشد.

تراش خوردگی و ساخت مندی شعرهای خاوری، قدرت زبان حماسی و قدرت بیانگری او در توصیف ارزش ها از نکاتی است که در آثار شاعران هم کیش او نیز، چون فردوسی،اخوان و ... می توان سراغ گرفت.

از دستاوردهای شعری خاوری این نکته است که او به مانند سلف خود نیما در صدد ورود اسامی خاص با کارکرد زادبومی به عرصه ی شعر است. همین مسئله توانسته به عنوان شاخصه ای در شعرهای او به شما رود .

نگاهت بدون غبار

از قرن ها گذشته بود

تو خیره

 و کلپاسه ای زیر پایت مرده بود

قرن ها را

چشمانت روایت کرد و رفت... (مسافران قرن ها – ص 75)   کلپاسه: نوعی مارمولک کوچک در گویش مشهدی

 خاوری در شعرهایش میل به توصیف دارد از این رو شاهد آن هستیم که با بهره جستن از تصاویر عینی و تلفیق آن با عناصر طبیعت در کنار دغدغه ی ابدی ازلی یعنی عشق و دیگر مظاهر شهرنشینی و نیز رجوع همیشگی به گذشته در صدد ارایه ی چهره ای از انسان است که  اگر چه لباس نو به تن دارد و بافت و الیاف لباسش نسبت به گذشته تغییر کرده است اما در بن خود همان انسان خرقه پوش است که وارد دنیای ماشینی و متناقض امروز شده و از این دنیای مدرن تکه ای از گذشته ی خود را می جوید.

تو از لحظه هایم دور شدی

من در اشیاء جهان پراکنده

اشیایی که از اکناف عالم می رسیدند

با صدای بشقاب هایی

وداع با تقی خاوری - ایسنا
https://www.isna.ir/news/98020502666/%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B9-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D9%82%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C

تقي خاوري: براي چاپ كتاب‌هايم با مشكل روبه‌رو هستم حتا اگر شاعران كتاب‌هاي هم‌ديگر را بخرند، كاري روي زمين نمي‌ماند - ایسنا
https://www.isna.ir/news/8409-00782/%D8%AA%D9%82%D9%8A-%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7%D9%8A%D9%85-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B4%D9%83%D9%84-%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%85-%D8%AD%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%DA%AF%D8%B1

ادبی

سه شنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۰

گفت و گو با تقی خاوری شاعر و پژوهشگر به همراه یک یادداشت

 

مرا میهمان کن کریمانه امشب

گفت و گو با تقی خاوری شاعر و پژوهشگر

محمد مهدی حسنی

روزنامه روزگار ۲۷-۲-۹۰

خاوری شاعر، پژوهنده  و نویسنده ی خراسانی در  19 آبان 1317 در شهرستان مشهد متولد شده  و دارای یک پسر  و سه دختر است. او دهه ی چهل را در تهران ساکن بوده و علقه اش  به مشترکات دو فرهنگ هندوستان و ایران باعث شده چندبار به کشور مزبور سفر و مدتی هم اقامت کند و رهآوردی از آن سفرها،  شعر زیبای "پرده سازها" در دفتر "دایره صبح" است.
https://www.group-telegram.com/us/davat1394.com/17840

ایسنا

وداع با تقی خاوری

تقی خاوری -شاعر خراسانی- در سن ۸۱ سالگی از دنیا رفت و امروز به خاک سپرده شد.

www.group-telegram.com/us/davat1394.com/17841

56 viewsedited  Aug 2 at 10:57

آیینه ی روزگـــــــاران تصویر بسیار دیده است         هر نقش مانند مرغی از پیش چشمش پریده است

تقدیر چون شعله خیز است دیگر میندیش ای دل         در خطه ی آرزو هـــــــا گر پای آتش دویده است

ای کاش تاراج پاییـــــز مسحـــور باغ سحر بود       کان شاخه ی نو بر فصل از بار سنگین خمیده است / ... (پای آتش- ص 25)

یا :

زمانه گر به هنــــــر همچنــــــان بها می داد              کجا صدای تعهد به بند یمگان بود؟

 چون او که لفظ دری را به سینه همچون دُر              بداشت حرمت و آوارگیش برهان بود

 نریخـــــــت دُر دری را ز آبـــــــــروی سخن              که دُر پاک دری نز برای خوکان بود ... (شبستان – ص 36)

جدای از این موارد خاوری یکی از ادامه دهندگان منطقی شعر نیما نیز به شمار می آید.در شعرهای آزاد ِ او، زبان بر پاشنه ی روایت می چرخد. شعرهای این شاعر را می توان جزء شعرهای محتوامحور گروه  کرد. زبان در شعر خاوری محملی برای ارایه ی محتواست. شعر او شعر ساخت مندی است که زبان و محتوا در خدمت یک دیگرند و هیچ یک از دیگری پیشی نمی گیرند.

چه می نویسی با این کلمات؟

پرسه ها در کتاب ها زده ام

 و حالا کتابی می خوانم

 که در آن هیچ کلمه ای نیست

جز همان چشمان گرسنه

که از عمق سال ها

 به من خیره مانده است. (پنج اپیزود- ص 47)

شعرهای خاوری برآمده از دیدگاه آرمان خواهی اوست. دغدغه اش دغدغه ای جهانی است. زیست انسان ها در کنار یک دیگر بدون هیچ گونه تنشی و اصطحکاکی آرزوی او و دیرینه ی بشر است. او  گفت و گو را کم هزینه ترین راه برای برقراری صلح و امنیت در جهان می داند و بر این اساس پند و اندرزهای گذشته گان را چراغ راه آیندگان می داند.

بمبی منفجر شد

و قلب های کوچک میان ابرها پرید

مافیای مقدس

لبخند زد و صلیب کشید

دلم می گریزد از خبر ها   ...  (گفت و گوهای دیگر - ص 43)

خاوری شاعری فرهیخته و فرهنگ مدار است. شاید فرهنگ مداری و جهان بینی خاص او در کنار دیگر وجوه مشترک دو ملل ایران و افغان از نکاتی است که سبب شده شعرهایش در ذهن برادران و خواهران افغان نفوذ کرده و ورد زبان ها باشد.

تراش خوردگی و ساخت مندی شعرهای خاوری، قدرت زبان حماسی و قدرت بیانگری او در توصیف ارزش ها از نکاتی است که در آثار شاعران هم کیش او نیز، چون فردوسی،اخوان و ... می توان سراغ گرفت.

از دستاوردهای شعری خاوری این نکته است که او به مانند سلف خود نیما در صدد ورود اسامی خاص با کارکرد زادبومی به عرصه ی شعر است. همین مسئله توانسته به عنوان شاخصه ای در شعرهای او به شما رود .

نگاهت بدون غبار

از قرن ها گذشته بود

تو خیره

 و کلپاسه ای زیر پایت مرده بود

قرن ها را

چشمانت روایت کرد و رفت... (مسافران قرن ها – ص 75)   کلپاسه: نوعی مارمولک کوچک در گویش مشهدی

 خاوری در شعرهایش میل به توصیف دارد از این رو شاهد آن هستیم که با بهره جستن از تصاویر عینی و تلفیق آن با عناصر طبیعت در کنار دغدغه ی ابدی ازلی یعنی عشق و دیگر مظاهر شهرنشینی و نیز رجوع همیشگی به گذشته در صدد ارایه ی چهره ای از انسان است که  اگر چه لباس نو به تن دارد و بافت و الیاف لباسش نسبت به گذشته تغییر کرده است اما در بن خود همان انسان خرقه پوش است که وارد دنیای ماشینی و متناقض امروز شده و از این دنیای مدرن تکه ای از گذشته ی خود را می جوید.

تو از لحظه هایم دور شدی

من در اشیاء جهان پراکنده

اشیایی که از اکناف عالم می رسیدند

با صدای بشقاب هایی

وداع با تقی خاوری - ایسنا
https://www.isna.ir/news/98020502666/%D9%88%D8%AF%D8%A7%D8%B9-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%D9%82%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C

تقي خاوري: براي چاپ كتاب‌هايم با مشكل روبه‌رو هستم حتا اگر شاعران كتاب‌هاي هم‌ديگر را بخرند، كاري روي زمين نمي‌ماند - ایسنا
https://www.isna.ir/news/8409-00782/%D8%AA%D9%82%D9%8A-%D8%AE%D8%A7%D9%88%D8%B1%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7%D9%8A%D9%85-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B4%D9%83%D9%84-%D8%B1%D9%88%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%85-%D8%AD%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%DA%AF%D8%B1

ادبی

سه شنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۰

گفت و گو با تقی خاوری شاعر و پژوهشگر به همراه یک یادداشت

 

مرا میهمان کن کریمانه امشب

گفت و گو با تقی خاوری شاعر و پژوهشگر

محمد مهدی حسنی

روزنامه روزگار ۲۷-۲-۹۰

خاوری شاعر، پژوهنده  و نویسنده ی خراسانی در  19 آبان 1317 در شهرستان مشهد متولد شده  و دارای یک پسر  و سه دختر است. او دهه ی چهل را در تهران ساکن بوده و علقه اش  به مشترکات دو فرهنگ هندوستان و ایران باعث شده چندبار به کشور مزبور سفر و مدتی هم اقامت کند و رهآوردی از آن سفرها،  شعر زیبای "پرده سازها" در دفتر "دایره صبح" است.
https://www.group-telegram.com/us/davat1394.com/17840

BY دوات پایگاه خبری_تحلیلی فرهنگی،هنری و ادبی Davat News-Analytical Base Cultural, Artistic, and Literary