group-telegram.com/paad_ir/145
Last Update:
🔻بخش پایانی | نگاه ما به دانشگاه مکانی است
گزیده‌هایی از سخنرانی احمد پاکتچی، نماینده دائم ایران در سازمان یونسکو در اختتامیه نشست پیرامون ایده دانشگاه
🔹نکته اول من مربوط به مقام ترجمه است؛ یعنی زمانی که در ایران تصمیم گرفتند دانشگاه تأسیس کنند، هنگام اتخاذ اولین تصمیم‌ها برای ساخت دانشگاه در ایران، دانشگاه یا «اونیورسیته» یا «یونیورسیتی» را چه فهمیدند؟ دوستان عزیز، مسئله فقط یک اسم و کلمه نیست. در پشت اینکه کلمه «اونیورسیته» یا «یونیورستی» را در فارسی چه ترجمه کنیم و چه معادلی برای آن قرار دهیم، یک دریا تحلیل نهفته است. اساسا نشان می‌دهد ما از دانشگاه چه فهمیده‌ایم که حالا می‌خواهیم برایش واژه مناسبی را در زبان خودمان با استفاده از واژگان فارسی یا عربی بسازیم.
🔸شاید اولین معادلی که برای دانشگاه در ایران انتخاب شد، ترکیب «دارالفنون» بود. دارالفنون نتوانست اونیورسیته باشد و ایده دانشگاه را تحقق ببخشد، بنابراین لازم بود یک اونیورسیته به سبک دانشگاه‌های کشورهای پیشرفته در ایران ساخته شود. نتیجه این مسئله، چند ماه بعد رقم خورد و دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ شمسی تأسیس شد. با چه نامی؟ با نام «دانشگاه».
🔹دوستان به نام «دانشگاه» و به نماد «دانشگاه تهران» دقت کنید. «دانشگاه» را از «دانش» به معنی علم به علاوه پسوند «گاه» ساختند. «گاه» را برای ساختن ظرف مکان یا زمان به کار می‌بریم. طبیعتا در اینجا منظور ظرف مکان است، بنابراین «دانشگاه» یعنی «مکانِ دانش»، یعنی همان «دارالفنون».
🔸دارالفنون هم خانه دانش و مکان دانش بود، یعنی همچنان فهم ایرانی از دانشگاه، این است؛ مکانی برای دانش. در واقع همان چیزی بوده که از قبل در مدرسه داشتیم. «درس» را به وزن «مفعله» بردیم که در زبان عربی اسم مکان و وزن ظرف است. گفتیم «مدرسه»، یعنی «محل درس» و «مکان درس». اینجا شده «دانشگاه»، یعنی «مکان علم». نگاه ما «مکانی» است. ولی در «اونیورسیته» محوریتی در کار نیست. ببینید «اونیورسیته» چطور ساخته شده؟ «Universitas» یعنی مجموعه‌ای از چیزهایی که متحد شده و به یک چیز برگردانده شده‌اند، بنابراین وقتی «دانشگاه» را «Universitas» یا در انگلیسی «University» می‌نامیم، یعنی امور متفرقی که متحد شده‌اند. در اینجا اصلا «مکان» مطرح نیست بلکه مسئله «متحد شدن» و «یکپارچه شدن» مطرح است.
🔹توضیحی در آثار امثال «هومبلت» برای دانشگاه آلمانی درباره مفهوم «Universitas» گفته می‌شود؛ یعنی «گردهمایی متضمنِ استادان و فراگیرندگان»؛ جایی که استاد و دانشجو با هم یکی و متحد می‌شوند، بنابراین متحد شدن و یکی شدن استاد و دانشجو، یکی از معانی محوری در مفهوم «Universitas» است؛ چیزی که ما نه تنها اصلا نمی‌فهمیم بلکه همواره بر کوس جدایی استاد و دانشجو می‌کوبیم و همواره سعی می‌کنیم یک رابطه کلاسیک برقرار کنیم.
🔸به نظر من، محوریت آموزش و حاشیه بودن پژوهش در دانشگاه‌های ما محصول همین نگاه وارونه به دانشگاه است. سردرگمی ما در فهم نسبت آموزش و پژوهش نیز محصول همین نگاه بوده؛ اساسا نتوانسته‌ایم با جایی که کار پژوهشی انجام می‌دهد و آموزش نمی‌دهد، کنار بیاییم.
ℹ️ @Paad_ir
BY | پاد |
Share with your friend now:
group-telegram.com/paad_ir/145